به گزارش خبرگزاری مهر، علی اکبر علی زاده، کارشناس گروه فلسفه و اخلاق پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه پر بیراه نیست اگرشهودگرایی اخلاقی را از جمله قدیمی‌ترین نظریه‌های اخلاقی بدانیم اذعان داشت: از دیدگاه شهودگرایان، گزاره‌های اخلاقی هم واقعی‌اند و هم قابل تصدیق و تکذیب. به همین دلیل شهودگرایی نظریه‌ای است شناختی و واقع‌گرا.
وی ادامه داد: "دیوید راس" مهمترین شهودگرای قرن بیستم است که هفت وظیفه در نظر اول را به عنوان وظایف شهودی در دستگاه اخلاقی خود معرفی کرد. اما "رابرت آئودی" با تلفیق نظریه راس و دیدگاه اخلاقی کانت، نظریه جدیدی با عنوان «شهودگرایی کانتی» را ارائه داد.
علی زاده تصریح کرد: منظور از شهودگرایی کانتی نظریه رابرت آئودی است. آئودی وظایف در نظر اول را که راس به عنوان اصول موضوعه و بدیهی دستگاه خود تلقی می‌کرد و قائل به هیچ پایه بنیادی‌تری برای این اصول نبود، بر امر مطلق کانت مبتنی ساخته و به همین دلیل نام نظریه‌اش را شهودگرایی کانتی گذارده است.
وی افزود: در نظریه "راس" شهود دلیل‌ناپذیر است و غیر استنتاجی؛ اما آئودی با قابل استنتاج شمردن بدیهیات، امکان ابتنای اصول وظیفه در نظر اول را بر مبنای بنیادی‌تری فراهم می‌سازد. او معتقد است که نه مفهوم بدیهی و نه هیچ مفهوم دیگری در شهودگرایی مانع از این نمی‌شود که بتوانیم اصول اخلاقی را با توسل به یک اصل بنیادی‌تر ـ یعنی امر مطلق کانت ـ صورت‌بندی کنیم.
علی اکبری ادامه داد: بر این اساس، آئودی از مفاهیمی همچون بداهت، آکسیوم، شهود، برهان‌ناپذیری، تعمیم و کلیت‌پذیری، تعریف‌های جدید ارائه داده و تفصیل‌ها و تقسیم‌های نوینی عرضه کرده تا به این وسیله ایرادهای وارد به شهودگرایی را پاسخ گوید و این نظریه را ترمیم کند.
کارشناس گروه فلسفه و اخلاق پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی گفت: در پروژه «در آمدی بر توجیه اخلاقی در دو دیدگاه شهودگرایی معاصر(آئودی و راس) و مقایسه آن با تفکر اسلامی» به پرسش هایی نظیر: آیا شهودگرایی در آخرین نسخه‌هایش یعنی "راس و آئودی" به عنوان دیدگاهی که در پی توجیه شهودی گزاره‌های اخلاقی است، در ارائه الگویی موجه، موفق بوده است یا خیر؟ ایرادهایی که بر شهودگرایی سنتی وارد شده چیست؟ رابرت آئودی به عنوان یکی از آخرین فیلسوفانی که در پی روزآمد کردن شهودگرایی است تا چه حدودی موفق شده است به ایرادهای منتقدین پاسخ بگوید؟ آیا شهودگرایی دارای دیدگاهی نزدیک در فضای فلسفۀ اخلاق اسلامی نیز هست؟ و اگر هست ـ مثلاً دیدگاه معتزله ـ نقاط اشتراک و افتراق آنها در کجاست؟ شهودگرایی در تفکر اخلاقی معاصر به چه معناست؟ و در نهایت شهودگرایان چه راه‌حلی برای تعارض‌های اخلاقی ارائه می‌دهند؟ پاسخ خواهد داد.
پروژه «درآمدی بر توجیه اخلاقی در دو دیدگاه شهودگرایی معاصر(آئودی و راس) و مقایسه آن با تفکر اسلامی» توسط علی مهجور در پژوهشکده فلسفه و کلام اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در حال انجام است.
کد خبر 2087005
نظر شما