حجت الاسلام والمسلمين دكتر محمدمهدي گرجيان، عضو هيئت علمي گروه فلسفه و كلام و معاون پژوهشي و فناوري اطلاعات دانشگاه باقرالعلوم(ع) در گفتگو با خبرنگار مهر در پاسخ به این سؤال که اصلا حماسه ها چگونه شکل می گیرند؟، گفت: به نظر می رسد در درجه اول باید زیرساختهایی برای فردی که حماسه ساز و حماسه آفرین است، وجود داشته باشد.
وی با بیان اینکه اولین زیرساخت «خودباوری» فرد حماسه ساز است، افزود: خودباوری فرد حماسه ساز یعنی اینکه فرد واقعا خود را بیابد که در کجاست و هدف را هم رصد کند. این فرد با این زمینه می تواند رشد بسیار خوبی را داشته باشد.
گرجیان در مورد فرق جهاد با حماسه اظهار داشت: فرق حماسه با جهاد این است که ممکن است فردی جهاد کند ولی حماسه ساز نباشد. خیلی از افراد در جبهه و جنگ شرکت کردند اما حماسه سازی متعلق به هر فردی نیست، یعنی جهاد با ویژگیهای خاص و مخصوص، حماسه می شود.
وی در ادامه سخنانش در مورد حماسه تصریح کرد: افرادی که بلندنظر هستند و همت بلند دارند و رصد اهداف را به خوبی انجام دادند و به تعبیر مقام معظم رهبری می خواهند میانبرهایی داشته باشند به خاطر اینکه از میانبر بخواهند به نقاط دوردست که در ظاهر برای خیلی از افراد دست نیافتنی است، دست پیدا کنند. به این عملکرد می توان گفت حماسه. اما اگر صرفا فردی همتی کرده و می خواهد کاری انجام دهد به آن حماسه نمی گویند.
وی افزود: حماسه به گونه ای است که در آن، شور همراه با شعور وجود دارد. باید همراهی شور و شعور وجود داشته باشد وگرنه حماسه رخ نمی دهد، در غیر این صورت بی باکی و تهور بی جا گفته می شود. پس حماسه سازی نیازمند روح بلند، اهداف معین و خودشناسی و در عین حال رصد کردن آینده است تا حماسه ای محقق شود.
وی در پاسخ به این سؤال که اگر بخواهیم تاریخ ایران و انقلاب اسلامی را بررسی کنیم، چه حماسه های را می توانیم برشماریم و مشخصه بارز حماسه ها در تاریخ ایران چه بوده اند؟، گفت: به نظر می رسد اصل «جهاد» در بسیاری از عرصه های تاریخی حماسه هایی را آفریده است. وجود بسیج و ورود نیروهای مردمی در عرصه کارزاری که خیلی ها باور نداشتند که بتوان کاری را پیش برد، یک حماسه بود. در جوانان انقلابی تحولی ایجاد شد و اهداف بلند را دیدند و از اول انقلاب حماسه آفریدند. فکر می کنم آن چیزی که در حماسه ضرورت دارد هدف شناسی است که فرد حماسه ساز باید هدف سازی داشته باشد یا به حرفهای رهبر توجه داشته باشد. مجاهدین خلق کارهای کورکورانه انجام می دادند اما در ظاهر خودشان فکر می کردند حماسه است، اما حماسه نبوده است. حماسه بصیرت و بینایی و راهبر خوب در عرصه اجتماعی می خواهد تا حماسه عمومی ایجاد شود.
وی با اشاره به اینکه حماسه گاه فردی و گاه اجتماعی است، بیان کرد: آنچه که مهم است حماسه عمومی است که ظاهرا مقام معظم رهبری هم حماسه عمومی را مد نظر داشتند. در انتخاباتهایی که خیلی ها فکر می کردند مردم وارد عرصه نمی شوند، یک دفعه دیدیم با حضور حماسی مردم روبرو شد. همچنین راهپیمایی های مختلفی بعد از انقلاب اسلامی برگزار شده که یک دفعه مردم با بصیرت خاص و تیزبینی و روح بلندشان و هدف شناسی وارد میدان می شدند تا کاری که ناشدنی بود را انجام دهند و دشمنان را ناامید می کردند.
وی با تأکید بر اینکه موارد حماسه ای در نظام زیاد داریم، هم در جنگ، هم در کمک به جنگ و هم در عرصه های مختلف حماسه هایی زیادی وجود داشت، اذعان کرد: در عرصه دفاع از انرژی هسته ای هم حماسه آفریدیم، اگر دشمن پشتیبانی های مردمی را نمی دید، طمع های زیادی می کرد. 22 بهمن یک حماسه بود. اصلا روح بلند حضرت امام(ره)، حماسه ساز بودند و معمار حماسه بودند. با وجود اینکه به ظاهر پیر بودند اما روح بلند و جوانی داشتند و با حماسه سازی جوانها را به کارزار می کشید.
گرجیان در پاسخ به این سؤال که چرا مملکت ما امروز نیاز به حماسه دارد؟، تصریح کرد:ما دشمن داخلی و خارجی را نباید فراموش کنیم. همچنین می دانیم که قبل و بعد از انقلاب، عقب ماندگی هایی داریم. دشمن هم طمع هایی کرده است، اگر حماسه ای را خلق کنیم دشمن به یأس می افتد و دیگر هوس نخواهند کرد اما اگر ما آرام آرام و بطئی حرکت کنیم چه بسا دشمن فکر می کند که خدایی نکرده مردم از نظام و انقلاب خسته شدند. حماسه کاری می کند که چند گام نظام به صورت میان بر به جلو حرکت کند و هم دشمن را مأیوس می کند. هم کار اثباتی می کند و هم کار نفی ای.
نظر شما