به گزارش خبرنگار مهر، تمدن و پیشینه تاریخی هر جامعه ای نشانگر اصالت و فرهنگ غنی آن است، در واقع می توان گفت غنی ترین عنصر فرهنگ مادی هر سرزمین که نشانه تمدن نیاکان آن جامعه و شناسنامه ای برای بیان موجودیت تاریخی آن است، آثار باستانی به جا مانده از پیشینیان آن اقلیم است.
میراث فرهنگي ايران یکی از قديمي ترين و غنی ترين ميراث فرهنگ بشري است و ملت ايران سهم بسزایی در شكل گيري علم و فناوري در جهان داشته است به طوریکه قريب هزار سال پیش دانشمندان رياضي، نجوم، پزشكان، صنعتگران و فناوران ایران زمین دستاوردهايي را به بشريت هديه كرده اند كه پايه گذار بسياري از علوم در دنيا بوده و همين امروز نیز در خدمت بشر است و در بسیاری از مراکز علمی و تحقیقاتی برجسته دنیا تدریس می شود.
هر از چند گاهی خبر کشف آثار باستانی و محوطه های تاریخی با قدمت چند هزار ساله در نقاط مختلف کشورمان به گوش می رسد، اینبار نیز به دنبال تلاش مسئولان میراث فرهنگی و کاوشهای باستان شناسی، محوطه ای تاریخی مربوط به سلسله سلجوقیان که به تعبیری دوره اسلامی نامیده می شود در شهرستان شهریار کشف شده است.
در این زمینه سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهریار در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: طی چند روز گشته محوطه ای تاریخی در مرز مشترک میان جنوب شهر شهریار و شمال غرب فردوسیه کشف شده است که بنابر نظر کارشناسان در مراحل اولیه کاوش و جمع آوری آثار به جای مانده از حفاریهای غیرمجاز گذشته، این منطقه به دوره اسلامی _ سلجوقی مربوط می شود.
تعقیب 40 روزه حفاران غیرمجاز منجر به کشف محوطه تاریخی شد
فرشید ستایش راد در تشریح نحوه کشف محوطه مذکور، عنوان کرد: نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی شهریار با شناسایی چند تن از حفاران غیرمجاز و تعقیب 40 روزه آنان، سرانجام به منطقه ای دست یافتند که از نظر باستان شناسان پنهان مانده بود و حفاران درصدد غارت آثار باستانی آن بودند.
وی ادامه داد: البته پیش از شناسایی محوطه از سوی میراث فرهنگی، ده ها حفاری قدیمی و جدید در این منطقه صورت گرفته بود که با حضور کارشناسان و ارزیابی خشتهای دیواری و تکه سفالهای به جای مانده از حفاریهای غیرمجاز گذشته، مشخص شد قدمت این محوطه مربوط به دوره سلجوقی است.
این مسئول گفت: با توجه به اینکه این محوطه در مرز مشترک میان شهرهای شهریار و فردوسیه واقع است، تعیین وضعیت ملک مذکور و اینکه در حوزه کدام شهرداری قرار دارد در دستور کار قرار گرفت تا تمهیدات لازم برای حفظ و صیانت از محوطه و آثار باستانی موجود در آن، با همکاری شهرداری و کلانتری مربوطه اندیشیده شود.
پیچ و خمهای اداری؛ حفاظت از آثار باستانی را دچار اخلال می کند
سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهریار افزود: در خلال کشف این محوطه و انجام امور قانونی مربوط به ثبت و حفاظت از آن، حفاران غیرمجاز و سودجویان با سوء استفاده از ایام تعطیلات رسمی، در نیمه های شب اقدام به حفاری منطقه کردند که خوشبختانه بر اساس شواهد موجود به چیزی دست نیافتند اما این مساله نشان می دهد که محوطه مذکور به طور جدی در خطر است.
ستایش راد در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه چرا پس از شناسایی محوطه، تمهیدی برای حفاظت از این مکان اندیشیده نشد؟ بیان کرد: متاسفانه کمبود نیرو در اداره میراث شهریار و نامشخص بودن حوزه شهرداری و کلانتری مربوط به این محوطه، اقدامات حفاظتی را دچار اخلال کرد، چراکه نه اداره میراث شهریار اعتبار و نیروی حفاظتی کافی را دارد و نه شهرداریها و کلانتریها بنابر قوانین و ضوابط می توانند پیش از مشخص شدن حوزه، نیرو و امکانی در محل مذکور مستقر کنند.
این مسئول اضافه کرد: برای جلوگیری از بروز مشکلات بعدی، به موازات کشف و انجام امور کارشناسی، مکاتبات لازم برای تعیین حوزه این محوطه در شهرداریها آغاز شد، همچنین مراحل اولیه برای ثبت این اثر تاریخی طی شده است.
گفتنی است در نزدیکی محوطه تازه کشف شده، با شعاع یک کیلومتر به سمت جنوب، تپه تاریخی فردوس قرار دارد، همچنین در فاصله 1.5 کیلومتری تپه مذکور، تپه دیگری به نام رامین وجود دارد، تپه تاریخی سینک نیز از دیگر آثاری است که سال گذشته در بخش دیگری از مرز مشترک میان شهریار و فردوسیه (غرب کهنز و ورودی فردوسیه) کشف شد و بر اساس نظر کارشناسان قدمت آن به هزاره دوم پیش از میلاد باز می گردد.
قرار گیری تپه فردوس، رامین و محوطه تازه کشف شده در یک نوار مشخص و وجود تپه سینک در بخش دیگری از مرز مشترک شهریار و فردوسیه، حاکی از آن است که این منطقه به لحاظ تاریخی پتانسیلهای ویژه ای دارد و می توان با کاوشهای دقیقتر، به آثار باستانی بیشتری دست یافت.
اعتبارات میراث فرهنگی شهریار پاسخگوی هزینه عملیات کاوشگرانه نیست
در این زمینه سرپرست میراث فرهنگی شهریار در پاسخ به سوال خبرنگار مهر که پرسید با توجه به قدمت تاریخی این منطقه چرا پیش از سوء استفاده حفاران غیرمجاز، اقدامی برای کشف آثار احتمالی موجود در این منطقه صورت نمی گیرد؟ بیان کرد: متاسفانه اعتبارات اداره میراث فرهنگی شهریار پاسخگوی هزینه عملیات کاوشگرانه نیست، همچنین نیروی انسانی مجرب و کارآمد کافی در این مرکز وجود ندارد کشف همین محوطه مذکور نیز به سادگی انجام نشد و زمان و انرژی بسیاری از ما گرفت.
وی متذکر شد: بنابر نظر باستان شناسان و بررسی آثار کشف شده در شهریار، این شهرستان دارای قدمت بسیاری است و پتانسیلهای ویژه ای در حوزه میراث فرهنگی و گردشگری دارد که باید مورد توجه مسئولان استانی و کشوری قرار گیرد، بسیاری از برنامه های این اداره در زمینه ارتقای زیرساختهای گردشگری و جذب توریسم به دلیل عدم اعتبارات کافی و نیروی انسانی ناکام مانده است.
میراث فرهنگی شهریار پتانسیل تبدیل به اداره کل غرب استان را دارد
این مسئول افزود: اداره میراث این شهرستان هم به لحاظ وجود آثار باستانی و محوطه های تاریخی و هم به لحاظ اقدامات صورت گرفته و کارنامه کاری، پتانسیل ارتقا به اداره کل غرب استان را دارد، البته پیشنهاداتی برای تحقق این امر مطرح شده است و با پیگیریهای صورت گرفته هم اکنون این طرح در مرحله بررسی و انجام اقدامات اولیه قرار دارد.
آتشکده تخت رستم، قلعه دهشاد، پل دختر بادامک، پل آبرسان بادامک، پل آبرسان ورامینک، برج مقبره بابا محمود، تپه باستانی جوقین، محوطه باستانی بابا سلمان، تپه الورد، امامزاده فرخنده خاتون(س)، تپه فرارت، ترپاق تپه، تپه باستانی وسطر، تپه سینک، قره تپه، تپه باستانی بالابان، تپه ده مویز، تپه نصیر آباد، تپه خاوه و تپه فردوس از جمله اماکن تاریخی شهرستان شهریار است که به ثبت ملی رسیده اند.
----------------
گزارش از مهدیه رضایی
نظر شما