جاي خالي مديريت واحد در غنی سازی اوقات فراغت/ ورود به تعطیلات تابستانی با بی برنامگی

به گزارش خبرنگار مهر، با توسعه زندگي شهرنشيني و ايجاد تغييرات گسترده در سبک زندگي، روش هاي متداول و خاطره انگيز گذران تعطيلات مدارس جاي خود را به شکل هاي جديد وقت گذراني داده است. ديگر خبري از سفرهاي خانوادگي و  طولاني مدت به روستاها و شهرستان هاي خوش آب و هوا نيست، حتي "شاگردي نزد مکانيک محله" و فروختن "بستني و نوشابه در يخچال هاي يونوليتي سفيد" هم به تاريخ پيوسته است.

هيجان فوتبال بازي کردن زير آفتاب در کوچه ها و زمين هاي خاکي را هم بايد در کنسول هاي بازي جستجو کرد. آنقدر دامنه اين تغييرات وسيع شده که حتي همه ترجيح مي دهند به جاي "تعطيلات تابستاني" از  واژه باکلاس تر «اوقات فراغت» استفاده کنند.

اينجاست که پاي نهادها و دستگاه هاي مختلف به عرصه باز مي شود و اوقات فراغت متولي پيدا مي کند. تا جايي که از اداره آب و فاضلاب گرفته تا سازمان محيط زيست، خودشان را در اين امر دخيل مي دانند و تلاش دارند عرض اندام کنند. اما چرا با وجود اينهمه متولي، خروجي برنامه ريزي ها چيزي نيست که بتواند مثل گذشته خاطره انگيز و اثربخش باشد؟

يک کارشناس: بي برنامه ايم

«برنامه ريزي، يک اصل اساسي براي بالا بردن اثر بخشي در هر کاري است. وقتي براي يک چهارم از روزهاي سال برنامه مشخص و هدف داري را براي بخش وسيعي از جامعه تدارک نمي بينيم، نبايد به دنبال ديدن آثار مطلوب باشيم.»

اينها را يک دانشجوي دکتري جامعه شناسي و کارشناس فرهنگي در اسلامشهر عنوان مي کند.

علي احمد رفيعي راد در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: طي سال هاي گذشته پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان و دانشجويان به بحث اصلي تعدادي از دستگاه ها تبديل شده، حتي جلسات زيادي هم در اين باره برگزار اما همچنان جاي خالي برنامه محوري هدفدار در اين موضوع به خوبي احساس مي شود.

اين کارشناس معتقد است که برنامه هاي ارائه شده براي تعطيلات نوجوانان و جوانان از پشتوانه مطالعاتي برخوردار نيست و به همين دليل است که صدها هزار نفر از شهروندان اسلامشهري که در اين قشر مي گنجند تمايلي به حضور در طرح هاي اوقات فراغت ندارند.

هرکسي ساز خودش را مي زند

شوراي شهر و مديريت شهري طي سال هاي گذشته به يکي از ارکان امور فرهنگي تبديل شده، بخش اعظم امکانات فرهنگي و ورزشي شهر توسط اين دو نهاد سياستگذاري و مديريت مي شود و از همه مهمتر اين که قانون به آنها اجازه داده است تا در اين زمينه بودجه ريزي و هزينه کنند. اما اين مساله اي نيست که اجازه بدهد رييس کميسيون فرهنگي شوراي شهر اسلامشهر به سادگي از کنار برنامه ريزي کلان پيرامون مساله مهم اوقات فراغت بگذرد.

عليرضا مهرپويان طاراني در اين خصوص معتقد است که بي برنامگي و نا هماهنگي مفرط بر  بر اوقات فراغت و ايام تابستان نوجوانان و جوانان شهر  سايه انداخته است. او در اين باره به مهر مي گويد: اوقات فراغت متوليان زيادي دارد که هر کدام از آنها پتانسيل هاي ويژه اي دارند؛ از امکانات مالي گرفته تا ظرفيت هاي تبليغاتي و سخت افزاري.

اين نماينده مردم در پارلمان شهري در گفتگو با خبرنگار مهر همچنين خنثي شدن تلاش ها براي پر کردن اوقات فراغت و بي اثری برنامه ها را محصول ناهماهنگي ميان متوليان بي شمار اين امر مي داند و با انتقاد از اين روند تاکيد مي کند: امکانات موجود فارغ از اين که در اختيار چه دستگاهي باشد همه سرمايه اين شهرستان و متعلق به شهروندان است اما اين که کار به نتيجه مطلوب نمي رسد و اوقات فراعت نوجوانان و جوانان به خوبي پر نمي شود محصول ناهماهنگي ميان دستگاه ها و موازي کاري افراطي آنهاست.

رييس کميسيون فرهنگي شوراي شهر که در کارنامه خود سابقه بيش از يک دهه مديريت آموزشي را نيز دارد، ايجاد کارگروه واحد با حضور همه متوليان امر را راهي براي برون رفت از بي برنامگي موجود مي داند.

وي در اين باره مي افزايد: در شرايطي که هر يک از متوليان فقط به دنبال اجرايي کردن برنامه خود است، اگر با مديريت واحد و برنامه ريزي منسجم بخواهيم براي تابستان برنامه ريزي کنيم، شاهد يک انقلاب بزرگ در زمينه «برنامه هاي اوقات فراغت» خواهيم بود در غير اين صورت باز هم به نتيجه مطلوب نخواهيم رسيد.

با همه امکانات در ميدان هستيم

آموزش و پرورش اسلامشهر با 80 هزار دانش آموزي که زير پوشش دارد، با دغدغه هاي زيادي براي پر کردن اوقات فراغت آنها روبرو است. اين نهاد بزرگ آموزشي و تربيتي، ماموريت هاي مهمي براي پرورش نوجوانان دارد تا جايي که "محمود قنبرزاده" اهميت تعطيلات تابستان در امر تعليم و تربيت را هم رديف با ساير ايام سال مي داند.

مدير آموزش و پرورش شهرستان اسلامشهر در گفتگو با خبرنگار مهر با بيان اينکه همه پتانسيلهاي اين دستگاه دولتي آماده ورود به تعطيلات تابستان است، به مهر مي گويد: از آنجايي که باور داريم تربيت و آموزش دانش آموزان يک چرخه بي پايان و تعطيل ناپذيراست، همه امکانات را براي پر کردن اوقات فراغت فرزندان اين شهرستان در روزهاي تابستان آماده کرده ايم.

اين مدير آموزشي نيز بر اين باور است که غنی سازی اوقات فراغت نوجوانان و جوانان بدون هماهنگي دستگاه هاي متولي، امري کم اثر و کم بازده است.

وي با انتقاد از برنامه هاي بي محتوا و تکراري که براي غني سازي اوقات فراغت مد نظر قرار مي گيرد، اضافه کرد: تا به حال برنامه ريزي مطلوبي براي پر کردن اوقات فراغت نسل جديد صورت نگرفته است و اين نشان مي دهد که بايد به فکر يک کار کارشناسي براي تغيير  اساسي در برنامه هاي تابستان و ساير روزهاي سال باشيم تا بتوانيم علاوه بر غني کردن ايام فراغت و تعطيلات دانش آموزان و جوانان، زمينه هاي مساعدي را براي رشد فرهنگي و تربيتي  ايجاد کنيم.

مدير آموزش و پرورش اسلامشهر نيز بر اين باور است که بايد يک کارگروه اصلي براي تقسيم وظايف در امر پر کردن اوقات فراغت دانش آموزان و جوانان اين شهرستان تشکيل شود تا بتوان ضمن بهره برداري مفيد و موثر از همه امکانات موجود، شاهد آثار و نتايج مطلوب برنامه ريزي ها هم بود.

بسيج همه امکانات با مديريت واحد

رسم بر اين است که در آستانه فصل تابستان، کارگروهي با عنوان "ستاد غني سازي اوقات فراغت" شکل مي گيرد اما معمولا در اين ستاد، اعلام برنامه دستگاه هاي مختلف، بخش اعظم جلسات را به خود اختصاص مي دهد. آن چه طي سال هاي اخير شاهد آن بوده ايم گواه اين مساله است که هيچ يک از متوليان اوقات فراغت حاضر نيستند تن به يک کار بزرگ گروهي بدهند. همه تلاش مي کنند آمار و ارقام خود را بالا ببرند و در اين رهگذر، بر بيلان کاري خود بيفزايند. برآيند اقدامات موازي  و ناهماهنگي ميان دستگاه هاي مختلف به نتيجه اي نخواهد رسيد. تنها راه خروج از اين وضعيت، تقسيم امور ميان دستگاه هاي مختلف و به اشتراک گذاشتن امکانات و پتانسيل ها براي رسيدن به نتيجه اي واحد است. اين منطقي نيست که همه دستگاه ها در همه حوزه ها فعاليت کنند. چه کسي گفته است که همه بايد در زمينه کلاس هاي قرآني، ورزشي، هنري، ديني، اعتقادي، تفريحي و فرهنگي فعاليت کنند؟ در حالي که ناگفته پيداست همه دستگاه ها در همه اين زمينه ها کارشناس نيستند و از نيروهاي متخصص بهره اي نبرده اند. اين مساله اي است که نياز به آسيب شناسي جدي دارد.

------------------------

گزارش از اکبر کریمی