پیام‌نما

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ‌اللَّهِ جَمِيعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ‌اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَ كُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ‌اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ * * * و همگی به ریسمان خدا [قرآن و اهل بیت (علیهم السلام)] چنگ زنید، و پراکنده و گروه گروه نشوید؛ و نعمت خدا را بر خود یاد کنید آن گاه که [پیش از بعثت پیامبر و نزول قرآن] با یکدیگر دشمن بودید، پس میان دل‌های شما پیوند و الفت برقرار کرد، در نتیجه به رحمت و لطف او با هم برادر شدید، و بر لب گودالی از آتش بودید، پس شما را از آن نجات داد؛ خدا این گونه، نشانه‌های [قدرت، لطف و رحمت] خود را برای شما روشن می‌سازد تا هدایت شوید. * * * معتصم شو به رشته‌ى يزدان / با همه مردمان با ايمان

۲۷ شهریور ۱۳۸۴، ۱۰:۱۱

آشفته بازار ترجمه هاي ادبي را چه كساني مديريت مي كنند ؟ - 10

شهرام اقبال زاده : وادي " ترجمه " محل ذوق آزمايي افراد نيست / بعضي از ترجمه هاي موجود فاجعه بار است

شهرام اقبال زاده : وادي " ترجمه " محل ذوق آزمايي افراد نيست / بعضي از ترجمه هاي موجود فاجعه بار است

شهرام اقبال زاده - نويسنده و مترجم ادبي ، گفت : براي ترجمه سه شرط مقدماتي وجود دارد كه يكي از آنها ، آشنايي با زبان مقصد است ( زباني كه قرار است اثر به آن زبان برگردانده شود ) ، ديگري آشنايي با زبان كشور مبدا و در نهايت تسلط به موضوع و ترجمه مي باشد .

اين نويسنده و مترجم ادبي درگفت وگو با خبرنگار فرهنگ و ادب مهر،  با بيان اين مطلب افزود: مثلا اگر كسي در مورد فيزيك اطلاعات كافي نداشته باشد هر چقدر هم به دو زبان مسلط باشد تا زماني كه اصطلاحات فيزيك را نشناسد نمي تواند آن كتاب را به درستي ترجمه كند و يك اثر خوب به جامعه ارايه دهد، حتي در رشته هاي علمي و فلسفي نيز به همين صورت است يعني بايد افرادي دست به ترجمه بزنند كه در آن مقوله مسلط باشند و  علاوه بر آن به دو زبان نيز تسلط داشته باشند  يعني علاوه بر اصطلاحات روزمره و عادي داشتن اطلاعات در خصوص اصطلاحات ويژه نيز مهم باشد، بايد دانست كه ترجمه اي كه قرار است به جامعه ارايه شود محل ذوق آزمايي نيست.


مترجم تازه كار، بهتر است  اول ترجمه ها را به افراد صاحبنظر ارايه كند و بعد ازطي مراحلي به طرف ناشر برود

وي در ادامه خاطرنشان ساخت : مترجمي كه تازه شروع به كار كرده است ، بهتر است كه اول ترجمه ها را به افراد صاحب نظر ارايه كند و بعد از اينكه كارش به مرحله اي رسيد كه قابل ارايه باشد مي تواند به طرف ناشر برود در عين حال  هر چقدر يك مترجم مسلط باشد ويراس دار حتما لازم است زيرا خود مترجم نمي تواند از متني كه ترجمه كرده فاصله بگيرد و نگاه انتقادي به آن بياندازد، گرچه بازخواني دوباره قبل از ويرايش نهايي بايد توسط مترجم صورت گيرد اما متاسفانه در ايران كمتر به ويرايش اهميت داده مي شود ويكي از نقدها و كاستي ها و ايرادهاي بسياري از ناشران ما عدم وجود ويرايس داران مسلط و حرفه اي است.


شهرام اقبال زاده  تصريح كرد :  " كپي رايت " ، يك بحث كلان  اقتصادي  و تجاري است  كه بايد ديد آيا از نظر مالي ، مقرون به صرفه براي كشوري مانند ايران هست يا خير؟! ،  اما جدا از بحث كلان ،  بحثي حرفه اي هم به ميان مي آيد كه به علت نبود قانون كپي رايت هر مترجمي ، هر اثري را دست مي گيرد و ترجمه مي كند كه ممكن است صلاحيت لازم را نداشته باشد.  اما وقتي تابع كپي رايت باشيم ناشر مي فهمد كه چون حق كپي رايت پرداخت مي كند و كسي ديگر نمي تواند بعد از اين قرار داد اثر را ترجمه كند جا براي مترجمان حرفه اي باز مي شود.



وي در ادامه اين مطلب افزود :  در نقد و بررسي ترجمه ها ، متاسفانه مي بينم بعضي از ترجمه ها فاجعه بار است .  يعني اثر اوليه نويسنده كاملا مسخ مي شود و در عين حال ، به زبان فارسي هم لطمه وارد مي كند ، يعني دو ضرر اساسي وارد مي شود كه يكي ويژگي هاي زباني وزيبا شناختي اثر اصلي را از بين مي برد و ديگري به زبان فارسي و روان و گويايي آن صدمه مي زند ولي كپي رايت حداقل اين است كه چارچوب مشخصي براي ترجمه در نظر مي گيرد كه هر كسي نمي تواند به سمت يك شاهكار برود و به آن صدمه وارد كند.


اين عضو انجمن نويسندگان كودك و نوجوان به مهر ياد آور شد :  متاسفانه ما هنوز تشكل خاصي براي مترجمان نداريم ،  گرچه ما تشكلي به نام نويسندگان و انجمن نويسندگان كودك و نوجوان داريم ولي عضويتشان ، عضويت تخصصي نيست ، صرف اين كه اهل قلم هستند ، مانند ديگر نويسندگان ، عضو آنجا هم مي شوند ، ما هنوزتشكلي حرفه اي براي مترجمان و ويرايستاران زبانهاي خارجي نداريم كه در خصوص آن چارچوب برنامه ريزي كنند ، در عين حال اكثر ناشران ما نگاه غير حرفه اي دارند و براي اين كه بايد مبلغي را به ويراس بدهند نيازي به اين قضيه نمي بيند . در صورتي كه  ارايه  ترجمه  خوب  باعث فروش بيشتر مي شود.


درادبيات كودك " خانه ترجمه " داريم اما متاسفانه فعاليت آنها فقط درحد تهيه منابع خارجي است ، يعني كار تخصصي انجام نمي دهند و حتي توانش را هم ندارند كه نظارت بر ترجمه داشته باشند

وي در ادامه گفت : يعني در ابتدا ناشر هزينه اي را اضافه تر مي پردازد ،  اما مشخص مي شود كه  به  صورت حرفه اي مشغول فعاليت است و مخاطب هم  سعي مي كند  به  سمت  ترجمه هاي آن ناشر رو بياورد يعني به نظر مي رسد وجود يك تشكل صنفي مترجمان يكي از قدم هاي اوليه براي حرفه اي كردن ترجمه در ايران باشد ، گرچه ما در ادبيات كودك خانه ترجمه براي كودك و نوجوان داريم اما متاسفانه فعاليت آنها فقط در حد تهيه منابع خارجي است يعني كار تخصصي انجام نمي دهند و حتي توانش را هم ندارند كه نظارت بر ترجمه داشته باشند و يا چارچوبي براي ترجمه در نظر بگيرند ، گرچه مترجمان را به حرفه اي و غير حرفه اي تقسيم بندي كرده اند ولي فقط درخصوص واگذاري كتاب به آنها است نه براي نظارت بر روي ترجمه هاي آنان و مي توان گفت: كه نظارت بر كم و كيف ترجمه در ايران متاسفانه وجود ندارد و به همين خاطر گاهي در نگارش فارسي مي بينيد كه نويسنده هاي ما از زباني كه بوي ترجمه مي دهد استفاده مي كنند و ساختار نحوي زبان خارجي در بعضي از نثرهاي فارسي ديده مي شود و اين آسيبي  بر زبان و فرهنگ فارسي است.

شهرام اقبال زاده خاطرنشان ساخت: متاسفانه از موقعي كه روابط جهاني گسترش پيدا كرده  و ادبيات نوين كشورهاي غربي به سراسر جهان فرستادن مي شود، به علت پشتوانه اقتصادي ، سياسي و فرهنگي و هم از نظر تاريخي و آفريدن ژانرهاي جديدي مثل رمان ، داستان كوتاه و بلند آنها پيشگام بوده اند و اين رابطه به صورت يك سويه از غرب  به كشورهاي  جهان سوم رشد كرده و به خاطر ضرورت فراگير زبهايي مثل انگليسي ، آلمان ، روسي ، ايتاليايي و اسپانسيويي كه زبانهاي بين المللي هستند و به نوعي زبانهاي خارجي هستند ، زبانهايي مثل فارسي  كه به زبانهاي منطقه اي محدود خلاصه مي شود ، مهجور مي ماند.


اقبال زاده در پايان گفت و گو با مهر ، اظهار داشت :   ادبيات معاصر ما ،  ادبيات جواني است و هنوز از قدرت و كيفيت لازم برخوردار نيست ، به همين دليل ،  كمتر آثار ما به سوي جهاني شدن پيش مي رود ، گرچه بعضي از آثار ما كه قابليت ارايه به سطح جهان را داشته باشند ، به صورت ترجمه هايي محدود به كشورهاي ديگر راه يافته اند ،  اما هنوز به خاطر كيفيت خلاقه و زيبايي شناختي آثار توليدي  وبه خاطر محدوديت زبان فارسي و نبود مترجمان حرفه اي آشنا به زبانهاي خارجي ،  ارايه آثار ما به آن طرف ، آن طور كه بايد و شايد ، چشمگير نيست  و هنوز راه خود را پيدا نكرده است . 

کد خبر 228336

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha