دکتر محمد بقایی ماکان در مورد اینکه ما ایرانیها فرد محور هستیم و فرهنگ کار جمعی نداریم به خبرنگار مهر گفت: تجربههای اجتماعی در تاریخ ایران نشان میدهد که ایرانیان نه تنها فرد محور بلکه پروراننده محوریت فرد نیز هستند. این خلق و خو بر اساس دیدگاهی جامعه شناختی مربوط میشود به تاریخ و فرهنگ سیاسی کشور که پیوسته متکی به فرد بوده است.
وی افزود: چنین خصوصیتی در دیگر جنبههای زندگی جامعه ایرانی نیز رسوخ کرده به طوریکه نمود آن را حتی در کار ورزش نیز میبینیم که مثال بارز آن موفقیتهای چشمگیر جهانی در عرصه مسابقات انفرادی است حال آنکه در ورزشهای جمعی چنین توفیقی کمتر به دست میآید و اگر امتیازی از این حیث در ورزشهای جمعی وجود داشته باشد آن هم منوط به مهارتها و استعدادهای یک یا دو فرد است که گروه تأثیر چندانی در این موفقیت ندارد.
این محقق و پژوهشگر مسائل فرهنگی در ادامه به بررسی این فرهنگ در سطوح مدیریتی پرداخت و گفت: روشهای نوین مدیریتی بر این نظر تأکید دارند که توزیع مدیریت در هر سازمان و عدم تمرکز آن در یک جامعه میتواند بازده بیشتری داشته باشد، چنانکه در زمینههای مختلف علمی نیز چنین شیوهای دنبال میشود و در هر رشتهای سعی بر این است که حتی المقدور افرادی متخصص به بار آورد. از زمانی که بحث تخصص در علوم مختلف مطرح شد هرچه میگذرد دایره آنها محدودتر میشود به طوریکه امروزه در دانش پزشکی برای هر بخشی از بدن انسان متخصصی تربیت میشود همین موضوع میتواند مثالی برای دیگر موضوعها از جمله مدیریت باشد که نمیتوان همه زمینههای مختلف را به فردی خاص سپرد که طبیعتاً موجب عدم کارایی در آن مدیریت خواهد شد.
این نویسنده و مترجم تصریح کرد: در دهههای اخیر شاهد چنین معضلی در کشور بودهایم که بسیاری از مدیران بدون داشتن تجربه و سابقه برای مسئولیتهای کلان انتخاب شدند. از جمله برای آموزش و پرورش که خود در همان روزهای نخست اعلام داشتند که هیچ تخصصی در این حوزه ندارند و شگفت اینکه پس از پایان این خدمت به سرپرستی سازمان برنامه که وظایف آن هیچ تناسبی با دستگاه پیشین نداشت گمارده شدند و بعد از این مأموریت به سرپرستی میراث فرهنگی منصوب گشتنند که طبیعتاً هر ناظری با چنین جابجاییهای نامناسبی از خود میپرسد در دنیایی که برای هر موضوعی جزیی متخصصی به کار گمارده میشود چگونه است که یک شخص میتواند هم در آموزش و پرورش تخصص داشته باشد هم در اقتصاد و برنامه ریزی و هم در میراث فرهنگی.
نظر شما