به گزارش خبرنگار اجتماعي خبرگزاري "مهر"، مشكل حريم و انتزاع آن از كلان شهرها همچنان به صورت يك معضل لاينحل موجبات برهم زدن اداره كلان شهري همچون تهران گرديده و باعث شده مديريت شهري در جدال با زمين خواران و سودجويان فرصت و سرمايه هاي هنگفتي را هدر دهد.
چندي پيش وزير كشور در جلسه شوراي اداري شهر تهران گفت: بايد بپذيريم براي شهر تهران همانند شهرهاي ديگر بايستي چاره انديشي اداري شده و مديران تهران هم بتوانند همانند مديران ساير شهرها تصميم بگيرند و اختيارات آنان به دليل اينكه در دسترس مديران مافوق هستند، در اختيارات مديران بالاتر ذوب نشود.
ذكر اين نكته نشان مي دهد مديريت شهري تهران در خصوص حريم شهر تحت مديريت خويش قادر به يك تصميم گيري اصولي و روشن نيست و ساير ارگانها و دستگاههاي دولتي غير مرتبط با امور شهري ، نسبت به تصميمات مديريت شهري دخالت كرده و از مديريت شهري سلب مسئوليت مي كنند. به طوري كه اين دخالتها در مساله حيم به وضوح مشاهده شد و ديديم كه چگونه شهر تهران با تصميمات غير منطقي در حال تكه تكه شدن و از هم پاشيده شدن است.
هر چند موسوي لاري معتقد است كلان شهر تهران با شهرهاي مجاور خود تعامل دارد و يكي از مشكلات فعلي محدوده و حريم شهرهاي مجاور است كه داراي هويت مشابه تهران بوده و به هر نسبتي كه به تهران بها داده شود، به اين شهرها هم بايد بها داده شود.
وي در عين حال مسائل مجموعه شهري تهران را در شهرهاي مجاور اثرگذار دانسته و يكي از موضوعاتي كه بنا به دلايلي هنوز به نتيجه نرسيده را موضوع مجموعه مديريت شهري تهران عنوان داشته و تصريح كرد: از يك طرف با شهرهاي داراي هويت مستقل روبرو هستيم و از طرف ديگر به هيچ وجه نمي شود سرنوشت آنها را از تهران جدا كرد، همانطور كه سرنوشت تهران هم از اين شهرها جدا نمي شود.
وزير كشور همچنين ضمن اظهار تأسف از توقف طرح مديريت واحد شهري تهران كه بيش از10سال پيش مطرح و تاكنون نهايي نشده ، اذعان داشت : اين طرح حدود 30 ماه قبل تصويب و ابلاغ شد، اما در كميسيون تطبيق متوقف گرديده است.
تشكيل شوراي پيگيري بيت المال
سال گذشته و به دنبال تشديد زمين خواري و تغيير كاربري اراضي كشاورزي به مسكوني از سوي عده اي زمين خوار در حريم شهر تهران، به دستور رييس قوه قضاييه شوراي پيگيري بيت المال براي برخورد با زمين خواران تشكيل شد.
هدف اين شورا شناسايي و برخورد با زمين خواراني است كه به هر قيمت ممكن قصد دارند اراضي زراعي و كشاورزي اطراف تهران را به كاربري هاي مسكوني و تجاري تبديل كنند و در اين راه از شيوه هاي تطميع و ارتشاء به مقامات محلي نيز استفاده مي كنند.
رييس كل دادگستري استان تهران گفت: يكي از مسائل مهمي كه دادگستري كل استان تهران در دستور كار خود قرار داده برخورد جدي با متجاوزين به حريم شهرها، اراضي ملي و منابع طبيعي است.
عليزاده با اشاره به اين مطلب كه تجاوز به حريم شهرها از مسائل بسيار مهم قوه قضاييه است . هم اكنون به يك دغدغه تبديل شده و همواره رييس قوه قضاييه بر آن تاكيد دارد، گفت: معضل زمين خواري، تجاوز به حريم شهرها، اراضي ملي و منابع طبيعي از جمله مواردي است كه دستگاه قضايي به شدت با آن برخورد مي كند.
وي معتقد است : اين افراد سودجو و فرصت طلب كه داراي سرمايه هاي سرگردان هستند، با برقراري ارتباطات غير قانوني با برخي از مراجع ذيربط در اين عرصه وارد شده و امنيت و نظام اقتصادي كشور را مختل مي كنند.
خلاء مديريت واحد شهري
در حال حاضر شهرداريها و شوراها با خلا جدي در قانون مربوط به خود روبه رو هستند و قانونگذار بايد اين خلا را مرتفع كند.
معاون خدمات شهري شهرداري تهران با اشاره به اينكه اتلاف منابع مردمي و دولتي و عدم در نظر گرفتن اولويتها از آثار سوء عدم تحقق مديريت واحد شهري در شهرها محسوب مي شود، گفت : به دليل نبود مديريت واحد شهري 25 اداره و نهاد در امور شهر هر يك به نوعي تصميم گيري مي كنند.
با توجه به اينكه 68 درصد جمعيت كشور در شهرها ساكن هستند و چالش هايي كه در ابعاد گوناگون پيش روي شهرها قرار دارد، ضرورت توجه به شهرها در بخش هاي مختلف ضرورتي اجتناب ناپذير است. لذا تاخير در تحقق مديريت واحد شهري آثار و تبعات آن نه تنها به مردم بلكه به خود دولت نيز بر مي گردد.
بحران حريم فراگير خواهد شد
مديركل دفتر نظارت و امور مديريت شهري وزارت مسكن و شهرسازي معتقد است : انگيزه هاي اقتصادي باعث شده شهرداري هاي شهرهاي همجوار كلان شهر تهران به دنبال حريم بيشتري براي محدوده شهري خود باشند.
مهندس مسعود حمزه اي با اشاره به وضعيت حريم شهر تهران و مشكلاتي كه در حال حاضر براي شهرداري تهران به وجود آمده، تصريح كرد: از نظر وزارت خانه هاي مسكن و شهرسازي و كشور و همچنين دولت ، حريم شهر تهران مورد لطمه واقع شده و لازم است در اين خصوص چاره انديشي شود.
وي با تاكيد بر منع خريد و فروش و همچنين واگذاري اراضي كشاورزي براي كاربري مسكن و جرم تلقي نمودن اين قبيل ساخت و سازها به عنوان راهكارهاي وزارت مسكن براي كاهش بحران در حريم شهرها، گفت: بزودي ساير كلان شهرهاي كشور نيز با مشكل حريم مواجه خواهند شد.
از سوي ديگر معاون عمراني استانداري تهران معتقد است: تخلفاتي كه در حريم شهرها به ويژه حريم شهر تهران اتفاق مي افتد به اندازه اي روشن است كه نمي توان از آنها چشم پوشي كرد.
مهندس حسن كريمي در عين حال گفت: البته اگر تخلفي در حريم شهرها صورت گرفته نمي بايست آن را به مردم ربط داد، زيرا آنها مجوزهايي دريافت كرده اند كه به صورت قانوني از سوي شهرداري صادر شده است...
تاخت و تاز در حريم همچنان ادامه دارد
متاسفانه علي رغم پيگيري ها و تصميمات اتخاذ شده در خصوص حفظ حريم شهر تهران و ممانعت از ساخت و ساز بي رويه در اين محدوده، همچنان شاهد تصرف زمين هايي در اطراف تهران هستيم كه به عنوان گلوگاه و ريه هاي تنفسي ميليونها شهروند ايراني محسوب مي شوند و زمين خواران در حال حاضر مشغول ساخت و ساز بر روي صدها هكتار زمين زراعي و كشاورزي هستند.
قطعا در آينده اي نه چندان دور ساخت وساز بي رويه در شهرهاي همجوار و همسايه شهر تهران، تاثيرات نامطلوب به سزايي بر محيط زيست ، اقتصاد و فرهنگ شهروندان خواهد گذارد و باعث خواهد شد اداره كلان شهر تهران براي مديرانش به مراتب دشوارتر و شايد غير ممكن گردد!
گسترش هسته هاي جمعيتي در حاشيه كلان شهرهاي كشور به شدت نگران كننده است ، به طوري كه اين هسته ها شاخص هاي شهري را به شدت كاهش داده است. لذا در صورت عدم تعيين حريم براي شهرهايي نظير تهران، مشهد، تبريز و اصفهان، فاجعه جبران ناپذيري متوجه اين كلان شهرها خواهد شد.
در حالي كه دولت با اجراي ماده 99 قانون شهرداري ها موجبات نابودي كلان شهرها را فراهم مي آورد، بازنگري اين ماده قانون شهرداري ها براي جلوگيري از بروز بحران هاي اجتماعي و كنترل شهرها ضروري است.
بر اساس ماده 99 قانون شهرداري ها ، در صورت رسيدن جمعيت حريم شهرها به پنج هزار نفر، مي توان شهرهاي مستقل ايجاد نمود. در صورتي كه با تشكيل شهرهاي مستقل در حريم كلان شهرها ، سير مهاجرت به اين نقاط افزايش يافته و به گسترش پديده حاشيه نشيني منجر مي شود. به گونه اي كه هم اكنون 90 درصد از حاشيه نشينان كلان شهرهاي كشور به ويژه شهرهاي تهران و مشهد را افراد روستايي تشكيل مي دهند.
شهرهايي كه مي خواهند مستقل باشند
يكي از مشكلات فعلي حريم شهر تهران، جدا شدن نقاط جمعيتي با استفاده از جبر قانون و تبديل شدن به شهرهاي كوچك و بزرگ است. شهرهايي كه زماني نه چندان دور در حوزه استحفاظي شهرداري تهران قرار داشتند، امروز خود به شهرهايي گسسته و درهم ريخته به لحاظ اصول شهرسازي بدل شده اند.
شهرهايي همچون "اسلامشهر" كه زماني در محدوده منطقه 18 شهرداري تهران واقع شده بود و "چهاردانگه" كه عمر كمتر از سه سال دارد و خود در محدوده اسلامشهر رشد كرد." گرمدره"، "باغستان"، "انديشه"،"صباشهر" و... تنها تعدادي از دهها شهري هستند كه خواهان استقلال مديريت شهري شده اند تا بتوانند براي خود تصميم بگيرند.
اما تبعات تشكيل شهرهاي كوچك و بزرگ در جوار كلان شهر تهران نه تنها از حجم مشكلات شهري كم نمي كند. بلكه تبعات اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي عديده اي به دنبال دارد كه نشات گرفته از مهاجرت هاي بي رويه مردم از اقصي نقاط كشور به اين نقطه است...
در هر حال صدها هكتار از زمين هاي كشاورزي، زراعي و باغات اطراف تهران به تدريج در حال تبديل شدن به كاربري هاي مسكوني هستند و اين اتفاق در آينده اي نه چندان دور تبعات منفي به همراه خواهد داشت كه جبران آنها تا حدود زيادي دشوار و شايد ناممكن باشد.
نظر شما