به گزارش خبرنگار مهر، زورخانه بنایی است مسقف با گودی در وسط آن، گودی که جایگاه هایی برای تماشاچیان در اطراف آن تعبیه شده است.
سقف زورخانه که در بالای گود واقع شده بلندتر از سقف دیگر بناها نسبت به محیط داخل بناست که در بالای آن پنجره ای نیز برای روشنایی تعبیه شده است البته نمونه های روباز آن نیز وجود دارد.
در کوتاهی که تواضع را رواج می دهد/نیکی و پاکی زاده زورخانه است
اما در زورخانه بسیار کوتاه است و این در که فرهنگ جوانمردی و فروتنی را رواج داده است زیرا باستانی کار و پهلوانی که می خواهد به زورخانه وارد شود باید خم شده و غرور خود را بشکند و این تواضع و فروتنی ای است که زورخانه به ورزشکارش هدیه می دهد.
در واقع زورخانه مکانی است که نیکی، پاکی و جوانمردی در آن شکل می گیرد، چرا که جوانمردی ای که در باستانی کاران و پهلوانان زورخانه ها به چشم می خورد در دیگر جوامع ورزشی کمتر نمود پیدا کرده است.
شکل گیری زورخانه در دوران مادها/ بهره گیری از میدان های نبرد در ساخت زورخانه
شواهد تاریخی حاکی از قدمت چند هزار ساله این ورزش در ایران است و تاریخ حاکی از شکل گیری آن در دوران مادهاست.
گود زورخانه در ایران برگرفته از زمین های گودی بود که در هنگام جنگ و بین دو تپه قرار داشت و ایرانیان آن را برای کارزار انتخاب کرده بودند و این واقع شدن در گودی برای آن بود که سران سپاه از بلندای تپه ها نبرد را به تماشا نشسته و تحت نظر بگیرند.
البته ابزار و آلات زورخانه نیز برگرفته از همان ابزار جنگی است برای مثال کباده برگرفته از کمان، سنگ یادآور سپر و طبل زورخانه برگرفته از طبل جنگی است.
همچنین ضرب آهنگ زورخانه نیز همان ضرب آهنگ جنگ بوده و مرشد زورخانه نیز اشعار حماسی می خواند.
لذا زورخانه و تمام ارکانش علاوه بر اینکه مروج جوانمردی در بین ایرانیان بوده، یادآور حماسه آفرینی هایشان در دفاع از مام میهن است.
روایاتی نیز از نام زورخانه در تاریخ وجود دارد که موثق ترین آن به ماجرای نوشیدن آبی آغشته به نمک به نام " آب زور" است که تازه واردینی که به این ورزش می آیند باید از آن می نوشیدند.
اما همانگونه که بارها نیز گفته شده هدف زورخانه و ورزش پهلوانی و زورخانه ای تنها زورمندی تن نبوده بلکه در ورزش باستانی تواضع و جوانمردی حرف اول را می زند.
اما از زورخانه و توصیف آن که بگذریم به خاستگاه اصلی این ورزش می رسیم.
همانگونه که گفته شد ورزش زورخانه ای اولین بار توسط مادها شکل گرفت و شواهد تاریخی نیز حاکی از این است که اولین جایگاه مادها غرب کشور بوده لذا اولین خاستگاه ورزش زورخانه ای نیز غرب کشور و استانی چون کرمانشاه است.
قدمت 4000 ساله زورخانه در استان کرمانشاه/ کمبود زورخانه در خاستگاه پهلوانی
تاریخ حاکی از قدمت 4 هزار ساله این ورزش در استان کرمانشاه بوده اما این استان با داشتن قدمتی چند هزار ساله در ورزش پهلوانی و زورخانه ای از کمبود اصلی ترین رکن این ورزش که همان زورخانه است رنج می برد.
خاستگاه ورزش باستانی و پهلوانی هم اکنون تنها 17 زورخانه دارد که 14 تای آن مربوط به نهادهای مختلف بوده و تنها سه زورخانه شخصی و فعال در اختیار باستانی کاران مستعد کرمانشاهی است.
کرمانشاهیان مستعد ترین افراد در این ورزش بوده و نام پهلوانی و جوانمردی با باستانی کاران این ورزش در کرمانشاه عجین شده و کمتر کسی است که به کرمانشاه آمده باشد و در کنار نام ورزش پهلوانی نام "علی آقای جاویدان" را نشنیده باشد.
البته کرمانشاه پهلوانان دیگری نیز داشته که نام ایران و ایرانی را در عرصه های بین المللی زبانزد کرده اند که آنا نیز برخاسته از همین زورخانه ها هستند.
برداران محبی که از جمله کشتی گیران مطرح ایرانی و نام آوران کشور در عرصه های بین المللی هستند از جمله این پهلوانان هستند.
آمار پایین زورخانه ها در کرمانشاه/ یزد 92 زورخانه و کرمانشاه تنها سه زورخانه دارد
اما متاسفانه و با وجود این تاریخ 4 هزار ساله در ورزش زورخانه ای آمار تعداد زورخانه ها در استان کرمانشاه در قیاس با استان هایی که مدعی این ورزش نیز نیستند بسیار پایین و غیرقابل مقایسه است و نمی توان وجود 92 زورخانه را در شهرستان یزد با سه زورخانه در خاستگاه پهلوانان مقایسه کرد.
مصوبه ساخت زورخانه بین المللی دولت گذشته در کرمانشاه تنها به یک کلنگ ختم شد
البته در چند سال اخیر و طی سفرهای دولت نهم و دهم به استان کرمانشاه دستور ساخت یک زورخانه بین المللی در دهکده المپیک مصوب شد اما متاسفانه آن دولت نیز به کار خود پایان داد و روند ساخت زورخانه بین المللی در کرمانشاه تنها به یک کلنگ ختم شد.
همچنین در سفر مقام معظم رهبری به استان کرمانشاه ساخت 10 زورخانه دیگر مصوب شد که 5 زورخانه آن در دست اجرا و 5 زورخانه دیگر نیز در انتظار منابع مالی هستند اما 5 زورخانه در خاستگاه این ورزش رقمی ناچیز و غیرقابل مقایسه بوده، کما اینکه کرمانشاه از وجود یک زورخانه بین المللی نیز محروم است.
رئیس هیئت ورزش های باستانی در خصوص این ورزش و جایگاه آن به خبرنگار مهر گفت: ورزش های باستانی، زورخانه ای و پهلوانی تنها ورزش اصیل و 100 درصد ایرانی است که از گذشته تا کنون رسوم خود را حفظ کرده است، البته با ورود اسلام تا حدی تحت تاثیر قرار گرفته و آدابی چون خواندن دعا و... به آن اضافه شد.
محمد خوش اندام افزود: پس از قبول اسلام توسط ایرانیان، پهلوانان ایرانی که در این ورزش فعالیت می کردند، امیرالمومنین را الگوی خود قرار داده و جوانمردی ای که در ایرانیان بود دو چندان شد.
وی ادامه داد: همانگونه که گفته شد با قبول اسلام آداب و رسومی به این ورزش اضافه شد که از آن جمله می توان به گفتن بسم الله قبل از شروع ورزش، خواندن اشعار و پند و اندرز ائمه توسط مرشد و خاتمه ورزش با دعا در حق مومنین اشاره کرد.
ورزش باستانی، ورزشی 100 درصد ایرانی است/62 کشور عضو فدراسیون باستانی اند
خوش اندام در خصوص قدمت این ورزش خاطرنشان کرد: این ورزش، تنها ورزشی است که 100 درصد ایرانی بوده و پس از انقلاب فدراسیونی نیز برای آن تشکیل شده است.
وی تصریح کرد: فدراسیون تشکیل شده در ایران تنها فدراسیون این ورزش در جهان بوده و هم اکنون 62 کشور جهان نیز عضو این فدراسیون اند.
خوش اندام بر اهمیت این ورزش در ایران و ضرورت پرداختن به آن تاکید کرد و گفت: جایگاه این ورزش در ایران تا حدی مهم است که مقام معظم رهبری آن را مورد تاکید قرار داده اند.
تاکید مقام معظم رهبری بر ورزش باستانی/ورزش باستانی فرهنگی مجزا دارد
رئیس هیئت ورزش های باستانی استان کرمانشاه افزود: مقام معظم رهبری، ورزش باستانی را ورزشی دارای فرهنگی مجزا توصیف کرده اند و بر ترویج این ورزش بسیار تاکید داشته و می فرمایند: این ورزش، یک ورزش مفرح بوده و باید آن را جهانی کنیم و در واقع آن را باب کرده تا دیگر کشورها نیز اجرا کنند.
زورخانه هایی از جنس ایرانی در واشنگتون
وی با اشاره به اینکه هم اکنون بسیاری از کشورهای دنیا که حتی تاریخی نیز از این ورزش ندارند هم اکنون به سمت ورزش باستانی گرویده اند، گفت: در حال حاضر در واشنگتون زورخانه های مجهز زیادی تحت نظر فدراسیون این ورزش در ایران ساخته شده اند.
خوش اندام افزود: هم چنین هر ساله مسابقات جهانی در این زمینه نیز برگزار و کشورهای چون بلاروس، آذربایجان نپال و... در این مسابقات شرکت کرده اند.
وی بار دیگر به فرهنگ جوانمردی که برگرفته از این ورزش است اشاره کرد و گفت: روز ورزش های زورخانه ای همان روز 17 شوال مصادف با مبارزه حضرت علی (ع) در مقابل عمر بن عبدو است و جوانمردی علی (ع) در مقابل عمر و نکشتنش در هنگامی که آب دهان به صورت این بزرگوار انداخت، همه حاکی از منش پهلوانی است که تمامی ورزشکاران ما باید از این بزرگوار الگو گرفته و از منش پهلوانی در تمام امور زندگی خود بهره ببرند.
خوش اندام با اشاره به کمبود زورخانه در استان کرمانشاه گفت: در گذشته که ورزش در سطح گسترده ای نبوده و تعداد هیئات ورزشی نیز به چند هیئت در استان خلاصه می شد، 10 زورخانه فعال در استان کرمانشاه وجود داشت و استقبال از این ورزش نیز زیاد بود اما هم اکنون استان کرمانشاه به عنوان یکی از قطب ها و خاستگاه اصلی این ورزش تنها سه زورخانه شخصی فعال دارد.
وی افزود: البته 17 زورخانه در استان کرمانشاه موجود است که تنها 3 زورخانه آن به صورت خصوصی و مورد استفاده پهلوانان کرمانشاهی است.
خوش اندام گفت: پس از تشکیل فدراسیون این ورزش در ایران بسیاری از استان هایی که حتی ادعایی نیز در این ورزش ندارند اقدام به ساخت زورخانه های مجهز کردند، به گونه ای که هم اکنون آمار بیشترین تعداد زورخانه مربوط به استان های یزد، کرمان و خراسان است و استانی چون کرمانشاه حتی از استان هایی چون ایلام نیز که برای یادگیری این ورزش از مربیان و کارشناسان کرمانشاهی بهره می گرفتند تعداد کمتری زورخانه دارد.
خوش اندام با اشاره به استعداد جوانان کرمانشاهی برای یادگیری و موفقیت در ورزش های باستانی گفت: خوشبختانه در استان کرمانشاه استعدادهای زیادی در این زمینه وجود دارد و ما با تمام کمبودها توانسته ایم قهرمانان زیادی را به کشور تقدیم کنیم.
وی افزود: برای مثال ما هم اکنون محمد شهبازی را در ترکیب تیم ملی بزرگسالان داشته و سجاد یعقوبی و سید علی زینال صفت نیز از جوانان کرمانشاهی ای بوده که در تیم ملی جوانان فعالیت می کنند.
رئیس هیئت ورزش های باستانی استان کرمانشاه، کمبود منابع مالی و نبود اسپانسر را از مهمترین مشکلات ورش استان برشمرد و گفت: این محدودیت و کمبود منابع مالی در ورزش باستانی بسیار چشمگیر است به گونه ای که باستانی کاران ما علاوه بر اینکه از کمبود زورخانه رنج می برند به دلیل مشکلات مالی قادر به حضور در مسابقات ورزشی نبوده و از حضور در میدان های مسابقه باز می مانند.
خوش اندام تصریح کرد: حضور ورزشکاران کرمانشاهی با وجود کمبودها در ترکیب تیم ملی وکسب موفقیت در عرصه ها نشان از موفقیت و استعدادهای قابل توجه در این ورزش است اما متاسفانه نبود حامی و اسپانسر مشکل بزرگی بر سر راه این موفقیت هاست.
قول استاندار محقق نشد/20 زورخانه کلنگ هم نخورد
رئیس هیئت ورزش های باستانی در استان کرمانشاه گفت: همانگونه که گفته شد مشکل کمبود زورخانه یکی از مهمترین مشکلات این ورزش در استان کرمانشاه است و طی جلساتی که با استاندار کرمانشاه داشتیم قرار بر ساخت 20 زورخانه به حمایت ایشان داده شد اما تا کنون هیچ اقدامی در این زمینه صورت نگرفته است.
وی افزود: واقعیت این است که ورزشکاران کرمانشاهی از مسئولینی چون استاندار وقت که خود برخاسته از گود همین زورخانه هاست انتظار توجه بیشتری را نسبت به این موضوع دارند.
خوش اندام تصریح کرد: برای مثال بهروز مرادی که یکی از باستانی کاران کرمانشاهی است در زمان استانداری استان همدان اقدام به ساخت داوطلبانه 21 زورخانه در این استان کرد و هم اکنون استان همدان با وجود زورخانه های ساخته شده توسط یک کرمانشاهی به قطب زورخانه ای در غرب تبدیل شده است.
وی گفت: البته قضیه ساخت زورخانه در کرمانشاه سر دراز دارد و حتی زمان استانداری آقای غفوری نیز قول هایی در جهت ساخت زورخانه داده شد، حتی ایشان در زمان ریاست آقای گردانی ( دبیرکل اسبق تربیت بدنی کرمانشاه) قول اهدای 50 جفت میل را دادند که نهایتا شخصا مجبور به تقبل هزینه های آن شدم.
وی افزود: ما توقعمان از مسئولین استان و کسانی که خود اهل این ورزش هستند، حمایت از ورزش باستانی برای ایجاد انگیزه و پرورش قهرمانانی از خاستگاه پهلوانی است چرا که هیئت ورزش های باستانی هزینه ای برای این ورزشکاران قرار نداده و درآمدی نیز کسب نمی کند.
خوش اندام تصریح کرد: برای مثال ما حتی برای خرید یک هدیه جزئی برای ورزشکاران نیز توان مالی و منابعی در اختیار نداریم و هزینه هایی نیز که از سوی فدراسیون ها اهدا می شود کفاف هزینه ها را نخواهد داد.
40 میلیون تومان برای 52 هیئت ورزشی/ ورزش کرمانشاه از نبود منابع مالی رنج می برد
وی افزود: هم اکنون 52 هیئت ورزشی در استان کرمانشاه فعالیت کرده و هیچ بودجه ای نیز در اختیار ندارد.
خوش اندام تصریح کرد: البته اخیرا آقای مصری ( نمایده کرمانشاه در مجلس) 40 میلیون تومان بودجه را برای ورزش استان به هیئت ها آورده که این بودجه نیز آنقدر نیست که پاسخگوی همه مشکلات باشد.
وی بار دیگر به کمبود زورخانه ها در کرمانشاه اشاره کرد و گفت: از نظر تعداد زورخانه ما نسبت به استان هایی مثل ایلام که حتی از ما مربی و مرشد طلب کرده اند عقب هستیم.
خوش اندام افزود: کرمانشاه یک نیاز مبرم به ساخت زورخانه بین المللی دارد و متاسفانه سال هاست که ساخت این زورخانه در طی سفرهای استانی دولت گذشته مصوب شده و فقط در مرحله کلنگ زنی ماند و پیشرفتی تا کنون حاصل نشده است.
خوش اندام در پایان خواستار توجه ویژه مسئولین به این ورزش شد و گفت: کرمانشاه خاستگاه این ورزش است و بسیار ناگوار است که این خاستگاه از کمبود زورخانه و منابع مالی رنج ببرد و پهلوانان کرمانشاهی که نامشان با نام ورزش پهلوانی و باستانی عجین شده به خاطر کمبود مالی از حضور در عرصه ها بازبمانند.
یکی از باستانی کاران کرمانشاهی که سال ها نیز ریاست این هیئت را عهده دار بود به خبرنگار مهر در این خصوص گفت: ورزش باستانی در استان کرمانشاه قدمتی دیرینه داشته و در خون ماست.
کرمانشاهیان زبانزد ورزش پهلوانی هستند/کمبود زورخانه شایسته این استان نیست
عبادالله شیرزاد افزود: این ورزش در بین ایرانیان با نام کرمانشاه شهرت داشته و کرمانشاهیان زبانزد این ورزش هستند و به نوعی می توان کرمانشاه را خاستگاه آن دانست.
وی در خصوص جایگاه این ورزش در حال حاضر گفت: البته مدتی این ورزش کمرنگ شد اما به لطف رئیس هیئت کنونی خوشبختانه اقدامات مثبتی در جهت ترویج این ورزش صورت گرفته است که از آن جمله می توان به جذب و آموزش نونهالان توسط هیئت مذکور اشاره کرد.
وی با اشاره به استعدادهای فراوان این ورزش در استان کرمانشاه گفت: استان کرمانشاه از پتانسیل های خوبی در این زمینه برخوردار است اما هم این استان از کمبود زورخانه و منابع مالی که هم اکنون بسیاری از هیئت های ورزشی دیگر نیز با آن درگیرند رنج می برد.
ورزش باستانی پایه و اساس دیگر ورزش هاست/کرمانشاه را باید به جایگاه واقعی اش رساند
شیرزاد ادامه داد: ورزش باستانی پایه و اساس ورزش هاست و کرمانشاه به عنوان یک کلانشهر و با توجه به علاقه مندی ورزشکاران و استعدادهای موجود شایسته محرومیت در این زمینه نیست.
وی در پایان خواستار توجه مسئولین به این مسئله شد و گفت: اگر تعداد زورخانه ها افزایش یابد، تعداد علاقه مندان به این ورزش افزایش یافته و کرمانشاه در این ورزش به جایگاه واقعی اش خواهد رسید.
به گزارش خبرنگار مهر، آنچه ورزش باستانی را از سایر ورزش‌ها مجزا می‌کند، آداب آن است که مهمترین آنها ترویج فرهنگ جوانمردی است لذا ضرورت توسعه، پرداختن و تجهیز این ورزش از سوی مسئولان علاوه بر تربیت جوانانی با روحیه جوانمردی، باورهای گذشته و تاریخ یک ملت را حفظ خواهد کرد، چرا که ورزش باستانی اصیل ترین و تنها ورزش 100 درصد ایرانی است.
----------------------------------------
گزارش: طیبه قدمی
نظر شما