به گزارش خبرنگار مهر، بی تفاوتی نسبت به دیگران یک ارزش غالب در فرهنگ غرب است که همه نسبت به رفتار یکدیگر بی تفاوت هستند معتقدند نباید کسی به کار دیگری کاری داشته باشد، مگر اینکه تزاحم حقوقی ایجاد شود که در این صورت قانون فصل الخطاب خواهد بود. اما دین اسلام انسانها را در قبال یکدیگر مسئول می داند.
آیت الله محسن غرویان در مورد اینکه در فرهنگ اسلامی توجه به دیگران مبتنی بر چه اصلی است و مسئولیت داشتن نسبت به دیگران به چه میزان مورد تأکید قرار می گیرد به خبرنگار مهر گفت: در یک جامعه انسانی که انسانها با یکدیگر ارتباط وثیقی دارند نمی توان از دیدگاه اسلامی پذیرفت که انسان نسبت به افراد دیگر بی تفاوت باشد. ما هم در دیگران اثر می گذاریم و هم رفتار دیگران در ما اثر گذار است. بنابراین همه باید نسبت به یکدیگر احساس مسئولیت کنیم.
وی افزود: لذا امر به معروف و نهی از منکر که داریم خودش نشانگر احساس مسئولیت در جامعه اسلامی است. همچنین تواصی به حق مورد سفارش است. تذکر دادن به دیگران باز در روایات مورد تأکید قرار گرفته است. احساس مسئولیت نسبت به آنچه که در اطراف ما می گذرد یک اصل کاملاً روشن اجتماعی در اسلام است. این احساس مسئولیت هم نسبت به اشیایی که در اطراف ماست مثل محیط زیست هم نسبت به افرادی که کنار ما هستند باید باشد.
وی تصریح کرد: این مسئله ظریف است. گاهی معنای مسئولیت احساس کردن با دخالت در امور شخصی دیگران اشتباه می شود. یعنی مثلاً در امور شخصی زندگی دیگران می خواهیم وارد شویم. این کار نهی شده است. در امور خصوصی افراد نباید وارد شویم و سوء ظن به افراد نباید داشته باشیم. تجسس در امور دیگران نباید بکنیم و مرز بین این دو وظیفه بسیار ظریف و دقیق است که کجا معنایش تجسس است کجا امر به معروف و نهی از منکر است.
عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی العالمیه تصریح کرد: در کشورهای غربی آنها خیلی به زندگی دیگران کاری ندارند دنبال امر فردی و شخصی خود هستند و احساس مسئولیت جمعی کمتر است. البته در بعضی از کشورهای شرقی مانند ژاپن و چین و بعضی بلاد دیگر احترام و تکریم نسبت به یکدیگر در سطح بالایی است. احترام به انسانها و ارزش گذاشتن به شخصیت دیگران جایگاه خاصی دارد.
این محقق و پژوهشگر مسائل دینی و فرهنگی یادآورشد: نکته دیگر این است که از دیدگاه اسلامی رفتار ما نباید آزار دهنده دیگران باشد. یعنی در عین حال که نسبت به افراد دیگر احساس مسئولیت می کنیم آزاری نباید به دیگران برسانیم .
غرویان در خصوص مصادیق دیگر احساس مسئولیت گفت: قرآن می گوید تعاونوا علی البر و التقوا و لاتعاونو علی الاثم و العدوان یعنی در بر و کار نیک و تقوا یعنی همان کارهای خیر تعاون و همکاری داشته باشید. یک کار خیری که می خواهد انجام بگیرد شما هم وارد شوید و در آن همکاری کنید. این مشارکت و تعاون در کار خیر از مصادیق احساس مسئولیت است. یا برای مثال حقوق کارگر بر کارفرما یا بالعکس یا رعایت حقوق والدین بر فرزندان و بالعکس یا نصیحت کردن حاکمان توسط مردم اینها از مصادیق همین احساس مسئولیت است.
نظر شما