باز هم وبا ؛ يك داستان تكراري تلخ

به گزارش خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر، وبا يكي از بيماري هاي حاد عفوني است كه قدرت انتشار فوق العاده اي دارد و از ديرباز ايرانيان بسياري را قرباني كرده است. راه انتشار آن بيشتر از افغانستان، بندرهاي خليج فارس و زابل بوده است.

سرايت غيرمستقيم وبا به وسيله آبهاي آلوده، مگس، پشه و ساير حشرات امكان پذير است. اغلب افراد با خوردن غذا يا مايعاتي كه با مدفوع بيماران يا ناقلين ميكروب در تماس بوده و آلوده شده است، مبتلا مي شوند.

پرستاران بيماران مبتلا و كساني كه به هر نحو با آنها در تماس هستند بايد از دست زدن به غذاي ديگران پرهيز كنند و در حفظ بهداشت بكوشند، زيرا در صورت همه گير شدن ممكن است عده بسياري قرباني شوند.

دوره كمون(مخفي) بيماري اغلب كوتاه است و از چهار ساعت تا چهار روز متغير است. بيماري معمولا با يك اسهال مقدماتي بدون درد و تب شروع مي شود و مدفوع آبكي، بي بو و خاكستري رنگ است. فرد مبتلا استفراغ مي كند، چشمهايش در كاسه فرو رفته اند و احساس خستگي مي كند، حجم ادرار كم مي شود و فشار خون پايين مي آيد، نبض ضعيف است و بيمار از درد شكم مي نالد و در صورت شدت بيماري، فرد مبتلا ممكن است دچار شوك و اغما شود.  

اولين و مهم ترين راه نجات بيمار ترميم الكتروليت (مايعات) بدن است كه در اثر بيماري دفع شده است. در وبا، آنچه جان بيمار را تهديد مي كند، كم آبي شديد است. بهترين راه پيشگيري، رعايت بهداشت و نظافت است. شستن دستها با آب و صابون پس از رفتن به دستشويي و پيش از خوردن غذا از مهم ترين روشهاي جلوگيري از ابتلا به وبا است. بعلاوه ايجاد محيط اسيدي در معده، موجب غيرفعال شدن ميكروب وبا مي شود به همين جهت متخصصان، خوردن آبليموي تازه را مخصوصا زماني كه خارج از منزل غذا مي خوريد و از بهداشتي بودن آن مطمئن نيستيد، توصيه كرده اند.

در فرودگاهها چه مي گذرد...

در بخش قرنطينه فرودگاه مهرآباد هيچ مورد مشكوك يا مبتلا به وبا وجود ندارد. معاونت بهداشتي فرودگاه به ارائه دستورالعمل هاي رعايت بهداشت كفايت كرده است. خانم هاشمي مطابق گزارشاتي كه هر روز ساعت 4 از مركز قرنطينه دريافت مي كند، گفت:" تاكنون هيچ مورد وبا مشاهده نشده است."

يك مقام مسئول معتقد است اطلاع رساني در اين مورد كافي است و بايد كاري كرد كه در صورتي كه فرد آلوده است، آلودگي را با خود نياورد يا گسترش ندهد، اگر فرد دچار اسهال است، پيش از سفر به مراكز درماني نزديك محل سكونتش مراجعه كند و يا پس از ورود به ايران بهداشت را رعايت كند و به بيمارستان مراجعه كند. ما نمي توانيم كساني را كه احتمال ابتلا دارند، نگه داريم.  از طرف ديگر، مبتلايان به وبا نبايد در يك جا نگهداري شوند. 

در صورتي كه در بين مسافران وارد شده به كسي به عنوان بيمار مشكوك باشيم، بايد او را در قرنطينه نگه داريم و اين نگهداري كه با هدف جدا سازي او از جامعه صورت مي گيرد، حتي در مورد مبتلايان به وبا، نه تنها هيچ گونه مشكلي پيش نمي آورد و هيچ منعي ندارد كه لازم است. تنها احتياط لازم، نگهداري جداگانه افراد مبتلا و افرادي است كه ممكن است ناقل باشند و هنوز از ابتلاي آنها به وبا اطمينان نداريم. كنار هم گذاشتن اين افراد مي تواند باعث ابتلاي كساني شود كه به عنوان مورد  مشكوك شناسايي شده اند." يك متخصص داخلي باسابقه كه دكتراي بهداشت هم دارد، اينگونه گفت. 

يكي ازكاركنان آگاه!!!(بخوانيد نا آگاه) بخش قرنطينه انساني فرودگاه مهر آباد در پاسخ به اين سوال كه در گذر زمان و پيش از بروز مشكل وبا، آيا سابقه داشته كسي در قرنطينه نگهداري شده باشد، بدون اينكه حرفي بزند، گفت: من هيچ چيزي نمي دانم. هرچه معاونت بهداشتي گفته همان است.    

تنها دستوري كه در اين مورد داده شده ، دقت بيشتر در ضدعفوني كردن سرويسهاي بهداشتي فرودگاه مهرآباد است و بس!غافل از اينكه اگر مبتلايان بهداشت را رعايت مي كردند، احتمال ابتلايشان كاهش مي يافت يا به صفر مي رسيد. اين در حالي است كه هر هفته يك پرواز از افغانستان روي باند فرودگاه مهرآباد مي نشبند. 

وضع در فرودگاه مشهد اسفبارتر است. نه گمرك، نه مركز بهداشت و نه اورژانس فرودگاه هيچ يك خبري از وجود يا محل قرنطينه ندارند. گمرك معتقد است اين مسائل در حيطه وظايف او نيست، مركز بهداشت فقط در مورد واكسيناسيون حجاج انجام وظيفه مي كند و اورژانس فقط مي تواند در زمينه ارائه خدمات سرپايي خدمت بدهد. هيچ كس مسافراني را كه يك بار در هفته از افغانستان مي آيند، كنترل نمي كند و بعيد مي دانم اگر موردي مشاهده شد، كسي بداند بايد چه كاركند. در واقع مطابق اظهارات چند نفر از كاركنان اين بخشها، جايي براي اين كار وجود ندارد و بايد پذيرفت كه فرد بيمار ناچار به يكي از بيمارستانهاي علوم پزشكي ارجاع داده خواهد شد. نهايت لطفي كه در اين فرودگاه به مردم مي شود، ارائه رهنمود هاي بهداشتي جهت پيشگيري به مسافراني است كه سه شنبه هر هفته به افغانستان مي روند.

خدا را شكر، نه از اين جهت كه تاكنون هيچ مورد مبتلا مشاهده و ثبت نشده است، كه اگر مشاهده هم بشود، بعيد مي دانم كسي تخصصي براي كنترل و درمان يا وسايل اين كار را داشته باشد. 

اگر واقعا مورد مبتلا به وبا در فرودگاهها و درون كشور مشاهده نشده، دليل تشويش اذهان عمومي، با اين شدت و حدت چيست؟ و اگر نبايد بيماران مبتلا به وبا را در قرنطينه نگهداشت، فلسفه وجود يا ساخت قرنطينه چيست؟ وتكليف ناقلين بيماري -كه هركدام هرقدر ناخواسته- به تنهايي قادر به ايجاد يك فاجعه هستند، چه مي شود؟ و اگر به دليل فصل و عوامل ديگر، احتمال گسترش وبا هست ومطابق فرمايشات دكتر سروش -رييس اداره بيماري منتقله از آب و مواد غذايي مركز مديريت بيماري هاي وزارت بهداشت و درمان هم اكنون نيروهاي وزارت بهداشت در حالت آماده باش هستند، معني آماده باش چيست و مصداق آن كجاست.