دکتر مهدی مطهرنیا استاد دانشگاه آزاد واحد تهران شمال و کارشناس مسائل سیاسی در مورد تعریف تظاهرگرایی در سیاست به خبرنگار مهر گفت: تظاهرگرایی انعکاس رفتار ضد اخلاقی تحت عنوان ریاکاری در ادبیات مذهبی ماست. ریاکاری به واقع گذاشتن نقابهای پنهانی است که به جای چهرهپردازی منطبق با بافتهای موقعیتهای گوناگون تلاش می‌کند حقیقت منفی موجود را در قالب تظاهرگراییهای منطبق بر بافتهای موقعیتی متفاوت از آن خود سازد.
وی افزود: به بیان دیگر ظاهرآراییهای مناسب و متناسب با بافتهای موقعیتی گوناگون تظاهرگرایی نیست. این در حالی است که اگر رذایل هویتی پشت نقابهای مثبت آرایشی قرار بگیرند ریاکاری بروز و از درون آنها نفاق بر میخیزد.
این کارشناس مسائل سیاسی ادامه داد: ریاکاری سیاسی به واقع به قولی میتوان گفت سمندرگراییهایی است که در جهت رسیدن به منافع و اهداف تعریف شده شخصی رنگ به رنگ شدنهای متفاوت را بروز و ظهور میبخشد و موجب میشود تا فرد به جای در نظرداشتن منافع و اهداف ملی، منافع شخصی و گروهی را رجحان میبخشد و با رنگ پذیریهای متفاوت زمینهپرور فضای مساعد در جهت استفاده یا سوء استفاده از فضای موجود به نفع خود شود.
مطهرنیا عنوان کرد: رنگ شدنهای متعدد و متنوعی که بر محوریت منافع فردی و گروهی شکل گرفته و از ریشههای اصیل اصالتهای عمیق برخوردار نیست، در این مسیر است که شاهد بروز نفاق در حوزههای گوناگون رفتاری بویژه رفتار سیاسی هستیم. در کشورهایی که این معنا وجود ندارد هر کنشگر سیاسی به صراحت باورهای خود را بیان و در یک جامعه مردمسالار آن را به رأی مردم باز میسپارند تا مردم در چارچوب ادبیات دینی اقوال و نگرشهای مختلف را شنیده و به محک تجربه گذارند و سپس از میان آنها بهترینی را که تشخیص میدهند برگزینند.
مطهرنیا در مورد اینکه چقدر این رذیله اخلاقی در سیاستمداران ما مشهود است هم افزود: درپاسخ به این پرسش باید بر رفتارهای گوناگون در مقاطع گوناگون تاریخی توجه کنیم . بر اساس محک تعریف شده در پاسخ به پرسش نخست به یک تعریف عملیاتی در مورد رفتار ریاکارانه و تظاهرگرایانه و سمندرانه دست یابیم سپس مسئولان کشور را در ردههای مختلف در این زمینه به محک نهیم. به باور من نمیتوانیم به طور کلان و کلی به ارزیابی تک تک مسئولان در ردههای گوناگون توجه نداشته و به این پرسش پاسخ دهیم.
وی تصریح کرد: اما درمجموع میتوان گفت در دهههای گذشته ریاکاری به صورت یک جذام در حال پیشرفت است و انداموارهِ اخلاق سیاسی در ایران را دچار آسیب جدی کرده است.
مطهرنیا درمورد علل فردی و گروهی تظاهرگرایی در سیاست هم اظهار داشت: رذیله اخلاقی تظاهرگرایی ، ریاکاری، یک جانبه یا دوجانبه نیست بلکه از شاخصههای متفاوتی تأثیر میپذیرد که در دوسوی یک بردار به شخص ریاکار و از سوی دیگر به فضای مدیریت شده حاکم بر رفتارهای متفاوت در لایههای گوناگون بر میگردد. فلذا هر دو سوی قضایا در سطح تحلیل کلان در این رذیله اخلاقی و رذایل شبیه آن مؤثرند به این معنا که ما از یک سو سیستم حکومتی و حاکمیتی را که بر ارایههای ظاهری بیش از محتوای درونی تأمل و دقت دارد و ظواهر بیرونی و ثبات این ظواهر بیرونی را ارزش مدارانه تلقی می‌کند. چنین رویکردی در ارزیابی اشخاص و افراد بر مبنای ظواهر، زمینه پرور ریاکاری میشود و از سوی دیگر کنشگرانی داریم که حداکثر استفاده از این بافت موقعیتی را به عمل میآورند.
نظر شما