بيماري هلندي و راهكارهاي مقابله با آن

به همين منظور خبرگزاري"مهر" طي گفت و گوهايي با كارشناسان مسايل اقتصادي به موضوع بيماري هلندي و راهكارهاي مقابله با آن پرداخته است كه در پي مي آيد.

يك كارشناس مسائل پولي و بانكي گفت : برداشت ازمنابع حساب ذخيره ارزي براي هزينه هاي جاري مهمترين علت ابتلا اقتصاد ايران به بيماري هلندي است .

ضياء ملكي در گفت وگوبا خبرنگار اقتصادي مهر درباره راههاي درمان بيماري هلندي گفت : هزينه درآمدهاي ارزي براي سرمايه گذاري در بخش زير بنايي اگر چه در آغاز تورم زا است اما با به بهره برداري رسيدن اين طرحها اقتصاد ايران شاهد پويايي و رشد خواهد بود و بدين ترتيب بيماري هلندي ايران نيز مداوا مي شود .

به گفته وي ، درحال حاضر شاهد هزينه كردن درآمدهاي نفت وگاز به طور بي قيد و شرط هستيم به گونه اي كه در اثر افزايش نقدينگي ناشي از درآمدهاي ارزي تورم افسار گسيخته اي در ايران به وجود آمده است .

وي در باره عملكرد دولت براي مداوا اين بيماري گفت : عملكرد دولت در مداواي اين بيماري تاكنون خوب نبوده است چرا كه در طي اين سالها شاهد هستيم دولت با برداشت از صندوق ذخيره ارزي هزينه هاي جاري خود را تامين مي كند واين بزرگترين ضربه به اقتصاد كشور است .

ملكي در ادامه افزود : مجلس بايد در بهره برداري از منابع حساب ذخيره ارزي سخت گيري هاي بيشتري را اعمال كند و همه طرحهاي را كه اعتبار آن از اين صندوق تامين مي شود را تصويب نكند تا بدين ترتيب اين اقتصاد كه بيماري آن درسال اخير به دليل رشد بيش از حد قيمت نفت تشديد شده است به تدريج مداوا شود در غير اين صورت شاهد رشد نرخ تورم خواهيم بود .

وي در پايان گفت : در برنامه 5 ساله چهارم افزايش نقدينگي كشور 16 درصد پيش بيني شده بود درحالي كه اين رقم هم اكنون 30 درصد است و دلايل آن در بالا ذكر شد .

دلارهاي نفتي نبايد به طور مستقيم به ريال تبديل شود

يك كارشناس صنايع نفت و گاز گفت : اقتصاد ايران از 30 سال پيش كه قيمت نفت روندي رو به رشد داشته است با بيماري هلندي دست و پنجه نرم مي كند .

نرسي قربان درگفت وگو با خبرنگار اقتصادي مهر درباره راههاي درمان بيماري هلندي ايران گفت : اين بيماري  از سال 1354 كه قيمت هاي نفت روندي رو به رشد را تجربه كردند اقتصاد ايران را دربر گرفت به گونه اي كه امروز با رسيدن قيمت نفت ايران به 60 دلار اين بيماري تشديد شده است .

وي افزود : هركشوري به خصوص كشورهاي توليد كننده نفت براي مقابله با اين بيماري مكانيزم هاي مخصوص به خود را دارند به گونه اي كه درباره ايران بهترين راه اين است كه درآمدهاي ارزي به طور مستقيم تبديل به ريال نشود .

به گفته وي ، اين درآمدها بايد براي  سرمايه گذاري  بلندمدت براي ايجاد شغل و درآمد استفاده شود .

وي درباره تاريخچه اين بيماري گفت : در آن زمان وقتي اين پديده  اقتصاد ايران را در برگرفت ،  انقلاب شد و بحث هاي مرتبط  با آن به دليل مسائل انقلاب محو شد بعد از انقلاب نيز به محض اينكه تصميم گرفته شد كه اين بيماري در ايران درمان شود جنگ پيش آمد و تا سال68 ادامه يافت .

وي افزود : بعد از جنگ نيز درآمدهاي نفتي به طور مداوم براي بازسازي خرابي ها هزينه شد .

قربان افزود : اما  از سال 82 به بعد كه قيمت نفت به يكباره روندي رو به رشد را تجربه كرد و درآمدهاي نفتي افزايش يافت همه چشم طمع به منابع اين صندوق دوختند .

وي گفت : اين درحالي است كه به منابع اين صندوق بايد به عنوان يك ارث پدري نگاه كرد كه بايد به بهترين نحو هزينه  براي ايجاد درآمد و اشتغال شود به عبارتي ديگر بايد درآمدهاي حاصله از نفت وگاز را كه خداوند به ما عطا كرده است را برا سرمايه گذاري در كارهاي توليدي هزينه كنيم تا بدين بسياري ازمشكلات جامعه از همه مهمتر بيكاري حل شود .

بازنگري در عملكرد حساب ذخيره ارزي راه مبارزه با بيماري هلندي است

مسعود نيلي گفت : بازنگري در عملكرد حساب ذخيره ارزي و به روز كردن آن با مقتضيات امروز ، راه مبارزه با بيماري هلندي است .

اين كارشناس مسايل اقتصادي در گفت وگو با مهر درباره درمان بيماري هلندي كه با رشد قيمت نفت اقتصاد ايران را در گرفته است؛ گفت : بازنگري در نحوه عملكرد حساب ذخيره ارزي و تغيير در هزينه كردن ذخاير آن بهترين راه  براي درمان اين بيماري است .

مسعود نيلي  درباره وضعيت كنوني حساب ذخيره ارزي گفت :درحال حاضر برداشت از حساب ذخيره ارزي بسيار افزايش يافته است به گونه اي كه منابع اين حساب  به جاي نگهداري به طور مدام خرج مي شود و آثار خود را با مخارج بر اقتصاد ايران مي گذارد .

وي افزود :  در طول برنامه سوم هدف هايي براي  تشكيل حساب ذخيره ارزي كشور تعريف شد كه به نظر من اين هدف ها آنچنان كه بايد و شايد محقق نشد ،  در اين برنامه پيش بيني شده بود منابع به طور حساب شده خرج شود درحالي كه با رشد درآمدهاي نفتي ميزان برداشت ازحساب به عناوين مختلف افزايش يافت .

به گفته وي ، تنها راه حل درمان اين بيماري نحوه استفاده از صندوق ذخيره ارزي و بازنگري در عملكرد آن متناسب با قيمت هاي جديد نفت است

نيلي گفت : اين صندوق در زمان تشكيل با قيمت هر بشكه نفت 20 تا 30 دلار تنظيم شد درحالي كه امروز شاهد رشد قيمت نفت به 60 دلار هستيم درنتيجه در طراحي صندوق ذخيره ارز ي بايد تغييراتي ايجاد شود .

وي در پايان گفت : درنتيجه با توجه به تغيير ابعاد درآمدهاي كشور بايد از سويي برداشت از مخازن صندوق حساب شده تر باشد و از سوي ديگر قوانين اين صندوق  همانند ديگر كشورها به مقتضيات زمان به روز شود .

نروژ بهترين الگو براي مقابله با بيماري هلندي است

عضو هيات مديره دانشگاه فردوسي مشهد گفت : قرار گرفتن نفت به عنوان بخش راهبردي اقتصاد و صنعت بهترين راه درمان بيماري هلندي در اقتصاد كشور است .

محمد حسين مهدوي عادلي در گفت وگو با خبرنگار اقتصادي مهر درباره راههاي درمان بيماري هلندي در اقتصاد كشور گفت : قرار گرفتن نفت به عنوان بخش راهبردي اقتصاد و صنعت و حركت اقتصاد بر مبناي صنعت نفت وگاز بهترين راه براي درمان بيماري هلندي است .

وي افزود : بيماري هلندي از زماني شروع شد كه صنعت نفت و گاز در اقتصاد هلند تاثير منفي گذاشت و به جاي اينكه صنايع اين كشور پيشرفته كند اين بخش را از گردونه خارج كرد .

وي اضافه كرد :  اقتصاد ايران نيز سالهاي متمادي است كه به اين بيماري دچار است اما با رشد قيمت نفت اين بيماري تشديد شده است؛ به طور كه  95 درصد از درآمد ارزي كشور امروز از نفت تامين مي شود و اين ضربه اي بزرگ به اقتصاد پويا است .

عضو هيات مديره دانشگاه فردوسي مشهد در ادامه بر درمان هر چه زودتر اين بيماري تاكيد كرد و گفت : در كشور بايد صنايعي را كه به صنعت نفت وگاز پيوند دارند افزايش دهيم و از سويي ديگر سرمايه گذاري در بخش نفت وگاز و پتروشيمي را افزايش دهيم .

وي با اشاره به تجربه كشور نروژ براي مبتلا نشدن  به اين بيماري گفت : علاوه براين اقدامات ،  بايد تجربه كشور نروژ را نيز پياد ه كنيم چرا كه اين كشورها براي پيشگيري از ابتلا به اين بيماري صندوق ذخيره ارزي را براي سرمايه گذاري در خارج از نروژ ايجاد كردند .

به گفته وي ، اين كشور درآمدهاي ارزي خود را به جاي اينكه به اقتصادش تزريق كند به منظور كسب اعتبار اقتصاد نروژ در بازارهاي دنيا به سرمايه گذاري در كشورهاي خارجي پرداخت به گونه اي كه با اين روش توانست نفوذ و قدرت خود را در بازارهاي جهاني كسب كند و درامدهاي حاصله خود را نيز در راستاي مصالح ملت نروژ به كار گيرد .

مهدوي عادلي در ادامه تصريح كرد : استفاده بهينه از صندوق ذخيره ارزي و سرمايه گذاري در بازارهاي بين المللي براي تقويت بخشهاي صنعتي ايران و ايجاد شركت نفت بزرگ بين المللي با همكاري كشورهاي اوپك براي رقابت با كمپاني هاي بزرگ بين المللي از راهكاري حل اين مشكل است كه اقتصاد ايران را درگير كرده است .