به گزارش خبرنگار مهر، رهبر معظم انقلاب اسلامی در سفر اخیر خود به خراسان شمالی ضمن دیدار با اقشار و گروههای مختلف، در جمع جوانان این استان سبک زندگی را بخش اساسی و حقیقی پیشرفت و تمدن سازی نوین اسلامی خواندند و پیشرفت در علم و صنعت و اقتصاد و سیاست را که بعد ابزاری تمدن اسلامی را شکل میدهد وسیلهای برای دستیابی به سبک و فرهنگ صحیح زندگی و رسیدن به آرامش، امنیت، تعالی و پیشرفت حقیقی عنوان کردند.
حضور نخبگان و صاحبان فکر و اندیشه که مقام معظم رهبری به منظور آسیب شناسی وضع موجود سبک زندگی در ایران و چاره جویی در این زمینه به آن اشاره داشتند برای معرفی مفهوم سبک و شیوه زندگی صحیح و اسلامی موثر است از این رو در گفتگویی با معصومه ظهیری که عضو هیئت علمی جامعه الزهرا(س)، مدیر گروه مطالعات زنان جامعه المصطفی العالمیه بوده و در سمت مدیرکل دفتر امور بانوان و خانواده استانداری قم فعالیت میکند، به معرفی این مفهوم و مصادیق آن پرداختهایم.
مصادیق معرفی سبک و شیوه زندگی که مقام معظم رهبری در سفر اخیرشان به خراسان شمالی به آن اشاره داشتند، چیست؟
سبک و شیوه دو بخش دارد، یک بخش از آن به عنوان سنت و فرهنگ گذشتگان به نسل بعد منتقل میشود و بخش دوم انتخاب یک شیوه و سبک است.
در بحث اول برای انتقال فرهنگ و سنتهای حسنه و پیشینه یک ملت باید آمایش و شناخت صورت گیرد و وضعیت حال، گذشته و چشمانداز پیش رو مشخص شود، همچنین وضعیت موجود و عناصری که در زندگی خوب و مفید و تاثیرگذار است. به طور مثال نقش دین در زندگی مردم ایران، آثار تکنولوژی در زندگی مردم، سنتهای موجود در قومیتهای مختلف مردم ایران باید مشخص شود.
بخش دوم پایش است با یک آنالیزی که انجام میدهیم، سنتهای حسنه را از فرهنگ غلط و خرافهها جداسازی میکنیم در واقع هر آنچه از گذشته به دست ما رسیده و موجود است خوب نیست و هر آنچه رسیده نامطلوب نیست.
مقام معظم رهبری سبک زندگی را بخش اساسی و حقیقی پیشرفت و تمدن سازی نوین اسلامی مطرح کردند به نظر شما چگونه میتوان به آن دست یافت؟
برای این منظور به طور مثال در یک خانواده، باید تعامل با فرزندان و تعاملات اجتماعی فرهنگ شهروندی به نسل پیش روی که میراث دار آینده هستند، آموزش داده شود. در اینجا متولیان آموزش مخاطب هستند همین طور در کتب آموزشی ما باید فرهنگ انتخاب سبک زندگی اسلامی قرار داده شود که در کتابها مطرح نشده است، اما در مواردی نیز حفظ سنت حسنه دید و بازدیدها در ایام و مناسبتها، شرکت در هیئتهای اجتماعی، گروهها و دستههای اجتماعی که جنبه عالم المنفعه دارد اینها را در کتابها مطرح کردیم اما آیا ایجاد رغبت برای عمل به آن نیز صورت گرفت و به نسل در پیش رو آموزش داده شد که باید سنت حسنه را پاس بدارد.
برای تبیین هر چه بیشتر اهمیت انتخاب سبک زندگی در بین جوانان و نسل جدید چه راههایی وجود دارد؟
پشتوانه آمادگی نسل جدید انجام کار پژوهشی است، باید سبک و شیوه زندگی مردم و قومیتهای مختلف مشخص شود، باید مشخص شود چرا فست فود جایگزین دیزی سراها شده است، نوع پوشش در شهرهای مختلف و به نسبت آداب و سنن گوناگون باید با کار پژوهشی مشخص شود.
سبک و شیوه زندگی در یک مرز و محدوده جغرافیای نماد و ظهور و بروز دارد اما منحصر به این مرز نمیشود بلکه امری که ارزش محسوب میشود در همه مکانها و زمانها به عنوان ارزش محسوب میشود و ارتباطی به مرزهای جغرافیایی ندارد.
برخی نمادها و پیام ها صدادار هستند به این معنی که نیاز به سخن و گفتار و نوشتار نیست بلکه نیاز در نوع رفتار ظاهر میشود، برای مثال زن ایرانی معرف ادب و احترام، حیا و پاکدامنی است که این امر باید در رفتار یک زن ایرانی متجلی شود.
قدرت مهارت را باید در فرزندان و نسل پیش رو که امانت و ارمغان گرانمایه هستند، ایجاد کنیم زمانی که از غذای ایرانی سخن گفته میشود منظور تنها آموزش مواد و نوعی که مصرف میکنیم نیست، بلکه مهارت در کنار هم بودن و بر سر سفره نشستن را باید آموزش داد.
باید خانواده تلاش کند فضاهایی را ایجاد کند تا فرد مهارت مورد نظر را در عمل مشاهده کرده و به صورت عینی درک کند، همچنین مدرسه باید این فضاهایی را ترسیم کند تا زمانی که فرد کنار سفره مینشیند «بسمالله» و «الحمدالله» بگوید باید، دختر جوان و پسر جوان باید ببیند و تمرین بکند.
با توجه به نوبودن بحث سبک زندگی در ادبیات و فضای گفتمانی کشور، از چه راههایی میتوان به آن دست یافت؟
تمرین و تکرار باید در جای جای زندگی نقش آفرین باشد، هم آموزش و هم پژوهش، کار فرهنگی و عملکردی باید مطرح باشد و نهادینه شود، سبک زندگی و انتخاب هم باید پایدار باشد.
متاسفانه ما در انتخاب سبک زندگی با مشکل مواجه هستیم، مدل لباس و پوشاکی که مصرف میکنیم، هیچ سبکی با ایرانی و اسلامی بودن ما ندارد، نوع رفتار با یکدیگر و با والدین نیز به این شکل است.
در کشورهای غربی، زمانی که والدین فرزند خود را به دلیل موضوعی سرزنش و مواخذه میکنند، فرزند با نگاه به چشمان والدین خود ابراز پشیمانی و ندامت دارد اما در فرهنگ اسلامی فرزند در این موقعیت شرمسار و سر به زیر است، این سبک و شیوه باید منتقل شود، ایستادن و احترام به بزرگترها و والدین این چیزی است که باید ارزش گذاری شود.
این سبکی که ما به کار میبریم نه ایرانی است نه اسلامی و هیچ استانداردی برای این رفتار وجود ندارد و نمیتوانیم به اصالتهایی که به عنوان ارزشهای اسلامی مطرح است، مفتخر باشیم.
امام خمینی(ره) در وصیت نامه خویش به این امر اشاره دارند که ما مفتخریم به اینکه فاطمه زهرا(س) را داریم، نهج البلاغه را داریم و باید از این فرهنگ استفاده کنیم چرا که می دانیم به دنبال چه افرادی حرکت میکنیم و مسیر و چراغ هدایت برای ما روشن است.
سبک و شیوه زندگی در رفتار، نوع برخورد، خوردن و آشامیدن و ... شروع میشود تا رفع اختلاف بین انسانها برنامه دارد، اگر ما سبک و برنامه زندگی صحیح داشته باشیم، متوجه میشویم قرآن و الگوهای اسلامی برای رفع اختلافات چه کاری انجام میدهند اما هنوز آمایش لازم صورت نگرفته است.
به نظر شما از پیشرفتهایی که در زمینههای مختلف از جمله سخت افزاری به دست آوردیم چگونه میتوان برای دستیابی به بخش نرم افزاری و حقیقی بهره گرفت؟
تکنولوژی و فناوری علمی اطلاعات که وارد میشود نیاز به فرهنگ دارد، گذر از یک موقعیت سنتی و استفاده از تکنولوژی بالاتر و برتر نیاز به فرهنگ دارد. تغییر اگر ناگهانی باشد، اینترنت وارد میشود در حالی که فرهنگ استفاده از آن وجود ندارد.
مدیریت برنامهها و اینکه چه زمانی را باید اختصاص دهیم در استفاده از امکانات و فناوریها از اهمیت بالایی برخوردار است و این امر نیز نیاز به آموزش و کسب مهارت دارد، باید برنامه ریزی استفاده از امکانات صورت پذیرد.
فرهنگ بر دو نوع ثابت و متغیر تعریف شده است، فرهنگ ثابت اصیل و پایدار است که باید در حفظ آن تلاش کرد و نسل به نسل آن را به آیندگان انتقال داد و در این زمینه آموزش ثابت و پایدار نیاز است.
ظهیری در گفتگو با مهر:
سبک زندگی، ایجاد مهارت خوب برای زندگیکردن است/ نمیتوانیم به سبک زندگی فعلی افتخار کنیم

قم ـ خبرگزاری مهر: مدیر گروه مطالعات زنان جامعه المصطفی العالمیه با بیان اینکه سبک زندگی، ایجاد مهارت خوب برای زندگیکردن است، گفت: متاسفانه ما در انتخاب سبک زندگی با مشکل مواجه هستیم.
کد خبر 1738986
نظر شما