به گزارش خبرگزاری مهر، خسرو کسائیان در ابتدای این نشست گفت: خشک شدن زاینده رود از تمام بلاهایی که در طول تاریخ بر سر اصفهان آماده ،سهمگین تر بوده است و هیچ کسی به اندازه شهروندان این شهر نمی تواند دلسوز این مساله باشد.
وی خواستار تنویر افکار عمومی از عوامل خشک شدن این رودخانه شد و گفت: متاسفانه اذهان عمومی نسبت به این رودخانه بیدار نیست زیرا خشک بودن این رودخانه تهدید زیست محیطی جدی برای مردم اصفهان و شهرهای اطراف این رودخانه است.
رییس اتاق اصفهان افزود: اگر استان اصفهان پیگیر جاری شدن آب در این رودخانه را انجام دهد این رودخانه برای همیشه خشک خواهد ماند.
وی خواستار فعال تر شدن نمایندگان مجلس شورای اسلامی و همچنینی مسئولین دولتی استان نسبت به این بحران شد و گفت: هر بخش با پیگیری خود می تواند نقش موثری در احیای این رودخانه داشته باشد.
خشک ماندن زاینده رود اقامت در اصفهان را مورد تهدید قرار می دهد
احمدعلی فروغی ابری رئیس دانشگاه آزاد اسلامی شرق اصفهان در این نشست کمبود آب در استان را تهدیدی برای ادامه زندگی در این شهر عنوان کرد و گفت: حل مسئله زاینده رود نیازمند عزم راسخ مسوولین و نمایندگان است.
وی استفاده از پسابها برای تولید سبزی و میوه در استان را خطری برای سلامت جامعه برشمرد و گفت: به دلیل نبود آب سالم برای کشاورزی برخی از کشاورزان به استفاده از آب پساب فاضلاب روی آوردند.
وی از تشکیل مرکز مطالعات آب ایران زیر نظر این دانشگاه خبر داد و گفت: این مرکز تلاش می کند که در زمینه منابع آبی کشور پژوهش کند.
مدیریت به هم پیوسته زاینده‌رود به مدیریت مناقشات تبدیل شده است
«مهرزاد احسانی» مدیر حوضه آبریز زاینده رود در وزارت نیرو در نشست نقد و بررسی راهکارهای دولت برای احیای حوضه زاینده رود اظهار داشت: در حال حاضر حدود ۹۰ کشور جهان اصول، ضوابط و معیارهای مدیریت به هم پیوسته را در حوضه های آبریز خود در حال اجرا دارند و یا اجرا کرده اند.
وی با اشاره به اینکه بر اساس قوانین بالادستی ملکف به مدیریت بین حوضه ای آب هستیم، افزود: در شورای عالی آب نیز مصوبه ای مبنی بر مدیریت هماهنگ حوضه زاینده تصویب شده است.
مدیر حوضه آبریز زاینده رود در وزارت نیرو با بیان اینکه در یک مطالعه گذرا از وضعیت حوضه های آبریز در سراسر دنیا متوجه می شویم در بسیاری از کشورهای دنیا مدیریت حوضه ها در ادارات، سازمان ها، شورا به اسامی و عناوین مختلف شکل گرفته است، بیان کرد: هدف آنها این بوده که ذینفعان حوضه آبریز باید در کنار هم نسبت به برنامه ریزی، سیاست گذاری و ارتقا وضعیت بهداشت ومحیط زیست اقدام کنند.
وی با بیان اینکه مدیریت یکپارچه نیز در شورای عالی آب تحقق یافته، افزود: در واقع مدیریت حوضه آبریزهمچون میز جلسه ای است که ذینفعان آن دور آن نشستند و با بیان دیدگاه ها، اصول و ضوابطی که پایه های آن مشخص شده را دنبال می کنند.
احسانی تصریح کرد: متاسفانه در بسیاری از جلسات برگزار شده در حوضه زاینده رود، ذینفعان به دنبال القای سیاست و منافع خودشان هستند.
وی افزود: این واقعیت است که در مدیریت بهم پیوسته منابع آب باید مرزهای سیاسی و تعصبات یکجانبه گری و دیدگاه ده بالا و ده پایین گذشته که اکنون به شهر بالا و شهر پایین مبدل شده، حذف شود.
مدیر حوضه آبریز زاینده رود در وزارت نیرو اضافه کرد: اگر جلساتی در بالا دست گذاشته شود و این گونه تلقی شود که مصرف بی رویه در پایین دست عامل بحران آب است و برعکس در جلسات پایین دست مصرف بی رویه در بالادست را عامل اصلی بحران حوضه بدانند مصداق همان صحبت های استاندار اصفهان مبنی بر "مرثیه سرایی برای زاینده رود" است.
وی تاکید کرد: در خصوص مشکلات حوضه زاینده رود باید در مقام گفتگو موضوعات مطرح شود.
احسانی با دعوت از مسوولان و کارشناسان بر استفاده اصول و ضوابطی در خصوص مدیریت بهم پیوسته منابع آب، گفت: نگاه به یک حوضه به عنوان موجودی زنده باید باشد به گونه ای که منافع حوضه و نه یک منطقه و یا ذینفع خاص دیده شود.
ادامه روند کم آبی، صنایع استان را به تعطیلی می کشاند
«محمدرضا میرمحمدصادقی» مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان از احتمال تعطیلی صنایع استان اصفهان در صورت ادامه روند خشکسالی‌ها خبر داد.
وی در این نشست تاکید کرد:اصفهان شاهراه تولید کشور است و 70 درصد فولاد ایران بخش زیادی از سوخت و مقدار قابل توجهی از برق کشور در این استان تولید می‌شود که همه این موارد نیازمند منابع آبی و انضباط دقیق در مصرف این منابع است که اگر این اتفاق نیفتد، صنایع استان تعطیل می‌شود.
وی اظهار کرد: اگر با همین روند وضعیت آتی حوضه آبریز ادامه یابد بعید است دیگر زاینده‌رود زنده و پر آب شود. اصفهان در منطقه خشک کشور واقع شده و در سال‌های گذشته پدیده‌های جوّی و مسائل مختلفی را در حوضه آبریز گذرانده که دلیل بروز وضعیت کنونی است.
میرمحمد صادقی بیان کرد:کاهش بارش‌ها،برداشت‌های بی‌رویه در بالادست، افزایش جمعیت، توسعه صنعت و توسعه کشاورزی عمده‌دلیل این خشکسالی‌هاست به گونه‌ای که آورد حوضه آبریز زاینده‌رود در 12 سال بین سال‌های 1367 تا 1379 به طور میانگین یک میلیارد و 750 میلیون متر مکعب بوده ولی این میزان اکنون چیزی در حدود یک میلیارد متر مکعب است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان افزود: پیش‌بینی ما برای سال 1410 کاهش بیش از حدود یک میلیارد مترمکعب آب در این حوضه است و باید صنایع و کشاورزی صنعتی کاهش و بازگردانی آب در چرخه تولید و مکانیزه شدن آبیاری در زمین‌های کشاورزی افزایش یابد.
میرمحمدصادقی در ادامه گفت:باید مشخص شود که در زمینه آب قرار است چکار کنیم. مثلا آیا واقعا لازم است که آب شیرین کشور را به خلیج فارس بریزیم و آب خلیج فارس و دریای خزر را وارد کشور کنیم و برای شیرین کردن و بعضا پمپاژ حدود 3 هزار متری آن هزینه‌های هنگفتی را متحمل شویم.
وی خاطرنشان کرد: دیگر زمان فعالیت‌های طوفانی و فی‌البداهه تمام شده و باید همه دست به دست هم دهیم تا در کنار هم این بحران را پشت سر بگذاریم.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان اصفهان همچنین گفت: باید انضباط آبی در کشور ایجاد شود که یکی از شاخصه‌های این انضباط حسابداری آبی است و باید مشخص شود چه کسی به چه میزان و به چه منظور از حوضه آبریز آب مصرف می‌کند.
وی با بیان اینکه اگر آب ارزان و فراوان در اختیار مردم قرار گیرد، قطعا کسی قدر این نعمت الهی را نمی‌داند، خواستار اصلاح جدی الگوی مصرف توسط حق آبه‌داران شد و اظهار کرد: ما اکنون صنایعی را داریم که در ثانیه 500 لیتر آب مصرف می‌کند و نتیجه آنچنانی هم ندارد، اما تا حرف می‌زنیم می‌گویند مبحث اشتغال مورد تهدید واقع می‌شود.
وی با بیان اینکه مصوبه 9 ماده‌ای شورای عالی آب یک سند راه بوده و همه باید نسبت به اجرای آن ملزم و مکلف شوند، افزود: اجرای مفاد این مصوبه آغاز شده و امیدواریم با اجرای نهایی بندهای این مصوبه شاهد رفع بخش زیادی از مشکلات حوضه زاینده‌رود باشیم.
نابودی صنعت و کشاورزی اصفهان در صورت عدم مدیریت یکپارچه حوضه زاینده‌رود
«علی اصلانی» معاون برنامه ریزی و بهبود مدیریت شرکت آب منطقه ای اصفهان در این نشست با اشاره به اینکه تاکنون بحث های آب را به شکل ها و روش های مختلف طرح کردیم اما هنوز نتوانستیم به همگرایی در خود برسیم، تاکید کرد: چه مسوولان دولت و چه نهادهای مردمی نتوانستیم به یک تفاهم منطقی و کارشناسی در موضوع آب برسیم چرا که هر کس از زاویه دید خود این مساله را مطرح می کند.
وی با تاکید بر اینکه با وجود پیچیده بودن بحث آب اکنون موضوع آب برای همه شفاف شده است، گفت: متاسفانه بعد از این همه جلسه و بحث کارشناسی، هنوز به تفاهم نرسیده ایم.
اصلانی افزود: سرانه آب قابل مصرف طی دهه ۸۰ حدود ۲ هزار متر مکعب بود که اکنون به ۵۰۰ متر مکعب کاهش یافته است.
وی سرانه مصرف آب را به دو بخش آب تجدید پذیر و منابعی آب های زیرزمینی تقسیم کرد و بیان داشت: متاسفانه بسیاری از مسئولان استان های همجوار و خوزستان معتقدند که کشت برنج در اصفهان عامل بحران آب است در حالی که معضل آب استان و حوضه زاینده رود ارتباطی با ۵ هزار هکتار کشت برنج ندارد و اگر گلایه ای هم هست خوزستانی ها نیز کشاورزی خود را توسعه داده اند.
اصلانی گفت: آقایان عنوان می کنند اگر اصفهان کشت برنج نکند مشکل حل می شود در صورتی که مشکل ارتباطی با برنج کاری ندارد.
وی با تاکید بر اینکه سرانه آب استان به یک سوم قبل خود کاهش یافته است، بیان داشت: کاهش آب های زیرزمینی، مصارف بالا دست و افزایش جمعیت، دست به دست هم داده تا رودخانه خشک شود.
معاون برنامه ریزی و بهبود مدیریت شرکت آب منطقه ای اصفهان با تاکید بر اینکه اکنون باید دید در این شرایط چه باید کرد،گفت: سرانه آب حتی با صرفه جویی افزایش نمی یابد و فقط می توان با این راهکار تا اندازه ای مدیریت مصرف کرد.
وی با بیان اینکه با بهبود مدیریت، صرفه جویی و اصلاح روش های کشاورزی سرانه آب اصفهان افزایش نمی یابد، ادامه داد: برای این معضل تمام مدیران و نمایندگان مجلس و مسئولان استان و کشور باید در راستای تقسیم عادلانه آب در حوضه زاینده رود تلاش کنند.
اصلانی تاکید کرد: مدیریت یکپارچه به معنای مدیریت سراسر حوضه زاینده رود است و اگر وضع به این منوال ادامه یابد طی ۴ سال آینده صنعت اصفهان نابود می شود همچنین در ۷ سال آینده نیز آبی برای شرب اصفهانی ها باقی نمی ماند.
وی با بیان اینکه مدیریت یکپارچه در شرایط پرآبی کار سختی نیست، افزود: در شرایط کم آبی و خشکسالی مدیریت یکپارچه آب هنر است.
معاون برنامه ریزی و بهبود مدیریت شرکت آب منطقه ای اصفهان با بیان اینکه سرانه آب باید افزایش یابد، گفت: وجود دو رشته کوه زاگرس و البرز این پتانسیل را فراهم کرده متاسفانه ۴۰۰ سال پیش شیخ بهایی این موضوع را فهمید اما ما هنوز متوجه موضوع نشدیم.
وی با تاکید بر اینکه برای افزایش سرانه باید انتقال آب صورت گیرد، بیان داشت: اگر اکنون برخی از این کار ممانعت کنند، ۳ سال دیگر تمام مملکت برای اجرای طرح های انتقال آب بسیج می شوند.
اصلانی به انتقاد برخی نمایندگان خوزستان مبنی بر بوی بد رودخانه کارون به دلیل کم آبی اشاره کرد و گفت: بوی بد روخانه کارون به دلیل فاضلابی است که به آن ریخته می شود نه کم آبی؛ چرا که در حال حاضر ۱۷ میلیارد متر مکعب آب در سدهای اهواز وجود دارد اما مسوولان خوزستان با عدم کارشناسی نسبت به برخی مسائل فقط به دنبال جوسازی هستند.
وی تصریح کرد: بی انصافی است که خوزستانی ها عنوان می کنند با بهره برداری از تونل سوم کوهرنگ کارون می خشکد.
معاون برنامه ریزی و بهبود مدیریت شرکت آب منطقه ای اصفهان در ادامه به چند راهکار نجات زاینده رود اشاره کرد و بیان داشت: مدیریت یکپارچه واقعی و انتقال آب نه فقط با طرح بهشت آباد بلکه با پیگیری دیگر پروژه ها می توان به نجات زاینده رود امید بست.
وی با طرح این سوال که مگر می شود از انتقال آب به یزد جلوگیری کرد و یزد را بدون آب گذاشت، گفت: اصفهان نیز نیازمند آب بوده و برای تامین آب خود نیازمند اجرای بهشت آباد و دیگر طرح ها است.
اصلانی تاکید کرد: در نهایت دولت به اجبار تن به اجرای طرح های انتقال آب می دهد چرا که برای نجات از بحران کم آبی راهی باقی نمانده است.
بارگذاری حوضه طی چند ساله گذشته باید مورد بررسی مجدد قرار گیرد
«محمد کوشافر»استاد دانشگاه و فعال محیط زیست در این جلسه گفت:مردم اصفهان با هموطنانشان در استان چهارمحال و بختیاری و استان‌های دیگر پیوندهای فرهنگی دارند و سال‌ها با یکدیگر زندگی کرده‌اند اما برخی افراد به دلیل مزایای کوتاه مدت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی تلاش می‌کنند این پیوند را بر هم زنند.
وی با اشاره به ماده دو طرح جامع احیای حوضه آبخیز زاینده رود اظهار کرد: بر اساس این ماده شورای هماهنگی مدیریت حوضه آبخیز زاینده رود با ریاست وزیر نیرو و عضویت استانداران چهارمحال و بختیاری، یزد و اصفهان، معاونین وزرای نیرو، جهاد کشاورزی، صنعت، معدن و تجارت و نمایندگان اصناف کشاورزان استان‌های مربوطه ایجاد می‌شود.
وی افزود: با انتقال آب به استان یزد برای مصارف شرب موافق هستیم، اما زمانی که صحبت از نمایندگان صنف کشاورزی این استان در شورای هماهنگی آب می‌شود، یعنی در یک سند رسمی استفاده از آب زاینده رود را برای مصارف کشاورزی در یزد به رسمیت شمرده‌ایم و این بخش از مصوبه باید حذف شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه بر اساس ماده چهار این طرح بارگذاری جدید بر منابع آب زاینده رود تا پیش از تعیین تکلیف تخصیص‌های هر استان در این حوضه ممنوع است، خاطرنشان کرد: نباید فراموش کنیم که بارگذاری‌های قدیم موجب خشکی زاینده رود شد و بارگذاری‌های جدید هنوز اتفاق نیفتاده است.
کوشافر ادامه داد: باید تعریفی از بارگذاری‌های جدید ارایه و به درستی مطرح شود بارگذاری‌های جدید از چه سالی انجام خواهد شد، البته بهتر است بارگذاری‌های جدید شامل طرح‌های پنج تا 10 سال گذشته شود و پیشنهاد می‌شود که طرح‌های توسعه‌ای آب بر در هر سه استان چهارمحال و بختیاری، یزد و اصفهان متوقف شود و علاوه بر این فکری برای بارگذاری‌های قدیمی شود.
وی تصریح کرد: متاسفانه در حال حاضر احداث یک کارخانه فولاد در یکی از استان‌های مرتبط با حوضه زاینده‌رود در حال انجام است و باید پرسید کدام ارزیابی زیست محیطی مصارف آب این کارخانه را تایید کرده است؟
عضو جمعیت پیام سبز اصفهان با اشاره به اینکه ارزیابی‌های زیست محیطی صنایع باید در اختیار دانشگاهیان قرار گیرد، گفت: اگر این ارزیابی‌ها در اختیار دانشگاهیان قرار گیرد در روند تدوین و حتی تصویب آنها دقت بیشتری صورت می‌گیرد و شاید حتی دانشگاهیان را قانع کند که زاینده رود توان بارگذاری کارخانه های فولاد جدید را دارد!
کوشافر ادامه داد: در طرح مشخص نشده منظور از بارگذاری چیست، البته قطعا شامل صنعت و کشاورزی می‌شود اما مبحث جمعیت نیز باید در این ماده لحاظ شود، در سال‌های گذشته تحصیل و اشتغال دو هدف اصلی مهاجرت به اصفهان بوده است و پیشنهاد می‌شود با توجه به اینکه هدف از مهاجرت به این شهر مشخص است، جلوی مهاجرت به اصفهان گرفته شود.
وی با بیان اینکه آب مورد نیاز برای جمعیت پیش بینی شده این شهر تا 10 سال آینده باید تامین شود و به عبارت دیگر میان جمعیت و آب تعادل برقرار شود، تصریح کرد: یکی از مصادیق بارگذاری، طرح‌های انتقال آب درون استانی است که در هر دو استان اصفهان و چهارمحال و بختیاری انجام می‌شود، اما نامی از آنها در بارگذاری‌های جدید به میان نمی‌آید.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه در سال‌های خشکسالی قطعا اولویت، تامین آب شرب است اما باید مشخص شود اولویت پس از شرب با کشاورزی یا صنعت است، اظهار کرد: به دو دلیل این اولویت باید به کشاورزی اختصاص یابد، اول اینکه کشاورزان حق آبه دار و مالک بخشی از آب هستند و در ثانی با ادامه خشکی اراضی کشاورزی شرق اصفهان شاهد پدیده غبار در کشور خواهیم بود و دولت مجبور می‌شود هزینه‌های سنگینی برای درمان و کنترل آن پرداخت کند و در حقیقت علاوه بر کانون بحران غبار کشورهای عربی یک کانون غبار در مرکز ایران ایجاد خواهد شد.
وی با بیان اینکه مرزهای افقی و عمودی اصفهان باید مشخص شود، ادامه داد: سهم آب در بخشی از حوضه آبخیز زاینده رود 30 برابر بیش از بخش دیگر است و سرانه آب باید در تمام حوضه یکسان توزیع شود.
این فعال محیط زیست با اشاره به اینکه مسیر فعلی توسعه در حوضه زاینده رود جایگزینی نفت به جای آب است، تصریح کرد: دولت باید عطش مردم فلات مرکزی را برطرف کند و هرچه توسعه ناپایدارتر باشد فاصله منابع و مصارف آب بیشتر می‌شود و باید برای انتقال آب انرژی مصرف شود و نفتی که می‌تواند صرف پیشرفت کشور شود از بین می‌رود.
کوشافر افزود: برای جلوگیری از این پدیده باید به سمت توسعه پایدار حرکت کنیم و به همین دلیل تاکید می‌کنم طرح‌های توسعه مبتنی بر مصرف آب در هر مرحله‌ای در هر سه استان چهارمحال و بختیاری، یزد و اصفهان متوقف شود.
وی با تاکید بر اینکه مردم اصفهان خواستار سربلندی، رفاه و آسایش تمام مردم ایران به ویژه مردم استان‌های چهارمحال و بختیاری، یزد و خوزستان هستند، بیان کرد: اگر هر یک از استانها ناپایدار شود زندگی تمام مردم تحت تاثیر قرار می‌گیرد، بنابراین پایداری در استانها به ویژه آن‌هایی که در حوضه زاینده رود هستند، اهمیت دارد.
همچنین در این نشست شش ساعته «احمد جلالیان»،«مسعود برهانی»،«سید احمد خاتون آبادی»«ناصر حاجیان»؛«لطف الله ضیایی»«میلاد نوری» از اساتید دانشگاه و کارشناسان آب به ارایه دیدگاه های علمی خود نسبت به احیای زاینده رود پرداختند.
این همایش به همت دانشگاه آزاد شرق اصفهان و کمیته آب اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد.
نظر شما