به گزارش خبرنگار مهر، در جمع "محفل موسیقی باغ" که جمعی خودجوش و فارغ از دغدغه نشست های اداری است به درد دل های آنان گوش فرا دادیم. امیدمان نیز حضور سرپرست جدید اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ابرکوه بود که با سابقه فرهنگی خود و در چند روزی که این سمت را بر عهده گرفته ما را به رفع پاره ای از مشکلات هنرمندان امیدوار کرده است. امید که این امید با درگیر شدن با سیستم های اداری کمرنگ نشود.
ابرکوه به گفته همگان شهر هنرمندان است و هنرمندان این دیار که فرهنگ و هنر را از نیاکان خود به بادگار برده اند با وجود تمامی مشکلات و کمبودها هر کجا که مجال پیدا کنند در تلاش برای به یادگار گذشتگان پیشینه گذشتگان برای آینده کوتاهی نمی کنند.
حضور در جمع هنرمندان بی ریای موسیقی/ ابرکوه قطب موسیقی سنتی و محلی
در این مقال در جمع بی ریای هنرمندان موسیقی ابرکوه در فضایی جالب و بی ریا حاضر شده ایم.
برخی از هنرمندان موسیقی ابرکوه از محضر اساتید برجسته موسیقی کشور بهره برده اند.
جالب است که به گفته سرپرست جدید اداره ارشاد که خود از محققان شهرستان است اکثر روحانیون قدیمی ابرکوه تمامی دستگاه های موسیقی را می شناختند و در روضه های خود از آن بهره می بردند و همین امر باعث رونق مراسم آنها می شده است.
جواد عادل البته به این مسئله نیز اشاره می کند که ابرکوه تنها شهری در استان یزد است که سابقه موسیقی سنتی و محلی دارد.
وقتی از سوی سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ابرکوه که چند روزی از معارفه او نمی گذرد برای شرکت در یک نشست هنری دعوت و شب ساعت 10 شب عازم این محل برگزاری شدیم، قرارمان با وی قراری یک ساعته بود. قراری که رئیس انجمن موسیقی شهرستان نیز که ما را همراهی می کرد بر آن تأکید کرد.
نشستی فارغ از دغدغه های معمول نشست ها
این جلسه به دلیل آنکه نتیجه بخش بوده است از سال 75 تاکنون بدون وقفه و هفتگی به کار خود ادامه داده است و اگر چه به صورت غیر رسمی و به قول معروف "دلی" به کار خود ادامه داده است منشأ اثرهای بسیاری در جامعه موسیقی ابرکوه شده است.
مقصد ما باغی به نام" باغ علی خان" است که در شهرستان و در بین اهالی موسیقی شناخته شده است.
باغی کوچک، اتاقی کوچک، هنرمندانی بزرگ
با گذر از کوچه باغی که از معدود کوچه باغ های است که در رهگذر ساخت و سازها جان سالم به در برده است وارد کوچه تاریکی می شویم که میعادگاه ما است.
درب باغ باز است و آوای موسیقی به گوش می رسد.
اتاقی کوچک در باغی کوچک پر از انبوه مشتاقان موسیقی است که با دیدن ما از پشت شیشه ها، به استقبال می آیند و در دیده آنها می توان خوشحالی از حضور خود را پیدا کنیم.
با تعارفات معمول وارد اتاقی تقریبأ نه متری می شویم که گرمای آن علاوه بر شور موسیقی از ظرفی پر از آتش ذغالی تأمین می شود که در میان اتاق قرار داده شده است و بیش از 30 نفر که اکنون گروه چهار نفره ما به آن اضافه شده است به سختی در آن جای گرفته اند.
اتاقی ساده با امکانات نا چیز که در گوشه گوشه آن ابزارهای کاری صاحب باغ که کارش موتورپیچی است و گویا برای او انبار نیز به حساب می آید، دیده می شود.
حاصل این نشست که بر خلاف قول و قرارمان با یکدیگر دو ساعت و نیم به درازا کشید و صمیمیت جلسه مانع از ترک آن شد در زیر می آید.
نکته هایی که دغدغه تمامی اهل فرهنگ و هنر ابرکوه است/ باغی هنرمند پرور
آنچه که در این جلسه از سوی هنرمندان عنوان شده است عمده مشکلات دیگر اقشار فرهنگی و هنری ابرکوه نیز هست.
نکته مهم در این دیدار این است که روی درد دل هنرمندان با کسی به عنوان مسئول مهمترین دستگاه فرهنگی است که سوابقی فرهنگی و هنری چون موسس موسسه فرهنگی هنری میراث ( اولین موسسه فرهنگی هنری شهرستانی کشور) در سال ۷۹، مسئول و دبیر برگزاری جشنواره فرزندان آسمان از ۸۰ تا ۸۷ و داوری پنج دوره مسابقات سرود و آهنگ های انقلابی را در کارنامه دارد و می توانند از او به عنوان یکی از درد آشناهای فرهنگ وهنر، توقعی بیش از دیگران داشته باشند.
این جلسه که نام "محفل موسیقی باغ" به خود گرفته است محل جمع شدن جمع زیادی از هنرمندان و حتی علاقه مندان موسیقی در شهرستان است و تاکنون بسیاری از علاقه مندان موسیقی با شرکت در آن و با کمک اهل فن به جرگه هنرمندان موسیقی پیوسته اند.
هنرمندان روستایی با طی مسیر 20 کیلومتری به محفل موسیقی می آیند
علی اکرمی صاحب باغ و موسس این جلسه که همه هفته، هنرمندان منتظر یادآوری جلسه از جانب او هستند و او را با نام علی آقا می خوانند می گوید: بسیاری از افراد قبلا در این جمع حضور داشتند که الان به دلایل مختلف و از جمله دوری مسیر حاضر نمی شوند و در حال حاضر در هر جلسه حداقل 30 نفر حضور دارند.البته او اشاره ای به هنرمند گوشه اتاق که مردی میانسال است می کند و می گوید البته امثال ایشان که فاصله 20 کیلومتری روستاهای ابرکوه را با موتور برای رسیدن به این جلسه طی می کنند کم نیستند.
رئیس انجمن موسیقی ابرکوه هم در میان صحبت های وی به این نکته اشاره می کند که اولین جشنواره آواها و نواهای محلی ابرکوه که تا به حال چندین دوره آن برگزار شده است و با استقبالی که از آن شده است بنا ست از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد امسال به صورت منطقه ای در ابرکوه برگزار شود، به همت علی آقا پا گرفته است.
اکرمی البته علاوه بر این که از مشکلات سخن می گوید این نکته را نیز اضافه می کند که قبلا موسیقی مشکلات بسیاری داشت وناگزیر بودیم که پنهان کاری کنیم زیرا مردم هم ما را با چشم دیگری نگاه می کردند ولی الان نگاه ها تغییر کرده است.
نیاز هنرمندان دیده شدن فعالیت های آنان است
عباراتی شبیه جملاتی که در زیر می آید نشان از نیازی است که هنرمندان موسیقی شهرستان به دیده شدن دارند.
اداره ارشاد ابرکوه مختص به افراد خاصی شده است و باید این فضا بر روی هنرمندان بازتر شود،وقتی یک گروه تشکیل دادیم اگر چه هیچ کس از کار ما ممانعت نکرد ولی هیچ کس هم از ما نپرسید که چگونه فعالیت می کنید و مشکلات شما چیست؟،محل مناسبی برای فعالیت در مجموعه های فرهنگی نداریم،زمینه مناسبی برای اجرای موسیقی در شهرستان ایجاد نشده است و اگر چه برنامه های اجراء شده با استقبال بسیار خوبی روبرو شده است اما این برنامه ها به صورت موردی و اندک اجراء می شود و تمامی فعالان موسیقی امکان مشارکت در آن ها را پیدا نمی کنند، بخشی از درد دل هایی است که از زبان حاضرین در این جلسه خطاب به مسئول اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ،مسئول انجمن موسیقی و خبرنگار مهر بیان می شود.
موسیقی قانون مند می شود
رئیس انجمن موسیقی ابرکوه هم حرف هایی برای گفتن دارد.
حسین آقایی هم که از هنرمندان موسیقی است از فعالیت هایی می گوید که به رغم تمام مشکلات و از جمله مشکلات مالی انجام شده است. البته او قطع فعالیت ها در دورانی را نیز، توقف فعالیت های این انجمن به دستور مسئولان می داند.
وی البته اظهار امیدواری می کند که در آینده ای نزدیک و با قانون مند شدن انجمن های موسیقی به تأکید وزیر فعلی، بسیاری از مشکلات حل شود.
گفته ها و نگفته های سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی
سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ابرکوه هم که اهالی فرهنگ و هنر وی را به عنوان یکی از فعالین این زمینه ها می شناسند و بعد از گذشت ماه ها از بی متولی بودن ارشاد، بالاخره چند روز پیش به این عنوان معارفه شده است البته حرف های گفته و نگفته بسیاری دارد.
البته حرف های جواد عادل عمدتأ از سوی جمع حاضر مورد تأئید و گاهأ با توقعاتی همراه می شود و البته مجموع صحبت های انجام شده در این شب از سوی هنرمندان و مسئول حاضر، حاکی از وجود مشکلات و ضرورت ایجاد راهکارهایی برای حل آن ها است.
عادل در جمع هنرمندان موسیقی اظهار داشت:خوشحال هستم که در این جمع حضور دارم و اعتقاد دارم که آن جا که سخن به پایان می رسد موسیقی آغاز می شود وموسیقی مکمل حرف و سخن است.
با موسیقی سلیقه ای برخورد شده است
وی افزود:متأسفانه در برخی از موارد با موسیقی به صورت سلیقه ای برخورد می شود که در اصل باید با این هنر مانند دیگر مقوله ها بر مبنای شرع و قانون برخورد کرد
عادل گفت:رهبر انقلاب در کتابی راجع به موسیقی و ارزش های آن اظهاراتی داشته اند که برخی ها به این حرف ها خرده می گیرند و ما باید صحبت های ایشان را چراغ راه خود قرار دهیم.
وی ادامه داد:مشکل هیچ فعالیت هنری با تعطیل شدن حل نمی شود بلکه باید با هدایت و قانون مند کردن آن برای ارزش بخشی به هنر تلاش کرد.
کار فعالان هنری از خود گذشتگی است.حمایت تنها جنبه مادی ندارد
عادل با اشاره به فعالیت کار و تلاش این گروه و دیگر گروه های فعال فرهنگی و هنری که به صورت خودجوش تلاش می کنند اظهار داشت:کار شما ارزشمند و نوعی از خود گذشتگی است و بسیاری از افراد از این جلسات رشد پیدا می کنند.
وی با اشاره به این که هنرمندان در مشکلات آبدیده می شوند و در زندگی هنرمندان بزرگ نیز همین مسئله نمود دارد ادامه داد:اگر چه اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی وضعیت مالی خوبی ندارد ولی اعتقاد داریم که حمایت فقط جنبه مالی ندارد و می توان بسیاری از کارها را بدون هزینه انجام داد که نتیجه آن حمایت از هنرمندان باشد.
شب های شعر و موسیقی برگزار می شود
عادل به برخی از برنامه های خود برای حمابت از هنرمندان نیز اشاره کرد و گفت: تشکیل شب های شعر و موسیقی یکی از برنامه های جدید این اداره است و در این راستا با اداره میراث فرهنگی ابرکوه رایزنی هایی شده است که یکی از خانه های دیدنی ابرکوه را برای این برنامه در نظر بگیرند که با نظر مثبت مسئول این اداره نیز روبرو شده است.
وی افزود:با تشکیل این جلسه می توان بسیاری از افراد را که به قول معروف برای دل خود می زنند به میان جمع آورد و شناسایی کرد وامیدواریم با این کار بتوان هنرمندان و به هنرمندان روستایی را که تعداد آن ها کم نیست و در اوج مظلومیت قرار دارند شناسایی و حمایت کرد.
عادل گفت:با قانون مند شدن انجمن موسیقی نیزکه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی قول آن را داده است بسیاری از مشکلات فعلی حل می شود.
وی به برخی از راهکارهای دیگر در این زمینه نیز اشاره کرد و افزود:باید از هنرمندان موسیقی کشور حتی اگر امکان برگزاری برنامه برای آن ها در ابرکوه فراهم نیست دعوت کرد و از تجربیات آن ها بهره برد.
از فعالان فرهنگ و هنر تقدیر می کنیم.هنر را نمی توان با پول خرید
عادل البته به این مسئله نیز اشاره کرد که برنامه جدید ارشاد اسلامی تقدیر از تمام فعالین فرهنگی و هنری است که حتی ممکن است مانند برگزار کنندگان این جمع، جایی دیده نشده باشند و به نظر ما قدردانی روح فعالیت های اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
وی افزود:هنرمندان اگر چه مشکلات مالی دارند ولی تنها با پول ارضاء نمی شوند و هنر را نمی توان با پول خرید و باید با حمایت از این قشر به تعالی جامعه کمک کرد و قطعأ با موفقیت های فرهنگی و هنری، فرهنگ جامعه نیز رشد می کند.
عادل گفت:مراودات فرهنگی هنری با هنرمندان شهرهای همجوار نیز یکی از بهترین راهکارها برای ارتقاء فعالیت های فرهنگی و هنری در شهرستان است.
لزوم احترام به یکدیگر در فعالیت های هنری.جوانان مورد توجه قرار می گیرند
وی البته یک نکته مهم را نیز خاطرنشان کرد که با تأئید جمع حاضر روبرو شد:اگر می خواهیم دیگران به ما با دیده احترام نگاه کنند باید نخست احترام به خودمان را در نظر داشته باشیم و رقابت های ناسالم را از کارها حذف کنیم.
عادل که نماینده جوانان استان یزد در اولین همایش سراسری جوانان کشور در سال ۷۸ بوده است در مورد دیگر برنامه های خود به ویژه در مورد جوانان گفت: در کنار تجلیل از فعالیت پبشکسوتان، برای حضور جوانان که می توانند نقش بسیاری در اعتلای موسیقی شهرستان داشته باشند و برای فعالیت در تمامی عرصه ها، برنامه کوتاه مدت چهارماهه داریم و اگر نتوانم به برنامه ها جامعه عمل بپوشانم به راحتی کنار می کشم چون اگر کار نکنیم مدیون جامعه هستیم.
وی افزود:به مسئولان انجمن ها نیز اعلام کرده ایم که اگر مایل هستند به عنوان مسئول ادامه فعالیت دهند باید در طول سال، حداقل چهار برنامه قابل قبول ارائه دهند.هنرمندان هم باید رفت و آمد خودشان را به مجموعه ارشاد اسلامی زیاد کنند،برنامه ارائه دهند و مطالبه داشته باشند.
هنرمندان و خواسته هایی که بارها تکرار شده اند
هنرمندان همان گونه که در سخنان این جمع در بسیاری از جلسات بیان می شود خواستار توجه بیشتر هستند که این توجه کمتر خواسته های مادی است؛ گرچه حمایت مادی به یقین به اعتلای فرهنگ و هنر یاری می رساند.
نیاز امروز هنرمندان ابرکوه که حداقل در چندین رشته در سطح استان یزد حرف اول را می زنند امکان اجرای برنامه های هنری است. امری که در شهرستان ابرکوه کمتر امکان آن فراهم شده است.
وجود حتی یک سالن مناسب برای اجرای برنامه های هنری، کمترین توقع جامعه هنری و مردم فرهنگ دوست ابرکوه و کمترین توقعی است که تا به حال از سوی مسئولان جدی گرفته نشده است و تنها سالن مناسب ابرکوه که در محل مجتمع فرهنگی اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی ابرکوه قرار دارد با گنجایش حدود 100 صندلی خود هیچ گاه نتوانسته است انتظارات مردم را برآورده کند .
مرغ سحر بدرقه راهمان شد
تصنیف "مرغ سحر" ملک الشعرای بهار بدرقه راهمان در سفر به کوچه باغ های پر شور از موسیقی ابرکوه از سوی هنرمندان بی ریای این عرصه بود.
مرغ سحر ناله سرکن، داغ مرا تازه تر کن
ز آه شرربار این قفس را بَرشِکَنُ و زیر و زِبَر کن
بلبل پَر بسته ز کنج قفس درآ، نغمهٔ آزادی نوع بشر سُرا
وَز نفسی عرصهٔ این خاک توده را پر شرر کن........
-----------
گزارش: رحیم میرعظیم
نظر شما