به گزارش خبرگزاری مهر، شیخ بهایی به سال 953 هجری در بعلبک شام در خاندانی متدین ایرانی متولد شد و خانواده اش در هنگامی که وی خردسال بود به ایران بازگشتند و این سالها مواجه است با گسترش و نفوذ و پیشرفت علوم ریاضی و نجوم و هیات. در حکومت صفوی به همان مقدار که به ادبیات و هنر و شعر و شاعری اهمیت می دادند در سایر علوم و اعزاز دانشمندان کوشا بودند.
شیخ بهایی با استعداد شگفت آور خویش توانست در خردسالی در پاره ای از علم متداول زمان به مرحله استادی رسد. شهرت و آوازه نبوغ او شاه عباس را بر آن داشت که او را به دربار خود خواند و مقامی شایسته شان او به وی واگذار نمود و پس از چندی به او لقب شیخ الاسلام اعطا نمود. شیخ بهایی در این احوال در سایه توجه شاه عباس توانست با آرامش خاطر به تدوین کتاب های گرانقدر و ارزنده ای چون جامع عباسی، کشکول، در روایات و اخبار و شیر شکر و نان و حلوا به زبان فارسی، تشریح املاک و خلاصه الحساب و چند اثر برجسته دیگر در علم شیمی و هیات پرداخت. همچنین کتاب "اربعین" را به زبان عربی در آن زمان نوشت.
شیخ بهایی علاوه بر اینکه مردی است با یک جهان بینی شگفت آور آنچنان که از خلال آثار ارزشمند او پیداست دانشمند برجسته ای بود. وی همچنین در ریاضی و هیات و نجوم و هندسه و شیمی (کیمیاگری) تبحر داشته و با وجود گذشت نزدیک به چهار قرن از مرگ او و با وجود ترقی شگفت آور دانش امروزهنوز هم نظرات وی در زمینه های مختلف علوم قابل تعمق و بررسی است. همچنین شیخ بهایی را بیش از همه می باید به عنوان یک عارف بینا و یک صوفی صافی شناخت.
شیخ بهایی مردی بزرگوار، و دانشمندی پارسا و دانش دوست بود. شیخ به شهرهای مختلفی سفر کرد و بالاخره در خانه ای در کوی مشهور به تل همدان به تفحص و تحقیق وتالیف پرداخت. مرگ این عارف بزرگ و دانشمند به سال 1030 و یا 1031 هجری در 87 سالگی ذکر شده است. وی در شهر اصفهان درگذشت و مریدان پیکر او را با شکوهی که در شایسته شان او بود و بنا بر وصیت وی به مشهد بردند و جوار حضرت ثامن الائمه امام الرضا (ع) به خاک سپردند.
شیخ مردی بود که از تظاهر و فضل فروشی نفرت داشت و این خود انگیزه ای برای اشتهار اخلاص شیخ بود. شیخ بهایی به تصدیق و تایید اکثر محققین و نزدیکان، نادر روزگار و یکی از مردان یگانه دانش و ادب ایران و پرورش یافته فرهنگ آن عصر، این مرز و بوم و از بهترین نمایندگان معارف ایران در قرن 10 و 11 هجری قمری بوده است. شیخ بهایی شاگردانی تربیت نموده که به نوبه خود از بزرگترین مفاخر علم و ادب ایران بود همچون فیلسوف و حکیم الهی و ملاصدرای شیرازی و ملا حسن حنیفی کاشانی وعده ای دیگر که در فلسفه و حکمت الهی و فقه و اصول ریاضی و نجوم سرآمد بوده اند.
از کتب و آثار بزرگ علمی و ادبی شیخ بهایی علاوه بر غزلیات و رباعیات، دارای دو مثنوی بوده یکی به نام مثنوی "نان و حلوا" و دیگری "شیر و شکر" بوده است. از آثار علمی "جامع عباسی، کشکول، بحر الحساب و مفتاح الفلاح و الاربیعن و شرع الاقلاف، سرار البلاغه و الوجیزه" می توان نام برد. سایر تالیفاتش بالغ بر 95 کتاب و رساله می باشد که همواره ماخد درس طالبان علم و ادب بوده است.
نظر شما