به گزارش خبرنگار مهر، به گفته متخصصان دلايل تشكيل تعاوني ها را مي‌توان در مالكيت جمعي توليد كنندگان بر وسايل توليد و دسترسي توده مردم به مواد مصرفي و توليد فراوان و ارزان، رفع درگيري خريدار و فروشنده، رعايت قيمت عادلانه و حفظ مرغوبيت كالا و نفي انحصار مطلق و حذف واسطه‌ها و جلوگيري از بحرانهاي اقتصادي و بيماري دانست.
رئیس اتاق تعاون خراسان رضوی با اشاره به اینکه یکی از رکن‌های اصلی اقتصاد کشور تعاون است اظهارکرد: فراهم شدن ساز و کارهای اجرایی برای گسترش این حوزه می تواند در تحقق حماسه اقتصادی نقش مهمی را ایفا کند.
جواد رضویان‌راد در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه هر تعاوني حاصل سرمايه گذاري يك تعداد افراد است که حاصل کار آنها وضع اقتصادي را به نفع جامعه حفظ مي‌كند افزود: تعاوني ها قادر به پر كردن خلا موجود در جامعه هستند كه ساير مراكز تجاري قادر به تامين آن نيستند.
وی توضیح داد: تشكيل يك شركت تعاوني بدين معني است كه با تجمع نيروهاي فردي، وقت، انرژي و سرمايه انسانها، دستگاهي بوجود مي‌آيد كه قادر است براي همه اعضا خدماتي انجام دهد كه هر يك به تنهايي قدرت انجام آن را نداشته‌اند.
وی با اشاره به تنوع خدمات تعاونی ها اظهارکرد: شرکت های تعاونی خراسان رضوی در حوزه سهام عدالت، تعاونی مرزنشینان، تعاونی مصرف، کشاورزی، تولیدی و توزیعی و مسکن و سایر حوزه های و به صورت چند منظوره فعال هستند.
وی با بیان اینکه اینکه هر تعاونی کارکرد خاص خود را دارد ادامه داد: به عنوان مثال تعاونيهاي كشاورزي، نيازهايي چون تامين نهاد‌ه‌ها، فرايند و بازاريابي كالا را بر طرف مي‌كنند و تعاونيهاي مصرف كالا و خدمات مورد نياز را باكيفيت برتر و قيمت رقابتي براي اعضا فراهم مي‌كنند و تعاونيهاي مسكن نیز به مردم با در آمد پايين فرصت مي‌دهند براي خود خانه‌اي داشته باشند.
رضویان راد با تاکید بر اینکه تعاونی ها باعث می شوند اعضا مهارتشان را در كارآفريني توسعه دهند افزود: اعضاي تعاوني صاحب پيشه و کسب و کارخود هستند، آنها سرمايه گذاري مي كنند، هيات مديره را انتخاب مي‌كنند و منافعي را از طريق دريافت خدمات بهتر و وامهاي حمايتي كسب مي‌كنند و بدین ترتیب در جريان زندگي اقتصادي قرار گرفته و مشکلات خود را از این طریق برطرف می کنند ضمن اینکه تعاوني ها اشخاص را با فرصت مشاركت در تصميم گيريها توانمند مي‌سازند.
تعاوني ها سد راه واسطه ها و دلالان
وی با اشاره به مزیت های کار تعاونی و اینکه تعاوني ها جلوي واسطه‌ها را در بازار مي‌گيرند افزود: شرکت های تعاونی با فعالیت خود قيمت ها را تعديل مي‌كنند و دامنه رقابتي براي خدمات كالا وضع مي‌كنند و گردش کالا و خدمات را به بهترین شکل فراهم می آورند.
رئیس اتاق تعاون خراسان رضوی سپس با بیان اینکه از سال 1318 تا 1384 میزان تعاونیهای ثبت شده در کشور 90 هزار شرکت بوده است افزود: در بازه زمانی 8 ساله و با توجه ای که به بخش تعاونی ها شد شاهد رشد دوبرابری این تعداد شرکت بوده ایم.
وی با انتقاد از اینکه آمار رسمی از تعداد تعاونیهای غیر فعال در استان نداریم افزود: متاسفانه در تعریف تعاونی فعال به شرکتی گفته می شود که برگزاری مجمع عمومی را هر سال در برنامه خود داشته باشد و صورت مالی ارائه بدهد در صورتی که به عقیده من این تعاونی با رعایت این شروط بازهم فعال نیست و به عنوان یک بنگاه اقتصادی در حالی که می تواند از فرصت ها و منابع خود استفاده کند و در چرخه تولید و مصرف و توزیع کشور نقش ایفا کند عملا منفعل بوده است.
وی اظهارکرد: شرکت های زیادی هستند که به جای فعالیت اقتصادی و استفاده از مکان و موقعیتی خوبی که دارند به عنوان مثال روی میلیاردها ریال زمین تجاری نشسته اند و از موقعیت مکانی خود برای رونق فضای کسب و کار کشور و اعضای خود استفاده نمی کنند، این شرکت ها اگر هر سال هم روال قانونی کار خود را طی کنند باز هم نباید آنها را فعال نامید چرا که مبنای فعال بودن حقیقی برگزاری مجمع نیست.
وی با بیان اینکه در حال حاضر 75 درصد نیازهای مردم در جهان توسط تعاونیها تامین می‌شود افزود: طبق آمار ارائه شده جهانی از 7 میلیارد جمعیت جهان، یک میلیارد نفر عضو تعاونیها هستند، از این تعداد اعضا 90 درصد در تعاونی ها اشتغال به کار دارند در صورتی که در ایران از هر 9 نفر عضو در تعاونی یک نفر شاغل در این حوزه است.
فاصله با فلسفه تعاون
وی با تاکید بر اینکه از فلسفه تعاونی فاصله داریم ادامه داد: در ایران از 75 میلیون جمعیت 40 میلیون نفر عضو شرکت های تعاونی هستند که معنای آن این است که 50 درصد مردم ایران در تعاونی ها عضویت دارند ولی تنها دو میلیون نفر از این میزان یعنی حدود 5 درصد شاغل در این حوزه هستند، به عبارتی از هر صد نفر عضو پنج نفر شاغل در شرکت تعاونی هستند و این به معنای فاصله ما با اهداف حوزه تعاون است.
وی با اشاره به اینکه فعالان اقتصادی دنیا به شدت پیگیر امر تعاونی ها هستند و در این زمینه به شکل مناسبی فعالیت می کنند اظهارکرد: با تفاسیری که گفته شد تعاونی که ریشه در روایات و احادیث ما دارد با بی توجهی مردم و مسئولان روبرو بوده و امروز غرب با استفاده از آن در عرصه های مختلف به شکوفایی اقتصادی رسیده است و ما نسبت به آنها هنوز در اول راه ایستاده ایم.
تعاونی حرکت بر مدار عدالت و توزیع درآمد
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی اقدام دولت در ایجاد تعاونیها را در راستای اشتغال مولد برای بیکاران دانست و افزود: استفاده موثر از قابلیت های بخش تعاونی در استقرار عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه درآمدها از طریق گسترش مالکیت و حضور عامه مردم در فعالیت‌های اقتصادی و جلوگیری از تمرکز ثروت در دست افراد و گروههای خاص از اهداف بخش تعاون است.
محمد سنجری در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارکرد: مبارزه بنیادی با فقر و تبعیض؛ از طریق تامین شرایط و امکانات کار و فرصتهای اقتصادی مطلوب برای جمعیت دهک های پایین بویژه سه دهک اول، به منظور ایجاد اشتغال جدید و حفظ و بهبود اشتغال موجود و تأمین نیازهای رفاهی از دیگر فوائد اجرای برنامه های اقتصادی فضای کسب و کار به شیوه تعاونی است.
سهم 25 درصدی تعاون در اقتصاد
وی با بیان اینکه تعاون به عنوان یکی از ارکان اصلی اقصاد کشور است که در سند چشم انداز به آن پرداخته شده است افزود: سهم تعاون در اقتصاد 25 درصد در نظر گرفته شده است که برای رسیدن به جایگاه واقعی آن باید برنامه ریزی منسجمی داشته باشیم.
وی با تاکید بر اینکه از وضعیت این حوزه آمار دقیقی وجود ندارد و مرکز آمارعدد رسمی در این زمینه اعلام نکرده افزود: به صورت غیر رسمی می گوییم سهم تعاون در اقتصاد در حال حاضر کمتر از ده درصد است.
رتبه اول خراسان رضوی در بخش تعاون
سنجری با بیان اینکه در راستای اهداف گفته شده و مزیت های بخش تعاون 227 شرکت تعاونی از ابتدای سال جاری در خراسان رضوی تشکیل شده افزود: در دو سال متوالی خراسان رضوی رتبه اول کشور را در بخش تشکیل تعاونیها به خود اختصاص داده و در 5 ماه نخست امسال نیز توانسته این جایگاه را حفظ کند و با ایجاد این میزان تعاونی منجر به اشتغال 4هزار و 483 نفر در این استان شده که البته این تعداد جایگاه واقعی استان نیست و امیدواریم با برنامه‌ریزی و پیگیری‌های لازم به زودی قدم های بزرگتری در این زمینه برداشته شود.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی با اشاره به سهم 7درصدی خراسان رضوی از نظر میزان تعاونیهای تشکیل شده در کشور اظهارکرد: 2میلیون و 579هزار نفر در خراسان رضوی عضو شرکت تعاونیهای مختلف هستند.
سنجری با اشاره به فعالیت پنج هزار شرکت تعاونی در سال 84 در این استان گفت:در حال حاضر 11هزار و 183 تعاونی در استان وجود دارد که تشکیل آنها زمینه اشتغال 162هزار نفر را فراهم کرده است که البته تا رسیدن به مقصد نهایی که اشتغال زایی بیشتر بخش تعاون برای اعضا فاصله داریم.
کشاورزی و خدمات گوی سبقت را در تعاونی ها ربوده اند
وی با اشاره به تنوع تعاونیها در استان اظهارکرد: تعاونی ها در خراسان رضوی در 14 بخش فعال هستند که بخش های کشاورزی با دو هزارو 448 تعاونی، بخش خدمات با 3 هزار تعاونی و صنعت با یک هزارو 800 تعاونی گوی سبقت را از دیگر بخش های مسکن، معدن، حمل و نقل و چند منظوره ربوده اند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی تعداد تعاونیهای فعال در مشهد را 3هزار و 623 تعاونی اعلام کرد و افزود: این تعداد بیشترین میزان تعاونی بوده است که در یک شهرستان وجود دارد و باید گفت که تعاونی های خراسان رضوی بیشتر در مشهد، تایباد، تربت جام، خواف و فریمان تشکیل شده و این شهرهای پیشتاز در این عرصه بوده و توانسته اند چرخ تعاون را در این استان بچرخانند.
وی با تاکید بر اینکه سهم بخش تعاون دراقتصاد در قانون برنامه پنجم 25 درصد در نظر گرفته شده و در حال حاضر کمتر از 10 درصد آن محقق شده افزود: فرهنگ تعاون در جامعه نهادینه نشده است و برای رسیدن به این رقم نیازمند تلاش و برنامه‌ریزی دستگاه‌های متولی و حضور و مشارکت فعالانه مردم دارد چرا که به عقیده ما تعاون، به عنوان بخشی است که می‌تواند در ساماندهی سرمایه‌های اندک مردم و هدایت انها به چرخه رونق اقتصادی نقش داشته باشد کما اینکه فعالیت های انجام شده در سال های اخیر نتایج مثبتی را نیز در پی داشته است.
وی با بیان اینکه تقریبا 30 درصد واحدهای به ثبت رسیده کاملا غیر فعال هستند افزود: این تعاونی ها بعد از انجام و طی کردن پروسه پروژه خودشان که می تواند به عنوان مثال در بخش تعاونی ساخت مسکن باشد از مراجعه و اعلام پایان کار تعاونی خودداری کرده و چون این کار را زائد فرض می کنند روند قانونی انحلال تعاونی را طی نمی کنند و این تعاونی ها از نظر ما غیر فعال محسوب می‌شوند.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خراسان رضوی با اشاره به لزوم شناسایی و معرفی تعاونیهای برتر به علاقه مندان به بحث تعاون در راستای انتقال تجربیات و ترغیب افراد به حضور فعالانه در این عرصه افزود: در این مسیر حمایت از تعاونی ها برای اینکه آنها تا رسیدن به بازار نهایی به دلائل مختلف از ادامه راه بازنمانند نیز ضروری است.
وی با اشاره به برخی راهبردها در بخش تعاونی افزود: حمایت دولت از تشکیل و توسعه تعاونیها از طریق روشهایی از جمله تخفیف مالیاتی، ارایه تسهیلات اعتباری حمایتی به وسیله همه موسسات مالی کشور و پرهیز از هرگونه دریافت اضافی دولت از تعاونیها نسبت به بخش خصوصی ضروری است.
وی افزود: بایستی انعطاف و تنوع در شیوه‌های افزایش سرمایه و توزیع سهام در بخش تعاونی وجود داشته باشد به نحوی که اتخاذ تدابیر لازم علاوه بر تعاونیهای متعارف، امکان تأسیس تعاونی های جدید نیز فراهم شود.
متخصصان هدف تشكيل تعاوني ها را استفاده از نيروي فردي اعضا در همكاري جمعي می دانند تا حدي كه در يك نظام پيشرفته تعاون، اعضاي تعاوني ها براي رفع حوائج خود به هيچ كس حتي دولت محتاج نباشند و به نظر می رسد که با تفاسیر گفته شده این شرکت ها با این که می توانند به عنوان موتور محرک در پيشبرد و تقويت برنامه‌هاي توسعه اقتصادي موثر باشند تا کنون به اهداف مورد نظر از تشکیل خود دست نیافته اند. در صورتی که می توانند در تحقق حماسه سیاسی، حماسه اقتصادی و به تبع آن تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی در جامعه موثر بوده و ضمن گسترش وحدت ملی و اسلامی و همچنین اشتغال، کارآفرینی و حمایت از تولید ملی در اصلاح نظام توزیع و بهبود معیشت مردم موثر باشند و به نظر می رسد که در این مسیر نقش رسانه ها در آموزش و فرهنگ‌سازی و الگوهای اسلامی ایرانی پیشرفت باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
...............................
گزارش: زهرا ظوسی
نظر شما