عضویت در گروهها می تواند به تحکیم نگرش افراد کمک کند و افرادی که در عضویت یک گروه باشند به طرز فکر و ارزش های آن گروه به طور جدی پایبند هستند، بنابراین اگر کسی بخواهد به تغییرات اجتماعی دست بزند و یا نگرش فردی را تغییر دهد باید توجه داشته باشد که هر چند در درجه اول این فرد است که باید تغییر کند، اما این فرد با افراد دیگر در گروه زندگی و تجربه های اولیه خودش را که راهنمای رفتار و فکر اوست در گروه به دست می آورد.
برای یک فرد بسیار مشکل خواهد بود که در راه پذیرش تغییر، علیه ضابطه ها و معیارهای پذیرفته شده در گروه خویش، اقدام کند، او تنها در صورتی می تواند به این کار دست بزند که یا دیگر افراد گروه نیز مانند او رفتار کنند یا اینکه به گروه دیگری بپیوندد. می توان این گونه نتیجه گرفت که مخالفت با عادت ها و همچنین قوانین اجتماعی مستلزم مخالفت با گروهی است که فرد عضویت در آن را به دلایل گوناگون پذیرفته است.
از این رو یکی از راهکارهایی که رسانه ها می توانند در مسیر مقابله با مدگرایی منفی و افراطی پی بگیرند تضعیف غیر مستقیم گروه های مدگرایی است که افرادی به واسطه قرار گرفتن در آنها به سمت مدهای افراطی و منفی کشیده می شوند. در واقع رسانه ها باید در ابتدا بکوشند تا افراد را از عضویت در این گروه ها باز دارند تا از این طریق بتوانند از مدگرایی آنها جلوگیری کنند و به شکل غیر مستقیم به تغییر نگرش افراد بپردازند.
به وجود آوردن گروه های مرجع مثبت
گروه های مرجع نوعی از گروه ها هستند که مردم برای ارزیابی رفتار خود به آن رجوع می کنند. گروه های مرجع مثبت یعنی آن گروه هایی که هنجارهای آن پذیرفته می شود و گروه های مرجع منفی یعنی آن گروه هایی را که هنجارهایش طرد می شود.
رسانه ها می توانند با ایجاد گروه های مرجع مثبت و مناسب برای افراد یک جامعه به نوعی به مقابله با مدگرایی های منفی بپردازد که در بسیاری از موارد در الگو قرار دادن بیگانگان و مرجع های نامناسب ریشه دارد.
تقویت عزت نفس
عزت نفس پایین می تواند از عوامل گرایش به مدگرایی افراطی باشد، بنابراین رسانه ها می توانند در مبارزه با مدگرایی افراطی، افزایش دادن عزت نفس را در نظر گیرند. روانشناسان برای عزت نفس که در متون دینی از آن به کرامت انسانی تعبیر شده است، دو جنبه وابسته به یکدیگر در نظر می گیرند: یک حس سودمندی و دیگری حس ارزشمندی فرد.
به طور کلی انسان در مکتب اسلام کرامت و عزت ذاتی بسیار دارد . قرآن کریم ارزش هایی را برای انسان مطرح می کند که همه بر برتری و کرامت انسان نسبت به دیگر موجودات دلالت می کنند. اسلام انسان را موجودی انتخاب شده و برگزیده دانسته و به این باور است که او از کرامت و شرافت ذاتی بهره می برد او آن گاه خویشتن واقعی را درک و احساس می کند که این کرامت و شرافت را در خود درک می کند و خود را برتر از پستی ها و اسارت ها و شهوترانی ها به شمارد. آموزه های دینی، افراد انسانی را به مراعات حرمت خود دعوت و تشویق می کند و از این راه می کوشد آنها را از آلوده شدن به مسئله پست و دون شان باز دارد.
امیر المومنین علی (ع) در نامه به فرزند گرامی شان امام حسن (ع) این امر مهم را این گونه بیان می دارد: خود را گرامی بدار و از هر گونه فرومایگی بپرهیز هر چند خواسته های (نفسانی و حیوانی) تو را تامین می کند، زیرا در عوض آنچه از خود سر این کار هزینه می کنی چیزی دریافت نمی کنی و بنده دیگران مباش که خداوند تو را آزاد آفریده است.
رسانه ها می تواند در این زمینه به دو مورد بپردازند:
1- آشنا کردن افراد با عظمت های انسان و گوهر وجودی او که خداوند متعال در او به ودیعه گذاشته است.
2- رسانه به عنوان یک نهاد تربیتی باید در تربیت دینی افراد بکوشد، زیرا تربیت دینی یکی از عوامل اساسی در عزت مندی نفس است.
نظر شما