دكتر سيد حسن حسيني، عضو هيئت علمي دانشگاه صنعتي شريف، در گفتگو با خبرنگار گروه دين و انديشه "مهر" در پاسخ به اين پرسش كه تا چه اندازه جايگاه انديشه هاي شهيد مطهري مي تواند در جامعه ما مورد نقد آگاهانه و جدي قرار بگيرد گفت : يكي از ويژگي هاي شهيد مطهري روحيه نقادي ايشان است كه در مسائل مختلف دين پژوهي به خصوص در فلسفه دين دارا بودند. اگر همين نكته را به عنوان الگو و سرمشق تفكر علمي از ايشان اقتباس كنيم قطعا كار بزرگي خواهد بود. اما اين اتفاق در كشور ما به دلايل مختلف نيفتاده و نه تنها درباره انديشه هاي ايشان بلكه درباره انديشه هاي ديگران نيز به همين شكل است.
وي افزود : در سال هاي اخير بررسي انديشه هاي متفكران بيشتر در حد تكرار، توضيح و تبيين انديشه هاي افراد خاصي محدود شده است. حتي جنبش ترجمه آثار فلسفي كه در يك دهه اخير آغاز شده منحصر به ترجمه آثار متفكران غربي خاصي گرديده است و اين آسيبي است كه بايد به طور طبيعي از آن گذر كرد و به مرحله نقادي رسيد.
دكتر حسيني خاطر نشان ساخت : در مورد برخي از شخصيتها نيز عدم نقد شديدتر است و اين به دليل جايگاه، نفوذ و تاثيري است كه آن افراد داشتند و اين رويكرد مانع از تفكر خلاق نقادانه شده است. اما همان طور كه مقام معظم رهبري در سال گذشته فرمودند كه ما نبايد در شهيد مطهري متوقف شويم و اين بدان معناست كه بايد با تاسي از ايشان(مطهري) شخصيت فكري ايشان را توسعه دهيم.
عضو هيئت علمي دانشگاه صنعتي شريف در پاسخ به اين پرسش كه سال گذشته همايش حكمت مطهر را برگزار كرديد تا چه اندازه اين همايش فضايي ايجاد كرد تا به اين مقولاتي كه معرفي كرديد برسيم گفت : ايجاد روحيه علمي و نقادانه مهمترين هدف ما بود. ما دو هدف را دنبال مي كرديم از يك سو جذب نسل جوان به آثار مطهري و از سوي ديگر ترغيب متفكران خارج از كشور به سمت آراي شهيد مطهري. در برخي از انديشمندان خارج از كشور تا حدودي موفقيت هايي داشتيم و مطالعات تطبيقي كه اين افراد پس از همايش صورت دادند قابل توجه است و افرادي نيز آثار ايشان را مورد نقد و بررسي قرار داده اند. مخصوصا كساني كه از آمريكا آمده بودند چرا كه حوزه فلسفه دين در آمريكا از رونق بسياري برخوردار است و شهيد مطهري هم كارهاي زيادي در اين حوزه انجام داده اند. از ميان اين افراد به طور مثال دكتر گاستافسون در دانشگاه بتل به انديشه هاي اقتصادي مطهري و متالهان معاصر پرداختند. در حوزه عدالت اجتماعي در اين دانشگاه پروژه تحقيقاتي در حال انجام است. در حوزه فلسفه اخلاق دكتر انجي از اسقفهاي مهم كاليفرنيا كاري را درباره فلسفه اخلاق و برخي از آراي اخلاقي شهيد مطهري انجام مي دهند.
عضو هيئت علمي دانشگاه صنعتي شريف درباره پروژه ترجمه آثار مطهري گفت : از سال گذشته كه همايش حكمت مطهر را برگزار كرديم قرار شد كه در هر سال سه اثر به انگليسي ترجمه شود و سال گذشته به همت مركز جهاني علوم اسلامي سه اثر از شهيد مطهري با عنوان عدل الهي، انسان و سرنوشت و بخشهايي از كتاب خدمات متقابل اسلام و ايران ترجمه شد كه در سال جديد نيز مي بايست سه اثر ديگر نيز انتخاب و ترجمه شود. اميداوريم حداقل بيست اثر به زبان انگليسي به شكلي ترجمه شود كه در خارج از كشور مورد استقبال قرار گيرد.
دكتر حسيني درباره نفوذ انديشه هاي مطهري در حوزه كشورهاي آسياي شرقي گفت : در اندونزي مركزي به نام مركز مطالعات مطهري به رياست دكتر زين العابدين كه از تحصيلكردگان دانشگاه ايندياناست وجود دارد. البته كارهايي كه در اين بنياد صورت مي گيرد فراتر از كارهاي مطهري است. در اين مركز كه عمدتا تحصيلكردگان امريكا هستند آثار علامه طباطبايي، برخي از آثار ايت الله جوادي آملي و علامه جعفري و تقريبا همه آثار دكتر نصر را ترجمه كرده اند. علت نامگذاري اين مركز به نام استاد مطهري اين است كه شروع آشنايي اين افراد با حوزه تفكر فلسفي در ايران با شهيد مطهري بوده است. اين مركز فعاليت هاي تدريس و پژوهشي انجام مي دهد و آشنايي و علاقه بسياري به انديشمندان و فلاسفه ايراني وجود دارد.
وي در پاسخ به اين پرسش كه تا چه اندازه در كشورهاي ديگرمواجهه با انديشه هاي مطهري وجود دارد گفت : در كشورهاي غربي بحث نقد بسيار راحت تر و مبسوط تر رخ مي دهد. چرا كه نقد جزء لاينفك تفكر علمي است و كارهايي كه آنها انجام مي دهند بيشتر از منظر نقد است. اما در كشورهاي شرقي بيشتر به تبيين و تكرار آراء و انديشه ها اكتفا شده است.
دكتر حسيني در پاسخ به اين پرسش كه سال گذشته همايش مطهر را برگزار كرديد آيا توانستيد از اين همايش به يك نتيجه و يك كار جديدي برسيد گفت : در بين معاصرين دو نفر از افراد تفكراتشان قرابت به تفكر سنتگرايان قرن بيستم است. اگرچه به هيچ عنوان كسي را نمي توان در ايران پيدا كرد كه به انديشه هاي سنتگرايي قرن بيستم تعلق داشته باشند. اما از دو نفر مي توان ياد كرد يكي علامه طباطبايي و ديگري مطهري است. ما علاقمند هستيم كه در ادامه همايش حكمت مطهر همايشي براي بحث تقابل سنت و مدرنيته كه به دلايل مختلف داراي اهيمت است برگزار كنيم و از انديشه هاي اين دو تن نيز استفاده كنيم. چرا كه سنت گرايي كه در قرن بيستم آغاز شده به سرعت در حال اشاعه و گسترش است.
نظر شما