کودکانی که زندگی را با انگشتان خویش یافته اند/آرزوهای بزرگ روشندلان

به گزارش خبرنگار مهر، مژده ملکشاهی دانش آموز کلاس سوم دبستان مجتمع آموزشی استثنایی "امید" بندرعباس است. با وجود اینکه او تا کنون موفق نشده دنیای اطراف خود را ببیند اما به درس خواندن بسیار علاقه دارد و از اینکه می تواند به مدرسه بیاید و درس بخواند بسیار خوشحال است.

زمانی که با مژده همکلام می شوم، او از توانایی هایش با من می گوید و اینکه دوست دارد در آینده معلم شود و درس خواندن را به دیگر بچه های نابینا آموزش دهد.

مژده می گوید که معلمانش در مدرسه را خیلی دوست دارد و از میان درسها نیز یاد گرفتن قرآن و ریاضی را خیلی دوست دارد و البته به درس فارسی هم علاقه مند است.

مژده می گوید زمانی که به پارک می رود نمی تواند سرسره بازی کند اما تاب بازی را خیلی دوست دارد و در زنگهای تفریح مدرسه نیز با دوستانش بازی می کند.

کودکانی همانند مژده در مجتمع آموزشی امید کم نیستند. بچه هایی که هرچند شاید ما فکر کنیم از نعمتی محروم شده اند اما آرزوهایی بسیار بزرگ در سر دارند و بیشتر بر روی توانایی های خود تکیه دارند تا اینکه بخواهند به عدم توانایی خود فکر کنند.

روز جهانی نابینایان بهانه ای شد تا ساعتی با حضور در کنار دانش آموزان روشن دل مدرسه استثنایی امید بندرعباس به صحبتهای آنان گوش داده و آرزوهای آنها را بشنوم و متوجه شوم که در گوشه ای از این شهر افرادی هستند که هرچند چشمانشان خاموش است اما اعجاز انگشتانشان تجلی گاه حضور جاودانه آنان در جهان هستی شده و زندگی را با انگشتان خویش لمس می کنند.

دوست دارم فردی مفید برای جامعه شوم

زمانی که حرفهای دلنشین دیگر دانش آموز این مدرسه یعنی رسول خبر گوش می دهم او نیز از علاقه اش به آموختن می گوید و اینکه دوست دارد تحصیلاتش را تا سطوح عالی ادامه دهد و فردی مفید برای جامعه و کشورش شود.

او می گوید به بازی کردن علاقه زیادی دارد اما همواره سعی می کند تکالیفش را به موقع انجام داده و مشقهایش را بنویسد.

این کودکان در حرفهای شیرینشان هیچگاه دوست نداشتند از عدم توانایی خود صحبت کنند و دوست داشتند دیگران توانایی های آنان را به درستی ببینند.

به آموختن قرآن علاقه دارم

در این میان بدریه نیا احمد دیگر دانش آموزش این مجتمع آموزشی می گوید که علاقه بسیار زیادی به آموختن کتاب آسمانی قرآن دارد و تا کنون توانسته خواندن نیمی از سوره های قرآن را یاد بگیرد و بسیاری از آنها را حفظ است.

او نیز از حضور در کنار همکلاسی هایش در مدرسه لذت می برد و دوست دارد آینده معلم شود تا به دیگران هم خواندن و نوشتن را بیاموزد.

مجتمع آموزشی استثنایی امید از فضای شاد و دلنشینی برخوردار است و زمانی که در راهروهای آن قدم می زنی نقاشی های کودکان که بر روی دیوارهای مدرسه نصب شده بسیار جلب توجه می کند. همچنین در بخش دیگری از این مدرسه کاردستی ها و دیگر کارهای هنری به نمایش گذاشته شده که تمامی آنها حاصل کار دانش آموزان همین مدرسه بوده است.

زمان زنگ تفریح که فرا می رسد تنها صدای شادی کودکان است که از گوشه و کنار این مدرسه به گوش می رسد و دانش آموزان روشن دل مدرسه امید با توانایی معجزه آسای انگشتان خود به حیاط مدرسه آمده و در کنار یکدیگر به بازی و شادی می پردازند.

در زمان درس نیز دانش آموزان کلاسهای مختلف خواندن و نوشتن با خط بریل را آموخته و به زیبایی کلمات را لمس می کنند و شعر و داستان می خوانند و ریاضی و قرآن می آموزند.

در این مدرسه علاوه بر دانش آموزان نابینا، دانش آموزان کم توان ذهنی نیز تحصیل می کنند و تا کنون تعداد زیادی از دانش آموزان این مدرسه در زمینه های مختلف علمی، فرهنگی و ورزشی افتخار آفرینی کرده و توانسته اند عناوینی را به دست بیاورند.

زمانی که با فاطمه کشاورز مدیر مجتمع آموزشی استثنایی امید همکلام می شوم او نیز از توانایی های بسیار بالای دانش آموزان این مجتمع می گوید و عنوان می کند: در مجتمع آموزشی امید بیش از 150 دانش آموز تحصیل می کنند که بخشی از آنها را دانش آموزان نابینا تشکیل می دهند و بخش دیگری از دانش آموزان کم توانان ذهنی هستند.

وی در ادامه می گوید: دانش آموزان روشن دل مدرسه امید پس از یادگیری خواندن و نوشتن با خطوط بریل دروس مدارس عادی را می آموزند و پس از اتمام دوران آمادگی و دبستان در این مدرسه به مدارس راهنمایی عادی رفته و با کمک یک رابط نابینایان تحصیلات خود را تا سطوح بالاتر ادامه می دهند.

مدیر مجتمع آموزشی استثنایی امید به خانواده ها توصیه می کند توانایی های کودکان نابینای خود را نادیده نگیرند و بیان می کند: خانواده هایی که دارای فرزند نابینا هستند نباید به توانایی های آنان بی توجه باشند و اگر از سن چهار سالگی این کودکان را به این مجتمع آموزشی بیاورند ما می توانیم بهتر به آنها آموزش دهیم چون حس لامسه کودکان در آن سنین بسیار قوی تر است.

کشاورز معلمان و کارکنان این مجتمع آموزشی را عاشق کار خود می داند و می گوید: من حدود 20 سال است که مدیریت مدارس استثنایی را بر عهده داشته ام و خودم نیز معلم دانش آموزان کم توان ذهنی بوده ام و می توانم بگویم که تنها عامل حضور چندین ساله معلمان در این گونه مدارس تنها عشق و علاقه به این کودکان و کار خود است و این عشق موجب شده آنها با قدرت به کار خود ادامه دهند.

توجه به پرورش استعدادهای کودکان نابینا

وی بر دوری از نگاه ترحم آمیز نسبت به کودکان مدارس استثنایی تاکید می کند و می افزاید: من معتقدم که باید به دور از یک نگاه ترحم آمیز به توانایی های این کودکان توجه بسیار بیشتری شود چون این کودکان از استعدادهای بسیار زیادی برخوردار هستند و می توان استعدادهای آنان را پرورش داد.

مدیر مجتمع آموزشی استثنایی امید به فعالیتهای فوق برنامه صورت گرفته در این مجتمع اشاره می کند و می گوید: از طریق فعالیتهای فوق برنامه ای که در این مجتمع انجام دادیم، توانسته ایم استعدادهای دانش آموزان خود را کشف کرده و آنها نیز در مسابقات و جشنواره های مختلف افتخار آفرینی کرده اند.

توجه به توانایی ها و استعدادها یکی از خواسته های اصلی دانش آموزان استثنایی و حتی مدیر مجتمع آموزشی استثنایی امید است و اصغر شهریاری کارشناس علوم تربیتی و معلم مدرسه امید که خود نیز فردی نابیناست بر این نکته تاکید دارد.

نابیانایان توانمند و باهوش هستند

شهریاری می گوید: 15 اکتبر برای نشان دادن توانمندی های نابینایان به عنوان روز جهانی نابینایان یا عصای سفید نامگذاری شد و حال ما باید در استان هرمزگان نیز نگاه خود نسبت به نابینایان را تغییر داده و به توانایی های آنان توجه کنیم.

این کارشناس علوم تربیتی با اشاره به شرایط تحصیل خودش، اظهار می دارد: من خودم در فضایی بزرگ شده و تحصیل کردم که کمتر کسی به توانایی های یک فرد نابینا اعتقاد داشت اما خوشبختانه با پشتکار فراوان توانستم به دانشگاه راه پیدا کرده و با کمترین امکانات به تحصیلاتم ادامه دهم.

وی با انتقاد از نوع نگاه به کودکان نابینا در برخی شهرستانها و روستاهای استان هرمزگان، بیان می کند: متاسفانه سطح فرهنگی مردم در برخی شهرستانها و به خصوص روستاها به گونه ای است که منجر به منزوی شدن کودکان نابینا می شود و این در حالی است که خانواده ها باید در صورت داشتن کودک نابینا به توانایی های او توجه داشته باشند و تحصیل و علم آموزی کودک نابینای خود را جدی بگیرند.

شهریاری بر لزوم فرهنگ سازی در جامعه در خصوص توانایی های نابینایان تاکید می کند و می گوید: بسیاری از کودکان نابینا، افرادی با ضریب هوشی بسیار بالا و باهوش هستند و لازم است تا نهادهای مسئول شرایطی را فراهم کرده که این کودکان بتوانند به راحتی تحصیل کرده و به استعدادهای آنان نیز توجه شود.

مسئولان به خواسته های نابینایان توجه کنند

این معلم روشن دل در ادامه به برخی از دیگر مشکلات نابینایان نیز اشاره می کند و می گوید: متاسفانه در سطح شهر بندرعباس فضای مناسبی برای عبور نابینایان در نظر گرفته نشده و این قشر از جامعه برای رفت و آمد خود با مشکلاتی مواجه هستند که نیاز است شهرداری به رفع این مشکل توجه داشته باشد.

وی می افزاید: همچنین نابینایان در مباحثی از جمله اشتغال و مسکن نیز مشکلاتی دارند و بسیاری از نابینایان تحصیل کرده با مشکل بیکاری مواجه هستند که از مسئولان خواستار رفع این مشکلات هستم.

همان طور که در این گزارش مطرح شد، نابینایان افرادی هستند که زندگی را به خوبی با انگشتان خویش یافته اند و بر توانایی های خود تکیه دارند. روشن دلان هرچند چشمانشان خاموش است، اما توانایی لمس و درک روشنایی هایی را پیدا کرده اند که بسیاری از افراد بینا به چنین توانایی دست نیافته اند.

نابینایان به نگاه ترحم آمیز ما نیازی ندارند بلکه دوست دارند به توانایی های آنان توجه داشته باشیم و بدانیم که آنها از استعدادهای زیادی برخوردار هستند. 

............................................

گزارش: نیما نبی زاده