سه بار تا مرز انصراف رفتیم/ گروه ما پیش‌مرگ شده است

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری نمایش "باغبان مرگ" نوشته محمد چرمشیر و کارگردانی آروند دشت آرای امروز سه شنبه 11 تیر در تالار امیرخانی خانه هنرمندان ایران با حضور کارگردان، بامداد افشار طراح صدا، امیرحسین دوانی مدیر تولید و سایر عوامل برگزار شد.

دشت‌آرای در ابتدا با انتقاد از بی عدالتی های صورت گرفته در مورد کارش توسط تئاتر شهر و مسئولان مربوطه توضیح داد: گروه ما امکانات خیلی زیادی ندارد، تنها اهالی مطبوعات هستند که از تئاتر مستقل حمایت می کنند و ما برای اطلاع رسانی هیچ حمایت مرسوم دیگری که در نقاط دیگر دنیا وجود دارد، نداریم.

این نمایش از یک فرایند بی عدالتی برخوردار بود

وی اضافه کرد: این نمایش از یک فرآیند بی‌عدالتی برخوردار بود. تئاتر شهر و مرکز هنرهای نمایشی به عنوان ارگان‌های دولتی قانونی دارند که در آن هر کسی که بخواهد تئاتری را اجرا کند باید از شورای هنری و شورای نظارت و ارزشیابی مجوز بگیرد تا بتواند برای اجرای خود سوبسید دریافت کند. من بعد از 8 سال با 11 اجرایی که اکثر آنها موفق بوده اند در تئاتر شهر هیچ اجرایی نداشتم و هیچ سوبسیدی از مرکز هنرهای نمایشی دریافت نکرده‌ام.

دشت‌آرای به واکنش‌های متناقض مسئولان در دادن سالن‌های نمایش اشاره و بیان کرد: وقتی پارسال برای این منظور اقدام کردم، ابتدا طرح در شورای هنری تئاتر شهر تصویب شد اما بعدا به ما گفتند که تصویب نشده به همین دلیل با آنها وارد مذاکره شدم که در نهایت ما را یک سال معطل کردند تا گروهی اجرایش حذف شود یا مجوز نگیرد و بعد سالن اجرای آنها را به ما بدهند. این کار در شان هیچ هنرمندی که چه اجرای اولش باشد و چه سال ها فعالیت کرده باشد، نیست.

کارگردان "کمی بالاتر" در مورد اجرای خود در سالن های تازه تاسیس عنوان کرد: ما اولین گروهی بودیم که تالار حافظ را برای اجرا آماده و در آن نمایش "کمی بالاتر" را اجرا کردیم. اما حالا همین سالن هم به ما داده نمی شود. البته من خوشحالم که فرآیندی شروع شده که در آن تئاتر در حال پخش شدن و تمرکززدایی است هر چند در این فرآیند گروهی مثل گروه ما پیش مرگ می شوند. دولتی از ما حمایت نمی کند. سیاست گذاران و سیستم وقت هم دغدغه ای برای حمایت از این نوع گروه ها ندارد.

با این روش سانسور کمتر شده است

وی ادامه داد: البته با این روش تئاتری ها تکنیک های تبلیغات و بازاریابی را یاد گرفتند و روشی ایجاد شده که به وسیله آن سانسور کمتر شده است.

این کارگردان تئاتر در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات فراوان اجرا در سالن های تازه تاسیس اشاره و بیان کرد: این بدیهی است که سالنی که تازه شکل می گیرد در محله‌ای که تماشاگر حرفه ای تئاتر در آن وجود ندارد با مشکلات زیادی همراه است که شاید مشکل عمده آن کمبود تماشاچی باشد و مخصوصاً تماشاچی حرفه ای. مساله دیگر مدیریت است ما نمی توانیم مکانیزمی که برای مدیریت تئاتر شهر استفاده کنیم برای ایرانشهر یا سالن های دیگر هم از همان استفاده کنیم. در سالن های تازه تاسیس شرایط حرفه ای نیست اما نمی توان عقب کشید. همین مشکلات باعث شد فرهاد مهندس پور که ابتدا قرار بود در این نمایش بازی کند به دلیل همین بی برنامگی های تئاتر شهر نتواند در این اجرا حاضر شود.  

دشت آرای ادامه داد: بنابراین ما سراغ پسیانی رفتیم که نمونه بازیگری مثل او را نداریم. با این حال همچنان مشکلات زیادی وجود دارد نمی توان رفتاری را که با یک گروه دانشجویی هم انجام نمی‌شود با یک گروه حرفه ای داشت به طور مثال ما مجبوریم پول آژانس عکاس هایی را هم که برای نمایش می آیند هم پرداخت کنیم. اما حالا از هر دو سو نسبت به ما سوءتفاهم وجود دارد، هنرمندان تئاتر فکر می کنند که ما به یک منبع نامحدود متصل هستیم که هر بار در گوشه ای از تهران کار خود را اجرا می کنیم و مرکز هنرهای نمایشی هم که اصلاً ما را نمی شناسد.

کارگردان نمایش "تن تن و راز قصر مونداس" با بیان اینکه پرداختن به این مسایل مهمتر از پرداختن به خود نمایش "باغبان مرگ" است، اظهار کرد: گفتن این حرف‌ها غر زدن نیست، اینها مساله تئاتر ما است به طور مثال سالن اصلی تئاتر شهر که قلب تئاتر ما است و باید پرجمعیت ترین سالن باشد با نمایشی روی صحنه می رود که شاید 30 تا 40 درصد سالن جمعیت دارد یعنی نمایشی که مخصوص سالن چهارسو تمرین شده است. من قصد توهین به هیچکدام از دوستان را ندارم اما تئاتر با تماشاچی زنده است و اگر تماشاچی از او گرفته شود به یک دکور تبدیل می شود. با این حال مدیران تئاتر ما را نمی بینند چه برسد به اینکه بخواهند به ما کمک کنند.

ما باید خودزنی کنیم تا تالارهای تازه تاسیس به عنوان یک سالن تئاتری شکل بگیرد

وی در ادامه درباره تالار شمس تبریزی که اجرای خود را در آن روی صحنه برده است، توضیح داد: این موسسه زیر نظر دکتر ایوبی در حال فعالیت است و ما باید خودزنی کنیم تا به عنوان یک سالن تئاتری شکل بگیرد، با این امید که ما آینده تئاتر غیرمتمرکز و مستقل را می سازیم. تماشاچی هایی که دیشب برای اجرای کار ما آمده اند اولین بار بود که تئاتر می دیدند، از این طریق اگر از 100 نفری که تئاتر می بینند حتی 20 نفر هم با فرهنگ تئاتری آشنا شوند همین کافی است.

در ادامه این نشست بامداد افشار طراح صدای نمایش "باغبان مرگ" درباره تجربه کار خود با دشت آرای بیان کرد: این دومین کار مشترک من با دشت آرای بود چندان با سلایق او آشنا نبودم اما در همین مدت کوتاه توانستیم به هم نزدیک شویم، مشکل اصلی ما فضای آکوستیک است در واقع ما داریم در یک پارکینگ کار را اجرا می کنیم.

دشت آرای هم در ادامه گفت: من کار بامداد را در نمایش ویتسک دیده بودم و در آنجا شگفت زده شدم الان هم معتقدم که اتفاقات خوبی در صدای این نمایش رخ داده است.

ما سه بار تا مرز انصراف دادن پیش رفتیم

سرپرست گروه نمایشی "ویرگول" درباره جبران هزینه های نمایش با قیمت بلیت آن گفت: این نمایش ریسک بالایی داشت در حدی که ما سه بار تا مرز انصراف دادن پیش رفتیم ما هیچ بودجه ای برای تولید این کار نداشتیم و این پروژه را با وامی که از دوستان گرفتیم تولید کردیم. این هزینه زیر 10 میلیون است اما حداقل باید 4 برابر این مبلغ بفروشد تا هزینه‌های خود را جبران کند. البته روند به وجود آمده روند مثبتی است چون از طریق ابزارهای مختلفی مثل تلفن، اینترنت، فروش گیشه بلیت های ما به فروش می رود و شاید یک چالش بزرگ همین بازاریابی تئاتر باشد.

دشت آرای درباره شکل گیری نمایش و داستان، آن را بازخوانی یک متن انگلیسی دانست و بیان کرد: محمد چرمشیر جزو نویسندگانی است که با رنج می نویسد اما همچنان می نویسد و پرچم نمایشنامه نویسی تئاتر معاصر را بالا نگه داشته است. در این نمایشنامه سه گانه ای با مفهوم جرم و جنایت مورد نظر چرمشیر بود که یکی از متن های این سه گانه به نام "باغبان مرگ" به من رسید. این متن که ریشه در واقعیت دارد داستان مردی است که 25 زن را به قتل می رساند و بعد جسد آنها را به صورت مجسمه ای در باغ منزلش می سازد. وی دو هفته قبل از اعدامش یک خبرنگار زن را برای مصاحبه می پذیرد و بعد او را به عنوان آخرین اثر هنری که می خواهد خلق کند مسموم می کند. البته در داستان اصلی این زن نمی‌میرد و چرمشیر گفتگوی بین این دو نفر را در نمایشنامه اش آورده است. این کار مثل "تن تن و راز قصر مونداس" شیوه متفاوتی می طلبید.

"باغبان مرگ" با بازی آتیلا پسیانی و طناز طباطبایی تا نیمه مردادماه هر شب ساعت ۲۱ به مدت زمان ۶۰ دقیقه در محل تالار شمس تبریزی به روی صحنه می رود.