به گزارش خبرنگار حوزه و دانشگاه "مهر"، خاتمي افزود : كساني كه با تفكر بشري، فلسفه، سياست وادبيات جهان از قديم تا كنون آشنا هستند مي دانند كه سياست در گذشته با تربيت ارتباطي استوار داشت. اصولا هدف سياست تربيت مردان سياسي از مدران مردان عادي و شهروند بود.
وي تصريح كرد : امروزه رابطه فرهنگ و تربيت انسان ها مطرح شده است كه معناي فرهنگ در فرهنگ اسلامي، ادب است. ادب يعني فضليت اخلاق و اديب يعني كسي كه علاوه بر آشنايي با دانش زمان خويش از نوعي ظرافت عمل، دقت زبان و لطافت روح برخوردار است و با اين خصوصيات اديب از هر دانشمند، فيلسوف و سياستمدار به معناي عام كلمه ممتاز مي شود. اديب ممكن است فيلسوف باشد، عالم باشد، سياستمدار باشد. ولي هر فيلسوف و عالمي اديب نيست. ادب و اديب يعني كسي كه داراي چنين خصوصياتي است. نسبت ميان اصحاب ادب با اصحاب قدرت در قديم يعني در قرون وسطي نيز يكسان بوده است.
رئيس جمهور خاطرنشان كرد : هميشه در كاخ هاي پادشاهان نيز عده اي از اديبان و هنرمندان وجود داشته اند كه در واقع آنها نمايندگاني از فرهنگ، ادب و هنر جامعه در دربارها بودند. اين وجه هم در غرب و هم درشرق سابقه دارد.
خاتمي در ادامه گفت : ما چه انتقادمان از اين حضور موجه باشد چه نباشد بررسي نسبت ميان اصحاب ادب و انديشه با اصحاب قدرت يك امر ضروري است، تا ما بتوانيم علل و دلايل اجتماعي، فرهنگي و سياسي اين گروه را بيابيم و چنين تحقيقي براي تشريح نسبت ميان قدرت و حقيقت لازم است كه كم و بيش در اين زمينه اقدام صورت گرفته است.
وي افزود : بررسي عملكرد اديبان اصحاب فرهنگ در دربارها يك تفريح نيست بلكه ضرورتي براي درك نسبت ميان حقيقت و قدرت. در قديم چه در غرب وچه در شرق ما شاهد حضور اديبان و دانشمندان در دربارها بوده ايم مانند ابن سينا، خواجه نصير طوسي و ... كه داراي مقام هاي بالايي در دربار بوده اند.
خاتمي اضافه كرد : با ظهور دوره جديد يا مدرن اين نسبت تغيير كرد. يعني با پيدايش دولت به معناي امروزي و با افول قدرت فردي و ظهور قدرت مردم انديشمندان، هنرمندان و اديبان ترجيح دادند كه به جاي اتكا به قدرت هاي غير مردمي به منبع قدرت يعني مردم باز گردند و در دوران مدرن، مردمي شدن يك فضيلت ارجمند شد كه در گذشته به اين صورت سابقه نداشت.
وي تصريح كرد : بعد از انتخابات خرداد 76 كوشش من نزديك كردن زبان سياست به زبان فرهنگ بوده است و اين يكي از بزرگترين اهداف و آرمان هاي من بوده است. من در اين 8 سال ناكامي هاي فراواني داشته ام، چنان كه مردم ناكامي داشته اند. هر چند موفقيت هاي نيز بوده است. خوشحالم كه در هدفم كه تغيير زبان نقد و گفتمان سياسي بود چه در عرصه داخلي و چه در عرصه بين المللي چندان ناكام نبودم.
خاتمي افزود : بزرگترين دليل من اين است كه اگر ما بخواهيم با زبان سياست صحبت كنيم از آن جا كه عالم سياست، عالم كسب منفعت و دفع ضرر است، هيچ گاه با اين زبان نمي توان به همدلي و دوستي رسيد درحالي كه جهان سخت نيازمند صلح است و صلح مبتني بر همدلي و آشتي است.
رئيس جمهور در ادامه يادآور شد : زبان سياست زبان هم دلي نيست. البته اين كه سياستمداران و همه افراد خواستار منافع و جلب منافع ملي باشند، عيب نيست بلكه وظيفه ما است.
وي افزود : امروز مساله ايي مطرح شده است كه اگر به تحقق بياانجامد فكر مي كنم دوران سياهي است كه در عرصه بين المللي شاهد فاشيسم مشروع و آن اصطلاح وحشتناك جنگ پيشگيرانه است. يعني هر كس قدرت دارد به محض آن كه خيال كرد فلان چيز به نفع او نيست حق دارد كه با حمله نظامي و سركوب منافعش را تامين كند كه نوعا در تضاد با منافع كشورهاي ديگر و ملت هاي مظلوم مي باشد.
خاتمي يادآور شد : من درباره آنچه كه جناب آقاي كوفي عنان به عنوان پيشنهاد تغيير در ساختار سازمان ملل ارايه داده اند در آينده اي نه چندان دور موضع خواهم گرفت. ولي درشگفتم كه چگونه انساني عدالت خواه مانند عنان، پيشگام براي ارايه پيشنهاداتي مي شود كه تبعيض و زورگويي را به صورت امري مشروع درخواهد آورد.
خاتمي تصريح كرد : از اينكه گفت و گوي تمدن ها به ياري خدا از اين سوي عالم مطرح شده و هم چنين از عرصه فرهنگ وارد عرصه سياست شده است خوشحالم
وي افزود : استقبال مجامع جهاني در عرصه علم و عمل از گفت وگوي تمدنها، نشان مي دهد كه وجدان بشري به دنبال صلح و آرامش است نه جنگ و جنگ ستيري و و كينه توزي.
خاتمي يادآور شد : مي پنداشتم با تحولات جهاني و وضعيت منطقه اي نظريه گفت و گوي تمدن ها شادابي و رونق خود را از دست داده باشد، اما پس از نشست اخير يونسكو متوجه شدم كه اين نظريه شاداب تر از گذشته پي گيري مي شود.
رييس جمهور ادامه داد : هر چند كه توجه به اين امر در ايران كمتر از فضاي جهاني بوده و شايد اين امر ناشي از فضاي سياستزده كشور ما باشد كه رسانه ها و ديگر كساني كه در اين زمينه امكانات دارند به آن توجه نكرده اند. اما از صاحبان علم و فرهنگ تشكر مي كنم كه اجازه دادند ايران سهمي در اين زمينه داشته باشد.
خاتمي در پايان افزود : اكنون دانشگاه تهران در ماه هاي اخير مسئوليت بنده زمينه و امكاني را فراهم آورده تا باز در باب گفت و گوي تمدن ها سخن گفته شود. گفت و گوي تمدنها اثر جاوداني در تفكر و فرهنگ و تمدن ايران و اسلام است و از اين پس بيش از پيش در خدمت اين ايده خواهم بود. راه سخت است و همت همكاري شما اين راه را هموار خواهد ساخت.
نظر شما