به گزارش خبرگزاری مهر، از سوی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان گزارش 100 روزه وضعیت علمی، فناوری و نوآوری كشور را در سه بخش، "شرایط و مشکلات کشور در این حوزه"، "گزارش اقدامات عملیاتی طی 100 روز گذشته " و "افق‌ها و برنامه‌های پیش رو" منتشر شد که این گزارش به شرح ذیل است:
مشکلات کشور در حوزه فناوری
بر اساس این گزارش مشکلات موجود در حوزه فناوری به شرح ذیل است:
عدم اجرای کامل قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری‌ها و اختراعات که در سال 1389 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده بود
فعال نشدن صندوق نوآوری و شكوفایی جهت حمایت از شركتهای دانش‌بنیان
عدم تامین سرمایه صندوق نوآوری و شکوفایی (3 هزار میلیارد تومان)
ناهماهنگی بین دستگاه‌های سیاستگذار در حوزه علم، فناوری و نوآوری (به ویژه معاونت علمی و فناوری، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و شورای عالی عتف)
عدم تشكیل سازمان ملی مالكیت صنعتی در قوه مجریه (مبتنی بر نقشه جامع علمی كشور) و مشكلات سیاستگذاری و اجرایی در فرایندهای ثبت و حفاظت، بهره‌برداری و ترویج مالكیت صنعتی
عدم اختصاص کافی بازارهای دولت (به ویژه وزارتخانه‌های عملیاتی و تولیدی) به محصولات فناورانه و دانش‌بنیان به گونه‌ای که در سال 91 میزان صادرات کالاها و خدمات دانش بنیان فقط 900 میلیون دلار بوده است.
• آمار انتشار مقالات علمی ایران در پایگاههای استنادی معتبر در خارج از كشور؛ در سال 2013 تا ماه سپتامبر به قرار زیر است:
| عنوان پایگاه استنادی | رتبه جهانی تولیدعلم کشور |
تعداد مدارک (تا سپتامبر 2013) |
سهم ایران از کل تولید علم جهان |
| اسکوپوس | 15 | 25881 | 1.6 |
| ISI | 20 | 17421 | 1.4 |
• آمار اختراعات ثبت شده در سال‌هاي اخير در دفتر ثبت اختراعات آمريكا و اروپا عبارت است از:
| سال | اختراعات ثبت شده در اداره ثبت اختراعات آمریکا | اختراعات ثبت شده در اداره ثبت اختراعات اروپا | کل |
| 2003 | 0 | 1 | 1 |
| 2004 | 0 | 0 | 0 |
| 2005 | 1 | 1 | 2 |
| 2006 | 2 | 1 | 3 |
| 2007 | 3 | 2 | 5 |
| 2008 | 2 | 0 | 2 |
| 2009 | 6 | 1 | 7 |
| 2010 | 17 | 2 | 19 |
| 2011 | 17 | 2 | 19 |
| 2012 | 28 | 1 | 29 |
آمار فوق بیانگر شتاب بالا در رشد اختراعات ثبت شده در خارج از کشور است. اما تعداد این اختراعات هنوز بسیار كم است. به عنوان مثال اختراعات ثبت شده در دفتر ثبت اختراعات آمریكا توسط كشور كره جنوبی 14168 (506 برابر ایران)، هند 1734 (62 برابر ایران)، عربستان 173 (بیش از 6 برابر ایران)، و تركیه 55 تا (دو برابر ایران) است كه نشان دهنده سرمایه گذاری وسیع كشورهای رقیب در توسعه فناوری و نوآوری است.
تعداد دانشجویان كشور در سال تحصیلی 92-91 حدود 4 میلیون و 400 هزار دانشجو در 2 هزار و 200 موسسه آموزش عالی بود كه نسبت به ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، 25 برابر افزایش یافته است.
کاهش مداوم نسبت بودجه‌های علم و فناوری به کل بودجه عمومی دولت در سال‌های اخیر
نگاه تک بعدی حمایتی و تسهیلات محور به نخبگان و استعدادهای برتر
مشخص نبودن تکالیف متقابل نخبگان و کشور
عدم اجرایی کردن سند ملی نخبگان
عدم ارتباط مناسب با نخبگان ایرانی خارج از کشور
اقدامات عملی در زمان 100 روز گذشته
تشکیل کمیته کاری مشترک بین معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به منظور همگرایی و هماهنگی بیشتر فعالیت‌ها
راه اندازی فرایند ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکتها و موسسات دانش بنیان و تشکیل جلسات کارگروه ارزیابی شرکتها
انتخاب افراد حقیقی عضو هیات امنای صندوق نوآوری و شکوفایی
برنامه ریزی برای برگزاری جلسه هیات امنای صندوق نوآوری و شکوفایی و راه‌اندازی هر چه سریعتر فعالیت‌های صندوق و پیگیری دریافت منابع مالی صندوق در بودجه سال 1392
پیگیری تجدید ساختار سازمانی معاونت متناسب با فعالیت‌های آتی معاونت
راه اندازی ستاد توسعه فناوری انرژی‌های فسیلی و ستاد بهینه سازی انرژی و محیط زیست
انعقاد قراردادهای جدید در حوزه طرح‌های کلان فناوری- 10 طرح جدید
آغاز ایجاد پارک فناوری سلامت در کنار اراضی پارک فناوری پردیس
انعقاد تفاهم نامه همکاری مشترک با دانشگاه آزاد اسلامی برای توسعه شرکتهای دانش بنیان در این دانشگاه
انتخاب شرکتهای برتر دانش بنیان از طریق برگزاری نمایشگاه ملی "علم تا عمل" با مشارکت همه استان‌های کشور
در حوزه بنیاد ملی نخبگان
مصوبه هیات محترم وزیران مبنی بر مشارکت استعدادهای برتر و نخبگان در فرآیند تصمیم‌سازی دستگاه‌های اجرایی
انجام مقدمات لازم برای اجرایی سازی سند ملی نخبگان
ایجاد سازوکار مناسب برای ارتباط با نخبگان ایرانی خارج از کشور
طراحی و ایجاد بانک جامع اطلاعات بنیاد ملی نخبگان
ساماندهی فرآیندهای ارزیابی اختراعات
شناسایی نخبگان در عرصه های ادبی و هنری
برگزاری همایش نخبگان جوان و استعدادهای برتر با حضور رئیس جمهور
افق‌های آینده و برنامه‌های در دستور کار
اجرای حمایت‌های قانون حمایت از شركت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و تجاری‌سازی نوآوری‌ها و اختراعات» از جمله حمایت‌های مالیاتی، گمركی، بیمه‌ای
تجاری سازی نتایج حاصل از تحقیقات و پژوهشهای دانشگاهی
ایجاد بازار مناسب برای دستاوردهای فناورانه شرکتهای ایرانی و تحریک تقاضا
نقش‌افرینی معاونت برای ایجاد هماهنگی و همگرایی بین مراکز پژوهشی و وزارتخانه‌های نفت، نیرو، فاوا و مسکن و شهرسازی
ضرورت تنظیم تعرفه‌های تجاری با هدف ترغیب صادرات كالای نهایی و جلوگیری از خام فروشی؛ و تشویق واردات كالاهای خام و واسطه‌ای (به جای كالای نهایی)
تنظیم مشوق‌های صادراتی برای حمایت از صادركنندگان محصولات دارای ارزش افزوده بالا و صادركنندگان كالاها و خدمات دانش‌بنیان
فعال کردن دیپلماسی فناوری و تأكید بر تعاملات دانشی و فناوری با كشورهای توسعه یافته نظیر تأسیس واحدهای تحقیق و توسعه شركتهای بزرگ و معتبر جهانی در ایران، انجام پروژه‌های مشترک فناورانه با طرف خارجی با محوریت شركتهای توانمند خصوصی، تأسیس نمایندگی‌های تخصصی فناوری و بازار در سفارت‌خانه‌های ایران در كشورهای توسعه‌یافته
توجه ویژه به انتقال فناوری، ایجاد خط تولید به‌روز و پویا (با دو هدف ایجاد شتغال در داخل، و تولید محصولات روز دنیا در داخل) در تعامل با شركتهای خارجی در قِبال ارائه مجوز فعالیت آنها در ایران و در اختیار قرار دادن بازار بزرگ و جذاب داخلی
ضرورت اعمال مشوق‌های مالیاتی برای توسعه شركتهای دانش‌بنیان و صادراتی
تلاش برای افزایش سهم تولید محصولات و خدمات دانش بنیان در GDP کشور
ساماندهی نظام تأمین مالی (ایجاد تنوع در ابزارهای تأمین مالی شركتهای دانش‌بنیان نظیر تسهیل در سرمایه‌گذاری خطرپذیر، ارائه تسهیلات خرید، ارائه انواع ضمانت‌نامه‌ها یا تسهیل در عرضه آنها، افزایش مشاركت مدنی و مشاركت حقوقی در طرح‌ها و شركتهای دانش‌بنیان با كمک سایر نهادهای مالی كشور)
برنامه‌ریزی برای ورود فناوری‌های پیشرفته به ظرفیت‌های موجود تولیدی در كشور (اعم از صنایع، معادن و كشاورزی)
مقابله تكنولوژیك و حقوقی با تحریم‌ها اعم از رفع اثر تحریم‌های خارجی و حل سوءتدبیرهای داخلی، كسب دانش فنی و تولید انبوه محصولات استراتژیک تحریم شده با مشاركت بخش خصوصی توانمند (به عنوان تولیدكننده كالای تحریمی) و بخش دولتی (برای شناسایی كالاهای راهبردی و تضمین خرید آنها)
نظر شما