به گزارش خبرنگار مهر، استان سیستان و بلوچستان با 187 هزار و 502 کیلومتر مربع گستره و بهره مندی از حدود 1400 کیلومتر مرز آبی و خشکی، منابع و معادن سرشار و توانمندی ها و ظرفیت های کم نظیر، پهناورترین استان کشور محسوب می شود.
این استان از دو منطقه مجزا شامل سیستان با سه شهرستان زابل، هیرمند و زهک در شمال و بلوچستان با شهرستان های خاش، سراوان، مهرستان، سیب سوران، ایرانشهر، دلگان، سرباز، نیکشهر، کنارک و چابهار از آب و هوای خشک و کویری و بعضا مرطوب برخودار است.
حیات سیستان به پرآبی هامون و هیرمند بستگی دارد
منطقه سیستان که حیاتش به پرآبی هامون و هیرمند بستگی دارد از حدود 14 سال پیش به دلیل خشک شدن بستر رودخانه مرزی هیرمند و در نتیجه نابودی تالاب بین المللی هامون با خشکسالی رو به رو است و با استحصال آب از چاه ها و چاهک ها و ایجاد استخرهای چند منظوره توانسته تا حدودی کشاورزی خود را سرپا نگهدارد.
ریزش نزولات آسمانی نیز از چند سال پیش تاکنون در این منطقه رو به کاهش نهاده و مردم را با کمبود آب مواجه کرده است به گونه ای که بسیاری از آنان حاضرند سیلاب جاری شود و خرابی ببار آورد اما دریاچه و تالاب هامون آبگیری شود تا دوباره کشاورزی و صید و صیادی سیستان را احیا کند.
13 سال خشکسالی در بلوچستان
منطقه بلوچستان نیز 13 سالی است که با خشکسالی دست و پنجه نرم می کند البته در برخی ماه های سال که بارندگی به صورت فصلی می آید به دلیل کوهستانی بودن منطقه سیلاب جاری می شود و هر آن چه در مسیر راه دارد تخریب می کند.
کمبود منابع آبی و بارندگی موجب شده است ، مسئولان دست اندرکار به فکر چاره بیفتند و برای جمع آوری و ذخیره کردن نزولات آسمانی طرح های بزرگ و کوچک سد سازی و آبخیزداری را به اجرا در آورند.
در این منطقه به دلیل آب و هوای منحصر به فرد محصولات کشاورزی خارج از فصل بویژه در شهرستان های سرباز، کنارک، چابهار و نیکشهر همه ساله درآمد مناسبی برای کشاورزان ایجاد می کند که همین مسئله موجب استقبال مردم بویژه جوانان از طرح های کشاورزی شده است.
خشکسالی های چند سال گذشته با وجودی که مشکلات متعددی برای مردم بخصوص کشاورزان ایجاد کرده اما سخت کوشی مردم و همه مسئولان نظام جمهوری اسلامی دست در دست هم داده و این منطقه را به سمت پیشرفت و توسعه سوق داده است.
با این وجود کمبود نزولات آسمانی همچنان دامنگیر مردم این منطقه است و با گذشت هشت ماه از سال هنوز باران قابل توجهی در این استان نباریده است.
مردم این دیار قدر آب را خوب می دانند و از قطره قطره آن بنحوی شایسته استفاده می کنند و هدر رفتن آن را گناه می دانند و ارزش خاصی برای مایه حیاتی قائل هستند.
میانگین بارندگی در سیستان و بلوچستان 15 درصد کاهش داشته است
مدیر کل هواشناسی سیستان و بلوچستان در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار داشت: میانگین بارندگی استان در دراز مدت 107 میلیمتر است و در 10 سال اخیر 92 میلیمتر شده است.
محمد علی عزیزاقلی گفت: از سال 80 تا امسال میانگین بارندگی در سیستان و بلوچستان 15 درصد کاهش داشته است.
وی افزود: در سالجاری نیز پیش بینی های دراز مدت، بارندگی مناسبی را برای استان نشان نمی دهد.
مدیر مطالعات شرکت آب منطقه ای سیستان و بلوچستان نیز در گفتگو با مهر در این خصوص، بیان داشت: 18 سد (تغذیه ای و مخزنی) با حجم هزارو 743 میلیون متر مکعب در دست بهره برداری است.
علی اصغر دهواری گفت: پنج سد با حجم 629 میلیون متر مکعب نیز در دست اجرا است و22 سد با حجم هزارو 978 میلیون متر مکعب در دست مطالعه می باشد.
وی افزود: سدهای مخزنی جنوب استان شامل پیشین، زیردان، شکلک و خیرآباد نیز جمعا 487 میلیون متر مکعب حجم دارند.
وی اظهار داشت: متوسط بارندگی از ابتدای سال آبی 90 -91 تاکنون نسبت به متوسط بارندگی مشابه سال قبل 45 درصد کاهش داشته است و متوسط بارندگی از ابتدای سال آبی 90- 91 نسبت به متوسط بارندگی مدت مشابه دراز مدت (30ساله) 50 درصد کاهش داشته است.
کاهش تولیدات زراعی و باغی به دلیل کمبود بارندگی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان نیز گفت: اگر در استان مشکل بی آبی نباشد می توانیم 400 هزار هکتار از اراضی را به کشت زراعی و باغی اختصاص دهیم اما متاسفانه به دلیل محدودیت آبی سالانه حدود 270 هزار هکتار زیر کشت زراعی و باغی می رود.
رضا نجفی افزود: از این میزان حدود 190 هزار هکتار زراعی و بقیه باغی است.
وی بیان داشت: در سال زراعی 90 - 91 به دلیل سرمازدگی و خشکسالی به کشاورزان و زارعین عمدتا گندم کاران، سه میلیارد 196 میلیون تومان خسارت بیمه از سوی بانک کشاورزی پرداخت شده است.
وی گفت: همچنین به دلیل کمبود بارندگی بین 20 تا 40 درصد کاهش تولید داشته ایم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان افزود: با هدف نفوذ آب به سطح و منابع زیرزمینی طرح های آبخیز داری در مناطق مختل استان به اجرا درآمده که به دلیل بازدهی مطلوب مورد استقبال کشاورزان قرار گرفته است.
گزارش: ستاره سرایانی
نظر شما