خبرگزاري مهر- گروه بين الملل : اخيراً و در پي طرح طرح تئوري هائي درباره خاورميانه ، در راستاي شناخت بهتر منطقه و مسائل و اتفاقاتي كه در آن مي افتد مركز مطالعات راهبردي كه يك مركزي غير دولتي و غير انتفاعي است اقدام به انتشار كتابي در اين زمينه كرده است.
كتاب حاضر توسط "قدير نصري" به فارسي برگردان شده است و دكتر سريع القلم رئيس مركز مطالعات خاورميانه نيز مقدمه اي بر آن به رشته تحرير در آورده است.
اين كتاب در يك مقدمه ، 5 بخش و يازده فصل تنظيم شده است، همچنين در پايان هر فصل هم بطور مجزا نتيجه گيري ارائه شده است.
* فصل اول(كليات): اين كتاب در فصل اول علاوه بر مقدمه به كليات و چهارچوب مباني تئوريك مسئله اشارت دارد كه در آن رهيافتهاي نظري در بررسي مفهوم امنيت ملي يعني رهيافت هاي رئاليستي ، ليبرالي و تركيبي مورد بررسي قرار داده است.
در بخش ديگري در اين فصل به تعريف متغيرهاي موجود در منطقه ، توضيح پيرامون فاكتورهاي قدرت از جمله توانمندي قومي، مشروعيت سياسي، تساهل قومي و مذهبي، توانمندي اقتصادي و دسترسي به منابع طبيعي حياتي پرداخته است.
در بخش اول : اين كتاب به بحث و مطالعه موردي پيرامون مشروعيت سياسي و جعل تاريخي مي پردازد كه در اين خصوص عربستان سعودي به عنوان مورد ، بررسي و تحليل مي شود.
همچنين در اين بخش پيرامون فرايند دولت سازي و تحريف تاريخ، تاريخ اسلام و وهابيت و بحث آموزش و پيوند تاريخ صدر اسلام و تاريخ جديد عربستان، تقابل بين گروهاي مخالف و دولت سعودي بحث مي شود.
همچنين در اين قسمت مسائلي همچون نارضايتي سياسي، جنگ فرقه اي و تجمل گرايي، عشرت طلبي و گسترش صوفي گرايي افراطي مورد بررسي قرار گرفته است.
همچنين در فصل ديگر اين بخش مسئله امنيت و مشروعيت بويژه در پنج كشور عربي در دوره 1996-1989 مورد بررسي قرار و مسائل مربوط به آزادي و محدوديت آزادي ، ميزان جرائم و فرايند انتقال قدرت مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.
در فصل چهارم اين بخش به چالشهاي سياسي دولت هاي خاورميانه در قرن حاضر اشارت دارد كه در آن به مسائل مربوط به اقتصاد ، انتخابات و همچنين فرايند مربوط به اصلاحات سياسي و مسئله گسترش و رشد اسلام خواهي مورد بررسي قرار گرفته است.
بخش دوم : اين بخش دو فصل (پنجم و ششم ) را به خود اختصاص داده است و در آن مسائلي مربوط به تساهل قومي و مذهبي بحث شده و همچنين تركيه به عنوان مطالعه موردي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته است.
همچنين در اين بخش مسئله سكولاريسم كه اصول سياست تركيه در دوره بعد از فروپاشي عثماني را تشكيل مي دهد و همچنين موج اسلام خواهي و تقابل اين موضوع با ايده پذيرفته شده در كشور، نيز تبيين مي شود.
در اين مبحث حزب رفاه و بحث علوي ها در تركيه هم به عنوان دو فاكتور مستقل و تاثير گذار در سياست اين كشور نيز مورد بحث قرار گرفته است.
در فصل ششم اين بخش جايگاه اقوام به عنوان بازيگران فراملي در تركيه از جمله "حرب كارگران كردستان" بويژه كردها و نقش آنها در امنيت اين كشور بررسي شده است و همچنين همبستگي و هويت قومي در محيط شهري و نگرش بين الملل به مسائل قوميتها در تركيه و چالش تركيه در سطح بين الملل براي حل اين مسئله تحليل شده است.
بخش سوم : اين بخش نيز دو فصل هفتم و هشتم را در بر مي گيرد.
در فصل هفتم مسئله سرمايه گذاري هاي خارجي و همكاريهاي منطقه اي با رويكرد كنترل تسليحات مد نظر قرا گرفته است.
همچنين مسائل مربوط به اصلاحات در خاورميانه مانند طرح اصلاحات اقتصادي، تامين امنيت فعاليت هاي اقتصادي مسئله اشتغال و توسعه اقتصادي، ترقي و توسعه سياسي ، مسائل ساختاري مورد بررسي قرار مي گيرد.
بخش چهارم : كه شامل يك فصل است به مسائل تنش زا در منطقه از جمله بحران آب اشاره مي كند و همچنين مناقشه طرفها در اين منطقه از جمله سوريه، لبنان ، اردن و تركيه بر سر آب نيز مورد بحث قرار گرفته است.
درگيري اسرائيل با اعراب در سالهاي 1953، 1965 و 1967يكي ديگر از مسائل مورد طرح در اين بخش مي باشد.
بخش پنجم : اين بخش به بحث پيرامون عملي شدن پيدايش يك سيستم امنيتي مشترك در خاورميانه ، رژيم هاي امنيتي مبتني بر همكاري امنيتي مشروط ،عادي، مشترك و مبتني بر همكاري تمام عيار و تاريخجه اين رژيمها، اهداف، ابزارها، تحقق اين رژيمها و سلاحهاي كشتار جمعي و كنترل آنها و نقش آمريكا در اين امور را مورد كنكاش قرار مي دهد.
در بخش نتيجه گيري كه يك فصل را به خود اختصاص داده است يك جمع بندي از مطالب با تكيه بر موارد ذكر شده در بخش كليات و ابتدائي كتاب ارائه داده است.
نظر شما