خراسان رضوی با آب باران سیراب نمی‌شود/ طرح‌های فاقد توجیه اقتصادی روی ریل آزمون و خطا

به گزارش خبرنگار مهر، خطه خراسان همواره از کاهش بارندگی رنج برده و مسئولان حوزه آب نیز هیچ گاه نتوانسته‌اند با خاطری آسوده به اجرای پروژه‌های تامین و ذخیره سازی آب بپردازند چرا که این استان سالهاست در گیرودار طرح‌های بدون کارشناسی و فاقد توجیه اقتصادی قرار دارد.

طرح جمع آوری آب باران قابل دفاع نیست

طرح جمع‌آوری آب باران یکی از همان طرح‌هایی است که به علت عدم صرفه اقتصادی و پژوهش‌های لازم مورد نقدهای جدی کارشناسان و اهالی فن قرار گرفته طوری که به اعتقاد برخی از کارشناسان این طرح به طور کامل نسنجیده است و باید مورد بررسی و پژوهش‌های جدی متخصصان قرار بگیرد.

عضو کمیسیون انرژی مجلس شوراي اسلامي در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار می‌کند: طرح جمع آوری آب باران قابل دفاع نیست و نمی‌توان از این روش برای ذخیره و تامین آب استفاده کرد.

جلیل جعفری ادامه می‌دهد: این طرح تثبيت شده و تجاري نيست چرا که هنوز مزايا و معايب آن مورد بررسي قرار نگرفته لذا نمی‌توان انتظار داشت این طرح پاسخگوی نیازهای آبی این استان باشد.

استفاده از آب باران برای مصارف غیر شرب خانگی

وی بیان می‌کند: آب باران می تواند در بخش غیرشرب خانگی، آبیاری فضای سبز، آبیاری گیاهانی که نیاز آبی کمی دارند و در کشت‌های گلخانه‌ای مورد استفاده قرار بگیرد اما این مقوله نیز نیازمند انجام مطالعه و پژوهش در جهت بررسی توجیه فنی و اقتصادی است.

وی تصریح می‌کند: جمع‌آوری آب باران نباید تنها برای مصارف شرب انجام شود زیرا در اکثر نقاط دنیا جمع‌آوری آب باران به منظور استفاده از مصارف غیرشرب خانگی، آبیاری فضای سبز وآب شرب دام‌ها مورد بهره برداری قرار می گیرد.

وی می گوید: اجرای این طرح هزینه‌های گزافی را به کشور تحمیل می کند لذا نباید خود را به عملیاتی کردن پروژه جمع آب باران دلخوش کنیم.

طرح های فاقد توجیه اقتصادی گریبانگیر مدیریت آب خراسان رضوی

جعفری با تاکید بر اینکه طرح‌های فاقد توجیه اقتصادی گریبانگیر مدیریت آب خراسان رضوی است، می‌افزاید: جمع آوری آب باران طرحی ملی است که شکست آن بسیاری از دست اندرکاران حوزه آب کشور را نگران می کند اما در مجموع خراسان رضوی در اجرای طرح‌های مختلف تامین آب که توسط کارشناسان این استان نیز انجام گرفته نتوانسته است گام های محکم و استواری را بردارد.

وی می گوید: آنچه که امروز مردم این استان به آن نیاز دارند اجرای دقیق و صحیح طرح های مختلف در حوزه آب رسانی است زیرا خراسان رضوی سالانه میزبان خیل عظیم زائران و مسافران است.

تامین 60 درصد از مصرف آب خانگی استان

اما هم اکنون در مقابل موج مخالفان و منتقدان این طرح عده ای دیگر طرح جمع آوری آب باران را عامل مهمی در مدیریت آب می دانند و اعتقاد دارند این پروژه می تواند حدود 60 درصد از مصرف آب خانگی استان را تامین کند.

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی در این رابطه به خبرنگار مهر می‌گوید: طرح جمع آوری آب باران اگر با کمک متخصصان و افراد صاحب نظر به درستی اجرایی شود می‌تواند به طور متوسط 60 درصد از مصرف آب خانگی را تامین کند.

هاشم بنی هاشمی با اعلام اینکه برای رسیدن به اهداف توسعه و کشاورزی پایدار در مناطق خشک لازم است ضمن صرفه جویی در مصرف آب ناشی از بارندگی، مدیریت مناسب منابع آب و خاک مدنظر قرار گیرد، عنوان می کند:  توجه به مدیریت آب باران روشی مطمئن و مناسب در راستای افزایش میزان آب قابل دسترس در واحد سطح اراضی زراعی بوده که ضمن تقلیل اثرات نامطلوب، خشکی و خشکسالی در نهایت منجر به حصول مزایای استفاده بهینه از رواناب در مصارف مختلف خواهد شد.

وی ادامه می دهد: مدیریت آب باران در حقیقت مجموعه روش های بهره برداری از آب باران در مجاورت محل بارش است که می توان آب مورد نیاز را بدون اتکا به سیستم متمرکز آبرسانی از سطوح غیرقابل نفوذ و عایق شده همان منطقه تامین نمود.

نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی تصریح می کند: اجرای طرح جمع آوری آب باران نباید به دلیل مطرح کردن برخی از مسائل حاشیه ای مورد غفلت قرار بگیرد زیرا بنده اعتقاد دارم این طرح ضمن داشتن توجیه اقتصادی، نقش بسزایی در تامین منابع آبی دارد.

وی تصریح می کند: امروز همانطور که به طور جدی به دنبال بهره‌مندی از انرژی های نو همچون باد و خورشید هستیم باید از انرژی آب هم نهایت بهره را ببریم چرا که معتقدم اجرای این طرح در شرایط امروز مورد نیاز جدی کشور است و باید در دستور کار جدی دولت قرار گیرد.

به گفته وی میزان آب های زیر زمینی این استان با توجه به افزایش جمعیت و برداشت غیر اصولی افت شدیدی داشته لذا آنچه که می تواند از مرگ دشتها و بحران کم آبی خراسان رضوی جلوگیری کند اجرای طرح جمع آوری آب باران است.

قرار گرفتن طرح‌ها روی ریل آزمون و خطا نتیجه ای جز شکست ندارد

فرآیند مدیریت و جمع آوری آب پدیده جدید و نوینی نیست چرا که ما فرهنگ سنتی و غنی را در این زمینه از تجربیات پیشنیان خود به یادگار داریم اما حقیقت امر این است که هر گونه طرحی در حوزه تامین و ذخیره سازی آب در ابتدا باید به لحاظ اقتصادی و مزایا و معایبی که دارد مورد بررسی قرار گرفته و سپس به صورت کامل اجرایی شود.

قرار گرفتن طرح ها بر روی ریل آزمون و خطا نتیجه ای جز شکست و ناکامی ندارد بنابراین باید از همین امروز راه توسعه را به گونه ای دیگر هموار ساخت.  

................................

گزارش: مرضیه صاحبی