مروری بر باید و نبایدهای حوزه فرهنگ در البرز/ مطالبات فرهنگی استان سر به فلک کشید

به گزارش خبرنگار مهر در حالی که یک هفته از انتصاب مدیرکل جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز می گذرد، نخستین گام های سیدموسی حسینی کاشانی گزینه معرفی شده وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای سکانداری حوزه فرهنگ و هنر البرز برداشته شده است.

کاشانی کارشناسی خود را در استان البرز طی کرده و در مراسم معارفه اش نیز یادآور شد که با وضعیت فرهنگی این استان بیگانه نیست اما فرصت می خواهد تا یک ماه آینده نقشه راهی که پیش از ورودش به استان البرز ترسیم کرده را با واقعیت های موجود در حوزه فرهنگ و هنر تطابق دهد.

او که به خوبی می داند فرهنگ و هنر البرز در بخش بودجه و سرانه های فرهنگی لنگ می زند زمانی که هنوز مهر انتصابش خشک نشده برای رایزنی ها راهی ساختمان شیشه ای شهرداری کرج می شود و این نخستین گامی است که در حوزه فرهنگ و هنر برمی دارد، گام هایی که پیشتر نیز ابراهیمی مدیرکل پیشین البرز در این خصوص برداشته بود و موفقیتی حاصل نشد.

سازمان فرهنگی شهرداری کرج برای ترکاشوند اولویت است یا ارشاد؟

حسینی کاشانی در نخستین دیدار خود با شهردار جدید کلانشهر کرج ترکاشوند، برضرورت همکاری های هرچه بیشتر شهرداری با اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید می کند، این تأکید را مدیرکل پیشین این دستگاه فرهنگی نیز پیش از این داشته است اما چه عاملی جز سیاست های از پیش ترسیم شده موجب شد تا کشتی فرهنگ و هنر البرز کماکان در گِل باقی بماند؟

این رایزنی ها در حالی شکل می گیرد که  شهرداری کرج خود از سازمانی فرهنگی برخوردار است که به تنهایی می تواند گام های بزرگی در این حوزه بردارد و نیازی به یدک کشی نام سایر دستگاه ها ندارد و جالب تر آن است که سازمان فرهنگی شهرداری کرج نیز در دوران تصدی مدیرانی که در این جایگاه حضور داشتند شاهد اتفاقات چشم گیری در حوزه فرهنگ و هنر نبوده است.

مدیرکل جدید فرهنگ و ارشاد البرز در دیدار با شهردار کرج ضمن تاکید بر لزوم هم افزائی دستگاههای اجرائی استان در ارتقاء سطح فرهنگ استان و شهرستان کرج به ظرفیتهای بالای موجود در عرصه شهرداری کرج اشاره کرده و ابراز امیدواری می کند با ارتقاء تعاملات تنگاتنگ میان دو دستگاه، ضمن پرهیز از موازی کاری همپوشانی تمام نیازهای فرهنگی و هنری استان صورت بگیرد و شاهد شکوفائی هرچه بیشتر عرصه های فرهنگی و اجتماعی استان البرز و شهرستان کرج باشیم .

موازی کاری دستگاه های فرهنگی در البرز عادتی که به سنتی پاگیر مبدل شده است

این رسم دیرینه موازی کاری دستگاه های فرهنگی البرز دیگر به عادت و سنتی نهادینه مبدل شده و هر یک از دستگاه ها به نوبه خود به تنهایی از پس فعالیت های فرهنگی دستگاه متبوع شان بر می آیند و نیازی به همراهی سایر دستگاه ها ندارند.

همین امر در طول سه سال اخیر موجب شده تا هیچ یک از نهادهای فرهنگی استان آن گونه که انتظار می رفت نتوانند دین خود را به فرهنگ و هنر ادا کنند.

داشتن همپوشانی و رفع تمام نیازهای فرهنگی و هنری استان با همکاری دستگاه های فرهنگی شاید آرزویی دیرینه و در شرایط کنونی شعارگونه باشد چرا که هر یک از این دستگاه ها سیاست های از پیش طراحی شده خود را دارند که با چشم اندازهای دست نیافتنی ما فرسنگ ها فاصله  دارد.

شهردار کرج دیوارٍ تا ثریا کج فرهنگ و هنر البرز را دوباره می سازد

علی ترکاشوند در این دیدار رسماً اعلام آمادگی خود را برای آغاز همکاری های دوجانبه اعلام می کند و باید دید خروجی این دیدار و اعلام آمادگی شهردار جدید کرج برای ساختن دیوارهای فرهنگ و هنر البرز که تا ثریا کج بالا رفته است چگونه خواهد بود.

نداشتن خبرگزاری کودک و نوجوان اولویت استان است یا به ساحل رساندن فرهنگ و هنر به گل نشسته البرز

سید موسی حسینی کاشانی، مدیر کل جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز عنوان می کند: رسانه‌ها چشم و گوش یک جامعه آزاد، پویا و توانمند هستند و باید ناظر مناسبی بر عملکرد و رفتارهای تمام بخش‌های جامعه باشند.

 وی تاکید کرده است: اصحاب خبر و رسانه در کنار توجه به اصل سرعت در انتقال اخبار ، صداقت و درستی در انعکاس خبر را سرلوحه وظایف خویش قرار دهند.

عدم فعالیت و استقرار خبرگزاری ویژه کودک و نوجوان نخستین تأکیدی است که مدیر کل جدید ارشاد البرز دارد و اینکه فعالان خبری استان با حمایت اداره کل فرهنگ و ارشاد استان و شهرداری کرج برای پر کردن این خلاء آستین همت بالا بزنند.

در شرایطی که تمامی رسانه های این استان در انتظار اعلام اولویت های کاری مدیرکل جدید ارشاد البرز هستند، نخستین دغدغه، فقدان خبرگزاری کودک و نوجوان در این استان است. این در شرایطی است که خبرگزاری پانا با همین رویکرد در استان فعالانه در تمام رویدادها حضور دارد.

نکته اصلی اینجا است زمانی که هنوز مطالبات قشر قابل توجهی از رسانه های استان محقق نشده است، وقتی که پس از سال ها هنوز سقفی بر سر هنرمندان به نام کشوری در این استان نیست، وقتی هنوز  اتوبان تهران – کرج شاهراه رسیدن فعالان رسانه، فرهنگ و هنر به آرزوهایشان است چطور باید آستین ها را برای راه اندازی خبرگزاری های جدید در این استان بالا زد. آیا اولویت های فرهنگی البرز این ها است؟! یا به ساحل رساندن کشتی به گِل نشسته فرهنگ و هنر که دو مدیرکل نتوانستند آن را به ساحل آرامش برسانند.

البرز می تواند کانون نگاه ها در سطح کشور باشد

سیدموسی حسینی کاشانی در این رابطه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: البته پیگیری مطالبات فرهنگ و هنر را در البرز اولویت بندی کرده ایم اما به نظر می رسد راه اندازی خبرگزاری کودک و نوجوان برای نخستین بار در کشور می تواند از البرز در حوزه رسانه یک برند بسازد و نگاه ها را به سمت این استان متمرکز سازد.

قطعاً این نگاه و رویکرد می تواند گام هایی ثمربخش در حوزه فرهنگ و هنر باشد اما با این پیش شرط که سایر بسترها و زیر ساخت ها را در حوزه فرهنگ و هنر فراهم کرده باشیم.

معتمدان کرج وضعیت فرهنگی البرز را واکاوی کردند

دومین گامی که کاشانی در مدت یک هفته حضورش در البرز برداشته دیدار با معتمدان بوده است. در این دیدار رسمی منتخبانی از علما، روحانیون و صاحب نظران و فعالان عرصه های مختلف اجتماعی، فرهنگی، علمی، اساتید دانشگاهی، جامعه پزشکی و... نیز حضور داشتند.

رسانه هایی که بدون حمایت ادامه حیات می دهند

خوب است در این مجال مروری نیز بر عمده دغدغه اهالی قلم داشته باشیم. در طول سالهای اخیر و بالاخص بعد از تشکیل استان البرز  دغدغه دیده شدن تلاش های رسانه های شاخص و خبرنگاران حرفه ای با گروه هایی بوده  که ملبس به این نام وارد این عرصه شده اند. افرادی که بعضاً در مواقعی خاص از سال، بنا به مناسبت ها در محافل خبری حضور پیدا می کردند .در طول  این سه سال رسانه های بی شماری قارچ گونه سر برآوردند و به جرگه رسانه های استان البرز پیوستند؛ رسانه هایی که گاهاً بدون تولید محتوا با رویکرد کپی خبر از خبرگزاری های فعال استان برای خود جا باز کردند و در این مدت فریاد کپی برداری از خبرها و گزارش ها بدون ذکر منبع، بانگ آشنایی در این شهر شده بود که مفری از آن نبود.

نامشخص بودن تعداد خبرنگاران استان و صف طویلی که در مراسم بزرگداشت روز خبرنگار دو سال گذشته شاهد آن بودیم خود مصداق عینی این موضوع بود.

تعداد خبرنگاران البرز نامشخص است

با وجود آنکه فراخوان اعلام تعداد خبرنگاران در رسانه های استان ماه ها است منتشر شده اما هنوز تعداد خبرنگاران البرزی نامشخص است و عمده دلیل آن نیز این است که اغلب خبرنگاران در هر رسانه به جهت مشکلات فراوان و تأمین نشدن هزینه های خود مجبور به ترک و یا جابجایی رسانه ها می شوند  به همین جهت ماهانه یا هفتگی ممکن است حضور این افراد تغییر کند.

عدم تحقق مطالبات اهالی رسانه از سوی دستگاه های متولی امر موجب شده تا انگیزه ای نیز برای تعامل با این اداره وجود نداشته باشد، مصداق بارز این امر نیز هدایای روز خبرنگار است که هر سال یک سال بعد از سالروز خبرنگار با تأمین اعتبار از هر دستگاه جمع آوری می شود و در آخر با حرف و حدیث های فراوان به این قشر زحمتکش تعلق می گیرد هدیه ای که در پایان سال دیگر شیرینی چندانی برای این قشر ندارد.

بانک جامع اطلاعات خبرنگاران البرز هنوز ناقص است

در این بین تدوین بانک جامع از خبرنگاران استان البرز که پس از استقرار دومین مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی جریان پیدا کرد؛ مهمترین اقدامی بود که می توانست بخشی از خلاءهای موجود را ازمیان بردارد و با تفکیک و درجه بندی رسانه ها و خبرنگاران علاوه بر احقاق حقوق زحمتکشان این عرصه، فضایی برای تولید و انتشار خبرهایی محتوا محور باشد.

در حال حاضر با وجود تعداد بیشماری از رسانه های مکتوب، پایگاه های خبری خرد و کلان، سایت ها و خبرگزاری ها بانک جامع اطلاعاتی خبرنگاران استان ناقص است و به عنوان یکی از خلاء های این استان در حوزه رسانه به شمار می رود.

برگزاری جشنواره مطبوعات و خبرگزاری ها آرزویی که محقق نشد/ داوری که  5 ماه به طول انجامید

وعده برگزاری جشنواره مطبوعات و خبرگزاری استان نیز آرزوی دیرینه ای است که حسرت آن بر دل خیلی ها باقی ماند و  با تصدی دو مدیرکل بر مسند اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی البرز هنوز جامه تحقق به خود نپوشیده است.

جشنواره ای که تجربه ای برای حضور رسانه ها در عرصه حرفه ای بود و هر بار توسط یکی از معاونان مطبوعاتی ارشاد، زمان آن اعلام شد، اما جشنواره مطبوعات و خبرگزاری های استان البرز به ایستگاه خود نرسید.

حسین زودبین فروردین ماه سال جاری در آخرین مصاحبه با خبرنگار مهر اینگونه اعلام کرده بود: « البرز، خرداد ماه شاهد برگزاری "نخستین جشنواره مطبوعات و خبرگزاری ها » اما در حال حاضر با وجود ارسال آثار شرکت کنندگان به این جشنواره و گذشت بیش از 5 ماه هنوز آثار رسانه های البرز در مرحله داوری قرار دارد و خبری از برگزاری جشنواره نیست.

خانه هنرمندان بدون حضور هنرمندان البرزی تشکیل می شود

این روزها کوچ اجباری هنرمندان البرزی به پایتخت و شاهراه موفقیت آنان در طی طریق مسیر اتوبان کرج به تهران نیز به روایتی واقعی از داستانی تکراری اما تلخ مبدل شده است. داستانی که تداوم همان مرگ تدریجی است که پیش بینی آن می رفت و چندی پیش نیز گزارش مبسوطی تحت عنوان «ساختمان موزه هنرهای معاصر؛ خانه گمشده هنرمندان البرزی» در خصوص آن منتشر شد و روند تشکیل خانه هنرمندان البرزی در آن مورد پیگیری قرار گرفت. طی دو سال اخیر انجمن تجسمی کاران البرزی در حالی شکل گرفته که حمایت چندانی از آنها صورت نشده است و با تلاش های صورت گرفته محل کوچکی در فرهنگسرای کوثر  به این انجمن واگذار شده تا بخشی از امور خود را رفع نمایند.

این در حالی است که جمعیت 14 هزار تجسمی کار البرزی با نقش زدن بر نگارینه‌ها، منقش ساختن سفالینه‌ها، نگاشتن خطوطی جادویی و رقص نقش‌ها تا خلق حجم‌های بدیع و رنگ‌هایی که بر بوم نقاشی می‌نشیند، همگی پتانسیل‌های بالقوه‌ای هستند که با گذشت سه سال و اندی و حتی با شکل گیری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان پرچم دار ساماندهی این جامعه بزرگ، هنوز به سامان نرسیده‌اند.

هنوز با گذشت چند سال از تشکیل البرز، جا و مکانی برای ارز اندام هنرمندان تجسمی کار البرزی وجود ندارد و اهالی هنر مجبورند در کنج خانه‌هایشان همچون هنرمند سفالگر البرزی، مرحوم استاد بیجاد، خود گِل کوزه گران شوند یا در سودای هنرهای هفتگانه دل به پایتخت بسپارند و هرجا که بر سکوها قرار می گیرند، البرز را زادگاهشان بنامند.

واقعیت این است که  اغلب هنرمندان تجسمی کار کشور در البرز ساکن هستند، هنرمندانی که می توانند با کار دست خود نمادهایی را برای شهر خلق کنند که کرج چهره زیبایی به خود بگیرد اما تا به حال این مهم محقق نشده است.

فرج الله عطابکی رئیس انجمن هنرهای تجسمی استان البرز در گفتگو با خبرنگار مهر در این رابطه می گوید: نقاشی، مجسمه سازی، گرافیک، عکاسی، نگارگری، کاریکاتور و سفالگری 7 رشته اصلی در هنرهای تجسمی به شمار می‌رود که خوشبختانه سهم استان البرز از نظر تعداد و سطح هنرمندان مطرح کشور در حوزه تجسمی بی‌نظیر است.

وی می‌افزاید: روسای انجمن‌های نقاشی، مجسمه‌سازی، نگارگری و سفالگری کشور و همچنین پرآوازه‌ترین هنرمندان تجسمی کشور همگی ساکن البرز هستند و اگر هنرمندان این استان خانه ای داشته باشند، قطعاً این استادان نیز ترجیح می دهند به جای پایتخت، هنرمندان البرزی را تربیت کنند و به نوعی فرهنگ و هنر این استان را اعتلا بخشند. آیا این خود دلیل محکمی برای ساختن خانه هنرمندان البرزی نیست؟ هنرمندان البرزی خانه ای می خواهند تا زیر سقف آن نقش بزنند و در سودای فروش آثارشان سر از گالری های پایتخت بر نیاورند.

هرچند ساختن خانه هنرمندان البرزی دغدغه ای دیرینه به شمار می رود شنیده می شود در اقدامی با همکاری فرماندار سابق شهرستان کرج و توسط یکی از صاحبان رسانه استان و فردی که پیش تر به عنوان نماینده مدیرکل ارشاد البرز از وزارتخانه دولت دهم وارد استان شده بود، تشکیلات خانه هنرمندان البرز را شکل داده اند اما هنوز مطالبی در این خصوص از سوی مسئولان اعلام و رسانه ای نشده است و موضوع مسکوت باقی مانده است و هنرمندان البرزی هنوز خانه ای ندارند.

تئاتری های البرز نقش «همه چیز آرام است » را خوب بازی می کنند

واقعیت موجود در حوزه تئاتر نیز آن است که بعد از تشکیل استان البرز فرهنگسرای متروکه حافظیه جایی در نقطه دور افتاده ای که به محله اسلام آباد معروف است به مجموعه تئاتر شهر کرج تبدیل شد. ساختمانی که طبقه فوقانی آن در دست نهاد اداره کل کتابخانه های عمومی استان است و طبقه همکف آن به دست اهالی تئاتر می چرخد. این مجموعه یک سالن اصلی دارد که در طی 3 سال هنوز صندلی هایش رنگ و رو رفته است و سن اجرای نمایش ها که محل اجرای تئاتر است استانداردهای لازم را ندارد. این مجموعه دو پلاتو هم دارد که دو سال از ساخت آن می گذرد.

هدیه یکصدمیلیونی به تئاتر شهر کرج در هاله ای از ابهام

حمیدشاه آبادی معاون هنری سابق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هنگامه سفر به این استان و افتتاح دو پلاتو که در این مجموعه ساخته شد خبر از هدیه ای یکصد میلیونی به استانهایی داد که صاحب مجموعه تئاتر شهر می شدند البرز نخستین استانی بود که صاحبخانه تئاتر شد اما با گذشت دو سال نحوه دریافت این هدیه در هاله ای از ابهام باقی ماند تا اینکه موضوع را از معاونت هنری سینمایی اداره کل ارشاد جویا شدیم.

ابراهیم شریفی در پیگیری خبرنگار مهر در خصوص تخصیص هدیه یکصد میلیونی که در زمان حمید شاه آبادی معاون هنری وزیر سابق به تئاتر البرز اختصاص پیدا کرده بود، گفت: نیمی از آن هدیه یعنی 50 میلیون در دو مرحله به تئاتر البرز تعلق پیدا کرد و صرف برگزاری کارگاه های آموزشی، کلاس های نمایشنامه خوانی، شبیه خوانی و... شد که هر هفته در فرهنگسرای امام علی(ع) برگزار می شود. وی حمایت دو میلیونی از هر یک از اجراهای عمومی را نیز از جمله اقدامات صورت گرفته پس از تعلق نیمی از هدیه 50 میلیونی به تئاتر البرز ذکر کرد.

200 میلیون تومان هم پاسخگوی بازسازی سالن حافظیه تئاتر شهر کرج نیست

شریفی در پاسخ به این پرسش که هیچ هزینه ای در خصوص بازسازی مجموعه اصلی تئاتر شهر صورت گرفته یا نه؟ نیز عنوان کرد: اقداماتی در لابی مجموعه تئاتر شهر انجام شده اما برای دست زدن به سالن اصلی « حافظیه» چیزی بالغ بر 200 میلیون تومان نیاز بود که این برآورد در زمان اعلام تعلق این هدیه در اردیبهشت سال 90 بود و اکنون بالاتر از این میزان بودجه برای بازسازی سالن اصلی تئاتر شهر نیاز داریم.

در حال حاضر اهالی تئاتر در دو پلاتوی محدود و کوچک این مجموعه اجراها و تمرین های خود را انجام می دهند و اکثر شهرستانهای استان نیز از داشتن پلاتو برای تمرین ها محروم اند و باید در فضاهای فرهنگسراها اجرای تئاتر داشته باشند این در حالی است که برترین آثاری جشنواره منطقه ای از تئاترهای شهرستانی با کمترین امکانات و محدودیت ها سربرآورده اند.

قرارگیری تئاتر شهر کرج در بن بست اطلاع رسانی و ترددی برای علاقمندان به تئاتر، وضعیت نامناسب سالن اصلی تئاتر شهر، عدم حمایت مالی از گروه های تئاتری و...عمده عواملی است که دلگرمی اهالی تئاتر را گرفته است و موجب شده تا اکثرآنها پایتخت را برای ادامه فعالیت های حرفه ای خود برگزینند و کرج تنها محلی برای تازه شدن دیدارهایشان باشد.

در حوزه موسیقی نیز سه سالی می شود که جز چند کنسرتی که مجوز آن در ارشاد کرج صادر شده بانگ موسیقی سنتی در این شهر طنین نیفکنده است، مدت ها است که انجمن نویسندگان کرج به جهت محدودیت ها در خانه های شخصی خود جلسات و گردهمایی های نویسندگان را تشکیل می دهند، انجمن شعر البرز با تمام پتانسیل های بالقوه اش جز در ایام خاصی از سال دیده نمی شود، البرز از داشتن کافه کتاب ها محروم است، تعداد سینماهای استان با جمعیت فعلی و نیازهای آن همخوانی ندارد و البرز نیازمند یک پردیس سینمایی فرهنگی است و....

تمامی نکات طرح شده در این گزارش دغدغه های سه ساله اهالی رسانه و فرهنگ و هنر استان است که همپای با این قشر آنها را از نزدیک دیده و تجربه کرده ایم. رسیدگی به وضعیت اهالی تئاتر، ساماندهی اوضاع سینماهای البرز، نظارت بر مجوزهای صادر شده جهت اجرای کنسرت تا ایجاد فرهنگی و هنری در استان، تحقق مطالبات چندین ساله اهالی رسانه استان، نظارت ویژه بر فعالیت های خانه مطبوعات جدید البرز، رونق دوباره فعالیت های فرهنگی و هنری در استان، افزایش مراکز فرهنگی مناسب و در خور شأن استان و....بخش هایی از مطالبات اهالی فرهنگ و هنر و رسانه در البرز است و اهالی رسانه و فرهنگ و هنر انتظار پیگیری را آن را از سوی مدیرکل ارشاد البرز، مطالباتی کلان تر راه اندازی خبرگزاری های جدید در استان.

در حال حاضر با وزیدن نسیم تدبیر و امید، نگاه ویژه استاندار البرز به مقوله فرهنگ و هنر و انتصاب مدیرکل جدید فرهنگ  و ارشاد البرز  این امید می رود که فرهنگ و هنر در البرز افق روشن خود را تجربه کند و قفل تمامی این کلیدهای بسته به زودی باز شود.

گزارش: سپیده غفاری