موضوع اوقات فراغت و نحوه گذران آن به عنوان يكي از چالش هاي پيش روي نسل جوان محسوب مي شود چراكه علاوه بر گذران فرصتهاي فراغت به گونه اي مفرح ، مسائل تربيتي و جامعه پذيري نيز در كنار آن مطرح است كه ايجاب مي كند كه به صورت ويژه به آن نگريست.
اوقات فراغت براي كمك به حفظ ميراث فرهنگي و ايجاد ضابطه براي جامعه ايده آل از لحاظ رفاه و نحوه ابراز هيجانات ، ارتقاء سطح روابط انساني ، بهبود مهارتهاي اجتماعي، تجربيات گروهي، تهذيب عادات و آداب و رسوم نقشي با اهميت وغير قابل انكار دارد .
كم توجهي و يا غفلت از نحوه گذران وقت كه سرمايه ملي هر جامعه اي محسوب مي شوند فاجعه اي ملي در پي خواهد داشت ، جوانان به اميد بهورزي و شادكامي ، زمان فراغت را به تناسب موقعيت و امكانات شخصي پوشش مي دهند اما غالبا از روش تربيتي و فرهنگي آن غفلت مي ورزند و فقدان سياست روشن و منسجم و مدون در خصوص تجربه زندگي جوانان در اوقات فراغت نيز آشفتگي ها را تشديد و اعمال سليقه ها را تثبيت مي نمايد .
از سوي ديگر اوقات فراغت از جمله مقولاتي است كه نوع نگاه و پرداختن به آن مي تواند بحث تخفيف ها و يا تشديد بحران هويت در بين جوانان گردد و در عين حال نقش نيرومند و در عين حال دو گانه در تحول سطح فرهنگي جوامع داشته بدين معنا كه مي تواند در ارتباط با نيازهاي فكري و عملي انسان عامل سازگاري يا ناسازگاري اجتماعي و پيشرفت و يا عقب ماندگي فرهنگي باشد.
اين در حالي است كه عضو كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي در گفتگو با خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر در خصوص نحوه گذران اوقات فراغت جوانان مي گويد : با امكانات محدودي كه در اختيار سازمانها و ارگان هاي مختلف قرار مي گيرد تنها تعداد خاصي از قشر جوان در كشور مي توانند از برنامه هاي اوقافت فراغت استفاده مي كنند و در حدودي بيش از نيمي از جوانان از اين امر محروم مي مانند .
عبدالرضا مصري به آمارهاي ارائه شده از سوي سازمان ملي جوانان در باره چگونگي گذران اوقات فراغت جوانان اشاره مي كند و مي افزايد : بسياري از آمارها حدسي است و يا از تعداد محدودي از قشر جوان كشور تهيه مي شود و نمي توان آن را به كل كشور نسبت داد .
وي مي گويد : بودجه هاي كه هر ساله در جهت غني سازي اوقات فراغت در اختيار نهادهاي مختلف قرار مي گيرد عمده آن به دليل بخشي نگري و عدم هماهنگي سازمانها و نهادهاي ذيربط ، به هدر مي رود و عملا نيز اين روند هر ساله تكرار مي شود. در حالي كه برنامه ريزي درست و منطقي بايد يكي از برنامه هاي در اولويت واساسي دولت باشد.
85 درصد اقشار ضعيف امكان برنامه ريزي براي گذران اوقات فراغت فرزندان خود را ندارند
مصري در ادامه مي گويد : در بسياري از كشورهاي دنيا برنامه ريزي در خصوص اوقات فراغت از جمله برنامه هاي در اولويت آنان محسوب مي شود و تنها اين برنامه ريزي همچون ايران براي زمان خاصي همچون فصل تعطيلات نيست .
عضو كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي تصريح مي كند : 85 درصد از جامعه كه جزء قشر متوسط هستند به دليل كمبود درآمد و وضعيت مالي نامناسب عملا امكان برنامه ريزي حتي محدود را نيز براي اوقات فراغت فرزندان خود را ندارند .
بايد گفت كه اوقات فراغت نقش اساسي در جهت اجتماعي كردن جوانان ، مانعي در جهت بروز كجرويها و بزهكاريها و تامين كننده بهداشت رواني و جسمي آنان دارد و نهايت آنكه پرداختن به آن و پژوهش در اين زمينه باعث بالا رفتن سطح آگاهي و شناخت آحاد جامعه و به ويژه مسئولان و دست اندركاران كشور نسبت به موضوع فراغت و ايجاد فضاي مناسب ملي براي فهم مزايا و تهديدات فرصت هاي فراغتي جوانان خواهد شد كه خود برنامه ريزيها و سياستگذاريهاي مطلوبي به همراه خواهد داشت .
بررسي هاي سازمان ملي جوانان در سال 83 كه از بين جوانان سنين 15 تا 29 سال صورت گرفته نشان مي دهد كه تنها 1/32 درصدجوانان از برنامه هاي اوقات فراغت استفاده كرده اند و اين در حالي است كه بيشترين استفاده كنندگان از برنامه هاي فراغتي در استان خراسان با 5/41 درصد و كمترين استفاده مربوط به آذربايجان شرقي با 1/76 درصد بوده است .
بر اساس اين پژوهش 3/85 درصد جوانان برنامه هاي اوقات فراغت را خوب و 6/14 درصد نيز برنامه ها را ضعيف ارزيابي كرده اند و اين در حالي است كه ضعيف ترين ارزيابي با 8/23 درصد در بين جوانان استان تهران بوده است .
آمارهاي سازمان ملي جوانان نشان مي دهد كه 66/6 درصد جوانان بر اين باروند كه سازمان ها مسئول خواسته هاي جوانان را در برنامه ريزي هاي فراغتي مد نظر قرار نمي دهند و در اين بين جوانان استان كرمان با 6/80 درصد بيشترين نارضايتي را از عدم توجه به خواسته هاي جوانان در طراحي برنامه هاي فراغتي داشته اند و اين در حالي است كه 9/56 درصد جوانان تمايل براي شركت در طراحي و تدوين برنامه هاي فراغتي سازمان هاي مسئول دارند.
بر اساس بررسي هاي سازمان ملي جوانان 7/43 درصد جوانان علاقمند به شركت در برنامه هاي ورزشي و 9/70 درصد جوانان در هنگام اوقت فراغت به مطالعه مي پردازند و اين در حالي است كه جوانان استان فارس با 9 ساعت و جوانان تهراني با 7 ساعت كمترين مطالعه را در طول هفته دارند.
بر اساس اين پژوهش ، 56 درصد جوانان علاقه بسياري در استفاده از بازيهاي كامپيوتري و اينترنت در اوقات فراغت دارند در صورتيكه 44 درصد علاقه چنداني براي استفاده از اين بازيها ندارند اين در حالي است كه 8/43 درصد از جوانان امكانات رايانه اي را در محل زندگي خود محدود ارزيابي كرده اند.
پژوهش سازمان ملي جوانان كه در بين 7/73 درصد بيكار و 3/26 درصد شاغل انجام شده نشان مي دهد در هنگام فراغت 9/35 درصد جوانان ايراني از اينترنت استفاده و 1/64 درصد استفاده نمي كنند و در اين بين جوانان كرماني بيشترين زمان را براي استفاده از اينترنت در ايام فراغت اختصاص مي دهند ، همچنين بررسي ها نشان مي دهد 1/88 درصد جوانان گردش و تفريح را از جمله برنامه هاي خود در ايام فراغت مي دانند و 9/11 درصد جوانان نيز اعلام كرده اند علاقه چنداني براي گردش و تفريح در ايام فراغت ندارند و اين در حالي است كه 56 درصد جوانان ايراني از كمبود امكانات تفريحي ابراز نارضايتي كرده اند .
شايان ذكر است در اين نظر سنجي كه از بين 6/72 درصد مجرد و 1/25 درصد متاهل تهيه شده است نشان مي دهد كه 5/56 درصد جوانان به طور كل سازمانهاي مسئول اوقات فراغت را نمي شناسند .
امروزه ثانيه ها و ساعت هاي جوان بي هدف و بدون هيچ برنامه اي از پي يكديگر مي گذرند و آنها زماني به خود مي آيند كه ديگر راهي براي جبران وجود ندارد و به طور حتم جوانان ، بدون همياري دولتمردان و مسئولان كه بيشترين مسئوليت برنامه ريزي مناسب براي اوقات فراغت جوانان متوجه آنان است نمي توانند تابستاني خوش را بگذرانند .
نظر شما