خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ و هنر: «برف» سومین ساخته بلند سینمایی مهدی رحمانی است که در بخش سودای سیمرغ سی و دومین جشنواره بین المللی فیلم فجر به نمایش در می آید. رحمانی پیش از این دو فیلم «دیگری» و «پنهان» را کارگردانی کرده است. البته فیلم «دیگری» وی در جشنواره های مختلف داخلی و خارجی به نمایش در آمد و جوایز متعددی را از آن خود کرد.
این فیلم یک کار پرکاراکتر است و فضای متفاوتی با دو فیلم قبلی وی دارد. البته این اثر هم متعلق به سینمای اجتماعی است که خاستگاه این کارگردان به حساب می آید. با توجه ویژگیهای «برف» و تفاوت آن با دیگر ساخته های رحمانی با وی گفتگویی انجام دادیم.
*گویا فیلم جدید شما با دو کار قبلی تفاوت دارد و اتفاقا چندین پله نسبت به دیگر ساخته های شما بالاتر رفته است. این می تواند حرکت بسیار خوبی برای یک کارگردان به شمار آید.
- اگر می گویند که من با «برف» پیشرفت کرده ام جای خوشحالی است. این کار فیلمساز است که باید تلاش کند مدام پیشرفت کند و روبه رشد باشد. اگر یک هنرمند بخواهد پس رفت داشته باشد دیگر کار هنری انجام نمی دهد چرا که مقوله هنر همراه با خلاقیت توامان است.
من در «پنهان» در یک طبقه شهری نوعی از روابط اجتماعی را تجربه کردم. در «برف» همین بیس بود اما به نوعی یک جهان دیگری داشت. جهان «برف» مردم ایران است. اما در «پنهان» شخصیت ها متعلق به یک طبقه خاص است.
*پس جهان برف به نوعی متعلق به همه مردم است؟
- جهان این فیلم برای همه مردم سنتی ایران و وابط آنها با یکدیگر است. این همان مدل رفتاری آدمهای اطراف ما است. اما گفتار و رفتار آدم های «پنهان» با کمتر جمعیتی از مردم مشترکات داشت. اما «برف» یک طبقه و یک اجتماعی است که اکثریت جامعه را تشکیل می دهد. من در این فیلم با این جنس آدم هایی که به تصویر می کشم آشنایی دارم. البته تجربیاتی هم در این سینما با دو کار قبلی خودم به دست آورده بودم و زمان زیادی را هم روی فضای فیلم «برف» گذاشتم.
* اینطور که به نظر می رسد این فیلم برای شما جایگاه ویژه تری دارد.
- «برف» یک اثر همذات پندارانه تر برای مخاطب است برای خودم هم همین شرایط را دارد.
* البته این فیلم هم نسبت به دیگر آثار شما یک کار پر کاراکتر محسوب می شود.
- بله. این فیلم درباره یک خانواده پرکاراکتر است و کل داستان در یک روز و در یک خانواده می گذرد. ما در طول فیلم درگیر روابط و مسائل و گرفتاریها و خوشیهای آن می شویم. 8 کاراکتر در فیلم داریم که همه آنها در طول فیلم حضور دارند.
* داستان فیلم همانطور که در خبرها منتشر شده است درباره یک خانواده ای است که قرار است برای دخترشان خواستگار بیاید. از این رو به نظر می رسد شاید در همین خط روایی ساده شباهتهایی به «یه حبه قند» داشته باشد؟
- نه هیچ ارتباطی به این فیلم ندارد. فقط وجه مشترکشان در همین موضوع خواستگاری دختر خانواده است. این فیلم در یک جامعه شهری در تهران می افتد. خانواده ای که در شمال تهران زندگی می کنند و سنتی هستند.
* تمام فیلمبرداری «برف» در یک لوکیشن اتفاق می افتد و این اتفاقا کار شما را سخت می کند چرا که ممکن است مخاطب را هم خسته کند.
- برخی اوقات به نظر می رسد که کارکردن در یک فضای بسته مانند یک خانه و لوکیشن محدود کار ساده ای است. اما اینگونه نیست. اینکه ما بتوانیم روایت و داستانمان را در یک خانه تعریف کنیم و این لوکیشن ثابت برای مخاطب خسته کننده و تکراری نباشد کار ساده ای نیست و اتفاقا سخت است.
در این شرایط باید فیلمساز فضای متفاوتی را ایجاد کند که مخاطب دچار خستگی نشود. اتفاقا حفظ راکورد گریم و بازیها کار سختی است. همچنین حفظ راکورد نور و صداهای صحنه. به همین دلیل ما باید در این بخش تمرکز زیادی می گذاشتیم. ما باید در فیلمبرداری یک فضای بصری مناسبی را ایجاد می کردیم که فاقد تکرار و اتفاقا برای مخاطب جذاب باشد تا حوصله اش سر نرود. ما به این موضوع توجه داشتیم و گمان کردیم که مخاطب همچون یک مهمان قرار است در یک خانه چند ساعتی حضور یابد و باید کاری کنیم تا حوصله اش سر نرود.
* به نظر می رسد داستان فیلم در کنار سادگی که شبیه زندگی است، دارای گره های بسیار است و این فضای کار را پیچیده می کند.
- فضای فیلم برا اساس گره های که در زندگی این آدمها وجود دارد بنا شده است. اتفاقهای در طول فیلم می افتد که قصه است نه ضد قصه. در اصل بر اساس همین قصه ها روابط بین آنها بنا شده است.
*رویکرد شما به عنوان فیلمساز در این فیلم چه دسته ای از مخاطبان است؟
- رویکرد در این فیلم فرد یا افراد خاصی نیستند. بیشتر خانواده است. چرا که در «برف» ارتباط آدم ها با هم و روابط بین آنها تعریف می شود. یک مجموعه از شخصیت ها در این فیلم حضور دارند و جایگاههای مختلفی که آنها دارند و اثری که از خودشان بر جای می گذارند. یک اتفاقی در فیلم می افتد و هر کدام از آدمها در آن یک سهم و یک نقشی دارند.
* آیا در این فیلم وامدار سینماگر خاصی بودند که اتفاقا متعلق به همین نوع سینمای اجتماعی باشد.
- خوشبختانه من وامدار هیچ سینمایی نبودم و نیستم. وابسته به هیچ جریان سینمایی نیز نیستم. این یک نوع سینمای رئالیستی است. قطعا هم وابسته به همین جریان رئالیستی سینما است.
* در ترکیب بازیگران «برف» ما حضور بازیگران تئاتری و سینمایی را می بینیم چه تعمدی در این نوع انتخاب داشتید.
- در این فیلم برای من چیزی که مهم بود این بود که در انتخاب بازیگران سراغ افرادی بروم که توانایی بالایی دارند تا ترکیب خانواده من را در کار کامل کنند. راس این خانواده رویا تیموریان است. در انتخاب همه این بازیگران شباهت های ظاهری و کلامی برایم اهمیت داشت.
* فضای فیلم بیشتر زنانه است؟
- فضای «برف» بین زنان و مردان قصه یک ترکیبی به وجود آورده است که محوریت ایجاد نمی کند.
به عقیده من مخاطب این فیلم کسانی هستند که فیلم بین هستند و به دنبال سرگرمی به سینما نمی آیند. مخاطب این سینما باید فکر کند و به دنبال قصه باشد. چرا که این فیلم متعلق به سینمایی است که مسائل خودش را دارد.
داستان «برف» حکايت از شرح حال يک روز از زندگي خانواده اي شهري است که در تدارک برگزاري مراسم خواستگاري تنها دخترشان هستند. رويا تيموريان، افشين هاشمي، محمدرضا غفاري، آناهيتا افشار، رابعه مدني، مينا ساداتي، شيرين يزدانبخش و ميلاد کي مرام بازيگران "برف" هستند.
نظر شما