به گزارش خبر گزاري " مهر " ، به نقل از روابط عمومي دانشگاه مازندرا ن دكتر علي كريمي ، د بير برگزاري اين همايش گفت : بعد فروپاشي اتحاد جماهير شوروي ، افزايش بازيگران منطقه اي و فرا منطقه اي وهمچنين تقسيم كشورهاي ساحلي از 2 به 5 كشور ، مسائل ژئوپلتيك نويني ايجاد شد كه ايجاب مي كند مراكز علمي با بررسي سوابق همكاريهاي ساحلي به ترسيم چشم انداز آتي آن بپردازند. دانشگاه مازندران نيز به عنوان دانشگاهي هد فمند براي پاسخگويي به نياز هاي علمي و كاربردي جامعه و كمك به تصميم سازي مناسب براي دستگاه سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران قد م در چنين راهي نهاده است . قرابت جغرافيايي استان مازندران با كشور هاي ساحلي و مناسبات اقتصادي و امنيتي ما را بر آن داشته كه اين سمينار را در دانشگاه مازندران تشكيل دهيم .
وي ميزان سهم ايران از درياي خزر و اقدامات انجام شده در اين زمينه را تشريح كرد و افزود : تعيين رژيم حقوقي در اين منطقه ژئو پلتيك تابع ساختار سياسي بين المللي است و تا زماني كه روند مناسبات با بازيگران اصلي ساماندهي نشود، طبيعي است كه براي دستيابي واحقاق حقوق حقه خويش با محدود يت هايي روبه رو شويم كه اميدواريم با توجه به فضايي كه بين طرف هاي مذاكره كننده كشور هاي ساحلي وجود دارد بتوانيم به سهم منطقي 20 درصد برسيم هر چند كه اهرم فشار آمريكا بر دستيابي به اين ميزان دخالت مي كند .
وي ادامه داد : تعداد مقاله هاي رسيده به د بير خانه همايش شامل 40 مقاله داخلي و 20 مقاله خارجي است . مقاله هاي خارجي از سوي كشور هاي گرجستان ، آذربايجان ، روسيه و هند وستان به دانشگاه مازندران ارسال شده است كه اميد واريم اين داده ها از سوي صاحب نظران مبنايي براي تصميمم گيري در حوزه هاي سياسي - امنيتي و زيست محيطي درياي خزر قرار گيرد .
دكتر كريمي با تاكيد بر تصميم سازي در اين همايش خاطر نشان كرد : ما در اين همايش از منظردانشگاهي به بررسي روند همكاريهاي منطقه اي و همچنين به روابط بين كشور هاي ساحلي مي پردازيم و انتظار اينكه يك بيانه اجرايي از اين همايش صادر شود، وجود ندارد .
وي افزود : بيش از آنكه مقوله رژيم حقوقي درياي خزر يك مقوله حقوقي باشد به بحث سياسي تبد يل شده است . ولي ايران سهم 20 درصد را از درياي خزر دنبال مي كند .
دكتر كريمي در پاسخ به اين سئوال كه آيا تاكنون وزارت امور خارجه و دستگاه هاي مربوط ، از برگزاري اين همايش استقبال كرده اند، گفت : وزارت امور خارجه و خصوصا دفتر مطالعات سياسي و بين المللي از برگزاري اين همايش ابراز رضايت و استقبال كرده اند . چون مقوله خزر موضوعي زنده است و در د ستور كار دستگاه ديپلماسي ايران قرار دارد و هنوز به تاريخ ملحق نشده است و همچنين موسسه تحقيقات شيلا ت (با علاقه به چگونگي بهره برداري از منابع دريايي) ، سازمان حفاظت از محيط زيست بخاطر اهميت حفظ اكوسيستم و همچنين بعضي از ادارات كل استان مانند : بازرگاني ، جهاد كشاورزي ، شيلات ، اداره كل بنادر و كشتيراني، فرهنگ و ارشاد اسلا مي، صنايع د ستي، ايران گردي و جهان گردي و ميراث فرهنگي مارا در برگزاري و يا غني تر كردن همايش به صورت جانبي ياري مي كنند.
وي در زمينه تاثير تحولات حوزه درياي خزر بر استان هاي شمالي كشور اشاره كرد : به طور قطع افزايش هرچه بيشتر اين همكاري ها براي استانهاي شمالي مفيد و موجب فعال تر شدن بنادر نوشهر و امير آباد براي تحقق همكاريهاي چند جانبه اقتصادي خواهد بود . از لحاظ امنيتي نيز اگر درياي مازندران درياي صلح و ثبات و حوزه مسالمت آميز باشد، منافع آن عايد همه كشورهاي ساحلي خواهد بود. ولي اگر به درياي منازعه ، رقابت و ستيزه تبد يل شود بيش از هر مكاني ، استانهاي شمالي متضرر خواهند شد .
د بير برگزاري همايش در پاسخ به اين سئوال كه چرا رفتار آذربايجان در برخورد با ايران شفاف نيست، گفت : اتفاقا من شفاف ترين موضع را از آن آذربايجان مي دانم كه در انتخاب بين ايران ، آمريكا و بازيگران فرا منطقه اي تقد م و الويت را به اسرائيل و آمريكا داده است و حذ ف ايران را در پيش گرفته است . ولي موضع غير شفاف را روسيه داراست كه گاهي از منافع ايران حمايت و گاهي قراردادهاي د و جانبه و چند جانبه با بعضي كشورها امضا مي كند كه در واقع به اقتضاي شرايط ، اتخاذ موضع مي نمايد .
دكتر كريمي نسبت به منفعل عمل نكردن دستگاه سياست خارجي ايران در اين حوزه پيشنهاد داد : واقعيت اين است كه نوع بازيگري كشور ها صرفا به خواست و اراده زمامداران آنها بستگي ندارد. بلكه به ميزان مقد ورات و محذورات كشورها در سطح قدرت ملي شان بستگي دارد . ما در حوزه خزر كه از يك حوزه ژئوپلتيك خفته و آرام ديروز به يك ژئو پلتيك پويا و فعال تبد يل شده است در ابتدا بايد معاد له ميزان مقدورات و محذ ورات را ترسيم كنيم و ما نمي توانيم فقط خود را بين 5 كشور ساحلي و يا روسيه تصور كنيم. چون اين حوزه كانون توجهات ناتو شده است و يا كانون توجه تركيه كه اساسا اهداف پان تركيستي خود را در اين حوزه تعريف مي كند. بنابر اين بايد مناسبات خود را ساماندهي كنيم تا ايفا گر نقش فعال تري باشيم و اين به معناي كوتاه آمد ن ، سازش و ياعد ول نيست. بلكه دستگاه ديپلماسي بايد دست به ابتكارعمل بزند . به اعتقاد من ؛ ما بايد ابتدا بستر ها و قابليت هاي كاركردي منطقه خزر را بر جسته كنيم و اين به مفهوم وجود امكان و قابليت همكاري هاي زيست محيطي ، اكو توريسم و يا ترانزيت است .
وي ادامه داد : همكا ري هاي ا يران و روسيه در راستاي تقويت منابع آبزيان خاوياري در حال اجرا است و اين مي تواند نشان دهنده رسيدن ما به رهيافت جد يد براي همكاري هاي منطقه اي باشد.
وي درموردا ميزان ذ خاير نفت و گاز درياي خزر اعلام كرد : بر طبق گزارشهاي مختلفي كه دستگاههاو كشور هاي مختلف ارائه كرده اند، از 10 تا 200ميليون بشكه نفت تخمين زده شده است و بيش از اين ميزان انرژي گاز وجود دارد. كوچك نمايي و بزرگ نمايي ها نيز متاثر از منافعي است كه كشور ها دارند. ولي هنوز همه كشور ها به اكتشافات نرسيده اند و گمانه زدن ها ادامه دارد. ولي واقعيت اين است كه در ياي خزر يك حوزه " ژئو پلي اكونوميك " است و صرف نظر از اين كه چه حجمي از منابع انرژي را در خود داشته باشد ، از هر حيث حائز اهميت است .
اين كارشناس سياسي در مورد تقسيم هاي صورت گرفته از سوي برخي كشورهاكه آيا به د نبال ذ خاير موجود مي باشند، گفت : با لاخره كشوره ها بايد مبنايي را بپذ يرند. آنها يي كه سهم 20در صد بالسويه را قبول دارند معتقدند كه بر اساس تقسيم بندي مشترك هرجايي كه خط واقع شود و هر مقد ور كه آن منطقه، منابع دريايي داشته باشد بايد پذيرفت. ولي بعضي از كشور ها معتقد به خط القعر هستند كه آن وقت ديگرملا حظات اقتصادي نفت و گاز و آبزيان مد نظر نيست
دكتر كريمي در زمينه اين كه چرا ايران و يا كشور هاي ساحلي براي تقسيم درياي خزر به دادگاه هاي بين المللي و يا لاهه متوسل نمي شوند ، تصريح كرد : از آنجايي كه فضاي حاكم بر حكميت بين المللي متاثر از خواست قدرتهاي ذي نفوذ و نظام بين المللي است، بعيد است كشور ما با توسل به اين وسيله به منافع حقه خويش دست يابد. بلكه بايد سعي در حل اين مسئله در قالب قرارداد هاي دو يا چند جانبه كند.
نظر شما