به گزارش خبرنگار مهر، مردمان سیستان و بلوچستان از این عید فرخنده به‌عنوان عید بزرگ یاد می‌کنند و در منطقه بلوچستان آن را "مزنین ایید" می‌خوانند.
عید قربان در نزد فرهنگ مردم استان فرصت مغتنمی برای زدودن کدورت‌ها و تعمیق دوستی‌ها و آراستگی ظاهر و باطن است.
به جا آوردن مراسم صله رحم و دید و بازدید و همچنین برپایی مراسم صلح و همچنین خانه تکانی و تهیه پوشاک نو برای تمامی اعضای خانواده از جمله برنامه‌هایی است که قبل از فرارسیده عید مردم استان را به تکاپو بازداشته و حال و هوایی پر شور و نشاط به خیابان‌ها می‌بخشد.
مراسم حنابندان
يكي از رسومي كه در میان آداب و رسوم مردم بلوچ از گذشته تاکنون پابرجا مانده است آيين حنابندان شب قبل از عيد است.
در اين شب زنان و دختران با بستن حنا بر روی دست و پاي خود كه به طور معمول توسط بانوان ماهر انجام مي‌شود نقش‌هاي مختلفي به وسيله حنا بر دست‌هاي خود پياده مي‌سازند.
نقش‌هاي مورد استفاده در این مراسم و پیاده شده بر دست و پاي بانوان بلوچ به طور معمول الهام گرفته ازهمان نقش های هنر سوزن دوزی و برگرفته ازفكر و خيال بانوان بلوچ است کی طی اعصار گذشته سينه به سينه و نسل به نسل توسط آنان حفظ و منتقل شده است
.
مراسم روز عید
در روز عيد قربان مردم بلوچ با پوشيدن لباس نو اين روز را جشن مي‌گيرند. همچون آیین استقبال از بهار و نوروز تمامی اعضای خانواده پس از استحمام و پوشيدن لباس نو روانه مساجد و عیدگاه ها به منظور انجام فريضه نمازعيد مي‌شوند.
بانوان نیز که پیش از فراررسیدن عید نسبت به تهیه لباس های نو و زیورآلات جدید اقدام کرده اند با پیرایش خود و کودکان و همچنین تنظیف منزل و دود کردن عود فضای منزل رابرای برپایی جشنی فرخنده آماده می کنند.
در روز عید به طور معمول بانوان غذاهای محلی و خوشمزه از جمله «بت گوشت»، «نان پراته» و شیرینی های محلی طبخ می کنند .
عیدی دادن یکی از رسومی است که در این روز فرخنده کودکان برای فرارسیدن آن لحظه شماری می کنند و حلاوت پوشیدن لباس های نو، تناول غذاهای خوشمزه و دید و بازدید را برای آنها حلاوت می بخشد.
روز صلح و دوستی
با پايان يافتن نماز عيد قربان نمازگزاران در محل عيدگاه و برپایی نماز با در آغوش کشیدن یکدیگر و تبريك عيد از یکدیگر حلالیت می طلبند.
عید قربان فرصت بسیار مناسبی است تا افرادی که با یکدیگر کدورت و یا اختلاف داشته آنها را به زیر پا گذاشته و با در آغوش کشیدن هم باری دیگر پیمان صلح و دوستی و برابری و برادری ببندند.
حلالیت طلبیدن در روز عید یکی از آداب پسندیده و قدیمی در این منطقه است که به مدت سه روز در دیدار با تمامی اقوام و آشنایان ادامه داشته و پس از آن در میان بازار و دوستان نیز تکرار می شود.
همزمان با فرارسیدن عید قربان همه ساله در بلوچستان مردم شاهد افزایش تعداد مراسم صلح و دوستی در میان اقوام و طوایف درگیر و دارای اختلاف هستند و به دلیل فرهنگ حلالیت خواستن در این روز لذا بسیاری از کینه ها و دشمنی ها جای خود را به صلح و دوستی می دهد.
برگزاری جشن ازدواج دختران و پسران نیز از سنت های حسنه ای است که مردم اعتقاد دارند موجب خوشبختی و ایجاد تعمق بیشتر عشق و علاقه دربین زوجین می شود.
قرباني کردن حيوانات
قرباني حيوانات در فرهنگ مردم سیستان و بلوچستان رسمي است كه در مناسبت‌هاي مذهبي و غيرمذهبي و در ادوار مختلف رايج بوده است و در روز عيد قربان نيزساکنان استان با تاسي از اقدام حضرت ابراهيم(ع) اين سنت پسنديده را به جاي مي‌آورند.
قربانی كردن گوسفند، یك سنت حسنه الزامی و موكد در بین مردمان استان و به خصوص اهل سنت است و در میان آنانی كه توانایی مالی بیشتری دارند مرسوم است اقوام و بستگان برای مصرف گوشت قربانی و برپایی جشن و شادمانی در منزل بزرگ طایفه گرد هم آیند.
ذبح دام و یا قربانی در این عید تنها به حاجیان اختصاص نداشته و تمامی افرادی که بضاعت مالی داشته در این روز مبارک نسبت به تهیه گوشت قربانی اقدام می کند و هر شخص در اندازه توان خود بز و گوسفند يا گاو شتر ذبح كرده را در ميان خانواده‌هاي كم بضاعت و همسايگان و نزديكان توزيع مي‌كند.
تعطیلی کسب و کار
مردم بلوچ در عید قربان به طور معمول به مدت سه روز با تعطیلی کسب و کار و فعالیت های اقتصادی این ایام را با به جا آوردن صله رحم و رفت و آمد با اقوام و برگزاری مراسم مذهبی گرامی می دارند.
در این سه روز که به طور معمول با جشن و دیدار با اعضای خانواده و اقوام سپری می شود اگر شخصی موفق نشد در روز اول عيد آيين‌هاي مخصوص را به جا آورد و از بستگان و آشنايان طلب بخشش و حلاليت كند تا سه روز وقت دارد معاشرت مخصوص عيد و آداب و رسوم خاص مربوط به اين روز را به جای آورد.
مردم مسلمان استان به ویژه برادران اهل سنت در این روز خجسته خود را مقید می دانند كه سه روز را تعطیل و به تفریح و مسافرت، دید و بازدید اقوام و سپری کردن اوقات خود با خانواده بپردازند و لذا این سه روز در تعمیق مهرورزی و تحکیم صلح و دوستی در میان خانواده ها و جامعه نقشی اساسی و قابل توجه دارد.
.........................
گزارش: بابک رحیمیان
نظر شما