به گزارش خبرنگار مهر، شهر زیبا و پلکانی شکل مُجن که در فاصله 33 کیلومتری شمال غرب شاهرود واقع شده است همه ساله در ایام محرم میزبان هزاران تن از عزاداران حسینی و گردشگران مذهبی از اقصی نقاط کشور خصوصاً تهران و گرگان است.
مجن دارای چند تکیه به نام های تکیۀ بالا (قلعه)، پائین (مرکزی)، سادات، ملاگوهر و ذوالجناح و نیز تعدادی منبرخانه است که از چند روز مانده به ماه محرم غبار روبی و سیاهپوش می شود.
از قدیم الایام از شب سوم ماه محرم در صحن دو تکیۀ بزرگ مجن تکایای بالا و پایین مقارن با غروب آفتاب مراسم با شکوهی تحت عنوان "چِلچِلا" انجام شده و این آیین تا شب دهم با حضور خادمین و انبوه عزاداران ادامه می یابد.
در تکیۀ پایین قبل از غروب آفتاب ابتدا فراشان تکیه را آب و جارو می کنند. پس از آن فضای تکیه را با تعدادی جاجیم و چادر شب فرش نموده و چهل پایه چراغ شمعدان برای برگزاری مراسم در محل می چیینند؛ گویا به همین دلیل است که این مراسم زیبای معنوی را "چلچلا" یا همان چهل چراغ نامیده اند؛ خدام تکیه مقابل چراغ ها و رو به جمعیت حاضر می ایستند و فردی که غالباً متولی و به اصطلاح محلی ها بابای تکیه است، شروع به خواندن دعا با لحنی دلنشین می نماید.
زنان و دختران بر پشت بام های پلکانی اطراف تکیه به تماشای مراسم می نشینند؛ ایشان بر این باورند که هنگام غروب دعا مستجاب شده و نباید این فرصت را از دست بدهند.
تکیه پایین از فضای معنوی خاصی برخوردار است؛ پوششی چادری که بروی صحن تکیه و بر فراز ستون چوبی برافراشته شده که نمادی از خیمه اباعبدالله حسین(ع) است.
در این آیین پس از ذکر صلوات قسمت هایی از زیارت عاشورا خوانده می شود آنگاه برای سلامتی و فرج امام زمان(عج) دعا می کنند و حضار همگی با الهی آمین پاسخ می گویند.
قسمتی از این دعا بدین شرح است: "از جهت تعجیل ظهور حامل لواح ولایت الهی، و صابح محبت لایتناهی، نور انوار شارقه احدیت، و نور انوار بارقه عزلیت، شمس فلک عصمت و طهارت، قمر آسمان عزت و جلالت، حجت پروردگار و زریه احمد مختار و ...
در همین حین مردم نذورات خود که بیشتر شامل نان محلی و قند بوده و برای مراسم اطعام روز بعد عزاداران مورد نیاز است را به تکیه آورده و بروی سفره های کرباسی قرار می دهند و در قبال آن، بسته ای کوچک از نبات را به عنوان تبرک دریافت می دارند.
در پایان مراسم نیز جهت آمرزش اموات، شفای بیماران و رفع و دفع بلیات و قبولی نذورات دعا و فاتحه می خوانند سپس چراغ ها را دست به دست می بوسند و می چرخانند و برای اقامه نماز مغرب آماده می شوند.
به اعتقاد کارشناسان پژوهش های مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی آیین چلچلا به همراه آیین نخل گردای روز عاشورا شهر مجن را می توان از نمونه های پیشنهادی جهت ثبت در فهرست میراث معنوی ملی برشمرد.
گزارش از علیرضا اسلام پناه
نظر شما