پیام‌نما

لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ مَا تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ * * * هرگز به [حقیقتِ] نیکی [به طور کامل] نمی‌رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید؛ و آنچه از هر چیزی انفاق می‌کنید [خوب یا بد، کم یا زیاد، به اخلاص یا ریا] یقیناً خدا به آن داناست. * * * لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّی تُنفِقُواْ / آنچه داری دوست یعنی ده بر او

۱۱ شهریور ۱۳۸۲، ۱۱:۲۸

سلطانيه بزرگترين بناي آجري در جهان (1)

الگويي از هنر و معماري ايران

الگويي از هنر و معماري ايران

خبرگزاري "مهر": گنبد سلطانيه بزرگترين بناي آجري در جهان است كه گوشه اي از هنرومعماري ايران زمين را به جهانيان عرضه مي كند . مسئولان ميراث فرهنگي ، در تلاش هستند اين بنا را در فهرست ميراث جهاني به ثبت برسانند .

    

 در جنوب غربي ارگ سلطنتي شهر سلطانيه ، آرامگاه سلطان محمد خدابنده اولجايتو ، به عنوان يكي از عظيم ترين آرامگاههاي دوره اسلامي و شايد با شكوهترين آنها موسوم به گنبد سلطانيه قرار گرفته است .
در مورد علت احداث بنا در كتابهاي تاريخي آمده است كه وقتي "ارغون خان " پسر" اباخان"  چهارمين ايلخان مغول به قدرت رسيد تصميم گرفت در محل فعلي سلطانيه كه دشتي وسيع و سرسبز بود شهري بنا كند و دستور ساخت يك قلعه را داد . اما" ارغون خان"  قبل از اتمام ساخت قلعه در گذشت.
طبق وصيت وي ، جسدش را درهمان نزديكي دفن كردند وپسرش "غازان خان " دستور داد تا بر قبر پدر آرامگاهي باشكوه ساخته شود كه برجهاي 12 گانه اي داشته باشد . 
پس از به قدرت رسيدن اولجايتو ، پسر ديگر" ارغون خان" ، وي تصميم گرفت به آرزوي پدر جامه عمل بپوشاند و به همين دليل دستور داد شهري بسازند كه دور آن 30 هزار گام باشد . سلطان ايلخاني پس از طرح شهر" سلطانيه " امر كرد تا آرامگاهي  با شكوه و عظمت بسيار براي وي ساخته شود و براي اين كار اولجايتو پس از طرح سلطانيه تصميم گرفت كه به تقليد آرامگاه پدرش غازان خان ، آرامگاه بزرگ و با شكوهي براي خود   بسازد ، به همين دليل براي برپايي اين آرامگاه ، هنرمندان از هر سو به سلطانيه آمدند تا يكي از شاهكارهاي عظيم دوره مغول را خلق كنند .
بناي گنبد سلطانيه در سال 702 هجري ، بر اساس طرح آرامگاه غازان خان ، كه آن نيز از بناي آرامگاه سلطان سنجر در مرو الهام گرفته شده بود ، ساخته شد . تنها تفاوت آنها در گنبدها بود كه پلان آرامگاه سلطان سنجر مربع  بود و پلان گنبد سلطانيه هشت ضلعي ساخته شد .
ساخت بناي سلطانيه با هشت ضلع ،  در سال 710 هجري قمري به اتمام رسيد .

شاهكارهاي ابتكاري در سلطانيه به حدي است كه اين بنا را به يكي از شاهكارهاي هنر و معماري ايران تبديل كرده است و بعد از ساخت ، اين بنا نمونه والگويي براي احداث تعداد بسيار زيادي از ابنيه آن دوران شد .
اولجايتو زماني كه كار ساختماني گنبد رو به پايان بود ، سفري به عراق كرد و تربت پاك امام حسن (ع) و حضرت علي (ع) رادر كربلا و نجف زيارت كرد و پس از آن بدنبال تشويق و ترغيب برخي علما و روحانيان شيعه ، اولجايتو مذهب تشيع را به عنوان مذهب رسمي پذيرفت و بعد از مدتي تصميم گرفت كه آرامگاه خود را به ائمه اطهار اختصاص دهد و قصد داشت اجساد مطهر آنان يعني حضرت علي (ع) و امام حسين (ع) را به سلطانيه منتقل كرده و بر رونق تجاري و مذهبي پايتخت خود بيافزايد .
به همين دليل در تزئينات" سلطانيه" ، كلمه "علي" بسيار به كار برده شده است . اما انتقال پيكرهاي مطهر ائمه به دليل مخالف شديد علماي شيعه ، انجام نشد .
سلطان ايلخاني تصميم گرفت از بناي ساخته شده به عنوان آرامگاه خود استفاده كند و به دليل ناكام ماندن در تصميمي كه اتخاذ كرده بود از مذهب تشيع برگشت و دستور داد تمام كلمات علي را از بنا پاك كرده و يا روي آنها را پوشاندند.
اولجايتو در سال 716 هجري ، يعني چهار سال پس از اتمام بنا درگذشت و جسد وي در تابوتي از زر ناب در آرامگاه ابديش دفن شد .
 به اين سبب كه هنرمندان  و صنعتگران علي رغم ميل باطني از نقاط مختلف كشور به اين منطقه آورده شده بودند ، پس از مرگ اولجايتو ، سلطانيه را ترك كردند و با اين اتفاق شهر از رونق افتاد ، بي مهري هاي فراوان ديد و رو به زوال رفت .

 

 

کد خبر 19716

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha