مهمترین كاركردهاي خانواده/ محیط سالم خانه در هیچ بعدی جایگزین ندارد

به گزارش خبرگزاری مهر، اهميت، تاثيرات و كاركردهاي خانواده به عنوان اولين واحد اجتماعي بسيار مورد توجه صاحب نظران بوده و بر اهميت خانواده در زمينه هاي مختلف فردي و اجتماعي تاكيد شده است. كاركردهاي متفاوتي براي خانواده تعریف شده و ساده انگارانه است که تنها يك يا دو كاركرد براي آن معرفي شود.

كاركرد زيستي و توليد مثل خانواده

کارکرد زیستی از جمله كاركردهايي است كه تمام افراد چه صاحب نظر و چه غير صاحب نظر با آن آشنايي دارند. زن و شوهري كه ازدواج مي كنند، دير يا زود منتظر تولد فرزند خواهند بود. هر چند ممكن است بين افراد مختلف، فرهنگ ها و جوامع مختلف از لحاظ زمان بچه دار شدن و تعداد فرزندان و فاصله سني آنها تفاوت هايي وجود داشته باشد. اما تولد فرزند به طور مشترك در تمامي فرهنگ ها، جوامع، طبقات مختلف اقتصادي و اجتماعي مورد توجه بوده است.

كاركرد تربيتي و آموزشي خانواده

يكي از وظايف اساسي خانواده علاوه بر دنيا آوردن فرزندان توجه به مسايل تربيتي آنهاست. خانواده با فراهم كردن محيط مساعد، امكانات و شرايط مناسب و نظارت برتربيت و آموزش فرزندان چنين كاركردي را مهيا مي سازد. در گذشته و قبل از تاسيس مكاتب و مدارس تمام وظايف تعليمي و تربيتي و ايجاد مهارت هاي شغلي برعهده خانواده بوده است و كودكان و نوجوانان از طريق آموزش هاي غير رسمي و نزد پدران و مادران و افراد بزرگسالان خانواده با آداب اخلاقي اجتماعي و همچنين حرفه و مشاغل مختلف جامعه آشنا مي شدند. با توجه به شرايط فعلي زندگي و به خصوص در جوامع پيشرفته و پيچيده مقداري از اين كاركرد برعهده مهد كودك ها، مدارس و ديگر موسسات آموزشي و تربيتي گذاشته شده است. با اين حال توجه به اين نكته ضروري است كه هيچ يك از اين موسسات قادر نخواهد بود تاثيرات خانواده را به صورت كامل داشته باشند. بر اين اساس ضروري است خانواده ها سهم خود را در اين و ظيفه به خوبي رعايت نموده و براهميت آن اذعان داشته باشند.

ارضا و اقناع نيازهاي جنسي

در هر جامعه اي تلاش مي شود كه مسايل و احتياجات جنسي به علت نيروي كششي زيادي كه دارند به صورتي تحت نظارت قرار گيرند، هر چند شيوه هاي متفاوتي را مي توان از بين جوامع مختلف براي چنين كنترلي مي توان مشاهده كرد. در هر حال در تمامي جوامع نقش اساسي و عميق تشكيل خانواده در تامين نيازهاي جنسي به شيوه اي سالم مورد تاييد است. خانواده با تامين محيط سالم و مساعد و روابط مناسب چنين نقشي را ايفا مي كند و از بروز مشكلات مرتبط با نياز طبيعي جنسي جلوگيري مي نمايد.

تامين سلامت جسمي و رواني

از وظايف مهم خانواده تامين امنيت جسمي و روحي براي هريك از اعضاي خانواده است تا از اين طريق سلامت روحي آنها را تضمين كند. تامين غذا، بهداشت و جو مناسب عاطفي و رواني شرايط را بر رشد و شكوفايي افراد فراهم مي سازد. بديهي است در خانواده هايي كه اين كاركرد با مشكل روبروست، عدم تامين نيازهاي تغذيه اي، عدم رسيدگي به وضعيت بهداشتي و جسمي، زمينه را براي ابتلا به انواع بيماري ها فراهم مي سازد. از سويي ديگر عدم توجه به مسايل عاطفي افراد خانواده از جمله تامين نيازهاي رواني آنها، اعمال شيوه هاي ارتباطي مناسب، آموزش شيوه هاي مواجهه با مشكلات افرادي كه از لحاظ رواني در وضع نامناسبي قرار گرفته اند، تحويل جامعه خواهد داد. به اين جهت لازم است تك تك افراد ابتدا در زمان تشكيل خانواده و بعد از آن در طول زندگي مشترك به نيازهاي عاطفي رواني خود و بقيه افراد خانواده توجه داشته و به آموزش و كسب اطلاعات لازم در اين زمينه ها رغبت نشان دهند. كليه ناراحتي هاي روحي چه ضعيف و خفيف در جو عاطفي خانواده انعكاس نامطلوبي دارد.

كاركرد اقتصادي و اجتماعي خانواده

در اجتماعات سنتي خانواده اين كاركرد خود را با كار و فعاليت اقتصادي مستقيم و آموزش و انتقال مستقيم مشاغل از والدين به فرزندان انجام مي داد. امروزه با صنعتي شدن جوامع، وضع به گونه اي تغيير يافته است و عمدتا چنين كاركردي به صورت غير مستقيم اعمال مي شود. امروزه ديگر كمتر به چشم مي خورد كه مشاغل به صورت موروثي منتقل شوند، اما خانواده از لحاظ تامين شرايط و امكانات لازم براي جوانان خود به شيوه فعاليت اقتصادي آنها و گزينش شغل آنها را تحت تاثير قرار مي دهد. همچنين خانواده با آموزش هاي مستقيم و غير مستقيم فرآيند اجتماعي شدن فرزندان را فراهم ساخته، ميزان موفقيت در امور اجتماعي را تحت تاثير قرار مي دهد.