کنترل سیل پردیسان قم و تغذیه سفره‌های آب

به گزارش خبرنگار مهر، نقش و اهمیت آبخیزداری برای حفاظت آب و خاک کشور بر کسی پوشیده نیست. بنابراین اعتبارات مصوب سفر مقام معظم رهبری در سال 89 به قم با هدف کنترل سیل، تغذیه سفره‌های آب، کنترل رسوبات، جلوگیری از فرسایش و تلطیف هوا در دو حوزه آبخیز وزوا و حوزه آبخیز پردیسان اجرا می‌شود.

در سالروز سفر پرخیر و برکت مقام معظم رهبری به قم، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان از خبرنگاران رسانه‌های جمعی برای بازدید از طرح‌های مصوب این سفر دعوت کرده است.

کنترل 35 درصدی سیل پردیسان

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم در حاشیه بازدید خبرنگاران از طرح‌های مصوب سفر مقام معظم رهبری در حوزه منابع طبیعی و آبخیزداری، در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: با اجرای طرح‌های در دست اجرا منابع طبیعی و آبخیزداری، 35 درصد سیل منطقه پردیسان کنترل خواهد شد.

احمد عفتان تصریح کرد: در بخش منابع طبیعی و آبخیزداری استان، سه طرح با اعتباری بالغ بر 60 میلیارد ریال، همزمان با سفر مقام معظم رهبری مورد تصویب قرار گرفت که کلیه آنها تاکنون عملیاتی شده‌اند.

وی با اشاره به پیشرفت 80 درصدی طرح‌های کنترل سیل شهر پردیسان و عملیات کنترل سیل و رسوب بخش خلجستان در منطقه کهندان، افزود: از نتایج اجرای این طرح‌ها در حوزه بالادست شهر پردیسان، کنترل 35 درصدی سیل این منطقه مهم مسکونی است که با نهایی شدن این طرح، شهر پردیسان در مقابل سیلاب‌های مخرب ایمن خواهد شد.

حوزه آبخیز وزوا توانایی تولید روانآبی حدود 1.2 میلیون متر مکعب در سال و حوزه آبخیز پردیسان نیز دارای حجم روانآبی معادل 2.8 میلیون متر مکعب در سال است که در صورت نبودن سازه‌های کنترلی آبخیزداری به علت کوهستانی بودن منطقه و شیب زیاد، آب ناشی از بارندگی‌ها به سرعت از دسترس کشاورزان خارج و در پایین‌دست و قسمت‌های دیگر حوزه تبدیل به سیلاب‌های مخربی همراه با خسارت‌های فراوان جانی و مالی می شود.

عفتان بیان داشت: علاوه بر این در صورت عدم وجود این سازه‌ها اثرات خشکسالی که هر از گاهی گریبان‌گیر بسیاری از مناطق استان می‌شود تشدید می‌شود.

حوزه آبخیز وزوا و پردیسان

حوزه آبخیز وزوا به وسعت 12 هزار و 773 هکتار بخشی از حوزه‌های آبخیز استان قم است. این حوزه دارای بارندگی متوسط 287 میلیمتر و دمای میانگین سالانه 13.3 درجه سانتی گراد است.

حجم بارش آن 7.3 میلیون متر مکعب، دبی حداکثر سیلاب به روش کریگر با دوره بازگشت 50 ساله 141 متر مکعب بر ثانیه و حجم سیلاب با دوره بازگشت 50 ساله 1.2 میلیون متر مکعب است.

حوزه آبخیز پردیسان نیز با مساحت 22 هزار و 287 هکتار دارای بارندگی متوسط سالانه 200 میلی-متر است و میزان حجم دبی سیلاب حوزه با دوره بازگشت 100 ساله 7.8 میلیون متر مکعب، دبی اوج سیلاب با دوره بازگشت 25 ساله 4.2 میلیون متر مکعب برآورد شده است.

اجرای بند سنگی ملاتی روستای کهندان

عفتان تصریح کرد: یکی از بندهایی که با اعتبارات سفر مقام معظم رهبری احداث می‌شود بند سنگی ملاتی بالادست روستای کهندان است که با هدف کنترل سیل، استحصال آب و تغذیه قنات‌ها و چشمه‌های پایین دست اجرا می‌شود.

وی افزود: تعداد قنات‌های این روستا هفت رشته است که در سال حدود 730 هزار متر مکعب از آنها برداشت می‌شود و حدود پنج رشته از آنها از نوع کوهپایه‌ای و 2 رشته دیگر از نوع دامنه‌ای هستند که نزدیک به 140 هکتار از اراضی زیر کشت منطقه را پوشش می‌دهند.

وی با اشاره به اینکه 70 درصد این قنات‌ها مالکیت عمومی و مابقی مالکیت خصوصی دارند، تصریح کرد: تعداد 10 چشمه در این حوزه آبخیز موجود است که بیشتر این چشمه‌ها در بهار و تابستان برای جلوگیری از خشک‌شدن درختان و آبیاری باغ‌ها مورد استفاده قرار می‌‌گیرند.

وی گفت: حجم بند سنگی ملاتی کهندان در حدود 3300 متر مکعب و با اعتباری بالغ بر 2 هزار و 300 میلیون ریال اجرا می‌شود.

سازه حوزه‌های وزوا و پردیسان

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان قم در ادامه سخنان خود به خبرنگار مهر گفت: تاکنون و طی سال‌های گذشته در حوزه آبخیز وزوا حدود 5 هزار متر مکعب بند گابیونی و 3 هزار و 450 متر مکعب بند سنگی ملاتی و حجم قابل توجهی از بندهای خشکه چین در سرشاخه‌ها و آبراهه‌های حوزه مذکور با اعتباری بالغ بر 5 میلیارد ریال اجرا شده است.

عفتان افزود: در حوزه آبخیز پردیسان نیز در سال‌های اخیر برای کنترل سیل شهر پردیسان تعداد 11 طرح با حجمی معادل 1300 متر مکعب بند گابیونی، چهار هزار و 300 متر مکعب سازه سنگی ملاتی و 21 هزار و 300 متر مکعب بند خاکی با اعتباری بالغ بر 12 میلیارد و 460 میلیون ریال احداث شده است.

وی بیان داشت: این آمار نشان می‌دهد حدود 35 درصد از کل حجم روانآب¬ ناشی از سیلاب‌های با دوره بازگشت 100 ساله کنترل شده است.

اعتبارات مصوب سفر مقام معظم رهبری

عفتان در بخش دیگری از سخنان خود گفت: اعتبارات سفر سال 1389 مقام معظم رهبری به قم بالغ بر 15 میلیارد ریال در سال مالی 1390 با تفکیک سه طرح سنگی ملاتی حوزه آبخیز وزوا، گابیون بندی حوزه آبخیز وزوا و سنگی ملاتی حوزه آبخیز پردیسان با حجمی بالغ بر 17 هزار و 306 متر مکعب به مرحله اجرا در‌می‌آید.

وی بیان داشت: حجم مصوب طرح گابیون بندی حوزه آبخیز وزوا 4600 متر مکعب و اعتبار پنج میلیارد ریال و حجم مصوب طرح سنگی ملاتی حوزه آبخیز وزوا در حدود 6800 متر مکعب و با مبلغ پنج میلیارد ریال است.

به گفته وی طرح سنگی ملاتی حوزه آبخیز پردیسان نیز در حدود پنج هزار و 900 متر مکعب با اعتباری بالغ بر پنج میلیارد ریال اجرا می‌شود.