بررسی طرح کاهش بهره‌برداری از جنگلهای شمال در دولت/ مخالفت با واگذاری اراضی ملی به جای هزینه پروژه های عمرانی

به گزارش خبرنگار مهر، خداکرم جلالی در اولین نشست خبری بعد از به روی کار آمدن دولت یازدهم که پیش از ظهر سه‌شنبه در سازمان جنگلها برگزار شد، گفت: بهره برداری های بی رویه از جنگلهای جهان، سطوح جنگلها و میراث طبیعی جهان را از آستانه تحمل خود خارج کرده و موجب پدید آمدن عوارضی همچون گرم شدن زمین، خشکسالی، کاهش تنوع زیستی، افزایش آلاینده ها، تغییر کیفیت آب و خاک و غذا شده و زندگی بشر را با مشکلات فراوانی مواجه کرده است. در قرن بیستم سالانه 3.7 میلیون هکتار از سطح جنگلهای جهان کاسته می شود و مصرف آب و انرژی 9 برابر گذشته و تولید دی اکسید کربن 17 برابر گذشته شده و با اینکه جمعیت جهان در سال های اخیر چهار برابر شده اما سالانه یک میلیون نفر از جمعیت جهان بر اثر ناامنی اکولوژیکی جان خود را از دست می دهند.

به گفته وی، همچنین سالانه 5 تا 7 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی شور و غیرقابل مصرف می شوند.

جلالی با بیان اینکه مصرف سوختهای فسیلی یکی از دلایل تخریب جنگلها در جهان است اظهار داشت: هر یک گرم بنزین، 19 گرم اکسیژن را از بین می برد و اگر فرض کنیم که یک خودرو روزانه 30 لیتر بنزین می سوزاند برای رفع آلاینده های ناشی از آن بایستی چهار هکتار باغ، درخت یا فضای سبز کاسته شود تا این آلایندگی جبران شود.

رئیس سازمان جنگلها و مراتع با بیان اینکه وضعیت زیست محیطی کشور ما به لحاظ شاخصهای عملکردی از سال 2006 تا سال 2012 از رتبه 53 به رتبه 114 تنزل یافته است، تصریح کرد: رعایت نکردن مسائل زیست محیطی امروزه به عنوان تهیدید جدی برای سلامت و امنیت مردم تلقی می شود.

وی با بیان اینکه 90 درصد ایران جزو مناطق خشک جهان است و میزان بارندگی در کشور ما یک سوم میانگین جهانی است، افزود: این در حالی است که میزان تبخیر در کشور نیز سه برابر متوسط جهانی بوده 12 درصد از اراضی کشور ما تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دارند در حالی که میانگین اراضی تحت تاثیر فرسایش بادی در جهان 1.8 درصد است.

جلالی با اشاره به اینکه ایران تنها یک درصد از خشکی های جهان را به خود اختصاص داده یادآور شد: اما 2.2 درصد از بیابان های تمام دنیا در ایران وجود دارد.

رئیس سازمان جنگل ها و مراتع مدیریت جنگلها را با استفاده دانش روز برای حفاظت از اکوسیستم ها امری ضروری عنوان کرد و افزود: به این منظور شورای راهبردی تشکیل شده که دامنه این شورا محدود نیست و هر فرد حقیقی و حقوقی که بتواند در امر حفاظت سازمان جنگل ها را یاری کند قدمی در راه حفظ جنگل ها و مراتع کشور برداشته است.

وی با تاکید بر عزم راسخ مبتنی بر دانش و فناوری روز در مدیریت این سازمان برای حفاظت از منابع طبیعی اظهار داشت: ارتقاء اخلاق و فرهنگ منابع طبیعی و رعایت حقوق منابع طبیعی از مهمترین اولویت های سازمان است و امیدواریم بتوانیم با کمک رسانه های تاثیرگذار منابع طبیعی را به معارف عمومی تبدیل کنیم.

رئیس سازمان جنگل ها و مراتع با اشاره به رویکرد دولت تدبیر و امید مبنی بر توسعه پایدار در پرتو احیای توازن زیست محیطی یادآور شد: مشارکت مردمی و جوامع محلی در امر حفاظت احیا و بهره برداری پایدار از جنگل ها نقش به سزایی دارد.

10 میلیارد متر مکعب بیلان منفی در سفره های آب زیرزمینی کشور

جلالی با اشاره به وجود 10 میلیارد مترمکعب بیلان منفی در سفره های آب زیرزمینی کشور اظهار داشت: توسعه عملیات آبخیزداری و آبخوان‌داری با رویکرد جامع نگر حفظ منابع طبیعی در کنار کنترل و جلوگیری از حفر چاه های غیرمجاز تنها راه حفاظت از منابع آب زیرزمینی کشور است.

به گفته وی از نظر اقتصادی نیز طرح های آبخیزداری یک دهم هزینه سدسازی را دارد و هر هکتار آبخیزداری توان تولید و ذخیره 500 مترمکعب آب را دارد.

وی با اشاره به اینکه 110 میلیون هکتار از اراضی کشور به نام سازمان جنگل ها و مراتع کشور سند دارد، یادآور شد: به طور بالقوه این سازمان ثروتمندترین سازمان کشور است به گونه ای که حتی وزارت نفت نیز چنین سرمایه ای در اختیار ندارد اما در عمل این سازمان جزء فقیرترین سازمان ها است که باید از لحاظ ساختارهای قانونی برای تامین اعتبارات و منابع مالی تحولاتی در این سازمان رخ دهد.

جلالی همچنین از عزم راسخ مدیریت جدید سازمان برای بهره گیری از کمکهای بین المللی و همچنین تجارب و طرحهای آنها یاد کرد و افزود: تقویت بخش نظارت یکی دیگر از اولویتهای کاری سازمان جنگلها و مراتع است چراکه سازمانی که بدون برنامه کار کند به جایی نمی رسد.

خسارت 4.5 هزار میلیارد تومانی بابت خشکیدگی جنگلهای زاگرس

رئیس سازمان جنگلها و مراتع با اشاره به اینکه از 12 میلیون هکتار جنگلهای زاگرس تنها شش میلیون هکتار باقی مانده و از این میزان نیز یک میلیون هکتار در سال های اخیر دچار خشکیدگی شده اند، افزود: هنوز علت دقیق این خشکیدگی معلوم نیست، اما بررسی و رسیدگی به جنگل های زاگرس یکی از مهمترین موضوعات و اساسی ترین برنامه های کاری سازمان است و از هر نظری که بتواند در این مسیر مسئولان این سازمان را کمک کند، استفاده می کنیم.

وی با اشاره به اینکه 42 درصد از جنگلهای کشور در جنگلهای زاگرس وجود دارد، پدیده خشکیدگی درختان در سال 88 در این جنگل ها نمودار شده، نتیجه طوغیان یک بیماری است که در حال حاضر یک میلیون و 120 هزار هکتار از جنگل های زاگرس را آلوده کرده است.

جلالی افزود: عامل بیماری، عوامل مختلفی ذکر شده اما در یک جمع بندی که با حضور صاحبنظران داشتیم خشکسالی، تغییر اقلیم، ریزگردها و فشار بیش از حد توان اکوسیستم، شخم زیراشکوب جنگل و عوامل اکولوژیکی موجب ضعف بیولوژیک درختان این اکوسیستم شده و بیماری قارچی زغالی که توسط سه نوع سوسک چوب‌خوار ایجاد می شود عامل اصلی خشکیدگی جنگل های زاگرس است.

وی اظهار داشت: از 11 استانی که در مناطق زاگرس وجود دارد، 7 استان با این آلودگی درگیر هستند که استان ایلام با 56.5 درصد آلودگی بالاترین میزان آلودگی و خشکیدگی جنگل های زاگرس را نشان می دهد. پس از ایلام، لرستان، کرمانشاه،کهکیلویه و بویراحمد، فارس، چهارمحال بختیاری و خوزستان به ترتیب بیشترین میزان خشکیدگی جنگل های زاگرس را نشان می دهد.

رئیس سازمان جنگلها و مراتع یادآور شد: برای مبارزه با این آفت حفظ اجرای عملیات بهداشتی و حذف پایه‌های آلوده در سال جاری آغاز شده و دستورالعمل آن برای اجرا در اختیار استان ها قرار داده شده است. همچنین بازسازی و احیای مناطق پاکسازی شده و توانمندسازی جوامع محلی برای کاهش فشار بر این اکوسیستم از دیگر اقداماتی است که در راستای حفاظت از جنگل های زاگرس انجام شده است.

جلالی با اشاره به اینکه برای اجرای این عملیات سه گانه در طی مدت پنج سال 900 میلیارد تومان اعتبار نیاز است، تصریح کرد: با در نظر گرفتن قیمت متوسط 250 هزار تومان برای هر درخت در مجموع خسارتی که از بابت خشکیدگی درختان در زاگرس به منابع طبیعی وارد شده چهار هزار و 660 میلیارد تومان برآورد شده که در شورای عالی محیط زیست نیز این موضوع رفع شد و رئیس جمهور قول مساعد برای بررسی و مطالعه این معضل در جنگلهای زاگرس را داد.

رئیس سازمان جنگلها و مراتع اظهار داشت: همچنین از تجربیات نمایندگان فائو و یکی از موسسات پژوهشی آلمان نیز برای کنترل این موضوع بهره گرفته ایم و بر این اساس مهمترین راهکار در این منطقه کنترل کانون‌های آفت و بیماری و برداشت پایه های آلوده و تبدیل آنها به زغال است که این عملیات با نظرات کامل ادارات کل منابع طبیعی استان ها انجام می شود.

جاده سازی در جنگل ابر به طور کامل منتفی است

رئیس سازمان جنگل ها و مراتع در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص جاده سازی در جنگل ابر گفت: با توافقی که با سازمان محیط زیست انجام دادیم به طور کلی بحث جاده سازی در جنگل ابر منتفی شده و در اختیار منابع طبیعی قرار می گیرد.

وی در پاسخ به اینکه در بسیاری از محاکم قضایی به دلیل عدم تشخیص درست منابع ملی از مستثنیات مردم در حق کشاورزان اجحاف می شود، افزود: اگر در جایی حق کشاورزی ضایع شده باشد راه قانونی برای رسیدگی مجدد به حقوق کشاورزان وجود دارد، اما در 90 درصد مواقع رای به نفع کشاورزان و به ضرر منابع ملی است.

جلالی در خصوص واگذاری های غیرکارشناسی سازمان جنگل ها و مراتع به کشاورزان گفت: اگر واگذاری بدون کارشناسی انجام شده باشد، بهرحال در طول فرآیند واگذاری حتما به مانع برخورد می کند و فرآیند پیش نمی‌رود ضمن اینکه در سال های گذشته هر آنچه زمین خوب وجود داشته واگذار شده و اکنون دیگر زمینی که مناسب کشاورزی باشد، در اختیار سازمان جنگل ها وجود ندارد و بهتر است برای حفظ منابع ملی بجای واگذاری آنها به کشاورزان آب دهی به 11 میلیون هکتار اراضی دیم نیز که در اختیار خود کشاورزان است، انجام شود.

مخالفت شدید سازمان جنگلها با طرح واگذاری اراضی ملی به جای هزینه پروژه های عمرانی

وی با اشاره به اینکه چندی پیش طرحی در مجلس شورای اسلامی با عنوان واگذاری اراضی ملی حواشی پروژه‌های عمرانی، حمل و نقل و آب و فاضلاب به عنوان هزینه پروژه بررسی شد، گفت: سازمان جنگلها و مراتع با این طرح به شدت مخالف است و آن را ناشی از عدم کار کارشناسی می داند.

تصویب طرح محدودیت بهره برداری از جنگلهای شمال کشور ظرف یکماه آینده

به گفته جلالی، این طرح که دو فوریت آن در مجلس رد شد، نتیجه ای بجز هدر دادن و تاراج اموال و بیت المال ندارد و کاری غیرکارشناسی است و سازمان جنگل ها مخالفت خود را از طریق معاونت امور مجلس سازمان به کمیسیونهای تخصصی ابلاغ کرده و در تمام کمیسیونهایی که از نماینده سازمان جنگل ها و مراتع برای بررسی موضوع دعوت به عمل آمده، شرکت کرده و در کمیسیون هایی که از ما دعوت نکرده اند نیز نظر خود را ابلاغ کرده ایم.

رئیس سازمان جنگلها و مراتع در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به سخنان رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست مبنی بر طرح تنفس 10 ساله در جنگل های کشور افزود: این طرح فعلا منتفی شده، اما در کمیسیون زیربنایی دولت به پیشنهاد سازمان محیط زیست طرحی با عنوان کاهش بهره برداری و محدودیت برداشت از جنگل های شمال در حال بررسی است که امیدواریم ظرف یکماه آینده تصویب و اجرا شود.

به گفته وی بر اساس این طرح بهره برداری از جنگلهای شمال تنها از درختان آسیب دیده، دیرزیست، افتاده و خشک شده انجام می شود و بهینه سازی پایش در عملیات پرورشی برای جبران برداشت ها نیز در دستور کار قرار می گیرد.

سازمان میراث فرهنگی باید در هر یک از پنج منطقه رویشگاهی جنگلی کشور یک میراث طبیعی ثبت کند

به گزارش خبرنگار مهر، جلالی در پاسخ به اینکه در سال های گذشته ثبت جهانی جنگل های هیرکانی در یونسکو در دستور کار بود، اما در حال حاضر  دیگر این امکانات وجود ندارد، گفت: نه تنها ثبت جهانی جنگل‌های هیرکانی را پیگیری خواهیم کرد بلکه با توافق سازمان میراث فرهنگی قرار شده است که در هر یک از پنج منطقه رویشگاهی جنگلی شامل جنگل های هیرکانی، ایران و تورانی، ارسبارانی، زاگرسی و خلیج عمانی نیز یک رویشگاه با عنوان میراث طبیعی ثبت جهانی شود.

افزایش استفاده از چوب به عنوان سوخت بعد از هدفمندی یارانه ها

وی در خصوص نقش فقر، بیکاری و گران شدن سوخت در تخریب جنگل ها بویژه جنگل های زاگرس یادآور شد: آمارها نشان می دهد که پس از هدفمندسازی یارانه ها میزان برداشت از سوخت هیزمی از پنج میلیون مترمکعب به هشت میلیون مترمکعب و سوخت بوته ای از 300 هزار تن به 600 هزار تن رسیده است. لذا برنامه داریم که در این مناطق سوخت فسیلی را در اختیار جوامع محلی قرار دهیم تا بتوانیم فشار در اکوسیستم جنگل را کاهش دهیم.

رایزنی با کمیسیونهای تخصصی مجلس برای اصلاح طرح جامع منابع طبیعی

رئیس سازمان جنگلها و مراتع در خصوص اشکالات طرح جامع منابع طبیعی گفت: در شورای عالی جنگل و مرتع این طرح مطرح شد تا بتوان با استفاده از نظرات تمام کارشناسان نواقص این طرح را برطرف و منابع و صحبت های لازم را فراهم کرده و از منابع ملی حمایت کنیم.

به گفته جلالی، سازمان جنگلها و مراتع از کمیسیونهای تخصصی مجلس انتظار دارد نواقص قانونی این طرح را که برای آنها توضیح داده ایم، برطرف کند؛ چراکه مبانی آئینه تمام نمای رویکرد یک نظام نسبت به یک مساله هستند و چنانچه قانون منابع طبیعی مشکل داشته باشد معنایش این است که روی نظام رویکرد مناسبی از منابع ملی ندارد.

از 5.5 میلیون مترمکعب نیاز چوبی کشور یک میلیون مترمکعب وارداتی است

وی در پاسخ به اینکه چرا بجای قطع درختان جنگل از واردات چوب استفاده نمی شود، گفت: در حال حاضر از 5.5 میلیون مترمکعب چوب مورد نیاز کشور حدود یک میلیون متر مکعب وارداتی است و سالانه دو میلیون تن هم محصولات چوبی به کشور وارد می شود.

رئیس سازمان جنگل و مراتع در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص نارسایی هایی که در تجهیزات سازمان برای عملیات های حفاظتی مانند اطفای حریق وجود دارد، گفت: لطف خداوند شامل حال ما شده که با این ضعف تجهیزات و امکانات بجای جنگل های سوزنی برگ، جنگل های ما از نوع پهن برگ هستند، زیرا اگر غیر از این بود تاکنون بخش اعظمی از جنگل های کشور را تنها به دلیل آتش سوزی از دست می دادیم.

جلالی در پاسخ به اینکه چه برنامه ای برای حمایت از جنگل بانان و جوامع محلی در جهت حفاظت از جنگل ها در مدیریت جدید وجود دارد، گفت: جنگل بانان و محیط بانان مانند قضات بدلیل حساسیت کارشان و از یک سو و سختی کار از سوی دیگر بایستی از حقوق و مزایای مناسبی برخوردار باشند تا بتوانند وظایف خود را بدرستی انجام دهند.

مخالفت سازمان جنگلها با ادغام این سازمان با سازمان محیط زیست

وی در پاسخ به اینکه با توجه به پیشنهاد سازمان محیط زیست و بررسی این موضوع در مجلس برای ادغام دو سازمان جنگل ها و مراتع و حفاظت محیط زیست نظر سازمان جنگل ها چیست؟، یادآور شد: سازمان حفاظت محیط زیست یک سازمان حاکمیتی و نظارتی است و سازمان جنگل ها یک سازمان حاکمیتی و اجرایی است. بنابراین از آنجایی که اجرا و نظارت هم در یک سازمان امکان پذیر نیست، لذا ادغام این دو سازمان هر دو را با مشکل مواجه می کند؛ چراکه بـُعد اجرا، نظارت را تحت تاثیر قرار می دهد و بـُعد نظارت، اجرا را، اما سازمان جنگل‌ها هماهنگی لازم با سازمان محیط زیست در همه مسائل را خواهد داشت.

رئیس سازمان جنگل ها و مراتع در پایان وعده داد که در مقابل زیاده خواهی متخلفان و متجاوزان به منابع ملی و منابع طبیعی مانند کوه البرز ایستادگی کرده و با شجاعت و جسارت تمام در مقابل آنها می ایستد.