به گزارش خبرنگار مهر، بسیارند پژوهشگران، ادیبان، شاعران و هنرمندانی که خاموش و گمنام اما عاشق و دلباخته، عمر خود را وقف برافروختن چراغ ولایت و امامت کرده‌اند.
استاد محمدعلی مجاهدی متخلص به «پروانه» یکی از این دلباختگان است که به پدر شعر آئینی لقب گرفته؛ کسی که هم شعرهای زیبایی را در غم فراق و شوق و حال مولایش سروده و هم مجموعه شعرهای ارزشمندی را در زمینه آئینی گردآورده است.
استاد مجاهدی در سال 1322 در قم به دنیا آمد. پدر وی علامه نستوه مرحوم آیت‌الله میرزا محمد مجاهدی تبریزی است.
وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاهش به پایان برد و پس از اخذ مدرک کارشناسی حقوق قضایی چند سالی به تحصیل علوم حوزوی پرداخت و سپس به بررسی متون منظوم پارسی و تحقیق درباره شعر آئینی و تجزیه و تحلیل مؤلفه‌های آن سرگرم شد و هم اکنون نیز در همین وادی قلم می‌زند .
از استاد مجاهدی که در حال حاضر به عنوان رئیس کانون شاعران و مداحان استان قم فعالیت می‌کنند تاکنون قریب به 25 اثر تالیفی و گردآوری در قلمرو شعر و ادب فارسی عرضه شده که از آن میان فغان دل، تذکره سخنوران قم، محفل روحانیان، گنجینه اسرار عمال سامانی، شکوه شعر عاشورا، سیمای مهدی موعود(ع) در آئینه شعر فارسی و تذکره شعرای مرثیه‌سرا در زبان فارسی قابل ذکر است.
تدارک مجموعه‌های شعری در موضوعات مختلف آئینی از جمله فعالیت‌های ارزنده پدر شعر آئینی است و تاکنون مجموعه شعر بقیع، گنجینه نور، یک قطره از دریا، یاس کبود، دریای شعله‌ور، آه عاشقان در فراق موعود(ع)، خوشه‌های طلایی، گریه اشک، بال سرخ قنوت و... از ایشان منتشر شده است.
جایگاه شعر آئینی قم
از نظر استاد مجاهدی سبکی که شاعران جوان قم در سرودن شعرهای آئینی و به ویژه شعرهای عاشورایی دارند، ویژگی‌هایی دارد که آثار آنها را با شعرهای دیگران متمایز کرده است.
وی در گفتگو با مهر اظهار کرد: امروز کیان شعر آئینی قم به جایگاهی رسیده که در سطح کشور مورد بهره برداری قرار می‌گیرد و آن قرائت‌های حماسی، عرفانی، ارزشی و مکتبی از فرهنگ عاشورا که مقداری مورد غفلت قرار گرفته بود توسط آنها احیا شده و من هم به عنوان یک خدمتگزار کوچک در خدمت این عزیزان هستم و از بالندگی آنان واقعا احساس شعف و طرب می‌کنم و امیدوارم که این پرچم بعد از ما به دوش عزیزانی باشد که این راه را بتوانند مثل گذشته طی کنند و افق‌های دور را در نظر داشته باشند.
این پژوهشگر ادبی گفت: بنده تحقیقات خود را در زمینه شعرهای آئینی از صفر شروع کردم زیرا کوچک‌ترین قدمی در این مسیر برداشته نشده بود.
شعر آئینی شعر ماتم نیست
وی در ادامه گفت: برخلاف تصور غلطی که در ذهن بسیاری حتی پژوهشگران وجود دارد و فکر می‌کنند که شعر آئینی یعنی شعر ماتمی؛ مقوله‌های مرتبط با توحید، نیایش، پرستش، عظمت ربوبی و همچنین مقوله‌های اخلاقی، عرفانی و خودپیرایی و... از مسائلی است که ریشه‌های قرآنی و کبریایی دارد و می‌تواند جزو شعرهای آئینی باشد.
مجاهدی افزود: من بارها در محافل ادبی به جوانان گفتم که آب را از سرچشمه بردارند، زیرا معارف اهل بیت(ع) 14 قرن است در یک مسیر طولانی حرکت کرده و ما نباید به این آبی که می‌آید، بسنده کنیم، چون ممکن است خس و خاشاک به همراه خود داشته باشد.
وی تأکید کرد: جوانان باید توجه داشته باشند به هر نوشته‌ای، یا شعری، یا مقتلی نباید استناد کرد. باید سراغ متونی رفت که متین و قابل دفاع و برگرفته شده از فرهنگ اهل بیت(ع) و مسلمات تاریخی است. ما نباید مسائل اغراق‌آمیز را بیان کنیم و به آنها شاخ و برگ بدهیم و واقعیت و حقیقت را به حاشیه برانیم، این کار درستی نیست.
تاریخ عاشورا را احیا کنیم
وی بر این باور است: بعد از تالیف «روضه الشهداء» توسط ملاحسین واعظ کاشانی حدود 450 سال نگاه ماتمی او به فرهنگ شهدا حاکم بود و خیلی چیزهای تازه‌ای را وارد تاریخ عاشورا کرده است که قبل از ایشان هیچ کسی به آن اشاره نکرده است. او مردی مجتهد و صاحب فتوا و به حدی عاشق امام حسین(ع) بود که هر چه می‌خواست در مورد امام حسین(ع) عنوان می‌کرد. مثلا تعداد لشکریان دشمن را در روز عاشورا یک میلیون و 500 هزار نفر برشمرده و این در حالی است که در همه جا این تعداد را چهار هزار نفر یا به ندرت 10 هزار نفر ذکر کرده‌اند.
مجاهدی می‌گوید: وقتی درخت را هرس می‌کنند باعث توانایی و رشد آن می‌شود و ما هم این متن درخشان تاریخ عاشورا را باید برجسته کنیم. به هر حال انسان‌های بسیاری هستند که صلاحیت این کار را دارند.
رسالت بزرگ حوزه و دانشگاه
وی ادامه داد: من فکر می‌کنم در مقطع حساس فعلی یکی از رسالت‌های بزرگ دانشگاه و حوزه پرداختن به همین تاریخ عاشورا است زیرا در حال حاضر یک مقتل جامع که قابل دفاع و به زبان روز باشد، وجود ندارد. چه عیبی دارد حوزه و دانشگاه دست در دست هم بدهند و این اثر را تولید و به 10 زبان ترجمه کنند تا متفکران جهان از واقعه عاشورا اظهار بی‌اطلاعی نکنند.
به گفته پدر شعر آئینی وظیفه ما این است که اگر ابهامی در این زمینه وجود دارد را برطرف کنیم، چون فرهنگ امام حسین(ع) جهانی شده و از مرزهای جغرافیایی گذشته است.
از نظر مجاهدی در حال حاضر بهترین شرایط برای احیاء فرهنگ اهل بیت(ع) آماده است و افرادی که در هیئت‌های مذهبی فعال هستند باید از مداحانی استفاده کنند که مقتل و مرثیه را درست بخوانند. این خیلی مهم است وقتی مداح با حرف‌های پوچ و اغراق‌آمیز در جلسه‌ای مداحی کند دیگر جامعه به آن محفل نظر ندارد، این رفتار خاطب است که مخاطب را به سر شوق می‌آورد.
نظر شما