یک بلوار خط کشی میان فقیر و غنی/ تابلوی پر رنگ محرومیت آق تپه را ببینید

به گزارش خبرنگار مهر، زندگي در فضاهای فرسوده و قدیمی شهر با افسردگي، اغتشاش، هرج و مرج و فقدان مشاركت اجتماعي همراه است و در يك كلام زندگي سالم شهري در این محله ها جريان ندارد. بر اين اساس يكي از ضرورت هاي مهم شهرنشيني در عصر حاضر نوسازي بافت هاي فرسوده شهري است.

موضوع بهسازي بافتهاي فرسوده شهرها در يكي دو دهه گذشته مورد توجه برنامه ريزان و مديران شهري قرار گرفته و كم و بيش اقدامهايي هم در اين زمينه انجام شده است ولي خارج از روح سود جويانه كه در اكثريت طرح هاي بهسازي و نوسازي شهري حاكم بوده، اكثر آنها به سرانجام نرسيده و با مشكلات زيادی روبرو هستند.

از مشخصات اين بافت ها می توان به عرض كم خیابان ها، غير مقاوم بودن آنها، متروكه شدن برخي از ساختمان ها، توان مالي پايين ساكنان و خدمات رساني ضعيف اشاره كرد. احياي بافت هاي فرسوده مي تواند ارزش فضای منطقه ای را ارتقا داده و رغبت شهروندان به سكونت در آن را افزايش دهد.

شهر سالم با انسان هاي سالم معنا مي يابد و هر دو موجب به وجود آمدن جامعه اي سالم و پويا خواهند شد. رشد سريع شهرنشيني در دهه هاي اخير و بي توجهي به ابعاد كيفي زندگي انسان، پيامدهاي نامطلوب بر سطح سلامت فردي و اجتماعي شهروندان به دنبال داشته است.

امکانات بهتر و آب و هوای خوب باعث می شود تا یک منطقه مورد استقبال افراد مرفه جامعه قرار گیرد و در نتیجه قیمت خانه و زمین بالا برود و کسانی که پول و سرمایه بیشتری دارند در آن مناطق زندگی کنند. و در این صورت است که بالا شهر و پایین شهر به وجود می آید. طبیعتا پایین شهر تجمع انسانها بیشتر، خانه ها کوچکتر و امکانات رفاهی در مقابل تعداد جمعیت در حالت استانداردی نیست و توزیع خدمات شهری در این مناطق به صورت یکسان ارائه نشده، و این موضوع باعث بروز مشکلات زیادی است، ولی این موضوع نباید یادمان برود که همیشه بالا شهرها بعد از پایین شهرها به وجود آمدند.

در جامعه ما متاسفانه فرهنگ وابسته به پول است و به اشتباه می گویند پایین شهری ها کمی فرهنگشان پایین تر است در صورتی که این درست نیست خیلی از هنرمندان و افراد برجسته کشور ما و در دنیا اهل پایین شهر خودشان بودند.

حال این سوال در ذهن نقش می بندد که چگونه در مناطق مختلف شهر، قیمت خانه ها و حتی فرهنگ ساکنان آن محلات باید متفاوت باشد؟

اگر بخواهیم جوابی شفاف پیدا کنیم باید به مطالعه زمانی بپردازیم که هنوز جایی به نام "شهر" ساخته نشده بود. عوامل متعددی برای ایجاد یک شهر وجود دارند، پروژه های عمرانی، ساخت پل های بزرگ، حفر تونل های عمیق و ساخت سد هایی با ظرفیت بالا، کشف منابع طبیعی مانند  چاه های نفت و گاز، بنا های تاریخی و مذهبی و... همگی از عمده ترین دلایل تشکیل شهر ها بوده اند.

هنگامی که راه آهن در یک شهر در حال ساختن است، اولین گروهی که به این مکان مهاجرت می کنند، عموماً قشر کارگر هستند که برای پیشبرد این هدف به اینجا می آیند و در شهرک هایی که برای سکونتشون در نظر گرفته شده، ساکن می شوند. اگر پروژه ی ساخت راه آهن، مدتها طول بکشد، زندگی کارگران این ناحیه، به شهرک ها وابسته می شود و به نوعی، پس از ساخته شدن راه آهن هم ماندگار می شوند و اولین شهروندان این ناحیه به حساب می آیند.

به مرور، مناطق جدید شهری، متفاوت از مناطق کارگر نشین به وجود می آید و گسترش پیدا می کنند طبقه کارگر عموماً از نظر اقتصادی توانایی پیشرفت زندگی فعلیشان را ندارند و به این ترتیب، با پیشرفت مناطق جدید، کارگران بدون پیشرفت چندانی، محله زندگی خودشان رو حفظ می کنند ،علاوه بر این، مراکز خرید، مدارس جدید، مراکز تفریحی، و ...، همه در میان شهروندانی رایج می شود که توانایی مالی استفاده از این ها رو دارند و همه این مسائل مرغوبیت قسمت های مختلف شهر رو بالا می برد و این تفاوت هر روز بیشتر از روز قبل شدت میگیرد و در نهایت، لفظ "بالا شهر" و "پایین شهر" به وجود می آید، این در صورتی است که امید به زندگی هم به شرایط اقتصادی بالا و پایین شهر بستگی پیدا می کند و همینطور رژیم غذایی، درجه تحصیل، کیفیت زندگی همه و همه دست به دست هم می دهند تا بالا و پایین شهر به وجود بیاید.

در دوره شتابان شهرنشینی در کرج شاهد به وجود آمدن محله های بزرگ و کوچک هستیم که به نوعی گویای پراکندگی امکانات رفاهی هستند.

در محدوده مهر شهر که وقتی نامش به میان می آید، یاد خانه های چند 100 متری می افتیم، منطقه وجود دارد به نام حسین آباد، که با منطقه مهرشهر به اندازه یک بلوار فاصله دارد ولی اقشار ساکن در این منطقه از اقشار کارگر و آسیب پذیر جامعه شهری کرج هستند.

یکی از اهالی همین محله بعد از پیگیری های طولانی در رابطه با گرفتن امتیاز از خدمات شهرداری منطقه، و با توجه به بی نتیجه ماندن این پیگیری ها، بر آن می شود با خبرگزاری مهر تماس بگیرد تا از این طریق بتواند کاری از پیش ببرد.

حامد حسینی از اهالی منطقه آق تپه بعد از تماس با خبرگزاری مهر، ما را ترغیب کرد که از محله دیدن و گزارشی تهیه کنیم. در این خصوص در یک روز تعطیل بر آن شدیم تا به این منطقه سری بزنیم و از نزدیک با این منطقه و اهالی آشنا شویم.

در میان راه از منطقه مهر شهر رد می شدیم، در راه از خانه های عبور می کردیم که فاصله درب حیاط تا در ورودی خانه چند 100 متری و گاهی چند هزار متر بود، خیابان ها ساکت و آرام، کف خیابان با آسفالات یک تکه فرش شده بود در ابتدا و انتهای کوچه سطل زباله مکانیزه وجود داشت.

دیوارهای کوچه ها هم، پر از گیاهان زیبای بود که از سرو کله کوچه بالا رفته و باعث سر سبزی شده بودند و مانند لباس زیبای بر قامت کوچه خود نمایی می کردند، از در خانه یکی از این اهالی محله ماشینی خرامان خرامان بیرون آمد که مدلش را تا به حال ندیده بودیم داشت یادمان می رفت برای چه موضوعی آمده ایم.

بعد از گذشت مدت زمانی، تقریبا به نزدیکی آنجا رسیدیم ولی باز کمی راه مانده بود، به گفته حسینی که در اولین صحبت تلفنی یاد آور شده بود که بخشی از محله آسفالت ندارد و بعضی از تاکسی ها به اینجا نمی آیند، در ادامه مسیر اتومبیلی کرایه کرده و به راه ادامه دادیم وقتی اتومبیل از کوچه ها می گذشت حس می کردیم اینجا دیگر کرج نیست، در انتهای خیابان اتومبیل متوقف شد و راننده گفت اینجا خیابان اسلامی 7 است پیاده شدیم و از دور مردی را دیدم که با لبخند به سوی ما می آمد متوجه شدیم حسینی است.

انباشت زباله سلامت ساکنان را به خطر انداخته است

حسینی در ابتدا گفت: برای همه مدیران در شهرداری منطقه 12 نامه نوشتیم ولی ره به جای نبردیم، همینطور که قدم می زدیم در محوطه بوی نامطبوعی می آمد و زباله های زیادی هم روی هم تلمبار شده بود.

حسینی در ادامه با اشاره به این مطلب گفت: وقتی هوا تاریک می شود، به علت نبودن روشنایی در خیابان و کوچه ها کسی نمی تواند از خانه بیرون بیاید چون محله پر از سگ های ولگرد می شود.

حسینی با تاسف سری تکان داد و افزود: ماشین حمل زباله ماهی یک بار نیز برای بردن آشغالها نمی آید، به همین جهت اهالی محله وقتی آشغالها به مقدار زیادی می رسد آنها را آتش می زنند که این نیز برای محیط زیست و افرادی که در اینجا زندگی می کنند مشکل زاست.

حسینی گفت: جوی آبی که می بینید بوی نامطبوعی می گیرد و بعضی اهالی نیز با بی دقتی اشغالها را به درون جوی آب می ریزند و باعث می شوند بهداشت محیط به خطر بیفتد، برای پیگیری این وضعیت بارها و بارها به سراغ مسئولان رفته و تا به حال جوابی نگرفته ایم، در این محل بیش از 300 خانوار زندگی می کنند که بعضی از این اهالی بیش از 20 سال است که در این محله زندگی می کنند.

وی افزود: شهرداری منطقه، ماهی یک بار جوی آب را لایه روبی می کند ولی آشغالهای را که لایه روبی شده و از داخل جوی آب بیرون کشیده شده، در کنار جوی آب باقی می ماند و بعد از گذشت یکی دو روز با وزش باد دوباره این آشغالها به درون جوی آب ریخته می شوند.

مشکلات محله به قدری زیاد است که اگر بخواهیم به همه آنها اشاره کنیم حوصله خواننده محترم سر رفته و هدف ما نیز کمی کم رنگ به نظر خواهد رسید در این خصوص می توانم بگویم که اهالی در شرایط خیلی بدی به سر می برند و چشم انتظار یاری شهرداری منطقه هستند.

در این خصوص به مسئولان محترم شهرداری منطقه تماس گرفتیم تا ببینیم چه چاره ای اندیشیده اند.

به سراغ معاونت عمرانی منطقه رفتیم.

مهندس فرشاد در گفتگو با خبرنگار مهر افزود: زمین های این محله در حریم مصوب شهرداری قرار گرفته اند  و بعضی از اهالی به طور غیر مجاز شروع به ساخت و ساز کرده اند.

لجن لایروبی جوی ها در محله رها شده

نکته مهمی که باید به آن پرداخته شود این است که بعضی از این اهالی 20 سال است که در این محل زندگی می کنند، اگر قرار است که در این محل بلوار یا هر چیز دیگری ساخته شود چرا در این 20 سال ساخته نشده است، و چرا شهرداری پس از لایه روبی جوی آب لجن های بیرون کشیده شده از جوی را در محوطه رها کرده و اصلا به فکر بهداشت و سلامت افرادی که در آنجا ساکن هستند، نیست.

فرشاد در این زمینه گفت: ما حق را به شما و اهالی محله می دهیم شهرداری در این زمینه کوتاهی کرده و در جهت رفع این کوتاهی در یک عملیات 15 روز کناره های این جوی جدول کشی می شود.

ما نیز این را به فال نیک گرفتیم و با تماس با حسینی متوجه شدیم که فردای همان روز ترتیب اثر داده شده و کارگران مشغول کارند و به طور یقین دعای خیر اهالی محله شامل حال مسئولانی خواهد شد که دلسوزانه به دنبال حل مشکلات مردم هستند.

ولی همچنان مشکلات کمبود خدمات شهری در این منطقه ادامه دارد و پس از پیگیری های زیاد تاکنون جوابی از دیگر قسمت های شهرداری منطقه دریافت نکردیم، مثل اینکه چرا ماشین حمل زباله کم لطفی می کند و ماهی یک بار به آنجا سر می زند؟ چرا بعد از گذشت مدتها هنوز معابر این محله آسفالت نشده؟ چرا هنوز محله از فاضلاب بی بهره است و سوال های دیگری که در عکس ها به وضوح می شود به آنها پی برد...

گزارش و عکس: ساره نوری