حجت الاسلام والمسلمین حسن معلمی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد تبعات و نتایج تخصص گرایی محض گفت: ممکن است زمانی بحث تخصص گرایی در دانشگاه و مراکز علمی دانشگاهی مطرح شود، همچنین ممکن است زمانی در حوزه علمیه مطرح شود.
وی با بیان اینکه این بحثها با هم متفاوت است، بیان کرد: دانش آموزان از ابتدا تا دانشگاه اشتراکات درسی و آموزشی متعددی دارند، در دانشگاه هم تا حد لیسانس دروس مشترکی با رشته های همگن وجود دارد اما وقتی به سطح دکترا می رسند، از هم متفاوت می شود. مثلا در رشته پزشکی تا سطح پزشکی، دروس یکسانی وجود دارد و در سطح تخصص از هم جدا می شود. به نظرم در دانشگاه تخصص محض که هیچ اطلاعی از رشته های همگن خود نداشته باشند عملا اتفاق نمی افتد.
معلمی با بیان اینکه تخصص پیدا کردن از عام به خاص، خیلی خوب است و شاید ضرورت دانشگاه هم باشد و چاره ای هم جز این نیست، تصریح کرد: ممکن است کسی در حوزه بگوید چون طلبه ها یک وظیفه تبلیغ و ارشاد دارند و لازمه تبلیغ و ارشاد این است که از همه حوزه فی الجمله اطلاع داشته باشند در طلبه ها تخصص به معنای خاص معنا نداشته باشد.
این استاد حوزه اظار داشت: جواب این است بعضی از طلبه ها به قصد تبلیغ درس می خواند، بعضی به قصد تدریس درس می خوانند، می توان گفت چه آنهایی که برای هدفشان تدریس است و یا چه آنهایی که هدفشان تبلیغ و پژوهش است، چون به صورت طلبه هستند باید مثلا چند سال عمومی بخوانند تا اطلاعات عام و جامعی ولو در حد چند سال در بخشهای اعتقادات، احکام و اخلاق بدانند تا وقتی وارد فضایی می شوند بتوانند به سؤالات مردم پاسخ دهند.
وی با اشاره به اینکه بعد از این دوره هم می توانند دوره نیمه تخصصی را بگذارنند، اظهار داشت: مثلا شش سال عمومی، شش سال نیمه تخصصی و شش سال هم تخصصی بخوانند و بعد از این مدت هم چند سال در رشته خاصی فوق تخصص بگیرند. به نظرم اگر این روند طی شود تخصص محض به این معنا که شخص در رشته ای تخصص دارد اما در رشته های دیگر اصلا چیزی نمی داند اصلا شدنی هم نیست، لذا فکر می کنم اگر یک روند منطقی طی شود از این معضل دور خواهیم بود.
معلمی بیان کرد: در دانشگاه به طور طبیعی چنین روندی طی می شود در حوزه هم اگر این روند منطقی اتفاق بیفتد و این دوره های عام، خاص و نیمه تخصص، تخصصی و فوق تخصصی طی شود طلبه ای که دارد فوق تخصص در شناخت فرقه وهابیت کار می کند این گونه نیست که از فرقه ها و مباحث دیگر کلامی و فقهی و اصولی بی خبر باشد اگر این روند منطقی طی شده باشد اصلا تخصصی محض به آن معنا نداریم.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: دغدغه های عملی با دغدغه های علمی نباید مخلوط شود، دغدغه های عملی این است که اگر مثلا من در رشته فقه کار کردم نباید ارتباط با دیگر رشته ها را قطع کنم. همه افراد باید اطلاعات عمومی در مورد سیاست، اقتصاد و ... داشته باشد یعنی در زمینه های عملی فعال باشد.
نظر شما