به گزارش خبرنگار مهر، نمایشگاه "بریدن، هنگام اصلاح صورت" شامل آثار چیدمان، چیدمان صوتی، کلاژ و عکس، با نمایشگاه گردانی (کوریتوری) حسین حسینی، با نگاهی به پرتره انسان معاصر و آثاری از متین رسولی، داوود درا، مهسا جان‌‌نثاری، شبنم باغبان‌‌زاده، ثریا شرقی، هاجر ناصری و حسین حسینی به تازگی در گالری تکش اصفهان برگزار شد.
به گزارش خبرنگار مهر در اصفهان، آن چه در این نمایشگاه اهمیت داشت، کوریتوری و جمع آوری آثار توسط یک کوریتور بود، ضمن این که هنرمندان حاضر در آن، به ارائه برداشت متفاوتی از مفهوم چهره، همراه با بهره بردن از هنرهای معاصر پرداخته بودند. برای بررسی بیشتر مولفه های این نمایشگاه به سراغ حسین حسینی، کوریتور این نمایشگاه و داوود درا، یکی از هنرمندان حاضر در آن رفتیم.
کوریتوری در هنر معاصر، مهم است
حسین حسینی درباره مفهوم چهره در این نمایشگاه گفت: مفهوم چهره در هر دو معنای مواجهه فرد با چهره خود و مواجهه او با چهره دیگری در این نمایشگاه مطرح شد.
کوریتور این نمایشگاه در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: محوریت این نمایشگاه، پرداختن به پرتره با نگاه معاصر بود. نگاهی که درگیر نوعی دید زیبایی شناسی کلاسیک و به دنبال تصویر زیبا نیست.
وی افزود: این نوع نگاه، ملزوم به استفاده از تصویر چهره نیست، صورت را فراتر از معنای رایج می داند و به عنوان یک مساله اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به آن نگاه می کند.
حسینی با اشاره به اثر "تناسخ" که توسط مهسا جان نثاری خلق شده و در نمایشگاه حاضر بود، اضافه کرد: در این اثر که با تکنیک کلاژ خلق شده، قسمت هایی از عکس پرتره یک ستاره سینما و یک ستاره موسیقی، پاره و جدا شده و به جای آن، هنرمند، بخشی از صورت خود را گذاشته بود که این موضوع، موجب ایجاد مفهوم همذات پنداری یا همسان سازی به عنوان یک مفهوم روانشناسانه در این پرتره شد. البته باید توجه کرد که این، تنها یک برداشت ممکن از این اثر است و مخاطبی دیگر می تواند به شکل متفاوتی برداشت کند، چرا که از یک اثر هنری معاصر، برداشت واحدی وجود ندارد.
وی ادامه داد: مساله زیبایی همیشه مطرح بوده، اما این موضوع، نسبی است و در هر دوره، متفاوت با دوره های قبلی می باشد. برای مثال در نقاشی که یک مدیوم هنری تاریخ مدارتر و کهن تری است، می بینیم که مفهوم زن زیبا و تلقی از آن، در طول تاریخ، متفاوت شده و تغییر کرده است.
این هنرمند معاصر خاطرنشان کرد: در کوریتوری، پروسه ویژه ای صورت می گیرد که طی آن، کوریتور نخی را از بین آثار حاضر در نمایشگاه رد می کند، به طوری که آثار به گونه ای در کنار هم قرار می گیرند که در نهایت منجر به ارائه یک برداشت فکری و شخصی واحد شوند ، به طوری که ممکن است معنای واحد مورد نظر کوریتور از مجموعه آثار، در تقابل با معنای هر یک از آثار به صورت منفرد باشد.
وی اظهار کرد: کوریتوری در هنر معاصر، مهم است و به همراه دو رشته نقد اثر و تولید اثر در حال پیشرفت می باشد. از طرف دیگر، آثاری که کوریتور در کنار هم قرار می دهد، می توانند یک کلیت یک پارچه را بسازند.
این هنرمند درباره علت پیشرفت کوریتوری در هنر معاصر بیان کرد: در هنر معاصر، فرآیند بعد از تولید اثر، به دلیل مسائلی چون مهم شدن مخاطب و مرگ مولف در این جریان هنری، اهمیت دارد.
وی خاطرنشان کرد: برگزاری نمایشگاه های گروهی گروه های هنری با نمایشگاه هایی که توسط یک کوریتور تدارک دیده می شود، تفاوت دارد و در واقع اعضای گروه های هنری، خط مشی یکسان و مانیفست مشترکی دارند، در حالی که در نمایشگاه های مبتنی بر کوریتوری، چنین نیست و هنرمندان حاضر در آن ها می توانند سویه متفاوت و حتی مخالفی با همدیگر داشته باشند.
حسینی ادامه داد: در اصفهان، کوریتوری به معنای واقعی وجود ندارد و حتی در زمینه گروه های هنری هم دچار مشکل هستیم. در واقع معمولا آثار توسط یک گروه دوستان به صورت تصادفی جمع آوری می شود و ارتباط چندانی بین آن ها باهم وجود ندارد، در حالی که در کوریتوری، آثار در مسیری آگاهانه انتخاب می شوند.
وی با بیان اینکه آثاری که توسط کوریتور جمع آوری و انتخاب می شوند، الزاما با مدیوم های مربوط به هنر معاصر خلق نشده اند، افزود: مدیوم آثار انتخابی به دید کوریتور بستگی دارد.
این هنرمند درباره چیدمان صوتی "بی صورت" وی که در نمایشگاه یادشده حاضر بود، گفت: در این اثر می خواستم بدون ارائه تصویری به مخاطب، برای او پرتره سازی کنم. در واقع همان طور که در بیانیه اثر آمده، مفهوم "صورت پوست کنده"، فارغ از فرم و تصویر صورت می باشد.
وی با بیان اینکه فرانسیس بیکن، نقاش معاصر هم در نقاشی های خود، سر سوژه ها را ترسیم نمی کند، اضافه کرد: در اثر من، هویت زدایی از سوژه، مخاطب را به سمت یک پرتره کلی هدایت می کند، به طوری که پرتره مورد نظر، می تواند به جای پرتره یک فرد خاص، پرتره هر انسانی باشد، چرا که رفتارهایی که در این اثر گنجانده شده، ویژه هر انسان از هر نژاد، مذهب یا جغرافیا می باشد.
برداشت متفاوتی از مفهوم چهره کردیم
همچنین داوود درا که نقاشی "سازمان" وی در این نمایشگاه حاضر بود، گفت: در کوریتوری، تم کلی نمایشگاه توسط کوریتور تعیین می شود و سپس تعدادی از هنرمندان بر روی این موضوع کار می کنند که وجود این تم مشترک، باعث وحدت آثار حاضر در نمایشگاه می شود.
وی اضافه کرد: هر کس از مفهوم چهره، برداشت خاصی دارد. در ذهن عموم، مفهوم پرتره معادل تابلوهای نقاشی قدیمی دوره رنسانس می باشد و معمولا برداشت افراد عادی از مفهوم پرتره، این است که عین یک چهره ترسیم شود.
این هنرمند افزود: در نمایشگاه "بریدن، هنگام اصلاح صورت"، برداشت متفاوتی از مفهوم چهره کردیم. در واقع در این نمایشگاه، چهره برای ما، سطح صافی است که در شرایط مختلف اجتماعی، تغییر شکل و مفهوم پیدا می کند.
وی درباره اثر خود نیز بیان کرد: در این اثر، به جای برخورد مضمون محور با مفهوم چهره و پرتره، به جنبه فرمال آن پرداختم و به همین دلیل، پرتره مورد نظرم را بر روی یک لباس که می تواند هر لباسی باشد و نوع آن اهمیتی ندارد، ترسیم کردم، چرا که می خواستم بستر کارم را به صورت فرمال تغییر دهم و از نوعی متریال جدید استفاده کنم.
درا با اشاره به این که تفکر خلاق، دیدهای عادی رایج را تغییر می دهد و به نوع دیگری با موضوع مورد نظر مواجه می شود، اضافه کرد: سعی کردم فرآیند خلق اثر را وارد کارم کنم تا اثرم شکل بگیرد و در واقع به تصویر کردن چهره در بستری متفاوت که منجر به خلق اثر خلاقانه ای شود، اهمیت می دادم.
وی ادامه داد: کوریتورها، آثار را انتخاب و باهم هماهنگ می کنند و در واقع، کوریتوری خود، یک اثر هنری است.
این هنرمند جوان با بیان این که کوریتوری هنوز در ایران جا نیفتاده است، بیان داشت: در مواردی، کوریتورها تم مورد نظر خود را مشخص می کنند تا هنرمندان با توجه به آن، آثاری خلق کنند که نمایشگاه ما هم از همین دست بود. ضمن این که کوریتور در هر نمایشگاه می تواند با افراد جدیدی کار کند و ملزم به ادامه کار با افراد قبلی نیست.
.............
گزارش: الهام باطنی
نظر شما