به گزارش خبرگزاری مهر، دکتر محمد سوری، مدیر پروژه «امامت و ولایت از دیدگاه شیعه و عرفان» و عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در رابطه با موضوع این پروژه گفت: در این پروژه امامت و ولایت از دیدگاه تشیع و عرفان اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد.
سوری توضیح داد: دیدگاه شیعه درباره امامت و ولایت کم و بیش روشن است و در آثار بسیاری به آن پرداخته‌اند، ولی در عرفان اسلامی از قرن سوم هجری تا امروز بحث امامت و ولایت تطورات و تحولات بسیاری پیدا کرده است. این تطورات ناشی از نوع نگاه عارفان به ائمه اهل بیت(ع) و تصویری است که از آن بزرگواران در منظومه فکری عارفان وجود داشته است.
وی افزود: در متون مربوط به دوره نخستین عرفان اسلامی (حدود قرن 2 تا 4) ـ به دلایل مختلفی از جمله تقیه و شرایط سخت سیاسی و اجتماعی ـ از ائمه (ع) کمتر نام و نشانی به چشم می‌خورد، ولی از قرن پنجم به بعد به تدریج نقش ایشان در متون عرفانی پررنگتر شده است.
سوری تشریح کرد: این مسأله در قرن هفتم با ظهور عارفان بزرگی همچون سعدالدین حمویه (ف. 649) و ابن‌عربی (ف. 638) بسیار برجسته شده و کم‌کم دوازده امام(ع) به عنوان «ولی خدا» و جانشینان رسول خدا (ص) در امور معنوی و باطنی پذیرفته شده‌اند. این عده از عرفا معتقدند خلفا جانشینان ظاهری پیامبر هستند و صرفاً در ادارهٔ امور جامعه اسلامی صلاحیت دارند، ولی جانشینان باطنی پیامبر و وسائط فیض فقط دوازده امام(ع) هستند.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در ادامه به اهمیت پروژه خود اشاره کرد و توضیح داد: شناخت ما از اهل بیت(ع) عموماً از طریق منابع خودمان است، حال آنکه ائمه (ع) نقش فرامذهبی داشته و سیره و سخنانشان برای هدایت همهٔ مسلمانان است. به همین دلیل پیروان دیگر مذاهب اسلامی نیز به شاگردی نزد اهل‌بیت و توشه‌برداری از تعالیم ایشان افتخار می‌کنند و گاه سخنانی از ایشان نقل کرده‌اند که در منابع ما وجود دارد. در طی این پروژه تصویری که از اهل بیت(ع) در منابع عرفانی وجود دارد به دست می‌آید و به شناخت بیشتر ما از ائمه کمک می‌کند.
سوری همچنین تاکید کرد: از نتایج این پروژه می‌توان برای تقویت اتحاد اسلامی و تقریب میان مذاهب اسلامی استفاده کرد، زیرا اهل بیت(ع) تنها افرادی هستند که همهٔ مسلمانان آنها را می‌پذیرند و به فضل آنها اعتقاد دارند.
مدیر پروژه "امامت و ولایت از دیدگاه شیعه و عرفان" در رابطه با انتخاب علت این پروژه گفت: هدف این پروژه آن است که در یک سیر تاریخی از قرن دوم تا امروز همهٔ متون عرفانی را بررسی کند و نقش امامان(ع) را استخراج نماید و در نهایت این تصویر را با ولایت و امامتی که در منابع شیعه برای ایشان ثابت شده است، مقایسه کند.
وی افزود: با توجه به گستردگی بحث، این پروژه در سه بخش و هر بخش در یک مجلد ارائه خواهد شد. بخش اول تصویر امامان شیعه (ع) در متون زهد و عرفان (قرن دوم تا چهارم)؛ بخش دوم قرن پنجم تا هفتم؛ بخش سوم قرن هشتم تا امروز.
سوری در پایان متذکر شد: هم اکنون مراحل جستجو در منابع و یادداشت‌برداری بخش اول این پروژه به پایان رسیده و دو فصل از آن نیز نگاشته شده است و طبق پیش بینیها کار نگارش فصلهای بعدی تا پایان تابستان امسال به پایان خواهد رسید.
عضو هیئت علمی پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مدیر پروژه «امامت و ولایت از دیدگاه شیعه و عرفان» به معرفی و تشریح این پروژه پرداخت.
کد خبر 2046405
نظر شما