آثار و پيامدهاي حادثه 11 سپتامبر بر كشورهاي منطقه خاورميانه

تاثيرات حادثه 11 سپتامبر در كويت و امارات متحده عربي

حادثه 11سپتامبر دركشورهاي حوزه خليج فارس تاثير بسزايي داشت به طوري كه تاثيراين حادثه دركويت و امارات دوجانبه بود از يك طرف اين كشورها به عنوان كشورهاي عربي و اسلامي براي كنترل تحركات اتباع خود درداخل و خارج از سوي آمريكا تحت فشار قرار گرفتند و همچنين اينها در غالب كشورهاي خاورميانه مجبور به انعطاف پذيري دربرابر سياست هاي آمريكا شدند ولي دروجه مثبت آن بسياري ازثروتمندهاي خاورميانه كه سرمايه هاي خود را به عنوان يك در آمريكا سرمايه گذاري كرده بودند پس از واقعه 11 سپتامبر به اين دومنطقه منتقل كردند .

ازجمله تاثيرات اين حادثه برروي كويت مي توان به برگزاري انتخابات شوراي شهر دراين كشور اشاره كرد. با وجودي كه زنان كويتي در انتخابات شوراي شهر حق شركت نداشتند اما دولت كويت تحت فشارهاي آمريكا دو زن را در شوراي شهر منصوب كرد. گرچه زنان پيشتر درانتخابات  شوراي شهرنتوانستند مشاركت كنند اما اين براي آخرين بار است كه زنان در اين انتخابات شركت نمي كنند زيرا پارلمان كويت اخيرا به زنان حق راي و نامزدي در انتخابات را با تعديل قانون انتخابات اعطا كرد.

اما با اين حال در جامعه كويت جوي حاكم بود كه با وجود شركت نكردن زنان در انتخابات اخير، از ميان شش عضو ديگري كه قرار است دولت منصوب كند حداقل يك زن هم منصوب شود كه در عمل چنين اتفاقي با انتصاب دو زن در شوراي شهر كويت افتاد.كويت اولين كشور عرب حاشيه خليج فارس است كه از سال 1962 داراي قانون اساسي و پارلمان منتخب است و 10 درصد از ذخاير نفتي جهان را در اختيار دارد و در حال حاضر روزانه دو ميليون و 700هزار بشكه نفت توليد مي كند.
 
تاثيرات حادثه 11 سپتامبر بر كشورهاي بحرين و قطر و يمن

تاثير واقعه 11 سپتامبر در دو كشوربحرين و قطر يمن حائر اهميت است. بحرين به مركز عمده و استقرار نيروهاي آمريكايي در منطقه تبديل شد تا جايي كه آمريكا براي حمله به عراق از اين كشور كمك گرفت . دربحرين تا حدودي آزادي هاي سياسي بيشتر شد و ولي هم اكنون برخي ازمحدوديتها در اين كشوروجود دارد.

پادشاه بحرين برغم درخواست مخالفان اين كشورقانوني را تاييد كرد كه فعاليت انجمنهاي سياسي دراين كشور را محدود مي كند. 
قانون جديد تصريح مي كند كه انجمن هاي سياسي مادامي كه فعاليت آنان برپايه تخصص يا طبقه، فرقه گرايي يا جغرافيايي نباشد مي توانند تشكيل شوند. به علت ادامه ممنوعيت فعاليت احزاب سياسي در بحرين ، احزاب سياسي در قالب انجمنها دراين كشور فعاليت مي كنند. شش گروه از احزاب مخالف بحرين با بررسي گزينه هاي خود در باره چگونگي اعتراض به تصميم پادشاه مخالفت خود را باتصميم پادشاه اين كشور اعلام داشتند. لازم به ذكر است قانون محدوديت فعاليت انجمنهاي سياسي اوايل ماه جولاي توسط پارلمان بحرين به تصويب رسيد كه با اعتراض انجمنهاي سياسي روبرو شد.

دريمن عبدالله صالح رئيس جمهوري يمن اعلام داشت ديگربراي تصدي پست رياست جمهوري درسال آينده تلاش نخواهد كرد تا زمينه تغييرات سياسي در كشورش فراهم شود. وي پس ازگذراندن 12سال در منصب رياست جمهوري يمن شمالي ازسال 1990 قدرت را دراين كشوربه دست گرفته است درمراسمي به مناسبت بيست و هفتمين سالگرد به قدرت رسيدن اعلام كرد: درانتخابات رياست جمهوري سپتامبرآينده سال 2006 ميلادي شركت نخواهم كرد.

برخي ازتحليلگران سياسي معتقدند صالح تلاش مي كند به درخواست هاي آمريكا براي ايجاد اصلاحات پاسخ دهد زيرا هم اكنون كشورهاي همپيمان عرب  واشنگتن درمنطقه همچون يمن و مصربراي دادن آزادي هاي بيشتربه مردم تحت فشار هستند.  دربعد داخلي شورش هاي داخلي در اين كشور به اوج خود رسيد تا جايي كه مقامات اين كشور مجبور به تن دادن برخي اصلاحات  ظاهري شدند.

آثار و پيامدهاي حادثه 11 سپتامبر برروي كشورهاي عربستان و عراق

بعد ازواقعه 11سپتامبرهيولاي خيالي رژيم صدام زمينه را فراهم ساخت تا كاخ سفيد بتواند احساسات نژاد پرستانه و پنهان آمريكاييها را با حمله به سرزمين عراق در قالب خشم انتقام نسبت به مهاجمان اصل و نسب حادثه سپتامبر- كه به صورت مبهم مسلمان و عرب معرفي شده بودند-  به نمايش بگذارد .دولت جرج بوش به نحو شگفت انگيزي موفق به جذب همكاراني درجريان برتري رسانه اي شد كه به شدت با دولت همرامي مي كردند.

آنها تلاش كردند تا رويه ديگرچهره هاي شيطاني  صدام و اسامه بن لادن فراموش شده را به يكديگر پيوند بزند. درهمان حال دكترين بوش – پل ولفويتز كه به تعبيري زيباي نوام چامسكي به آمريكا اين اجازه را مي داد كه فارغ از قانون و افكار عمومي داخلي و بين المللي به محض تهديد سيطره جهاني آمريكا حق توسل به زور داشته باشد رژيم بي دفاع و خلع سلاح شده صدام را قرباني و هدف مغنتم يافت.حال ديكتاتور سابق عراق كه دوران اسارت را با حفاظت كامل نيروهاي آمريكايي سپري مي كند فرصت بيشتري را براي پيشبرد داستان تخيلي آمريكا فراهم ساخت تا اين كشور را دوست بزرگ آزادي و دمكراسي در كشورهاي خاورميانه معرفي كند .

دولت عربستان سعودي طي سالهاي اخير و بويژه پس ازحوادث يازده سپتامبر 2001، با موج فزاينده نارضايتي ها و اعتراضات داخلي و خارجي  بر سر نبود دموكراسي و حاكميت انتخابي مواجه بوده و لذا به منظوررهايي از فشارهاي ياد شده تلاش نموده تا با برگزاري انتخاباتي هرچند محدود ، تا حدي فشارهاي ياد شده را كاهش دهد. ضمن اينكه در اين انتخابات نيز زنها و نظاميان حق راي نداشته و نيمي از شوراي هاي شهر را نيز دربار تعيين خواهد كرد . در واقع انتخابات روز گذشته براي سعوديها كه تنها مردان آنهم غير نظامي ها را شامل مي شد آزموني در راه به اصطلاح دموكراسي بود ، واژه اي كه در اين كشوربيگانه بوده و تلاش گرديده تا چارچوب سخت قبيله اي آن حفظ شود.

درحال حاضر عربستان سعودي سرگرم دست و پنجه نرم كردن با عناصر گروه القاعده در اين كشور است .هر از چند گاهي مقامات اين كشور با ارائه ليست هاي متعدد عناصر القاعده را معرفي مي كنند و نيروهاي امنيتي را مامور دستگيري آنها در هر منطقه اي از خاك اين كشور مي نمايند.

حضورعناصر القاعده در عربستان بزرگترين چالش براي اين كشور و آمريكا به شمارمي آيد زيرا همين عناصر القاعده بودند كه طرح حمله به برج هاي دوقلو را ريختند و سپس توسط عاملان خود به اجرا در آوردند. آمريكا كه رياض را يكي از همپيمانان اصلي خود در منطقه مي داند با چشم پوشي از اين موضوع تلاش كرد تا از اين واقعه به نحو ديگري بهره برداري كند.

در گزارش 900 صفحه اي كنگره آمريكا درباره حملات 11 سپتامبر، حدود 28 صفحه مربوط به اتهامات عربستان مبني بر حمايت مالي از عاملان اين حملات حذف شده است.

پيامدهاي حادثه 11 سپتامبر برروي كشورهاي سوريه ، اردن ، لبنان

آمريكا براي منزوي كردن سوريه و خارج كردن نيروهاي اين كشور از لبنان به همراه فرانسه دست به يك سلسله فعل و انفعالاتي زد و از طريق تصويب قطعنامه 1559 در مجمع عمومي سازمان ملل دمشق را وادارساخت تا نيروهاي خود را از لبنان خارج كند.

همزمان با آن آمريكا از چندين جهت سوريه را تحت فشارهاي خود قرارداد اول كنترل مرزهايش با عراق براي جلوگيري از نفوذ خارجيها به اين كشور دوم همكاري بيشتر با تيم تحقيق سازمان ملل و سوم بستن دفاتر گروههاي جهادي فلسطين و چهارم امضاي قانون تحريم اقتصادي عليه اين كشور.

آمريكا در اين عرصه توانست برنامه هاي خود را براي زمينه حضور در لبنان بوجود آورد ولي هدف ازاخراج نيروهاي سوري از لبنان اين است تا لبنان عرصه اي براي حضور سياسي غرب آمريكا و رژيم اسراييل تبديل شود وازطريق خلع سلاح نيروهاي مقاومت در لبنان حلقه اتصال دمشق بيروت قطع شود.

انتخابات بعدي پارلمان لبنان نيز موافق ميل آمريكا نبود زيرا بسياري از كرسيهاي پارلمان لبنان در اختيار نيروهاي مقاومت قرار گرفت و اين شكست ديگري در فاز سياسي براي آمريكا به شماري مي آيد .

لبنان پس از حادثه 11 سپتامبر شاهد تغييرو تحولات زيادي بود بويژه پس از ترور رفيق حريري نخست وزير سابق اين كشور عرصه سياسي اين كشور دست خوش تغيير شد. همزمان با برگزاري انتخابات پارلماني در اين كشور، آمريكا و فرانسه تلاش كردند تا با حمايت از مخالفان خود ، نفوذ خود را در اين منطقه بسيار حساس منطقه گسترش دهند. آنها درقطعنامه 1559 ضمن درخواست از سوريه براي خارج كردن نيروهايش از لبنان ، اصرار بر خلع سلاح حزب الله كردند.

گسترش همكاري اردن با رژيم اسراييل، افزايش نهادي مدني دراين كشور كه اكثردرزمينه حقوق بشر فعال هستند، عقب نشيني اردن در مقابل انتقادهايي كه از سوي سازمان هاي غير دولتي در غرب بويژه آمريكا مطرح مي شد و نقش كليدي اردن در گام اول طرح خاورميانه بزرگ و دست زدن به يك سلسله اصلاحات در كابينه اردن از جمله تاثيرات حادثه 11 سپتامبر بر اين كشور بود.

پيامدهاي تاثير حادثه 11 سپتامبر بر سه كشور مصر ، سودان ، ليبي

مصر پس از واقعه 11 سپتامبر 2001 شاهد چندين تحول مهم بود اول برگزاري انتخابات رياست جمهوري دراين كشور دوم همكاري آمريكا با گروههاي اپوزيسيون و اخوان المسلمين سوم ايفاي نقش كليدي در ايجاد صلح در منطقه چهارم استراتژي آمريكا نسبت به كشورهاي انحصار طلب منطقه عوض شد و مصر نيز در تيرراس اين استراتژي قرار داشت. براساس استراتژي فوق حكومت هاي منطقه مي بايست سيستم سياسي خود را براي مشاركت احزاب مختلف مي گشود . فشار مقامات آمريكا به حزب ملي دمكراتيك براي تعديل قانون اساسي نيز در اين راستا قابل ارزيابي است .

ليبي ازترس تغييرحكومت به سمت مدارا با غرب بويژه آمريكا حركت كرد .معمر قذافي رهبر ليبي دراقدامي غيرمنتظره همكاري خود را با آژانس بين المللي انرژي اتمي به منظور نظارت بر فعاليت هاي هسته اي خود  افزايش داد.

كشور سودا ن در سال 1956 پس از مبارزات دوره اي با انگلستان استقلال يافت و در 12 آوريل 1973 ( 23 فروروين1352) صاحب قانون اساسي شد .

سودان پس ازاستقلال شاهد درگيريهاي فراوان بوده است و يكي از كشورهاي پركودتاي افريقا مي‌باشد . اولين كودتا دو سال پس از استقلال توسط ژنرال ابراهيم عبود صورت گرفت و آخرين آنها در سال 1989 بوقوع پيوست كه طي آن عمرا‌لبشير رييس جمهور كنوني سودان زمام امـور را بدست گرفت .

اين كشور علاوه بر نزاعهاي حكومتي از نظر جغرافيايي نيز شاهد درگيريهاي 21 ساله بين منطقه جنوب و دولت مركزي از سال 1983 بوده ، كه در نهايت اين درگيريها در تاريخ 11/10/83 با امضاي قرارداد صلح بين جان گارانگ رهبر شورشيان جنوب و عمرالبشير رييس جمهور سودان امضا شد .

بر اساس توافق حاصل‌شده جان گارانگ پست معاون رييس جمهوري را بدست آورد و در تاريخ 19 تيرماه سال جاري بطور رسمي به عنوان اولين معاون رييس جمهوري ، اداي سوگند ياد كرد .در حالي كه تنها 25 روز شور و شوق تفاهم و صلح بر خارطوم سايه افكنده بود جان گارانگ در اثر سانحه سقوط بالگرد اوگاندايي در مرز كنيا و اوگاندا كه از اوگاندا عازم خارطوم بود ، كشته شد .

پس از سقوط هواپيماي معاون رييس جمهوري سودان و كشته شدن وي ، تيرهاي اتهام به سوي عمرالبشير رييس جمهوري اين كشور مبني بر دست داشتن در اين حادثه نشانه رفت و موج اغتشاشات اين كشور را فرا گرفت .

رييس جمهور سودان در آخرين موضع‌گيري در روز12مرداد ماه شهروندانش را به توقف اقدامات خشونت آميز فرا خوانده و دستور تدابير امنيتي براي حفظ اماكن دولتي و خصوصي را داده است . به موازات اين اقدام، شوراي امنيت سازمان ملل متحد و در راس آن آمريكا ، اتحاديه اروپا ، اتحاديه آفريقا، خواهان پايان اقدامات خشونت آميز شدند و نگراني‌شان را از شكست روند صلح كه ماه گذشته امضا شده اعلام داشتند.