مشکلات شهری در ایلام/از معضل ترافیک تا مسئله بافتهای فرسوده

به گزارش خبرنگار مهر، تغییر شهردار، موردی که اگر چه قانونی و بنا به تغییر شرایط لازم به نظر می‌رسد ، اما در چند و چون آن حرف و حدیث‌های بسیاری است، به گونه‌ای که هر انتخابی می‌تواند منشا اثرات و چه بسا مضراتی برای شهر واندان ایلامی باشد. 

البته باید همین ابتدای سخن کار را یکسره کنیم و از خطای دید جلوگیری کرد واقعیت آن است که مشکلات شهر ایلام چند عاملی و البته سیکل گونه است و هر عامل واکنش‌های سایر عوامل مرتبط را در پی دارد پس همه چیز را به گردن شورای پیشین شهر، شهردار یا شهرداری نهادن گناهی بزرگ است.

اگرچه که از نقش کلیدی شهردار به عنوان کانون برنامه ریزی های شهری نمی توان به سادگی گذشت ولی مشکلاتی اعم از بافت فرسوده شهری  شریان ها و معابر نامناسب شهری، حمل ونقل عمومی ناقص، نبود زیرساخت های عمرانی لازم و نبود همکاری های مردمی در شهر ایلام وجود دارد.

واقعیت آن است که مانند هر انتخاب دیگری در حوزه سیاست، انتخاب شهردار در ایلام در وجوه مختلف و متقاضی برخوردار است که تحلیل را سخت و نتخاب را دشوار می کند.

شهر ایلام به واسطه جایگاه خاص خود و مرکزیت استان گرچه در سالهای گذشته پیشرفت های بسیاری به خود دیده اما حاصل کار نه چندان رضایت بخش است و نه از عمق و کیفیت لازم برخوردار است.

غلبه نگاه قبیله ای بر نگاه شهروندی و ضعف ساختارهای اقتصادی دراستان ایلام نیز راه را بر هر گونه گسست از وضعیت کنونی و نیل به شرایط پیشرفته می بندد.

مثال بارز هم فراوان است مثلا کار شهداری در تعریض میدان ارغوان شایسته تحسین است اما در شهری که برای تعریض یک میدان 12 سال می‌گذرد نباید چندان به شهروندانی آگاه و دلسوز امیدوار بود و بر نقش آنان در توسعه شهر خوشبین بود ما در ایلام با شهروندانی روبروییم که به دلیل گسترش فرهنگ کار دولتی و نبود اقتصاد پویا و تولید محور ، از ایجاد ارزش پیوسته اقتصادی محرومند و این موجب می شود تا نتوان چندان بر ثبات و افزایش اخذ مالیات و عوارض شهری در سالهای آتی از آنان امیدوار بود پس برای ایجاد و بهبود زیرساخت ها باید طرحی نو شکل بگیرد.

آگاهان حوزه اقتصادی و بودجه ریزی نیک می‌دانند که تامین مالی پروژه های شهری آن هم برای شهری مثل ایلام ایلام کار توان فرسا و البته سختی است و بدون تعهد اخلاقی بالا، سلامت مالی و انضباط اقتصادی در بدنه شهرداری و شخص شهردار نمی تواند به آن دست یافت.

ما با استانی 550 هزار نفری روبرو هستیم که در ردیف اعتبارات ملی سهم چندانی ندارد و شاید کل بودجه عمرانی استان در یک سال از هزینه های عمرانی خط سه مترو تهران در یک دوره شش ماهه بسیار کمتر باشد  گواه این مدعا تخصیص اعتبار ناچیز چند صد میلیونی سال گذشته به شهرداری ایلام است.

بماند که ایلام به دلیل رشد یکباره خود در یک دهه اخیر با شکاف ها و وضعیت های جدیدی روبرو گشته که عمده معضلات امروز حاصل نبود زیرساخت های لازم شهری است.

مسئله‌ای که بیشترین آسیب آن متوجه شهروندانی می گردد که در حال تشکیل طبقات جدید اجتماعی در شهر ایلام است طبقاتی که اگر توجه کافی به آنها نشود  مهاجرت را بر ماندن بر تجیح می دهند.

شهرنشینی بواسطه تفاوت‌های کثیر خود با روستانشینی و زندگی عشایری می طلبد که با رویه ای خاص مدیریت شود.

زایش مداوم سرگرمی ها از طریق ساخت فضای کالبدی در شهر مانند خانه های سرگرمی کودکان، سالن سینما و تئاتر و از همه مهمتر مراکز خرید می تواند مردم شهر را که در میان سردر گمی شدید تنها به مرکز شهر روی می آورند هم سرگرم کند و هم از مرکز شهر که پاشنه آشیل شهر است دور کند که قطعا این پروژه تنها با مساعدت و همکاری با بخش خصوصی ممکن است.

حاشیه نشینی در شهر ایلام به سرعت در حال افزایش است  بخش عمده ای از جامعه فقیر و تهیدست به زندگی در حاشیه شهر عادت کرده اند و معضلات و بحران های این زندگی نامیمون دیر یا زود تمام شهر را فرا خواهد گرفت و به این موضوع بایستی به دیده یک بحران جدی نگریست.

با این حال در چند سال گذشته تنها در ایلام شاهد بلند مرتبه سازی های مسکونی بوده ایم موردی که نشان از عطش بالای ایلام به جذب افراد جدید شهرنشین دارد.

ترافیک در شهر ایلام به معضلی دست و پاگیر تبدیل شده است عرض کم خیابان ها، تراکم بیش از حد اماکن اداری، تجاری ، پزشکی و... در مرکز شهر ، عدم وجود پارکینگ های مناسب باعث مختل شدن عبور ومرور در سطح شهر گردیده است.

هر برنامه و راهکاری برای رفع این معضل باید با دقت وبه دور از تصمیم گیری های آنی و هیجانی صورت پذیرد و استفاده از الگوهای مشابه در سایر شهرها می تواند ما را در حل این مسئله یاری بخشد.

در این میان ترس بسیار صاحب نظران آن است که همچون برخی دوره های پیشین باز هم فضاهای کالبدی همچون پارک، پیاده رو، معابر و شریانهای حمل ونقل شهری و مراکز سرگرمی و خرید به دست فراموشی سپرده شود و ما بمانیم و حسرتی همیشگی  ه چرا دور اندیشی نکردیم  ناگفته پیداست که این بخش ها به دلیل ماهیت ویژه شهرداری و مشروعیت مردمی آن حضور مدوام و پویای شهرداری را به عنوان دیده بان تام الاختیار مردم می طلبد.

البته با وجود تلاش فروان شهرداری در رفع گره های کور شهر اما نبود اعتبارات عمرانی در جهت احداث و تکمیل زیرساخت های لازم و ناتوانی شهرداری در گسترش حوزه های کاری خود در بخش های فرهنگی و اجتماعی نیز بر این مدعا مهر تایید می زند.

حال سکوت ساختمان شورای شهر ایلام شکسته شده و گویا غالب اعضای جدید شورای شهر بر طبل تغییر شهردار می کوبند اینکه چرا بر این طبل می کوبند و از چه رو این نقطه را به عنوان کانون رفع مشکلات مردم شهر هدف قرار داده اند بماند.

ضرورت دارد شورای شهر که نماد بارز حوزه مدنی و برخواسته از اراده مردمند با شفافیت استدلال کنند که چرا در نخستین اقدام باید دست به تعویض شهرداری بزنند.

سخن همه این است که در جایی که همه دم از تغییر و تعویض می زنند یک بار هم به طریقی دیگر تصمیم گیری شود و اندکی در تبعات این اقدام تامل شود که چرا تغییر؟

باور کنید که مداومت مدیریت می‌تواند راهگشای مدیریت این شهر باشد  یادمان نرود پاشنه آشیل دولت قبلی که با وجود همه خدماتش مردم از آن عبور کردند تصمیم های خلق الساعه و تعویض های پرشتاب مدیریت بود تغییرات لازم است اگر راهی بجز تغییر نباشد.

 یک کارشناس مسائل شهری در این ارتباط به خبرنگار مهر گفت: شهردار جدید باید کاملا به فضای شهری ایلام آشنایی داشته باشد تا بتواند با در نظر گرفتن شاخص‌های ملی و محلی در جهت آبادانی فضای شهری اقدام کند.

علی مرادی عنوان کرد: سیمای ظاهری شهر ایلام نه به شهر باستانی و قدیمی شبیه است و نه به یک شهر مدرن وجدید شباهت دارد و ساخت و سازهای عجولانه ، عدم مطالعه وبرنامه ریزی منسجم، عدم توجه به نظرات مشاوران ومعماران، فضایی ناهمگون و غیر جذاب از شهرمان ساخته است.

وی عنوان کرد: داشتن سابقه مدیریتی بیش از پنج سال و تعهد و تجربه کاری لازم نیز از خصوصیات یک شهردار خوب است.

مرادی بیان داشت: ساختار شهر ایلام از همان ابتدا ضوابط و چارچوب های یک شهر مدنی رعایت نشده است و عدم آینده نگری باعث ایجاد مشکلات گوناگونی در شهر شده است.

وی تصریح کرد: اگر خواهان پیشرفت و آبادانی شهرمان هستیم باید شهرداری انتخاب شود که متخصص، تحصیل‌کرده دارای سوابق اجرایی مفید و مرتبط و از همه مهمتر خداترس و مردم‌دار باشند و باید ارتباط مستمر و دائمی با مردم و حضور در میان آنان و اطلاع از مشکلات آنان را وظیفه مستمر خود بدانند و دسترسی مردم با خود را آسان کنند.

وی سپس موضوع ترافیک و زیباسازی ورودی های شهر ایلام را یادآور شد و تصریح کرد: در زیباسازی ورودی های شهر ایلام، عملکرد شهرداری بسیار حائز اهمیت است.

وی افزود: اصلاح مسیرهای ورودی وخروجی به شهر ایلام، احداث اماکن رفاهی، بهداشتی، معرفی وتشویق مردم به حضور در اماکن تاریخ  و سرمایه گذاری در این امر مهم می تواند به بهبود شهر ایلام کمک کند.

این کارشناس افزود: توجه به آسفالت خیابان ها، استفاده از خرد جمعی، حمایت از قشر فرهنگی، زیبایی شهری و استفاده از فکر خوب از جمله نیازهای شهر ایلام است.

گفتی است تاریخ شهرداری پس از انقلاب را می‌توان به دو دوره مجزا تقسیم کرد، دوره نخست که از پیروزی انقلاب تا زمان برگزاری انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا را در بر می‌گیرد که شهرداران مانند روال سابق از سوی وزارت کشور تعیین ‌شده‌اند اما پس از تشکیل شوراهای اسلامی شهر و روستا در سال 1379 شهرداران از سوی شورای شهر انتخاب شده‌اند.

در دوره نخست یعنی در طول 21 سال 13 نفر شهردار ایلام بوده‌اند که نشان می‌دهد در این دوره میانگین عمر مدیریتی نزدیک به یک و نیم سال بوده است.

با انتخابات شوراهای شهر و روستا یعنی در مدت 15 سال 10 نفر بر صندلی شهرداری تکیه زده‌اند که این امر به معنای کاهش عمر مدیریتی در دوران شوراهای شهر است.