به گزارش خبرنگار مهر، نبودن امکانات و فقر دانشگاهها و عدم ارتباط با دنياي علمي در سطح بين المللي و ... پديده فرار مغزها یا مهاجرت نخبگان را به همراه میآورد.
اینها گفتههای محمد یاسر مفتح است که اکنون 20 سال دارد، وی یکی از استعدادهای برتر استان قم شناخته شده است و دلیل این مدعا، کسب رتبه 50 منطقه دو و 132 کشور در کنکور سراسری سال 91 است که سبب شده است وی هم اکنون دانشجوی رشته مهندسی برق دانشگاه صنعتی شریف باشد.
وی که به عنوان یکی از سخنرانان نشست هر ساله استاندار وقت با جامعه نخبگان استان دعوت شده بود، از سرمایه گذاری روی نسل جوان سخن گفت و گفت که کار کردن برای جوانان و سرمایه گذاری ایران روی این قشر قطعا دولت را در موقعیت مستحکمی قرار خواهد داد و این کشور را تبدیل به الگویی در میان کشورهای منطقه می کند.
حدود دو ميليون و 500 هزار ايراني در خارج از کشور زندگي مي کنند که 60 درصد آنها مقيم آمريکا هستند، همچنين دو هزار نفر از استادان دانشگاه در آمريکا ايراني هستند و پنج هزار ايراني در امريکا مدرک دکترا دارند، بر اساس آمارها با سوادترين اقليتها در جامعه آمريکا ايرانيان هستند.
در سال 78 روزانه 15 دانشجوی دارای کارشناسی ارشد و 4 دانشجوی مقطع دکترا از کشور خارج میشدند که این موضوع منجر به آسیب اقتصادی 40 میلیارد تومانی برای کشور شده است.
"رتبه نخست ایران در سال 91 در زمینه مهاجرت نخبگان نسبت به سایر کشورهای در حال توسعه"، از نظر وی فاجعه بود که اگر دولت وقت برنامهای برای این موضوع در نظر نگیرد سبب میشود فرد نخبه آینده تحصیلی خود را در دانشگاههای خارج از کشور بسازد.
جوان موفق قمی در حضور مسئولان استانی و شهری که شامگاه دوشنبه در تالار معصومیه استانداری گردهم آمده بودند تا درددلهای نخبگان استانی را بشنوند، نماینده عالی دولت در استان قم را به مسئله ایجاد فضای اشتغال و کار برای نخبگان متوجه کرد و افزود از ظرفیت استعدادهای برتر و نخبه می توان در زمینه های مختلف بهره گرفت.
شعار کافی است
اقتصاد مقاومتي يك نظام اقتصادي است كه هماهنگ با سياستهاي كلان سياسي و امنيتي نظام اسلامي و براي مقاومت در برابر اقدامات تخريبي شكل ميگيرد تا بتواند در برابر ضربات اقتصادي تحريمها و توطئههاي گوناگون اقتصادي نظام استكبار مقاومت كرده و توسعه و پيشرفت خود را ادامه دهد، اقتصاد دانش بنيان ميتواند راهكاري براي دست يابي به اين مهم باشد.
حجت الاسلام موسویان نخبه حوزوی و دارای دکترای اقتصاد اسلامی، یکی از اعضای خانواده 250 نفری نخبگان قم است، وی اقتصاد دانش بنیان را اقتصادی مبتني بر علم و دانش معرفی می کند که موجب رشد و توسعه پايدار جامعه و درنهايت تحقق اقتصاد مقاومتي ميشود.
بارور شدن ایده و نظریه، بزرگترین آرزوی یک نخبه است و طبیعی است که بزرگترین هدف یک فرد موفق این باشد که ایده و فرمول کشف کرده و نظریه ارائه داده را که در ذهن پرورانده به عرصه ظهور برساند، این موضوعی بود که در سخنان نماینده نخبگان حووزی قم مورد توجه قرار گرفت.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی که موفق به کسب رتبه برتر جشنواره فارابی در حوزه اقتصاد است، بر حضور نهادهای مختلف در زمینه حمایت از نخبگان تاکید کرد و افزود: زمانی که یک استاد دانشگاه نظریه ای ارائه می دهد، زمینه برای سرمایه گذاری و توان اقتصادی لازم برای عملیاتی کردن ندارد و درست از اینجا است که نقش و حضور نهادهای حمایتگر ظهور و بروز پیدا می کند.
"با شعار کارها حل نمیشود"، این جمله شاه بیت سخنان حجت الاسلام موسویان بود که در جمع مسئولان حاضر در جلسه عنوان کرد و گفت: با خروج سالانه 150 الی 80 نفر نخبه از کشور باید دست از شعار دادن شست و وضعیت نخبگان را جور دیگر دید.
"طبق آمارهای موجود 60 درصد پژوهش های اقتصاد دانش بنیان به نتیجه نمی رسد و 20 درصد از 40 درصد باقی مانده ، اصل سرمایه را باز می گرداند و مابقی هم سرمایه گذاری را پوشش می دهد و هم ناکامی ها را جبران می کند"، نخبه حوزوی و فعال در زمینه اقتصاد با بیان این موضوع بر ضرورت تشکیل صندوق های سرمایه گذاری برای حمایت از ایده ها و نظریه ها تاکید کرد.
امکانات محدود است
نشست و ضیافت افطار نخبگان استانی که در ساعات پایانی 30 تیر ماه با حضور استاندار قم برگزار شده بود، شاهد حضور نسرین شیخ حسن، فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته عکاسی در دانشگاه تهران بود که هم به عنوان نماینده بانوان نخبه و هم جامعه نخبه هنری سخن می گفت.
طبق آیین نامه بنیاد ملی نخبگان، نخبه هنری فردی است که با ذوق و خلاقیت سرشار خود به تشخیص جامعه متعهد هنری به جایگاه والایی در بین همگنان رسیده باشد.
مجهز کردن آزمایشگاه و کارگاه ها، ایجاد رشته های نوین علمی، دسترسی به کتب ایرانی و مورد نیاز و ... از خواسته هایی بود که توسط دارنده رتبه 14 مناطق و 37 کشوری در کنکور سراسری سال 85 مطرح شد.
وی معتقد است که قم ، مرکز نمود علمی ارزش های اسلامی است و حضور نخبگان در شناسایی این ارزش ها ، موثر است و این جز در سایه حمایت مسئولان اتفاق نخواهد افتاد.
خانه نخبگان قم تاسیس میشود
در قرن 18 و 19 نخبه به کسانی گفته می شد که مشاغل عالی را در جامعه تصدی کرده باشند، "نخبه به گروههایی از افراد جامعه که جایگاه یا مقام و منزلت سیاسی، اجتماعی و یا روحانی ویژه ای داشتند، یعنی کشیشان والامقام، ماموران عالیرتبه دیوانی، اشراف زادگان و فرماندهان نظامی، اطلاق می شد."
پس با این فرضیات واژه نخبه که معادل انگلیسی آن «الیت» است در اصل به معنای هر چیز مرغوب و ممتاز و سرآمد بوده است، حتی در مورد کالاها و اجناس نیز کاربرد داشته، در مورد اشخاص نیز بتدریج افراد برجسته و کارآمدی از نبوغ و شایستگی خاصی در علم، هنر، شعر و ادب و ... بکار گرفته شده است و در جامعه شناسی نیز به افراد زبده و گزیده که در سلسله مراتب اجتماعی، مدیریتی را برعهده دارند، اطلاق می شد.
در حال حاضر، 13 هزار نفر زیرپوشش بنیاد ملی نخبگان ایران هستند که با توجه به جمعیت 77 میلیون و 598 هزار نفر کشور، شاخص ملی برای تعیین تعداد میانگین نخبگان 16.77 نفر در 100 هزار نفر است.
پس از تاسیس بنیاد ملی نخبگان استان قم در سال 89 با حضور 54 نخبه ، این میزان در سال های بعد به 250 نفر افزایش یافت که با رشد 5 برابر همراه بود.
سید حسین اخوان که از چهار سال گذشته ریاست بنیاد نخبگان استان قم را به عهده دارد، این میزان رشد را مطلوب اما ناکافی خواند و گفت: با توجه به مشارکت بنیاد ملی نخبگان استان قم در برنامه های ملی، استان قم به عنوان یکی از سه استان معین ستاد بنیاد ملی نخبگان شناخته شده است.
تمرکز بر شبکه سازی های تخصصی، تمرکز و توانمندسازی جامعه نخبگانی استان، تاکید بر حمایت های بهترو هدفمند و ... از همان وعده هایی بود که رئیس بنیاد قول پیگیری و انجام آن را داد .
تاسیس خانه نخبگان در استان قم همزمان با سطح ملی، یکی دیگر از قول هایی بود که اخوان در جمع اعضای خانواده تحت ریاستش داد و گفت اساسنامه این خانه در دست تدوین است.
تلاش دولت و همت نخبگان
حجت الاسلام والمسلمین محمد صادق صالحی منش که مخاطب اصلی تمام سخنان و خواستههای نخبگان قمی بود به عنوان آخرین سخنران مهاجرت نخبگان را درد بزرگی دانست و تلاش مدیران برای عدم بروز این پدیده را خواستار شد.
استاندار قم، وظیفه اخلاقی، اعتقادی و قانونی دولت را حمایت از نخبگان عنوان کرد که در دستور کار مقامات ملی نیز قرار دارد و حمایت ها در این زمینه صورت خواهد گرفت.
وی در سخنانش گریزی به حضور محمد جواد ظریف در پای میز مذاکره اشاره کرد و او را یک نخبه دانست که از توان بالا و قدرت چانه زنی در راستای عمل به منویات رهبری برخوردار است .
"در شرایطی که وضعیت کشور سخت است، حضور جوانان نخبه و دارای استعدادهای برتر به رشد و توسعه اهداف علمی، فرهنگی و اقتصادی کشور کمک می کند"، نماینده عالی دولت در نشستی با حضور اعضای بنیاد ملی نخبگان این سخنان را مطرح کرد.
سنگ بنای اعتماد به سخن مسئولان در زمینه تامین نیازها و امکانات مورد نیاز در این جلسه پایه ریزی شد، سخنانی که اگر از پوسته قول و وعده خارج شود ، پدیده فرار مغزها رشد نخواهد کرد.
...........................
لیلا رحیمی
نظر شما