استاد اكبر تجويدي، نگارگر ايراني، در گفتگو با خبرنگار اعزامي "مهر" به تبريز، در پاسخ به اين پرسش كه چرا در بحث نگارگري ايراني موضوع حكمت و عرفان پر رنگ ديده مي شود ، گفت : مسئله جمال شناسي در حكمت ايراني از آن دسته از مسائل بسيار مهم است و نمي توانيم به سادگي از كنار آن عبور كنيم. يعني براي جمال و نشان دادن زيبايي هاي واقعي يك ضوابطي در گذشته بوده كه هنرمندان بر اساس آن ضوابط اثري را خلق مي كردند. اين ضوابط مربوط به عالم ملكوت و جدا از عالم مادي بوده و اگر يك چهره زيبايي را يك شاعر ايراني ديده است اين را بعنوان اينكه خداوند آن را زيبا آفريده از آن بحث مي كرد. هنر نقاشي ما از ادبيات ايراني بسيار الهام گرفته است.
وي افزود: هنرمند حقايق وجود را در اثرش مورد توجه قرار مي داده نه اينكه آن چه را كه چشم ظاهر مي بيند. چشم ظاهر فقط يك نشانه است تا به حقيقت آن مسئله برسد. مثلا مي گفتند زيبايي ها در علم حق وجود داشته و اينگونه ظهور كرده است. هنرمندان در گذشته مانند هنرمندان امروزي اسير تكثرات و اشتغالات نبودند و از عالم معنا باز نمي ايستادند. اين افراد شاگرد استاداني بودند كه طي طريق كرده و هر كسي را به عالم هنر نيز راه نمي دادند. هرگاه كه شاگردي سير و سلوك مي كرد آنگاه رموز هنر را به او ياد مي دادند. در هر رشته اي از هنر ما فتوت نامه هايي داشتيم.
استاد تجويدي كه چند نسل گذشته وي نيز نگارگر بوده اند ، در پاسخ به اين پرسش كه آيا نگارگر يك منبع معرفتي بوده و يا اينكه اثر نگارگري او يك منبع معرفتي محسوب مي شد گفت : در نظر نگارگر، پرداختن به كار هنري يك رياضت محسوب مي شد. در طي اين رياضت، هنر قدسي را بوجود مي آورد. به همين علت هر دو مورد درست است. به قول هيدگر هنر از هنرمند است و هنرمند نيز از هنر.
استاد اكبر تجويدي در پاسخ به اين پرسش كه گسست معرفتي را در هنر نگارگري چگونه بايد ترميم كرد، گفت : پاسخ به اين پرسش بسيار دشوار است. به اعتقاد پروفسور كربن بيماري غرب زدگي از خود ما به وجود آمده و از آنجا كه از وجودمان ترشح كرده پادزهر آن را نيز خودمان بهتر مي توانيم توليد كنيم. خود غربيها با آگاهي به اين بيماري به درمان آن پرداختند. افرادي مانند گنون و بوركهارت كه در فرهنگ غربي بزرگ شدند به درمان نيز پرداختند. ما بايد در ابتدا به سراغ همين غربي ها برويم و بدانيم آنها چگونه و چه چاره اي براي خلاصي از اين وضعيت انديشيدند.
وي در پايان در پاسخ به اين پرسش كه عطف آسيب شناسي نگارگري معنوي ايران را در كجا مي دانيد گفت : هنرمندان ما خودشان را گم كرده اند. آنها در صنايع تكنولوژي امروزي غرق شده اند و آموزش سنتي كه در گذشته صورت مي گرفت فراموش شده و صورت دانشگاهي نيز نتوانسته به راهكاري مناسب برسد.
نظر شما