به گزارش خبرنگار مهر، مردم حسینی مراغه از زمانهای بسیار دور به منظور یادآوری و درس گیری از حماسه عظیم کربلا و بزرگداشت فداکاری های امام حسین(ع) و یاران او همه ساله در ماه محرم با تشکیل مجالس سوگواری و تشریح اهداف مقدس قیام حسینی مراسمی بر پا می کنند.
آداب و رسوم حاکم بر عزاداری‌های مذهبی سالار شهیدان یکی از دیدنی ترین و عرفانی ترین مراسم مردم آذربایجان شرقی است. دهه محرم در این منطقه ایامی است که در آن غرورها خاموش، نخوت‌ها فراموش، بزرگی‌‌ها کنار افتاده و مرد و زن، عالی و دانی، امیر و فقیر خاک سار و غلام مولا امام حسین (ع) می شوند و با ذکر مصیبت های آن حضرت به عزاداری و تعزیه خوانی می پردازند.
آغاز مراسم عزاداری محرم با تشکیل دسته های "شاخسی واخسی"
مراسم عزاداری از روز اول محرم با تشکیل دسته‌های عزاداری موسوم به ( شاخسى واخسى ) آغاز می شود.
این مراسم طی 10 شب متوالی صورت می گیرد و در شب تاسوعا، روز تاسوعا، شب عاشورا و ظهر عاشورا به اوج خود می رسد.
نذر و احسان از سنت های دیرینه مردم مراغه
مردم ایران نذرهای مختلفی برای قبولی حاجاتشان می‌کنند و احسان‌های گوناگونی را برای ایام عزاداری محرم‌الحرام دارند که هر یک دارای زیبایی و معنویت خاصی است.
آذربایجانی ها، اعتقاد ویژه‌ای به اطعام از سفره ابا عبدالله الحسین (ع) دارند و معمولا از غذاهای پخش شده و نذری در این ایام برای بیماران خود تبرک می‌جویند.
در این روزها در برخی مساجد و خانه‌ها سفره حضرت سیدالشهدا (ع) باز است و مردم به اطعام از این سفره مبارک می‌پردازند. اکثرا غذاهای طبخ شده برنج بوده که با خورشت‌های مختلفی جهت پذیرایی از عزاداران حاضر می‌شود.
آش از دیگر غذاهایی است که مردم در بزرگداشت ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان می‌پزند. آش‌ها معمولا بنا بر نذر و حاجتی تهیه شده و در بین همسایه و آشنایان پخش می‌شود.
شربتها و نوشیدنی‌ها بخش دیگری از نذورات این ماه را تشکیل می‌دهند برخی از حسینیه‌ها و قهوه‌خانه به پخش چای در این ماه اقدام ؛ اما شربتها بیشتر در محرم‌های مصادف با فصول گرم سال داده می‌شود.
شیر داغ برای فصل‌های سرد، خرما، شکرپنیر، لقمه نان و پنیر و سبزی، ساندویچ‌ها، انواع کلوچه‌های محلی و نان‌های روغنی، دلمه، اهری، لقمه کوکو و ... از دیگر نذورات مردم در دهه اول ماه محرم، خصوصا روزهای عاشورا و تاسوعاست.
41 شمع ، 41 مسجد
نذر شمع، به ویژه در روز تاسوعا و شام غریبان از سنت های دیرینه مردم مراغه و بسیاری از مناطق آذربایجان شرقی است.
در این ایام آنهایی که نذر کرده اند 41 شمع را در 41 مسجد بر می افروزند تا نشانه ای از روشنی و روشنایی باشد. شمع مایه روشنایی است، می‌سوزد و نور می‌بخشد و بر ظلمت و تاریکی فایق می‌آید.
روشن کردن شمع در شهرهای تبریز، مراغه ، اهر و مرند رواج دارد و شاید یکی از فلسفه‌های این امر ایجاد روشنایی در شبهای تاریک عزاداری و مرثیه‌خوانی باشد.
به تعبیر برخی در شب تاسوعا مردم به صورت نمادین با برافروختن شمع چادرهای امام حسین(ع) و یارانش را از تاریکی درمی‌آورند.
مراسم روز عاشورا
آخرین مراسم دهه اول محرم در صبح روز عاشورا است که اغلب مردم مراغه با رفتن به حسینیه حاج غفار به یاد بستن آخرین احرام امام حسین حوله سفید بر تن انداخته و در محله های قدیمی شهر مشغول به عزاداری می شوند .
و پس از آن آخرین مراسم عزاداری مربوط به روز اربعین مصادف با سالگرد چهلمین روز شهادت امام حسین و یارانش است که مراغه ای ها با رفتن به روستای چکان و نزد حرم امامزاده ابراهیم با مرثیه سرایی و غزاداری یادآور درسهای قیام حسینی می شوند.
اما در فاصله میان روز عاشورای حسینی تا اربعین جلسات مختلف عزاداری در مساجد و یا در منازل دوستداران و ارادتمندان امام حسین (ع) برپا می شود و به عزاداری و بررسی حقایق و معارف این قیام می پردازند.
ذوالجناح گردانی
در روز عاشورا برخی از دستجات حسینی در قالب هنر شبیه خوانی اقدام به بازسازی صحنه بازگشت بی سوار ذوالجناح اسب امام حسین (ع) از میدان جنگ به میان خیمه های اهل بیت می کنند .
این اقدام که بی شباهت به هنر شبیه خوانی در کشورمان ایران نیست مردم عزادار را با بازسازی صحنه ای از صحنه های روز عاشورا مواجه می کند که در ادامه این حرکت اسب شبیه ذوالجناح در میان دسته های عزاداری حرکت داده می شود.
این حرکت نمایشی تنها جنبه شبیه خوانی و بازسازی نمایشی از واقعه عاشورا دارد.
نظر شما