مجله مهر- عصر روزگذشته و کمتر از یک روز بعد از انتشار نامه دبیر جشنواره خطاب به اعضا هیأت انتخاب با موضوع درخواست افزودن فیلم‌های رزرو به ترکیب اصلی فیلم‌های بخش مسابقه روابط عمومی جشنواره در خبری رسماً پیوستن فیلم‌های عقاب صحرا (مهرداد خوشبخت)، آسمان زرد کم‌عمق (بهرام توکلی)، فرزند چهارم (وحید موساییان)، ترنج(مجتبی راعی) به بخش مسابقه سینمای ایران و فیلم تاج محل به کارگردانی دانش اقباشاوی به بخش مسابقه فیلم‌های اول (نگاه نو) را اعلام کرد.
تازه‌ها؛ این بار هم دبیر کوتاه آمد!
"خیلی محکم می‌گویم که هیچ فیلمی بدون نظر هیات انتخاب حذف و اضافه نمی‌شود." این عین جمله‌ای است که در آخرین روزهای هفته گذشته دبیر جشنواره فیلم فجر با حضور در خبرگزاری مهر بر زبان آورد تا پاسخی قاطع به اصرار رسانه‌ها پیرامون قطعی بودن تکرار سنت هر ساله افزایش فیلم‌های حاضر در بخش اصلی جشنواره داده باشد. تعطیلات آخر هفته قبل و ابتدای این هفته اما گویی فرصت مناسبی بود تا محمدرضا عباسیان هم به این باور برسد که احتمالاً در این مورد هم "ترک عادت" شاید مضراتی به‌دنبال داشته باشد!
افزایش فیلم‌های بخش اصلی جشنواره از 22 فیلم به 26 فیلم خبری بود که البته هفته گذشته در بسیاری از رسانه‌ها به طور قطعی اعلام شده بود و اعلام آن از سوی روابط عمومی جشنواره صرفاً جنبه فرمالیته داشت تا خبری! اما نکته جالب توجه این است که پس از انتشار نامه دبیر جشنواره خطاب به هیأت انتخاب، هیچ پاسخی از سوی این اعضا در رسانه‌ها منتشر نشد و در خبر روابط عمومی هم اشاره‌ای به قطعی شدن این تصمیم با توافق اعضا هیأت انتخاب نشده‌است.
مصطفی شایسته، مهدی صباغزاده، علی معلم، جلیل عرفان‌منش، مهدی عظیمی، محمدحسین نیرومند و بهمن حبشی اعضا هیأت انتخاب جشنواره بوده‌اند که هنوز نسبت به افزودن فیلم‌های جدید به ترکیب اعلامی از سوی خود واکنشی نشان نداده‌اند. البته برخی از آن‌ها هم چون علی معلم پیشتر اعلام کرده بود که کار این هیأت تمام شده و نظر قطعی‌اش درباره فیلم‌های جشنواره همان است که اعلام کرده‌اند و اگر تغییری در آن به‌وجود بیاید، پاسخگوی کم و کیف آن نخواهند بود.
چهره‌ها؛ پوران درخشنده
"پرنده کوچک خوشبختی" و "رابطه" مهمترین فیلم‌های کارنامه پوران درخشنده هستند که گویا ردی از خاطره آن‌ها با فیلم تازه‌اش در ذهن علاقمندان زنده شده‌است. برخی از منتقدان و صاحب‌نظران سینمایی که این روزها در قالب اکران خصوصی فرصت تماشای تعدادی از فیلم‌های جشنواره را به‌دست آورده‌اند درباره فیلم "هیس...دخترها فریاد نمی‌زنند" متفق‌القولند که این اثر یکی از بهترین ساخته‌های کارگردانش است و می‌تواند یکی از فیلم‌های مطرح جشنواره امسال باشد.
درخشنده و شهاب حسینی در پشت صحنه "هیس دخترها فریاد نمی‌زنند"
درخشنده اما به‌رغم این تعریف و تمجیدها با یک مشکل اساسی مواجه است؛ وزارت ارشاد که نظرات اصلاحی‌اش امسال هم بر عملکرد هیأت انتخاب جشنواره بی‌تأثیر نبوده‌است اصرار دارد پایان‌بندی فیلم برای اخذ پروانه نمایش و رونمایی در جشنواره باید اصلاح شود. همین نکته هم سبب شده‌است برخی منتقدان برخلاف سنت مرسوم دست به قلم ببرند و پیش از رونمایی رسمی فیلم در دفاع از آن وزارت ارشاد را مورد انتقاد قرار دهند.
درخشنده خود درباره مشکل اصلی اداره نظارت با فیلمش به سایت کافه سینما گفته‌است: "تاکید بخش ممیزی بحث قصاص است و به نظرشان می‌رسد فیلم قصاص را زیر سوال برده در حالی که اصلا قصد فیلم این نیست. کسانی که با سینمای من آشنا هستند می‌دانند که در نهایت من اینقدر به آرامی از کنار خط قرمزها گذشتم که به جایی برنخورد چون موضوع من طرح مسئله است درباره یک بحث مهم اجتماعی. الآن هم خیلی دیر است که راجع بهش حرف می‌زنیم خیلی زودتر از این‌ها باید حرف می‌زدیم."
همین نکته هم سبب شده‌است کیوان کثیریان از منتقدان سینمایی در یادداشتی درباره حاشیه‌های "هیس... دخترها فریاد نمی‌زنند" بنویسد: "معلوم نیست چرا اخیراً دوستان ممیز، نسبت به حکم قصاص این همه حساسیت پیدا کرده اند و نمی خواهند هیچ کاراکتری در هیچ فیلمی قصاص شود، حتی به حق. یکبار هم شده بد نیست دوستان، تکلیف خودشان و فیلمسازان و ما را با این حکم الهی روشن کنند."
باید منتظر ماند و دید دهمین فیلم پوران درخشنده با چه کیفیتی اجازه حضور در جشنواره سی‌ویکم را پیدا خواهد کرد؛ علاقمندان "پرنده کوچک خوشبختی" قطعاً چشم به راه فیلم تازه این کارگردان هستند.
گفته‌ها؛ بی‌عدالتی در جشنواره فجر غیر‌قانونی است
در یک سال گذشته کم نبوده‌است مصادیق سینمایی که نمایندگان مجلس و به‌خصوص اعضای کمیسیون فرهنگی را ناگزیر از واکنش کرد. نمونه‌هایی همچون حاشیه‌های اکران نوروزی، اختلافات پیرامون خانه سینما، پروژه سینمایی "لاله"، بودجه فیلم‌های فاخر و... از این دست بوده‌اند. گویی اعتراض به ترکیب فیلم‌های جشنواره از سوی فیلمسازان ناکام هم از موضوعات جالب توجه برای نمایندگان مجلس است. ایرج ندیمی نماینده مردم سیاهکل و لاهیجان در مجلس شورای اسلامی درحمایت از معترضان به نحوه انتخاب فیلم‌های جشنواره فجر تأکید کرده‌است: "هر نوع بی‌عدالتی در جشنواره فیلم فجر، غیر‌قانونی و تبعیض‌آمیز است."
ندیمی در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت با بیان اینکه در جشنواره فیلم فجر باید برای همه سینماگران ارزش قائل باشند و جهت انتخاب آثار به همه با یک چشم نگاه کنند، گفت: "تاکنون نحوه انتخاب فیلم‌های متقاضی برای شرکت در جشنواره فیلم فجر این گونه بود که فیلم‌هایی که تا روز نمایش آماده می‌شدند و متناسب با داوری اولیه که از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی صورت می‌گرفت بودند، گروه‌‌بندی شده و به نمایش درمی‌آمدند."
وی معتقد است: "سال‌های گذشته نه برای نمایش در جشنواره فیلم فجر و نه در ادامه برای صدور مجوز تهیه و تولید آثار سینمایی از سوی وزارت ارشاد هیچ تبعیضی قائل نمی‌شدند. عملکرد هیأت انتخاب و داوری برخلاف این روال متداول نیست. در جشنواره فیلم فجر باید برای همه ارزش قائل باشند و برای نمایش و مجوز دادن به همه سینماگران به یک چشم نگاه کنند."
حاشیه‌ها؛ اصلاحاتی که البته سانسور نیست!
همانطور که درباره فیلم پوران درخشنده گفته شد یکی از مشکلات فیلم‌ها برای حضور در جشنواره سی‌ویکم پس از گذر از خوان هیأت انتخاب مواجهه با اصلاحات اعلام شده از سوی شورای نظارت ارشاد است. "هیس... دخترها فریاد نمی‌زنند" یکی از مهمترین نمونه‌هاست اما در کنار آن خبرهایی هم از اعمال اصلاحات به برخی دیگر از فیلم‌های جشنواره به گوش می‌رسد.
نمایی از فیلم "کلاس هنرپیشگی"
"کلاس هنرپیشگی" علیرضا داوودنژاد یکی از این آثار است. تازه‌ترین خبر درباره این پروژه این است که کیومرث پوراحمد که به‌عنوان یک دوست در کنار پروژه "کلاس هنرپیشگی" حضور داشته این روزها برای تعدیل اصلاحات وارد شده به این فیلم با شورای پروانه نمایش وارد مذاکره شده است. جالب اینکه به‌رغن اعلام نام این فیلم در بخش اصلی جشنواره داوودنژاد صراحتاً اعلام کرده‌است: "اگر اصلاحات به نحوی باشد که امکان پذیرش آن برای من وجود نداشته باشم در جشنواره سی و یکم حضور نخواهد داشت."
هم‌زمان کارگردان فیلم فاخر "استرداد" هم از اعمال برخی اصلاحات بر فیلمش از سوی مدیران بنیاد سینمایی فارابی خبر داده‌است. وضعیت این آثار البته بهتر از فیلم‌هایی چون "زندگی مشترک آقای محمودی و بانو" ساخته روح‌الله حجازی، "همه چیز برای فروش" امیرحسین ثقفی، "گس" کیارش اسدی‌زاده، "این یک رویا نیست" محمود غفاری و "مهمونی کامی" علی احمزاده" است که به‌رغم انتشار برخی شنیده‌ها مبنی‌بر رضایت هیأت انتخاب از کیفیت‌شان به‌دلیل ممیزی به‌طور کامل از جشنواره کنار گذاشته شدند و حتی از جرح و تعدیل بعدی فهرست هیأت انتخاب هم سهمی به آن‌ها نرسید.
بداقبالی این گروه وقتی جدی‌تر شد که روابط عمومی جشنواره رسماً اعلام کرد امسال بخش خارج از مسابقه در جشنواره نخواهیم داشت. فیلم‌های بازمانده از بخش‌های اصلی جشنواره هر سال امید به اکران در این بخش داشتند. اگر حذف این بخش قطعی باشد و دبیرخانه این‌بار هم ناگزیر از کوتاه آمدن نشود(!) فیلم‌های ناکام امسال باید منتظر فرصت برای رونمایی و اکران در طول سال باشند.
نظر شما