پتروشیمی زنجان؛ وعده رستگاری در افق غبارآلود/ انتظاری که هفت ساله شد

به گزارش خبرنگار مهر، آذرماه سال 1385، روزهای به یادماندنی را برای مردم استان زنجان رقم زد، روزهایی که شهروندان زنجانی از خیلی وقت پیش در انتظارش بودند تا با تحقق احداث پروژه پتروشیمی زنجان، استان روند پیشرفت و توسعه را طی کند ولی این روزها تنها روزهای خوش پتروشیمی زنجان بود تا این پروژه هم همانند بسیاری از پروژه ها در بخش صنعت در غبار و عده و وعیدها فراموش شود.

محمود احمدی نژاد در دور اول سفر استانی خود به زنجان طرح احداث پتروشیمی زنجان را مصوب کرد و مردم زنجان که از سالهای دور تجربه تلخ واگذاری امتیاز یک واحد پتروشیمی زنجان را به یک استان دیگر داشتند و دیگر نمی خواستند عاقبت این امتیاز نیز به سرنوشت قبلی دچار شود تمام تلاش خود را برای فراهم کردن سرمایه این کارخانه از طریق پذیره نویسی اعمال کردند و در نهایت آذر ماه سال ۱۳۸۵ كلنگ مجتمع پتروشيمي زنجان به زمين زده شد تا با راه‌اندازي آن روزانه ۳۰۰ ميليون تومان عايدي نصيب كشور شود. حال نزدیک به 80  ماه از اين مراسم مي‌گذرد و همچنان راه‌اندازي و بهره برداري از اين مجتمع نامشخص است.

محمدرضا باهنر، نايب ‌رئيس وقت مجلس شوراي اسلامي در زمان كلنگ زني اين مجتمع از مديرعامل وقت شركت ملي صنايع پتروشيمي قول گرفته بود تا اين طرح در مدت هزار روز مورد بهره برداري قرار گيرد اما اكنون با وجودي كه نزديك به دو هزار روز از اين مراسم گذشته، هنوز اين مجتمع مورد بهره برداري قرار نگرفته و حتي زمان مشخصي هم براي افتتاح آن اعلام نشده است.

باهنر هر روز بهره‌برداري از اين پروژه را حاوي ۳۰۰ ميليون تومان عايدي براي كشور دانسته و گفته بود كه اين پروژه در مدت پنج سال اصل و سود سرمايه‌گذاري انجام شده را بازخواهد گرداند.

شهروندان زنجانی که همواره در راستای توسعه شهر و استان زنجان در صحنه بودند در پذیره نویسی شرکت پتروشیمی زنجان با خرید بیش از 78 درصد سهام پتروشیمی رکورد تاریخی از خود به جای گذاشتند و با فروش طلاها و املاک و اختصاص پس انداز خود برای خرید سهام شرکت پتروشیمی زنجان گام بزرگ برای توسعه استان برداشتند.

زمستان سال 85 شاهد صف های طولانی زنان و مردانی در استان زنجان بودیم که بر ای آینده استان و فرزندانشان همه پس انداز خود را برای خرید سهام شرکتی اختصاص دادند که هرگز تصور نمی کردند سایه سنگین اختلاس بر فراز این شرکت نیمه کاره نیز سایه خواهد افکند.

در مراسم كلنگ زني اين مجتمع غلامحسين نجابت، مديرعامل وقت شركت ملي صنايع پتروشيمي نیز با اشاره به نياز اين مجتمع به سرمايه‌گذاري ۵۰۰ ميليون دلاري گفته بود كه پتروشيمي زنجان با هدف توليد يك ميليون تن كود اوره احداث مي‌شود و ما تمام تلاش خود را به كار مي‌بنديم تا اين پروژه را زودتر از استاندارد بين‌المللي كه چهار سال است، به اتمام رسانيم.

اما پس از اين مراسم، مراحل اجرايي اين طرح از آذر ماه ۱۳۸۵ آغاز شد و با اخذ مجوزهاي لازم از اداره ثبت شرکت ها و سازمان بورس و اوراق بهادار، پذيره نويسي اين پروژه از ۲۳ بهمن همان سال صورت گرفت و بنا بر اعلام مقامات رسمي با استقبال کم نظير پذيره نويسان مواجه و قبل از پايان مهلت، پذيره نويسي تکميل شد.

پروژه پتروشیمی زنجان روند سنتی رایج اجرایی پروژه های صنعتی در زنجان را به کندی طی کرد به گونه ای که وعده داده شده مسئولان جهت بهره برداری در سال 88 در پیچ و خم بهانه ها از یاد رفت و برخی ها در این میان از پول مردم برای خودشان موقعیت های خاص اقتصادی ایجاد کردند و با پول مردم زنجان در سایر زمینه ها به تجارت پرداختند این روند طی شد تا اینکه در اوایل سال 89 مرید شوشتری به سمت مدیرعامل شرکت بحران زده پتروشیمی زنجان منصوب شد تا شاید او بتواند هوای تازه در کالبد بی جان این شرکت بدمد.

مرید شوشتری با ورود به مجموعه پتروشیمی زنجان حرکت نو و تازه در روند اجرای شرکت پتروشیمی زنجان ایجاد کرد ولی مشکلات مالی و حیف و میل هایی که در این شرکت شده بود هرکدام به تنهایی مانع بزرگ برای تدوام ساخت این پروژه بزرگ بود.

بر اساس اظهارات مديرعامل شرکت پتروشيمي زنجان، در اين پذيره نويسي در مجموع بيش از ۵۵۶ ميليارد و ۳۲۲ ميليون ريال سرمايه گذاري صورت گرفت که ۷۸ درصد آن به مردم استان زنجان، ۱۷ درصد شرکت هاي دولتي و پنج درصد هم به ساير سهامداران استان هاي ديگر اختصاص داشت.

به گفته محمدرضا مريد شوشتري، سهام داران اين شرکت ۹۶ هزار نفر با ۷۰ درصد سرمايه و شرکت ملي صنايع پتروشيمي کشور با ۱۹ درصد سهام بوده‌اند و  هزينه مورد نياز براي راه اندازي اين پروژه حدود ۷۰۰ ميليارد تومان برآورد شده كه اين واحد صنعتي تا اواسط سال ۱۳۸۹ با ۶۰ميليارد تومان هزينه ۱۴ درصد پيشرفت داشته است.

مديرعامل اين مجتمع پتروشيمي اواسط سال گذشته اعلام كرده بود كه اگر ارز مورد نياز اين طرح تامين شود، ظرف مدت ۳۶ ماه اين پروژه به بهره برداري خواهد رسيد.

مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی زنجان یکشنبه سوم مرداد ماه سال 91 تاکید کرد: قول می‌دهیم اگر منابع ارزی و ریالی به تناسب پروژه تامین شود، ظرف مدت 3 سال، پتروشیمی زنجان به طور کامل به بهره‌برداری برسد.

به گفته محمدرضا مرید شوشتری همه چیز مهیای حرکت بود به نحوی که پیمانکار بسیار قوی برای این پروژه در نظر گرفته شد که همه امکانات خود را به این پروژه آورد و تجهیز کارگاه 90 درصدی انجام داد. وی در آن زمان تاکید کرد جبهه کاری آماده در پیش داریم و تنها باید منابع مالی تامین شود تا این پروژه به جلو برود.

وی ادامه داد: در صورت تامین این منابع باید باقی سرمایه‌های ارزی و ریالی به تناسب با پیشرفت پروژه در اختیار ما قرار بگیرد که در این صورت قول می‌دهیم ظرف مدت سه سال این پروژه به مرحله راه اندازی برسد.

مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی زنجان با بیان این جمله که ضرر هر روز دیرکرد این پروژه 750 میلیون تومان است، افزود: هم‌اکنون اوره به ازای هر کیلو 250 تومان است و قرار است در این کارخانه، روزانه 3000 تن اوره تولید شود یعنی هر روز دیرتر این کار انجام شود 750 میلیون تومان که برای استان درآمدزایی خواهد داشت از بین می‌رود. البته با افزایش قیمت در چند سال آینده این سرمایه به روزانه یک میلیارد تومان در روز خواهد رسید که اثرات بسیار خوبی در ایجاد اشتغال و توسعه اقتصادی استان خواهد داشت.

مرید شوشتری که سابقه درخشان به سود رساندن پتروشیمی کرمانشاه را داشت به سهامداران پتروشیمی زنجان نیز قول هایی داد و گفت: هر کسی در این پروژه سرمایه گذاری کرده است با صبر و حوصله منتفع خواهد شد.

وی افزود: در مراحل بعدي افزايش سرمايه و پذيره‌ ‌نويسي جديد صورت خواهد گرفت و با عرضه اوراق مشارکت جديد، طرح رو به پايان پيش خواهد رفت.

مشکل ارزی پتروشیمی زنجان حل شده است

معاون برنامه ریزی استانداری زنجان گفت: با پیگیری های انجام شده مشکلات ارزی پتروشیمی زنجان حل شده است.

سعید عباسی در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: با توجه به پیگیری ها و فعالیت های ویژه صورت گرفته در خصوص پروژه پتروشیمی زنجان مشکلات ارزی این واحد تا حدودی حل شده و بانک ملی پذیرفته که ارز مورد نیاز پتروشیمی را پرداخت کند.

وی با بیان اینکه در سال های گذشته از طریق انتشار گواهی سپرده مبلغ 50 میلیارد تومان به پتروشیمی تزریق شد که مبلغ خوبی هم بود، افزود: مقرر بود در سال 90 بانک ملی موافقت بانک مرکزی را برای ارائه مجوز انتشار 100 میلیارد تومان گواهی سپرده دریافت دارد که متاسفانه این کار هنوز رخ نداده است.

معاون برنامه ریزی استانداری زنجان، با اشاره به پیگیری ها برای تامین تسهیلات ارزی و ریالی پتروشیمی زنجان اظهار داشت: از نظر ما مشکل ارزی پتروشیمی زنجان حل شده است.

تحصیل مال نامشروع در پتروشیمی زنجان

نیمه دو سال گذشته دادگاه تجدیدنظر استان زنجان چهار نفر از مدیران سابق شرکت پتروشیمی استان زنجان را به اتهام اخلال در نظام اقتصادی کشور، مجموعا به 12 سال حبس تعزیری و پرداخت جزای نقدی محکوم کرد.

این پرونده با شکایت شرکت پتروشیمی زنجان و دادستان زنجان ابتدا در شعبه 106 دادگاه عمومی جزایی زنجان علیه 4 نفر از مدیران سابق این شرکت، به اتهام مشارکت در تحصیل مال نامشروع به مبلغ 105 میلیارد و 949 میلیون و 988 هزار ریال مطرح می‌شود و این شعبه نیز به شرح زیر مبادرت به صدور رای می‌کند:

پس از تقاضای تجدیدنظر خواهی از رای شعبه 106 دادگاه عمومی و جزایی زنجان، توسط شاکی و محکومین، شعبه 6 دادگاه تجدیدنظر استان زنجان ضمن بررسی اوراق پرونده، ضمن رد تجدیدنظرخواهی محکومین به جهت عدم انطباق با شقوق ماده 240 قانون آیین دادرسی و با اجازه حاصله از تبصره 4 ماده 22 قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب با اصلاح اتهام،‌ «الف.م» متهم ردیف اول به اتهام مورد استفاده قرار دادن اموال شرکت پتروشیمی زنجان برخلاف منافع و همچنین سوء استفاده از اختیارات خود بر خلاف منافع شرکت برای مقاصد شخصی، شرکت‌هایی که در آن ذینفع بوده، تحصیل مال نامشروع، شرکت در حیف و میل اموال مردم، شرکت در اخلال در نظام اقتصادی کشور و همچنین عمل متهمین ردیف‌های دوم (پ.الف)، سوم (ح.د) و چهارم (م.د) را علاوه بر شرکت در تحصیل مال نامشروع، ‌به شرکت در اخلال در نظام اقتصادی کشور با حیف و میل اموال مردم اصلاح و به استناد ماده 46 قانون مجازات اسلامی و با رعایت ماده 42 همان قانون، مجازات، متهمان مندرج در دادنامه تجدیدنظر خواسته را هر کدام به تحمل 3 سال حبس تعزیری با احتساب ایام بازداشتی قبلی و پرداخت جزای نقدی به میزان دو برابر اموال ماخوذه (مبلغ 92 میلیارد و 140 میلیون و 463 هزار ریال) و رد مال تصاحب شده مشترکا در حق شرکت پتروشیمی زنجان محکوم و دادنامه تجدیدنظر خواسته را به نحو اصلاحی تایید کرد.

دادگاه تجدید نظر استان زنجان همچنین در ذیل رای صادره آورده است:«... با توجه به اعتراض شرکت پتروشیمی زنجان در مورد صدور قرار منع تعقیب در مورد متهمین آقای «ر.و» و «ع.‌الف» از سوی دادسرا که دادگاه بدوی در این خصوص نفیا یا اثباتا اظهار نظر نکرده است و هم‌چنین دادسرا عمومی و انقلاب زنجان نیز با توجه به شکایت پتروشیمی در مورد سایر اعضای هیات مدیره سابق شرکت که مبادرت با انعقاد قرارداد با برخی شرکت‌ها برخلاف منافع و مقاصد شرکت کرده‌اند نفیا یا اثباتا اظهار نظر نشده است، در اجرای تبصره 4 ماده 22 قانون تشکیل دادگاه‌های عمومی و انقلاب متذکر می شود، در خصوص شکایات مذکور نفیا یا اثباتا اظهار نظر کند. این رای قطعی است».

مجتمع پتروشيمي زنجان براي توليد اوره و آمونياک، در منطقه ايجرود زنجان در زميني به مساحت ۵۰۰ هکتار در حال ساخت است و ظرفيت توليد يک ميليون تن اوره و ۶۷۰ هزار تن آمونياک را دارد.

حکایت پتروشیمی زنجان که با بلند پروازی مدیران سابق این شرکت که قرار بود به عنوان مجتمع پتروشیمی مطرح شود ریشه درسوء مدیریت و وعده و عیدهای دارد که بیش از 2 هزار و 500 روز است سهامداران را به خود مشغول کرده و محمد رئوفی نژاد و نمایندگان دور قبل و فعلی مجلس علی رغم همه تلاش های که برای رفع مشکل پتروشیمی زنجان کردند نتوانستند کاری از پیش ببرند و بازهم وعده ها در  مسیر تحقق پتروشیمی زنجان حرف اول را می زند.

سهامداران شرکت پتروشیمی زنجان و افکار عمومی مردم منتظر هستند مسئولان در ماههای پایانی دولت تکلیف این پروژه را که قرار بود موتور محرکه صنعت استان زنجان باشد مشخص کنند تا در استان بتواند از ظرفیت ها و مزایای احتمالی این شرکت در بخش هاتی مختلف استفاده کند.

.....................................

گزارش: رحیم مقدمی