هیئتهای عزاداری کاشان با توغ و نخل های سرپره همراه است

به گزارش خبرنگار مهر،  حادثه عظیم و جانسوز کربلا در سال 61 هجری قمری که با شهادت حضرت حسین بن علی (ع) و یاران باوفایش همراه بود تفکر و اندیشه ای را بنیان نهاد که تا این زمان پویایی و مانایی آن ساری و جاری است .

بی تردید یکی از عواملی که نهضت حسینی و تفکر عاشورایی را زنده نگه داشته است اقامه عزاداری و سوگواری حضرت سیدالشهدا بوده و اهتمامی است که ائمه اطهار بدان معطوف داشته اند.

آداب و سنن عزاداری ایام محرم بویژه روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی در شهر های مختلف ایران گوناگون و متفاوت است.

مردم کاشان به دلیل صبغه مذهبی و سابقه شکل‌گیری تشیع در این دیار که بر اساس اسناد موجود به اواخر قرن اول هجری برمی‌گردد عشق و ارادتی خاص و مثال‌زدنی به اهل بیت (ع) دارند و در برگزاری مراسم محرم و صفر بسیار مقید هستند به‌گونه‌ای که گرمای طاقت‌فرسای تابستان و سوز سرمای جانسوز زمستان کویر ذره‌ای در برگزاری مراسمشان تاثیر نمی‌گذارد.

تعدد هیئت‌های مذهبی از ویژگی‌های کاشان است به گونه‌ای که در یک محله چند تکیه یا حسینیه وجود دارد و نسبت به این امر حساسیت خاصی دارند که در حال حاضر بیش از 500 هیئت رسمی و غیررسمی در کاشان فعالیت دارند.

عزاداری و سوگواری حضرت سیدالشهدا در شهرستان کاشان با شماری از سنتها،آداب و رسوم همراه است و ابداعات و ساخته هایی در عزاداری سنی کاشان وجود دارد که به پاره ای از آن اشاره می شود.

حرکت هیات های عزاداری کاشان به سمت بازار

هیات ها و دسته های سینه زن و زنجیر زن کاشان برای عزاداری از دو مسیر وارد بازار تاریخی و قدیمی کاشان می شوند.

هر هیاتی که می خواهد به بازار برود ساعت ها قبل از حرکت در مرکز هیات حسینیه یا مسجد اعضاء و افراد هیات خود را فرا می خواند و با جمع شدن عزاداران حسینی مسیر خود را با سینه زنی و زنجیر زنی و مداحی به وی بازار ادامه می دهند.

روزهای تاسوعا و عاشورا خیابان بابا افضل میانه دو سوی بازار میعادگاه هزاران عاشق و دلباخته اهل بیت است که به عشق عباس بن علی (ع) و حضرت سید الشهدا(ع) سینه می زنند و اشک از دیده جاری می سازند.

آن هنگام که نخل های عزا و ماتم به دست صدها دلسوخته برافراشته می شود و هزاران جوان عاشق و شیدای وادی عشق بر سر و سینه زنان فریادهای حسین حسین وا حسین سر می دهند آنگاه است که رایحه عشق را معطر می کند و اشک ملائک گلاب روی عزاداران می گردد.

توغ

از وسایل عزاداری و دستجات و هیات های سیه زنی کاشان و دیگر شهرها توغ است.

یکی از مشهورترین توغهای کاشان توغ شیخ رضاست که در روزهای هشتم و دهم محرم به سمت بازار آورده و در روز نهم تاسوعا به دوره می برند و در پای آن عزاداری و سینه زنی می نمایند و هنگام حرکت ذکر می گویند.

نخل برداری

یکی از معروفترین نخل های کاشان نخل سرپره است.

دوره نخل سرپره یکی از پرشورترین و با عظمت ترین سوگواریها در این شهر است که با جمعیت زیادی انجام می پذیرد .

بعد از نماز مغرب و عشاء در شب عاشورا سیل خروشان مردم از زن و مرد گرفته تا کوچک و بزرگ به سوی حسینیه نخل سرپره حرکت می کنند و بعد از یک عزاداری مختصر با فریاد یا حسین نخل را بلند کرده و از حسینیه به سوی مجالس حرکت می کنند و در مجالس به سینه زنی می پردازند.

در این شب در مسیر نخل دهها گوسفند قربانی می کنند اسپند دود می کنند و مردم که نذر دارند به عزاداران نذری می دهند.

اوج عزاداری و سوگواری حضرت سیدالشهدا(ع) و یاران باوفایش در شب و روز عاشوراست.

شهر از حالت طبیعی خود خارج است غوغایی در شهر است در هیچ خیابانی و محله و کوچه ای نسیست که صدای روضه و عزاداری بلند نباشد .مردم از خانه ها به سوی حسینیه ها مساجد و تکایا و بازار در حرکت هستند.

حرکت دسته جات و هیات ها از نخستین ساعات روز عاشورا برپا وعزاداری به طرف بازار آغاز می شود اذان ظهر روز عاشورا با اشک و آه توام است. موذن با اذان خود لحظات پایانی عمر پربرکت سید الشهدا را اعلام می کند و نماز ظهر عاشورا در این شهر با حضور جمع کثیری از مردم به امامت امام جمعه کاشان اقامه می شود.

ساعاتی بعد از نماز شهر عاشورا نخستین نخل عزای سید الشهدا به سمت بازار حرکت می کند مردمی که در حد فاصل دو بازار و اطراف خیابان هستند منتظر دیدن نخل سید الشهدا(ع) هستند صدها جوان در دسته های مختلف بر سر وسینه می زنند و با فریاد "یاحسین" در جلوی نخل حرکت می کند.

نذری های سنتی کاشان

دادن غذاهای نذری در کاشان رواج بسیار دارد به گونه‌ای که در طول ماه محرم در تمام محلات کاشان انجام می‌شود و منحصر به دو روز عاشورا و تاسوعا نیست.

از میان این غذاهای نذری در ماه محرم گوشت لوبیای آن بسیار شهرت دارد که بسیار خوشمزه طبخ می شود.

در این شهر طبق سنن خاص از یک تا دو هفته قبل از ماه محرم در حسینه ها و تکایا و مساجد هیات ها به استقبال ماه محرم می روند و در شب مراسم عزاداری و سوگواری را برپا کرده و در پایان از عزاداران حسینی با غذای نذری پذیرایی می کنند.

هر شب در پایان مراسم سینه زنی هیات های منطقه کاشان سفره نذری برای محبان خاندان رسول الله (ص) گسترده می شود و همگان بر سفره اهل بیت به نیت شفا و سلامتی و تبرک از غذای نذری تناول می کنند.

این مراسم در برخی از هیات ها تا دهه اول ماه محرم و برخی دیگر تا پایان دهه دوم محرم ادامه دارد.

از دیگر سنت‌های کاشان پختن و توزیع نانی در روز تاسوعا به نام نان عباسعلی است که در قدیم در خانه‌ها پخت می‌شده و امروزه توسط نانوایی‌هایی خاص پخت می‌شود. دیگر نذری های این شهر شله زرد، آش ، نان سنتی، حلوا، و غذاهای گوشت لوبیا، خورشت قیمه،قورمه سبزی،گوشت لوبیا سرکه شیره، گوشت نخود، کشک بادمجان و حلیم است.