زن محور اصلی توسعه اجتماعی است/ زنانگی زن باید حفظ شود

نقش زن بر مبنای ویژگی‎های زنانگی

اگر به ویژگی‎های زنانه زن دقت کنیم، در می‎یابیم که این ویژگی‎ها نه تنها ازارزش انسانی زن نمی‎کاهند بلکه بر آن می‎افزاید و صرفاً در نوع وظایف زن و مرد تأثیر می‎گذارد. بدین معنی که تقدیر الهی برای زن و مرد در فرآیند توسعه فردی و اجتماعی، نوعی تقسیم وظایف را متعهد نموده است.

زنی که همسر یا مادر باشد، بدون شک وظایف متفاوت با مردی که شوهر یا پدر است به عهده دارد؛ اما ایندو، نقش و وظیفه همدیگر را تکمیل می‎کنند و نمی‎توان از یکی صرف نظر و یا جایگزین دیگری کرد. پس زن در توسعه نقش بزرگی دارد و هر قدر که علل توسعه متعدد باشد- علل فاعلی، غایی، صوری و مادی- نقش زن آثار بیشتری در پی خواهد داشت.
در اینجا به برخی از این آثار اشاره می‏شود:

1- ایجاد محیط خانوادگی سالم
زن با ایجاد محیط خانوادگی سالم -در صورت موفقیت- می‎تواند سنگ‎بنای جامعه انسانی قدرتمند، آینده‎نگر و آرام را فراهم سازد. بدون وجود چنین محیطی، جامعه از لحاظ عاطفی گسسته و ازلحاظ معنوی و روحی آسیب‎پذیر و آلوده به جنایات می‎شود، سستی در آن ریشه می‎دواند و خلاقیت افراد جامعه به تدریج از دست می‏رود. بنابراین، همسر شایسته، مایه قوام زندگی خانوادگی صحیح است و خانواده صالح نیز مایه قوام جامعه است.

امام خمینی(ره) می‎فرمایند: " زن یکتا موجودی است که می‎تواند از دامن خود افرادی به جامعه تحویل دهد که از برکاتشان یک جامعه بلکه جامعه‎ها به استقامت و ارزش‎های والای انسانی کشیده شوند و می‎تواند به عکس آن باشد".

2- فراهم‎سازی فضای مناسب برای تربیت نسلی قدرتمند و فعال
انسان صالح، محور توسعه به شمار می‎رود، اما تربیت انسان صالح، نیازمند یک برنامه مستمر است که کورکورانه و تصادفی رخ نمی‎دهد و بدون شک بزرگترین نقش در تربیت عناصر انسانی، به زن اخصاص دارد و همان‏طوری که می‎گویند- در پشت هر امر بزرگی- زن وجود دارد و چقدر فراوانند زنان بزرگ در تاریخ طولانی ما.

امام خمینی(ره) می‏فرمایند: " دامن شما، دامن عصمت وعفت وعظمت است، شماها موظف هستید که اولاً خودتان را خوب تربیت کنید، اسلامی تربیت کنید، انسانی تربیت کنید، مجاهد تربیت کنید، ما با مجاهده، شما و همه طبقات این نهضت را تا اینجا پیش بردیم و جمهوری اسلامی را اعلام کردیم".

3- آماده‏سازی فضا و محیطی حماسی و عاطفی
زن به واسطه استعداد طبیعی خود قادر است نیازهای عاطفی و حماسی خانواده را برآورده سازد و بدین وسیله گردنه مسیر کمال و رشد را طی کرده، و توسعه اجتماعی پایداری را پدید آورد. اما جامعه‏ای که فاقد این حالت عاطفی و حماسی باشد، جامعه‏ای خمود و محیطی خشک خواهد داشت. این جامعه هرچند در برخی زمینه‏های مادی پیشرفت کرده، اما از حیث صفات انسانی دچار خلأ می‏باشد و توان ایجاد یک توسعه متوازن و متعادل را از دست می‎دهد.

از اینجا به خوبی روشن می‎شود که زن در ایجاد فضای پاک خانوادگی نقش بزرگی دارد و خانواده به مفهوم سنتی آن در نزد جوامع و ادیان، سنگ‏بنای توسعه تلقی می‏شود.

امام خمینی(ره) می‏فرمایند: " زن، مربی جامعه است، از دامن زن انسانها پیدا می‎شوند و... مبدأ همه سعادت‏ها از دامن زن بلند می‎شود".

بنابراین، هر لطمه‏ای به نقش خانوادگی زن و هر بی‏اعتنایی نسبت به اهمیت پیوند خانوادگی و یا هر اقدامی که در صدد ابقای مفاهیم جدید و مصادیق نوینی برای نقش زن بود، یا به دنبال جایگزینی برای جایگاه خانوادگی زن باشد، دارای آثار منفی است که متوجه آینده تمام بشریت خواهد شد. حتی می‏توان گفت که اینگونه اقدامات، توطئه‏ای آشکار علیه موجودیت انسان آست؛ اگر چه تحت پوشش خدمتی بین المللی و اقدامی برای ایجاد توسعه باشد.

نقش زن در توسعه اجتماعی
گاهی زن را به عنوان یک انسان فعال در فرآیند توسعه نگاه می‏کنیم و گاهی نیز ویژگی‏های منحصر به فرد او را به عنوان مادر، خواهر و همسر در نظر داریم. در حالت دوم زن موجودی متمایز با مرد است که از تواناییهای عاطفی خاص و ظرفیت‏های تکوینی معین و در نتیجه، وظایف اجتماعی ویژه‏ای برخورداراست.

اگر زن را از جنبه انسانی او لحاظ کنیم و این حقایق را در نظر داشته باشیم که اولاً انسان، محور توسعه است و توسعه پایدار، آن است که میان عناصر مبانی زیربنایی فرهنگ معنوی خود، انسجام و توازن کامل برقرار می‎نماید. دوم آنکه ویژگی‏های فطری انسان، مهمترین این عناصر و مبانی تلقی می‎شوند و بدون آنها انسان هویت خود را از دست می‏دهد و به یک "شیء" تبدیل می‎شود که دیگر نمی‏توان از حقوق، رشد اجتماعی، حرکت متعادل، اخلاقی بودن یا حتی بقای تمدنی او سخنی به میان آورد.

دینی که اصولش سرچشمه‏های فطری دارد؛ کاملترین قالبی است که از سوی آفریدگار انسان برای تحقق کامل مادی و معنوی انسان وضع شده است؛ و تنها دین می‏تواند به انسان شخصیت، اطمینان قلب و امید به اینده ببخشد؛ کما اینکه قادر است مشکلات اجتماعی انسان را حل کند. اگر تمام این حقایق بزرگ را در نظر داشته باشیم، در می‎یابیم که زن محور توسعه و رکن اصلی آن است و هیچ فرآیند توسعه‏ای به نتیجه مطلوب نخواهد رسید، مگرآنکه حس انسانی و فطری را در وجود زن متحول سازد و بهبود بخشد، جایگاه طبیعی و انسانی زن ا در اختیار او قرار دهد و حساب عناصر متمایز کننده او- به عنوان زن در مقابل مرد- را از شخصیت انسانی اثر جداسازد؛ و با دادن نقش انسانی مساوی به زن، از توان انسانی سازنده او در جهت مصالح تمام اجتماع به شکل بهتری بهره‏برداری نماید.

این نکته را نیز به خاطر داشته باشیم که ثبات شخصیت، آرامش قلبی و امید" زن" به آینده، به تمام جامعه توانی بالا می‏بخشد و تمام مقدمان لازم را برای حرکت در مسیر صحیح را فراهم می‏آورد.